Sayfadaki görseller
PDF
ePub

universorum civium, et hic erat inquietantium strepitus populo1569 rum, illic vero obiectio infirmorum et leprosorum. sanctus autem curam suam, scilicet languidos, intuens ultraque se in lacrimas et singultus commovens singulis manus imposuit universosque sanitati restituit praeter paucos postea Traiecti ad exequias suas curandos. dum itaque vario strepitu dignae hic s. 44 gratiae aguntur illicque dolor et fletus ingemiscunt, subito voces 1583 exaudiuntur de coelo hymnizantium sacri praesulis et sanctarum reliquiarum iter a porta Tungrensi usque ad portam Traiecti 1590 concentibus comitantium. inter eundum quoque locus apparuit amoenus fessis ibi residentibus: deinde visa est instar pulvinaris tellus intumuisse sanctoque supersessuro sese in suggestum extulisse. testis est tumulus priscae veritati qui usque adhuc capita reclinaturis idoneus ibidem viridescit. tunc sanctus oves circumfusas consolando alloquens 'en,' ait 'quomodo verna temperies redit post hiemem, sic post mortem orietur beatis requies.' ]

1598

CAP. XXVIII. Servatius belet für seine gemeinde. seine begleiter bitten ihn wehklagend um erlaubnis mit ihm ziehen zu s. 45 dürfen. sed cum his revocari non posset, data eis pontificali benedictione coegit redire. et cum Traiectum pervenisset, modica pulsatus febre post modicum fragile corpus deseruit et a viris fidelibus iuxta aggerem publicum tertio idus Maii est sepultus. [Et cum Traiectum pervenisset, in basilica iuxta aggerem publicum a beato Materno quondam ibi constructa imperat cryptam in medio fieri. illuc universum Octaviae transtulit thesaurum suumque interlocat sarcophagum, praecognito siquidem die sui 1621 obitus per triduum lenta febre correptus est: nam angelus domini, cum missarum mysteria celebraret, à dextris altaris apparuit et certum ei finem et requiem ostendit. sic confortatus angelica visione et divinis participans sacramentis commonefecit plebem coelestium praeceptorum usque ad horam diei nonam. nona igitur hora diei conversa facie in orientem et oculis reverenter apertis commendat domino in ultima hora oves quibus timebat. tunc splendor nimius de coelo superilluxit et tertio idus Maii cum ipso splendore ad patriam luminis ascendit. spectante quoque omni populo et admirante velamen quoddam sericum angelicis manibus allatum est super venerabile corpus; au1680 ditae sunt etiam voces in excesso deum laudantium. quotquot itaque convenerant aegri celeri donati sunt sanitate omnesque qui ad portam debiles remanserant ad funus Servatii occurrentes sospitatem meruerunt septemque diebus celebratae sunt eius 1698 exequiae et octava die sepultus est in praefata ecclesia iuxta aggerem publicum, tertio die idus Maii, circa annum domini CCCLXXXVIII, duodecimo anno pontificatus b. Martini Turo

s. 46 1670

[merged small][merged small][ocr errors]

s. 48

[CAP. XXIX. sed tempus erat opportunum ut flagellum dei per Hunnos perficeretur in Gallias et maxime Tungris.

s. 49 tantis itaque exagitatus Attila furiis Gallias pertransivit sicque 1726 Tungrim pervenit, quam longo tempore obsedit et miseros cives gladio fameque afflixit. ubi dominus meritis beati Servatii mirabilem fecit ostensionem quod nemo Hunnorum, qui longe et late vagabantur omnia diripientes, unquam Traiectum pervenerit vel saltem providerit. capta denique Tungri et occisis in ea omnibus habitantibus eius destructa est penitus usque ad solum.] s. 52 CAP. XXX. synode zu Orleans. [ibi omnis clerus et religio 1900 monachorum dolebat de subversione Tungris urbis nec nomen episcopale ibi quisquam subire praesumebat ex quo Servatius inde pulsus recesserat. convenit ergo digniori ecclesiarum gra1918 dui et vir vitae venerabilis Agricolaus agrum dominum exculturus eligitur, consecratur praesul, iuxta magnanimum Servatium sedem in Traiecto habere dirigitur, quoniam quidem Tungris dignitate pontificali semet ipsam indignam fecerat ex quo demens illum abiecit quem singulari quondam miraculo per angelum visibiliter accepit. annunciatum est verbum hoc Traiecto. placuit plebi senatuique universo. gaudenter electus domini, s. Agricolaus, excipitur et in basilica s. Servatii digno successori digna cathedra locatur. huic inter caetera virtutum insignia, quae per eum dominus operari dignatus est, concessum est restaurare tectum sepulchri b. Servatii ventorum violentia pridem deiectum, quod nemo ante eum poterat, sicque post aliquantos annos domino serviens nocte et die recepturus ab eo gloriam quievit in pace.]

1930

$. 58 CAP. XXXIII. Igitur defuncto b. Domitiano b. Monulphus in 1934 pontificali sede vigesimus primus successit episcopus. hic tam geniturae quam morum praeclarus nobilitate, ut amplificaret dei sanctitatem, templum aliud atque amplius construxit et beati membra Servatii in eodem loco altiori digna reverentia transtulit miroque modo decoravit ac septimo idus Iulii dedicavit; aliis alia, meritis eorum condigna: ex quibus adhuc remanet unum, s. 59 sancta Maria, tuum. Pontifex vero Monulphus Dionanto 1942 rediens omnium praediorum suorum b. Servatium scripsit haeredem, cuius devotionis plenariam a domino recepit mercedem ; quod sic etiam sensibiliter probatum est. in diebus ipsius sa1949 cerdotii quidam de magnis principibus obiit. illum sepelire rogatur, surrexit propere, et ecce, habet obviam grandem et tenebrosam silvam daemonibus, ut aiunt, gentilium olim dicatam. quam ingressus cum famulis suis, omnibus quidem magnae in Christo devotionis, quasi fremitum equorum, rugitum leonum, aliarumque voces diversas bestiarum sensit, in quorum medio tauquam parvulum amarissime flentem et sine intermissione clamantem 'currite omnes, succurrite!' audivit. sistit gradum,

s. 62

signare se cupit, levat manum. riget dextera, silet lingua, frons pallet, oculi languent, vox faucibus haesit, coma vertice stetit, horror et maestitia sicut nubes obduxerat floridam pontificis faciem. ipsi etiam pueri eius, maiores quoque et fortiores, hoc terrore prostrati in terram ceciderunt quasi mortui, horribile profecto visu ac mirabile dictu. post haec antistes reversus in se levansque oculos lacrimarum adhuc imbre repletos vidit iuvenem vultus pulcherrimi astantem sibi et dicentem 'confortare, pater, confortare, et formidare noli. ex voluntate enim omnipotentis hoc iudicium videre meruisti. nam anima principis quam commendare venisti a spiritibus tenetur immundis, affligitur, cruciatur, atteritur, et nisi citius occurreris, ad inferni claustra detrahent eam. redi ergo in civitatem ad tuos, et orationes eleemosynas ieiunium hoc triduo fac fieri in universo populo. postea vero, cum huc regressus fueris, si horum nibil audieris, tuis orationibus altissimo oblatam et in pace noveris esse receptam.' hoc dicto pueros antistitis levavit atque confortavit, ipse vero discessit nec visus est amplius. hunc angelum dei vere fuisse dicebat et credebat. omnibusque rite peractis tertia lux oritur. pontifex eandem (fehlt silvam?), ingreditur et ecce silentium, pax ubique et gaudium. ergo laetus pertransiit, mortuum sepelivit, ponens in medio quem viderat in eremo. qui prius flebant et dolebant, omnes mox gaudebant. placuit ergo cunctis ut dies recordationis eius ageretur, non amplius in tristitia, sed in laetitia, in gloriam quoque ipsius cuius precibus ab inferis liberavit eum dominus.

[CAP. XXXIII. Gondulphus, bischof von Mastricht, Monulphus nachfolger, will das zerstörte Tongern wieder aufbauen 1992 lassen. conversus ad suos ex universa iussit convenire provincia quia eam citius innovarent ibique deinceps habitarent. haec dixit et quod coeperat iter peregit. cum vero rediret et quod factum erat placeret, aliquot dies illic morari disposuit. cumque gaudens illic perendinaret, recordatus dominus malorum quae fecerat urbs illa superba, dilecti sui Servatii zelans iniuriam, subito redit ad vindictam luporumque gravissimorum immissa multitudine in praesentia sancti ontificis civitatis perfidae iussit devorari colonos. quod constructum fuerat ultrix flamma consumpsit; cetera fulgur comminuit. terrae motus insuper coelitus immissus pergama multa subruit, adeo frequens et insolens ut ipse pontifex mortem evadere desperaret.]

ALTE GLOSSEN.

AN HERRN PROF. WILHELM GRIMM

ZUM 24. FEBR. 1845.

Es ist eine alte sitte dafs glückwünschende nicht mit leeren händen kommen sollen. ich bringe Ihnen eine kleine ährenlese alter glossen; nicht als ob sie so besonders werthvoll wären dafs sie heute Ihren namen zu tragen verdienten, sondern weil jedes neue hälmchen das uns und jeder Ihrer schüler fühlt dasselbe - auf dem felde unserer alten sprache aufstöfst uns an den namen derer erinnert die vor allen nachhaltig die sichel angelegt und aus der alten ärnte eine neue saat zu machen gewust haben. Sie sehen hier keine volle garbe, nur einzelne ähren, wie sie hier und da in verlegenen winkeln stehen geblieben sind; aber wir lernten von Ihnen auch das kleine nicht zu verachten und sehen in Ihrer forschung wie Sie auch aus dem kleinen reiche garben und manchen schönen kranz zu binden wusten, wo das kleine zu ehren kam. ich habe emsig danach gesucht und kann wohl sicher sein dafs in den bibliotheken von Frissel Namur Löwen Antwerpen Gent Brügge Utrecht Amsterdam Deventer Groningen Tournay Mons Valenciennes Louai Cambrai St. Omer Arras Lille Boulogne Amiens Soissons und der ganzen Normandie, in Berlin Giessen Pommersfelde und Eichstädt, weiter nichts vorhanden ist als was ich hier gebe. im verhältnis zu der zahl der handschriften sind der glossen nur sehr wenig; auffallend ist besonders die armut der in den Niederlanden und in Flandern geschriebenen handschriften an glossen. gern hätte ich Ihnen einen volleren straufs gereicht, aber es wollte nicht werden, und mir bleiben nur die worte womit bei jenem morgenländischen dichter dem Salomo, als alle wesen ihm an seinem geburtstage gaben bringen, auch die ameise ein kleines blättchen darreicht,

Z. F. D. A. V.

13

Genehmige, o grofser könig,

die gabe die der kleinste beut;

was er dir bringt ist zwar nur wenig,
doch grofs ist seine dankbarkeit.

BETHMANN.

1. Leiden, Voss. Lat. 69, quart, perg., 9s jh. allerlei, auch sehr viele glossae verborum, erklärungen lateinischer wörter, meist wieder durch lateinische. die deutschen darunter sind folgende (der oder vielmehr die schreiber bezeichnen sie durch oder ).

Verba de sancti Martini storia.

[blocks in formation]
« ÖncekiDevam »