Sayfadaki görseller
PDF
ePub

169. (1260-1270) s. a. L. guardianus fratrum minorum et L. supprior fratrum praedicatorum in Wienna transsumunt petente B(ela IV) Ungariae rege († 1270) privilegium de 1222 (supra n. 163).

Or. cum duobus sigillis in archivo Regimontano 29 n. 4.

170. 1278 („1279") dec. 28 (v kal. ianuar.) Wienne. Philippus Firmanus episcopus, ap. sed. legatus, exemplificat suo sub sigillo, quod nunc deest, quaternum sequentia privilegia descripta continentem:

1. 1211. „Hoc est privilegium donacionis terre de Borza“ Andreas caet. (supra n. 158);

2. 1212. „Aliud privilegium de libertate caet. terre de Borza“ Andreas caet. (supra n. 159);

3. 1212. Excerptum supra ad n. 160.

4. 1231 apr. 26. Gregorius papa IX caet. Ne super privilegiis caet. (supra n. 167);

5. (Inter 1223 iunii 24 et 1224 iunii 24). Honorius papa III caet. Dilectorum filiorum (supra n. 165);

6. 1225 oct. 27. Honorius papa III; Iam meminisse (supra n.166); 7. 1232 aug. 31. Gregorius papa IX; Dilecti filii (supra n. 168). Or., cui nunc deest Philippi legati sigillum, in archivo Regimontano 29 n. 2. Communicavit nobiscum v. cl. Meckelburg.

171. 1280 martii 15 Wienne. Rudolfus Romanorum rex transsumit privilegium de 1222 (supra n. 163).

Or. cum sigillo maiestatis in archivo Regimontano 29 n. 1. Ed. Teutsch et Firnhaber 1. c. n. CXXII.

172. 1317 (septbr. 29) in festo s. Michaelis archangeli datum prope Camarinum. Thomas, Strigoniensis archiepiscopus, petente fratre Bernhardo commendatore Viennensi transsumit privilegium de 1222 (supra n. 163). Or. cum sigillo in archivo Regimontano 29 n. 3; cf. Voigt Gesch. Pr. II, 127.

ALEMANNIA. BOHEMIA.

173. 1219 iunii 22 Reate (cf. 1219 iuniï 25). Honorius III confirmat oi. Thco. Friderici II constitutionem (1214 septbr. 5) de acquirendis feodis imperii.

Honorius episcopus, servus servorum dei, dilectis filiis magistro et fratribus hospitalis sancte Marie Theutonicorum Ierosolimitani salutem et apostolicam benedictionem. Iustis petentium desideriis dignum est nos facilem prebere consensum et vota, que a rationis tramite non discordant, effectu prosequente complere. Cum igitur carissimus in Christo filius noster Fridericus, illustris rex Sicilie, in Romanorum imperatorem electus, regia liberalitate concesserit, ut, quicunque aliqua de bonis imperii possidet nomine feudi, libere et licenter quantum voluerit ex eisdem tamquam de propriis valeat' domui vestre conferre, nos concessionem ipsam pie ac provide factam, sicut in ipsius regis privilegio continetur, auctoritate apostolica confirmamus et presentis scripti patrocinio communimus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre confirmationis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Reate decimo kal. iulii pontificatus nostri anno tertio.

Sine dato: A. 20 n. LXXX Latine et Germanice. A. 16 p. 113 „Treviris". Cum dato „Reate x kal. iulii p. n. a. 3" in apographo transsumti e domo Ellingensi R. 49 n. 38, et iterum R. 73 inter Mergenthemensia. Cum dato „Reate vii kal. iulii p. n. a. 3: IV, 174 v.; et copiarium saec. xv, unde edidit Hennes I, 41 n. 38. 1. valeret H.

174. 1219 iunii 25 Reate. Honorius papa III repetit n. 173 de 1219 iunii 22. Honorius etc. Iustis petentium etc. Datum Reate vii kal. iulii p. n. a. iiio.

175. 1222 aug. 26 ind. x. 8. l. Ottakerus, Bohemiae rex, fratres h. s. M. d. Th. I. cum possessionibus et familia per Bohemiam et Moraviam protectione sua et immunitate donat.

In nomine sancte trinitatis et individue unitatis. Ego Odoacer rex Boemorum tercius Hermanno magistro hospitalis sancte Marie Theotonicorum Iero

solimitani eiusque fratribus tam presentibus quam futuris in perpetuum. Cum regie magnificencie et munificentie beneficia etc. usque Robertus Olomucensis episcopus, abbas Gradicensis - Benarus Prozimus castellanus Znoimensis, Echardus et frater Arthleybus castellani Znoimenses - Actum Olomuconi anno incarnationis m° cc xxii viio kal. septembris indictione x data per manum Hermanni magistri regis notarii.

-

II, 123 v. in confirmatione Honorii III de 1222 dec. 19 (infra n. 176). Cum confirmatione Wenceslai Bohemiae regis d. d. 1236 (sept. 28) iv kal. octbr. ind. ix Prage ex huius archetypo membranaceo in archivo Staniątcensi asservato ed. in compluribus melius Bartoszewicz in Rzyszczewski et Muczkowski Cod. diplom. Poloniae. Varsaviae 1858. 4. III, 19 sq. Confirmatio Wenceslai confirmata a Przemislao, regis Wenceslai filio, 1251 (apr. 5) non. aprilis in Gradec; quod diploma ex originali duplici sigillo munito arch. Regim. ed. I. Voigt Die Ballei Böhmen. Wien 1863. app. II, ubi p. 57 l. 14 male pro xxxo est xxvo impressum. Confirmatio Przemislai confirmata pro fratre Dytoldo praeceptore Bohemiae et Moraviae per Wenceslaum regem 1287 (i. e. 1286) (dec. 27) vi kal. ianuarii Prage; ex originali sigillato archivi Regimontani edidit I. Voigt 1. c. app. III. Confirmatio ipsius privilegii de 1222 aug. 26 a Karolo IV imperatore. a. 1348 ind. I. V id. iulii (iulii 11) Prage regnor. 2. Stiborio praeceptori concessa repetitur in huius confirmatione per Wenceslaum Rom. regem edita pro Iohanne Mulheim praeceptore d. d. 1387 nov. 6 regn. Bohem. a. 22. Roman. vero 12, cuius originale maiestatis sigillo munitum in Regimontano archivo adservatur.

176. 1222 dec. 19 Laterani. Honorius papa III confirmat fratribus h. s. M. d. Th. I. Ottakari Bohemiae regis diploma de 1222 aug. 26 (supra n. 175). Honorius episcopus servus servorum dei magistro et fratribus etc. Cum a nobis petitur etc. usque perducatur effectum. Eapropter, dilecti in domino. filii, vestris iustis postulationibus grato concurrentes assensu libertates et immunitates' vobis ac domui vestre a karissimo in Christo filio nostro O. rege Boemorum illustri pia liberalitate concessas, sicut eas iuste ac pacifice obtinetis et in ipsius regis privilegio super hoc confecto plenius continetur, vobis et ipsi domui auctoritate apostolica confirmamus et presentis scripti patrocinio communimus. Ad rei autem evidentiam pleniorem tenorem ipsius privilegii presentibus de verbo ad verbum fecimus annotari, qui talis est.

I. n. s. t. et i. u. Ego Odoacer (supra n. 175 usque ad) m° cc° xxiio vii kal. septembris indictione x. Data per manum Hermanni magistri regis notarii.

Nulli ergo etc. nostre confirmationis infringere etc. Si quis autem etc. Datum etc. II, 123 v. sine dato cum clausula: „Ita invenitur de verbo ad verbum in registro domini Honorii III anno septimo. Martinus". Diem et locum supplevimus ex Erben, Regesta diplomatica necnon epistolaria Bohemiae et Moraviae. Pragae 1855. 4. I, 310 n. 667, quocum ex Honorii III registro communicavit Palacky. Boczek II, 144. 1. munitates B.

177. 1225 iuli. 13 Reate. Honorius papa III confirmat fratribus domus hospitalis 8. Mariae Mergentheimensem decimam.

Honorius etc. magistro et fratribus etc. Iustis petentium etc. usque compelli. Littere siquidem bone memorie Theoderici Herbipolensis episcopi suo et

Herbipolensis capituli ac nobilium virorum Gotfridi et Conradi' de Honloch fratrum communite sigillis nobis exhibite inter cetera continebant, quod, cum' iidem nobiles3 decimam in Mergentem, quam tunc in feudum ab ecclesia Herbipolensi tenebant, vobis dare fide interposita promisissent, prephatis episcopo et capitulo supplicarunt, ut vobis conferrent decimam memoratam, promittentes, quod pro illa competens vobis excambium assignarent. Prephata igitur decima tam a viris prudentibus de predicto capitulo quam a quibusdam fidelibus eiusdem ecclesie triginta et sex talentorum precio extimata, predicti nobiles proprietates suas triginta iiii talenta et amplius annis singulis exsolventes ipsi ecclesie contulerunt, ab ea in feudum recipientes easdem, vosque quandam proprietatem vestram annuatim solventem duo talenta, que deerant extimationi predicte, ipsi ecclesie contulistis. Idem ergo episcopus securitate recepta de restauratione facienda ipsi ecclesie, si aliquam partem prephati excambii contingerit evinci legitime, ab eadem prephatam decimam vobis de consensu tocius capituli sui contulit perpetuo libere obtinendam. Nos igitur vestris iustis precibus inclinati collationem ipsam, sicut provide facta est et in prephatis litteris plenius continetur, auctoritate apostolica confirmamus et presentis scripti patrocinio communimus. Nulli ergo etc. Si quis autem etc. Datum Reate iii idus iulii pontificatus nostri anno nono.

II, 128 sine dato; in fine additum: „Ita invenitur de verbo ad verbum in registro domini Honorii pape III. Martinus". Cum dato in codice Regimontano R. 77 inter Mergentheimensia n. 31. 1. et Conradi B deest; supplevi. 1224 dec. 14. Theodericus Herbipolensis episcopus († 1225 febr. 20) concessit Godefrido et Conrado de Hohenlohe, ut decimam Mergentheimensem ab episcopo eis infeodatam tanquam liberam possessionem pro aliis feodis episcopi futuris bonis ordini Theutonico traderent; cf. Schönhuth Chronik der vormaligen Deutschordensstadt Mergentheim. Mergentheim 1857. 12mo. p. 13 sq. 2. supplevi. 3. idem nobilis B. 4. nunc B.

178. 1233 oct. 28 Erpurch. Fridericus, Austriae dux, confert fratribus hospitalis 8. M. Th. in I. s. Cunigundis ecclesiam in colle prope Pairisch Graetz cum redditibus, villas Makau, Vlechingen, Wulfingerdorf, partim Mezendorf, alia bona, emendam sanguinis per omnia bona eorum suae ditionis, alias libertates.

In nomine sancte et individue trinitatis. Amen. Fridericus dux Austrie et Styrie cum sacram domum sancte Marie Theutonicorum in Ierusalem tamquam progenitorum nostrorum opus favorabili complectamur affectu et ubique per terras nostras protectione nostra gaudeant et favore usque Acta sunt hec in Erpurch anno virginei partus m° cc° xxx° iii° indicione via quinto kalendas novembris anno pontificatus domini Gregorii pape noni vii, imperante gloriosissimo Romanorum imperatore Friderico feliciter. Amen.

VII, 368 v. v. Meiller Regesten zur Geschichte der Markgrafen und Herzoge Oesterreichs aus dem Hause Babenberg. Wien 1850. 152 sq., citat: Duellius Histor. ordin. Theut. III, 88 n. 1 im Auszug. Pusch et Fröhlich Diplomataria sacra ducatus Styriae. Viennae, Pragae et Tergesti 1756. II, 177 n. 1 vollständig. Caesar Annal. ducatus Stiriae II, 500 n. 64.

179. 1239 (1240") dec. 25 ind. xiii in nativitate domini post composicionem et concordiam inter dominum nostrum imperatorem et nos sollempniter celebratam Wiennae. Fridericus, Austriae dux, fratribus h. s. M. Theutonicorum in Ierusalem renovat, confirmat, auget a patre Leopoldo duce concessa privilegia.

VI, 356. Cf. v. Meiller Regesten zur Geschichte der Markgrafen und Herzoge Oesterreichs aus dem Hause Babenberg. Wien 1850. 4. p. 159; et quos ille citat: Duellius H. o. Th. II, 6 n. 6 (excerpt.); Caesar Annales ducatus Stiriae. Gratii 1768 sq. fol. II, 508 n. 78 (excerpt.); Hormayr Wien, seine Geschichte und seine Merkwürdigkeiten. Wien 1823-25. II. 11, Urk. 60 n. 222; Hennes Cod. dipl. ord. Th. 109 n. 100 excerpt. Pusch et Froelich Diplomataria sacra ducatus Styriae. Viennae, Pragae et Tergesti 1756. II, 183 excerpt.

180. (1256-1269). Ulricus, Carinthiae dux, fratribus domus Theutonicae ab ipso Laibaci constitutis confert libertates, quibus alias fruuntur, et iurisdictionem circumscribit.

Wir Ulreich, von gots gnaden herczog in Kernden und ze Krain, tun kundt, das wir den brudern des Tewtschen haws, den wir haben wanung gegeben ze Laybach, alle recht und freyung, die sy in andern stetten oder anderswo habent, an minnrung wellen behalten, und gepietten gemainchleich unsern lanntrichtern, marchtrichtern, schaffern und schergen, das chainer von irem gesind oder ir lewt, die in zugehorent, umb chainerlay sache, die di rache des todes nicht angent, sullen richten; ausgenomen, ob yeman irs gesinde oder ir lawt yemant laidiget oder gelten solt, so sol unser richter oder schaffer mit im nemen den gelaydtigten oder den, dem man des gelts schuldig wirt, als die sache ist, und in der bruder haws gen ainem und dem andern das gerichte und die gerechtichait ze vordern; dem sol der schaffer oder des haws comentewr, uber das furgelegt oder das furzelegen wirt, ein zimleich pessrung und recht tun. Ob aber yemant der vorgenanten brueder lewt oder gesind tief tut oder ander unfug als grofse, dadurch der dyeb oder ubeltetter wirt ze verdampnen, so sol sein gut alles beleiben dem haws und sol man in plos unserm lantrichter oder marchtrichter geantwurten; uber den sol dann der richter nach der urtail des rechten richten. Ob auch unser richter auf iren guttern ettleich dieb vindet, die sol er chainen wais nemen nur zegegen irm sundern poten, das die andern gut um solich dief dem haws nicht werden entfueret.

VI, 358 v. Versio. Continetur in diplomate Alberti Austriae ducis de 1350 iulii 13 n. 186.

181. (1256-1269). Ulricus, Carinthiae dux, fratres ordinis Theutonici per Carinthiam, Carniolam, Marchiam cum bonis et hominibus eorum eximit a iurisdictione ordinaria praeterquam in rebus capitalibus.

Wir Ulreich, von gots gnaden herczog ze Kernden und her ze Krain, tun kunt, das wir die Tawtschen herren in unser herschaft ze Kernden und

« ÖncekiDevam »