dire cognoverit, gerere, exercere, facere, et exequi, cum omnibus, et singulis aliis privilegiis, facultatibus, exemptionibus, libertatibus, jurisdictionibus, praeeminentiis, favoribus, gråtiis et indultis, qui inde Ormuz et Mocambique, ac Cofala, necnon Maluco, aliisque provinciis et locis erectae administrationes, et illarum pro tempore deputati administratores similiter ordinariam, ut praefertur, jurisdictionem inibi habentes utuntur, potiuntur, et gaudent, ac uti, potiri et gaudere possunt, et poterunt, quomodolibet in futurum, auctoritate et tenore praedictis similiter perpetuo erigimus et instituimus. Decernentes praesentes literas nullo unquam tempore, ex quavis causa, etiam quod praedictus Episcopus Sancti Salvatoris, aut quomodolibet interesse habentes ad hoc vocati minimè fuerint, de subreptionis, vel obreptionis vitio, aut intentionis nostrae, vel quopiam alio defectu notari, vel impugnari, aut in jus, et controversiam vocari, nec contra illas restitutionem in integrum, reductionem ad terminos juris, aut quodvis aliud gratiae, vel juris remedium impetrari posse, nec causas, propter quas praemissa concessa fuerunt minimè verificare, nec ob id viribus carere, minusque sub quibusvis similium, vel dissimilium gratiarum revogationibus, limitationibus, suspensionibus, aut aliis contrariis dispositionibus, et eis in toto, vel in parte derogantibus, vel obviantibus, etiam à nobis et dicta Sede quomodolibet pro tempore emanatis nullatenus compraehendi, sed semper validas, et ab illis prorsus exceptas, et quoties illae emanabunt, aut sub eis quovismodo comprehendi viderentur, toties in pristinum, et eum, in quo antequam illae emanassent, statum restitutas, repositas, et plenariè reintegratas, ac de novo concessas esse, et censeri, et ad hoc, ut sub illis non compraehendantur, vim validi et efficacis contractus inter nos et dictam Sedem, ac Philippum, et pro tempore existentem Regem praedictum initi, et stipulati, et omni tempore suos plenarios et integros effectus sortiri: sicque per quoscumque judices ordinarios et delegatos, etiam causarum Palatii Apostolici Auditores, etiam Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinales, sublata etc. (sic) attentare. Non obstantibus praemissis, et quibusvis Apostolicis, ac in provincialibus et synodalibus conciliis editis specialibus, vel generalibus constitutionibus, et ordinationibus, necnon dictae ecclesiae Sancti Salvatoris, etiam juramento etc. (sic) roboratis statutis, et consuetudinibus, ac fundatione, erectione, institutione, privilegiis quoque, indultis, et literis Apostolicis eidem ecclesiae Sancti Salvatoris, et illius Praesuli pro tempore existenti, ac praedictis capitulo, et aliis personis sub quibuscumque te noribus et formis, ac cum quibusvis etiam derogatoriarum derogatoriis, aliisque efficacioribus, et insolitis clausulis, irritantibusque, et aliis decretis in genere, vel in specie, etiam motu proprio, et ex certa scientia, ac de Apostolicae potestatis plenitudine, ac etiam consistorialiter, vel alias quomodolibet concessis, confirmatis, et innovatis. Quibus omnibus, etiam si de illis, eorumque totis tenoribus specialis, specifica, expressa, et individua, ac de verbo ad verbum, nihil penitus omisso, ac forma in illis tradita observata, inserti forent, praesentibus pro sufficienter expressis, et ad verbum insertis habentes, illis etc. (sic) permansuris, hac vice dumtaxat specialiter, et expresse derogamus, caeterisque contrariis quibuscumque. Volumus autem, ac statuimus, et ordinamus, quod clerus, et populus, aliique incolae et habitatores tam sub per presentes erecta Provinciae (sic) de Pernambuco, quam de caetero, earumdem praesentium vigore erigendis vicariis, seu administrationibus praedictis compraehensi, et compraehendendi, in his, quae sunt ordinis, ut praefertur, ad praedictum Episcopum Sancti Salvatoris pro tempore existentem, habitis tamen à suis vicariis, seu administratoribus, ad id literis dimissoribus, recurrere teneantur, quodque Provincia de Pernambuco, et alii praesentium vigore pro tempore deputati vicarii, seu administratores ratione personarum suarum dumtaxat visitationi, correctioni, superioritati, et jurisdictioni praedicti Episcopi Sancti Salvatoris pro tempore existenti subsint, et à sententiis diffinitivis tantum, seu vim diffinitivam habentibus, et quarum gravamen per appellationem à diffinitiva reparari nequeat per ipsos vicarios, seu administratores, seu eorum officiales pro tempore latis appellationes ad eumdem Episcopum Sancti Salvatoris pro tempore existentem interponere, ipsarumque appellationum causa per eum cognosci, decidi, et fine debito, prout juris fuerit, terminari possint. Datum Romae apud Sanctum Marcum etc. (sic) die 12 Augusti 1611. Anno septimo '. 1 Copia, na BIBLIOTH. D'AJUDA, Sym. Lus., tomo 52, fol. 73 v. Carta d'el-Rei ao papa 1611 (?) Muito santo em Christo Padre etc. Por estar vago o arcebispado de Evora por falecimento do Arcebispo Dom Diogo de Sousa (que Deus perdoe) que delle foi ultimo possuidor e cumprir muito ao serviço de Deus e ao bom governo espiritual daquela igreia provella logo de prellado que acuda as obrigacoes della e cumpra nisso inteiramente com a sua, e vendo como em Dom Jose de Mello Bispo de Miranda concorrem virtude letras e outras boas partes e calidades de que se pode ter por serto que dara de sy no governo do dito arcebispado a mesma satisfação com que procedeo no de Miranda de que se tem experiencia como tudo mais largamente constara dos papeis de sua abelitação o nomeo a Vossa Santidade pera o dito arcebispado e peco a Vossa Santidade por merce lhe aceite a renunciacão que faz do bispado de Miranda em mãos de Vossa Santidade e o proveja delle na forma que The propora mais particularmente de minha parte o meu agente o que receberei de Vossa Santidade em especial graca e merce Muito santo etc. '. Breve do papa Paulo V 1612-Janeiro 18 Paulus Papa v-Ad futuram rei memoriam. In beati Petri Principis Apostolorum solio nullis nostris meritis a Domino constituti, Ecclesiarum omnium tranquillitati ex qua divinus cultus suscipit incrementum, et animarum augetur salus ita invigilare tenemur, ut scandalis, et anima 1 Minuta sem data, no ARCH. NAC., Collecç. de S. Vicente, Liv. 14, fol. 184. rum periculis quantum cum Domino possumus sollicite occurramus, ut sublatis omnibus offendiculis facilius Domino serviatur in sanctitate, et iustitia coram ipso, piisque idem spectantibus catholicorum Regum votis libenter annuimus, prout conspicimus in Domino salubriter expedire. Alias siquidem felicis recordationis Clemens Papa viij praedecessor noster supplicationibus charissimi in Christo filii nostri Philippi Portugalliae, et Algarbiorum Regis Catholici inclinatus, sua constitutione perpetuo duratura statuit, et ordinavit, ut ex tunc canonicatus, et praebendae, ac dignitates in cathedralibus, et dignitates principales in collegiatis ecclesiis, necnon parrochiales ecclesiae, et earum perpetuae vicariae, ceteraque curam animarum habentia beneficia ecclesiastica dictorum regnorum quoties illa per cessum etiam ex causa permutationis, vel decessum, vel privationem, aut quamvis aliam dimissionem, vel amissionem ea pro tempore obtinentium, seu ius in illis, vel ad illa habentium, aut alias quovis modo, etiam apud Sedem Apostolicam, ac etiam in aliquo ex mensibus in quibus vacantium beneficiorum ecclesiasticorum dispositio sibi, et eidem Sedi etiam per constitutiones apostolicas, seu Cancellariae apostolicae regulas esset, vel pro tempore fuisset reservata, vel affecta, seu etiam ordinariis collatoribus per easdem constitutiones, seu regulas, vel literas alternativarum, aut alia privilegia, et indulta concessa eatenus, vel im posterum concedenda, seu etiam de iure communi, vel alias quomodolibet competentia, et competitura vacare contingeret, etiam si actu tunc ut praefertur, vel alias quibusvis modis, et ex quorumcunque personis vacarent, ac ex eo quòd canonicatus, praebendas, dignitates, parochiales ecclesias, vicarias, et alia curata beneficia huiusmodi obtinentes, seu in illis, vel ad illa ius habentes sui, aut quorumcunque aliorum Romanorum Pontificum praedecessorum, seu successorum suorum, aut Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium etiam viventium, et in dicta curia presentium familiares continui commensales, seu dictae Sedis notarii, subdiaconi, accoliti, capellani, iurium Camerae apostolicae debitorum collectores, vel unici subcollectores aut eiusdem Sedis, vel Romanae Curiae officiales quocunque nomine nuncupati, seu ex quavis alia causa dispositioni apostolicae specialiter vel generaliter reservata, aut generali reservatione apostolica affecta, seu ad Sedem eandem devoluta, aut etiam in dicta Curia, vel extra eam litigiosa, seu de jurepatronatus laicorum, etiam Regum, Ducum, Principum, vel aliorum nobilium, et illustrium, seu laicorum, et clericorum mixtim etiam ex fundatione, vel dotatione, aut indulto aposto lico, seu aliàs quomodolibet qualificata existerent, vel forent, alicui, seu aliquibus personis de genere, seu stirpe haebreorum descendentibus, ex paterna et materna linea vel earum altera usque ad septimum gradum inclusivè a tempore conversionis illorum computando originem trahentibus conferri, talesque personae ad illa eligi, praesentari, vel alias assumi, aut in eis institui nullatenus nullove modo possent, et aliàs, prout in ipsius Clementis praedecessoris in simili forma Brevis sub die xviij Octobris M. D. C. expeditis literis plenius continetur. Cum autem sicut dicti Philippi Regis nomine nobis nuper expositum fuit, ad publicam dictorum regnorum ecclesiarum quietem, et salutem non parum intersit ut etiam personis tàm secularibus, quàm regularibus ex haebreorum genere, seu stirpe descendentibus exercitium curae animarum tàm in secularibus, quam cuiusvis ordinis regularibus ecclesiis interdicatur. Idcirco nos eiusdem Philippi Regis supplicationibus nobis humiliter porrectis inclinati dictarum literarum tenores veriores presentibus pro expressis habentes, de cousilio venerabilium fratrum nostrorum Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium haereticae pravitatis generalium Inquisitorum hac nostra similiter perpetuo valitura constitutione statuimus, et ordinamus quod nullus ex hacbreorum praefatorum genere, seu stirpe praefatis descendens in literis Clementis praefatis comprehensus usque ad septimum gradum inclusivè secularis, sive cuiusvis ordinis, vel militiae regularis in ecclesiis dictorum regnorum saecularibus, vel cuiusvis ordinis, aut militiae regularibus munus vicarii exercentis curam animarum etiam amovibilis sub quovis praetextu exercere, nec ad eam exercendam admitti possit, nec debeat districtè praecipiendo locorum ordinariis, ac monasteriorum, et regularium locorum regnorum huiusmodi praelatis, superioribus, et aliis ad quos spectat, ne contra presentis nostrae constitutionis tenorem personas ex haebreorum praefatorum genere seu stirpe descendentes usque ad septimum gradum inclusive ad exercendam curam animarum deputare audeant, seu praesumant. Decernentes presentibus literis per quascunque alias literas apostolicas etiam quasvis generales vel speciales etiam derogatoriarum derogatorias, aliasque efficaciores, et insolitas clausulas, ac irritantia, et alia decreta sub quibuscunque verborum formis concepta in se continentes nullatenus derogari, nec derogatum censeri, nisi in illis de impuritate generis, stirpis, et sanguinis personarum huiusmodi specialis mentio fiat: sicque in praemissis omnibus, et singulis per quoscunque judices ordinarios, et delegatos, etiam causarum palatii apostolici Auditores, et San |