CONGREGATIO GENERALIS IX.

Die vigesima tertià mensis Julii ejusdem anni, horà quartà pomeridianà, in Congregatione generali consederunt, præside Illustrissimo ac Reverendissimo Metropolitano, omnes Concilii Patres, præsentibus Canonicis ac Theologis, excepto D. GIGNOUX, uno è Promotoribus, qui, infirmà valetudine impeditus, abfuit.

Post deprecationem assuetam Adsumus, introducti sunt in Concilium, D. Brunelière, Vicarius Generalis, Archipresbyter Ecclesiæ Cathedralis Engolismensis, jàm suprà designatus cum titulo Theologi Capituli Engolismensis; et D. Carolus ROUSSEL, Presbyter Sancti-Sulpitii, Moderator in Seminario majori Aquensi, tanquàm Theologus Reverendissimi Metropolitani.

Deindè, requirente uno è Promotoribus, ut omnes quotquot variis Congregationibus assisterent, sese eàdem obligarent promissione quam emiserant Concilii adjutores, in primà Congregatione generali, hoc perfecit D. BRUNELIÈRE, ad mandatum Illustrissimi Præsidis. Declaravit autem Reverendissimus Metropolitanus, se eos omnes ad eadem promittenda jàm adstrinxisse qui Congregationibus interdùm adfuerant, inter quos recensendi sunt : D. D. MONTERA, Canonicus Cæsarojuliensis, in Africà; DROUET, Parochus civitatis Oran, item in Africà; FONTENEAU, Secretarius Ill. ac RR. DD. Archiepiscopi; et DE LA SALLE, Vicarius Parochia Sancti-Nicolai Burdigalensis.

Sub his, D. LACOMBE, Rector Seminarii minoris Burdigalensis, agens de quàdam quæstione jàm in præcedenti Congregatione tractatà, Catechismum Concilii Tridentini non ad

quoslibet fideles, sed præsertim ad parochos directum esse, pluribus exposuit.

Tùm, lecto ab uno è Notariis, approbatoque à Patribus, instrumento eorum quæ gesta fuerunt in Congregatione generali octavà, lecta sunt à Secretariis tria capita: unum, sub titulo primo, de prædicatione in missa parochiali et Catechismo; secundum, sub titulo quarto, de Foro Episcopali seu Officialitatibus; tertium, sub titulo quinto, de Seminariis majoribus; de studiorum materiâ, methodo et tempore. Multis, præcipuè circà hunc ultimum titulum, agitatis et propositis, absoluta est Congregatio de more.

CONGREGATIO GENERALIS X.

Die vigesimà quartà mensis Julii ejusdem anni, horà quartà pomeridianà, in Congregatione generali consederunt, Præside Illustrissimo Metropolitano, omnes Concilii Patres, præsentibus Canonicis ac Theologis, uno è Promotoribus, valetudinis causà, ut jàm dictum est, excepto.

Post deprecationem assuetam, lecto ab uno è Notariis, et à Patribus approbato, instrumento authentico eorum quæ gesta sunt in Congregatione generali nonà, de more lecta sunt à Secretariis sex capita : tria, sub titulo quinto, nempè, primum, de examine ordinandorum et juniorum sacerdotum; secundum, de Collationibus ecclesiasticis; tertium, de altioribus studiis theologicis et de gradibus obtinendis; tria verò, sub titulo tertio, nempè, de Pœnitentia, de Extremd-Unctione et Ordine.

Post hæc, absoluta est Congregatio per orationem Sub tuum præsidium.

SESSIO TERTIA.

Die vigesimà quintà mensis Julii anni millesimi octingentesimi quinquagesimi, in festivitate Sancti Jacobi Majoris, horà matutinà sextà, prout indictum fuerat sub finem Sessionis secundæ, ex aulà Seminarii majoris Burdigalensis, ad Ecclesiam parochialem Sancti-Michaelis, amicti juxtà ea quæ in primà Congregatione generali præscripta sunt, ordineque jàm in eadem Congregatione statuto, solemniter processerunt omnes Concilii Patres et presbyteri adjutores. Aderant etiam Illustrissimi ac Reverendissimi DD. Episcopi Lemovicensis et Bellovacensis, qui Patribus Concilii hàc in solemnitate, pro suà pietate, sese adjunxerant. Dùm progrederentur omnes, Litanias B. M. V. alternis decantantes vocibus, immensa per vias et compita circumadstabat frequentia populi, nec minor jam totam Sancti-Michaelis ecclesiam, cum pluribus de clero, fidelium copia occupaverat.

Omnibus ingressis, Illustrissimus ac Reverendissimus DD. Archiepiscopus horam tertiam sacri officii cantando inchoavit: Quà absolutà, in Pontificalibus celebravit Illustrissimus ac Reverendissimus DD. Episcopus Engolismensis, ad Came

racensem Archiepiscopatum nominatus; et intrà missam, sacram communionem de manu celebrantis receperunt de more omnes tùm Episcopi, tùm Presbyteri Concilii adjutores. Hoc autem omnium commovit animos, quòd venerabilis Parochus Sancti-Michaelis, D. DUBURG, gravi et diuturno morbo prohibitus quin Concilio assisteret, ad quod convocatus fuerat, voluerit et ipse de manu Pontificis celebrantis communicare; qui illi super faldistorio sedenti, et habitu chorali cum stolà induto, sacrum D. N. J.-C.

dum dedit (').

corpus sumen

Finità missà, Illustrissimus ac Reverendissimus DD. Archiepiscopus, ad altare accedens, Actionem Synodalem, ut in Sessionibus præcedentibus, incepit; omnibusque, prout habentur in Pontificali, accuratè servatis, post hymnum Veni, Creator, Illustrissimus ac Reverendissimus DD. Episcopus Pictaviensis, pluviali mitràque paratus, de suggestu concionem publicam habuit, cujus tenor sequitur :

REVERENDISSIMI PATRES ET FRATRES CARISSIMI,

Quis ut Deus? Hanc vocem olim in cœlo prolatam qui possem hodiè et ego non usurpare? O verè triumphalis compellatio, sublimis clamor, qui nostro è pectore, nostris è labiis erumpit ; quo sonante, gloriosum illius Archangeli nomen unà resonat, qui huic splendidissimo et ornatissimo templo patrocinatur, exsultantque simul et circumstantium corda et omnes hujus lapides sanctuarii! Quis ut Deus?

(') Nota. Posterâ die, litteras congratulatorias scripsit D. DUBURG ad Illustrissimum DD. Archiepiscopum, quarum tenor infrà inscribitur; die autem octavâ mensis augusti ejusdem anni, animam Deo reddidit venerabilis ille, et de Ecclesiâ benè meritus presbyter, annos natus sexaginta.

Nonne et vos, Illustrissimi ac Reverendissimi Patres, hanc pariter vocem emisistis, res cunctas quæ nostris diebus eveniunt, et hoc præcipuè spectaculum mirati quod vestris nunc temporis oculis subjicitur? Quis igitur ut Deus? scilicet, quis magnus, quis fortis, quis necessarius, quis sapiens, quis bonus ut Deus?

Quis magnus ut Deus? Ad hæc: Ego, respondit olim superbiens creatura; et hanc quidem audistis dicentem in corde suo: Ascendam, similis ero Altissimo ('). Cernitis ut se ipsa Deum declaret, sibi aitaria ponat, ità ut in templo Dei sedeat, ostendens se tanquàm sit Deus (*)? Sed hic sistere nefas; mox Deitas altera, prioris istius numinis filia vel soror, ipsi proxima assidet, cui nomen Voluntas; et, dùm antè aram liberioris Rationis, læto concentu, amœna mendacia cum fascetis miscentur blasphemiis, in circuitu throni illius, quæ jàm sedet regina, Voluntatis, tempestas valida (3) et horrificus cooritur seditionum, anarchiæ, mortisque ululatus. Trepidare omnes; utitur ratio verbis, brachiis voluntas; ludit ista, vagisque conceptibus pariundis insudat; hæc præceps volat ad actum, ruitque ad ultima. Et quidem, si Deus ipse jàm non sit Deus, ecquis Dei vices tenere præsumat? Everso Deo, quis stare possit? Quis ut Deus?

At quid ego de everso Deo? numquid non ipse Deus fortis est? Valebitne unquàm infirma hominum manus thronum labefactare summæ ipsius majestatis? En ex alto cœlo despiciens, aliquandiù quidem homines pro suo arbitrio agere sinit; at brevì sacrilegos suæ felicitatis gloriæque æmulos gravi premit dextrâ, operariorumque consilia eo momento confundit, quo fastigium ædificio imponere gloriabantur, operique nunquàm absolvendo nomen erit Babel. Eâ mulctatos pœnâ voluit Deus homines superbos qui paria Deo sentire præsumpserunt. Ad eos autem qui, voluptati audaciùs indulgentes, et propriis

(') Is. XIV, 44.

(*) II. Thess. II, 4. -(3) Ps. XXXIX, 2.