Sayfadaki görseller
PDF
ePub

elaberetur ad hostes; sed arreptum suspendit. Ipse fugiens, contraria ac illi tenebant qui eum insequebantur via, insciis illis convertit iter; atque præteritis hostibus, ut ad locum venit ubi fuerat pugnatum, castra metatus mortuos coacervatos circumjectorum vicorum diruptis foribus cremavit, seorsum duces, seorsum gregarios milites: excitatisque tumulis, recepit se; ut Antigonus, qui post eo pervenit, stuperet audaciam atque immotum ejus animum".

Hinc incidens in Antigoni impedimenta, quum multa libera capita et magnam vim servitiorum opumque facile capere potuisset, veritus ne sui spoliis prædaque locupletati ad resistendum timidiores, ad fugam ob sarcinas tardiores, et in subeundis periculis inertiores efficerentur; ut corpora primum curarent et pabulum darent equis, deinde hostes adorirentur, præcepit. Interim ad Menandrum super hostium impedimenta positum clam summittens eum monuit, ut ex locis planis ad proximi montis latus celerrime se reciperet, ne ab equitibus ille subito cingeretur. Quod, periculo animadverso, cum ille fecisset: Eumeni se multum debere profitebantur adversarii, qui eorum liberos a servitute, et uxores a militari violentia servasset. Quod tamen non illorum causa factum ab eo dixisse fertur Antigonus, sed ne seipsum tot pedicis fugientem intricarett.

Hinc vagabundus Eumenes et fugitans, magnam militum partem induxit ut facesserent: vel quod eorum gereret solicitudinem, vel quod trahere eos secum nollet pauciores quam ad signa conferenda, et plures quam ad tegendam fugam suam. Postquam in Nora castellum munitum (quod suo tempore Neroassum dictum, in libro duodecimo notavit Strabo) ad Lycaoniæ et Cappadocia positum confinia, cum 500. equitibus et 200. peditibus (licet utriusque simul ordinis circiter 500. Diodorus statuat) refugit; quotquot amici ejus missionem postulaverunt, quod non ferrent asperitatem loci vel victus angustias, omnes complexus atque omni comitate prosecutus, missos fecit. Loci enim ambitus duo stadia non excedebat: erat

[blocks in formation]

que frumenti ibi et aquæ et salis copia, sed obsoniorum nihil suppetebat.

Antigonus admoto exercitu, antequam obsidere Eumenem cœpisset, evocavit eum ad colloquium: illoque obsides rogante, ad se sicut superiorem ut veniret mandavit. Cui ille: "Neminem, inquit, quousque gladii compos ero, me censeo superiorem." Ubi Antigonus igitur fratris filium Ptolemæum, ut ille postulaverat, in arcem misit, descendit Eumenes: ac complexi inter se consalutavere amice ac familiariter. Multa quum essent disputata, neque mentionem Eumenes salutis suæ et veniæ ullam faeeret, verum satrapias quoque ab initio traditas posceret sibi firmari et præmia reddi: obstupuerunt assistentes, admiratique sunt animum ejus et fortitudinem. Antigonus ergo de his ad Antipatrum se relaturum pollicitus, Eumenem ægre a turba tutum reduxit; atque duplici muro fossisque circumvallatis Noris, relictoque quod oppugnationi sufficeret præsidio, inde movit".

Post aliquod tempus interjectum Eumenes legatos (inter quos Hieronymus Cardianus historicus, civis suus, fuit) ad Antipatrum, quod solus par Antigoni viribus videbatur, de pacificatione misit. Ipse interim circumsessus victum. sociis, licet tenuem, lætum tamen, paravit; omnes vicissim ad mensam suam invitans conviviumque lepidis sermonibus et comitate condiens. Quotiescunque autem voluit, et apparatum et munitiones Antigoni alias incendit, alias disjecit.

Cum revereretur ne uno loco manens equos militares perderet, quod spatium non esset agitandi: certis quotidie horis eos ita suspendebat, ut posterioribus pedibus innixi, prioribus elevati, dum naturalem assistendi appetunt consuetudinem, ad sudorem usque crura jactarent. Hordeum etiam objiciebat eis elixum, ut et perficerent id citius et concoquerent melius. Quo factum est, quod omnibus mirabile est visum, ut jumenta æque nitida ex castello educeret, ac si in campestribus ac planis ea locis habuisset.

Plutarch. in Eumene, cum Diodoro, et Justino lib. 14. cap. 2.

u Iidem.

y Diodor. et Plutarch.

* Diodor. et Justin. lib. 14. cap. 2.

z Emil. Prob.

a Diodor. Jul. Frontin. stratag. lib. 4. cap. 7. Plutarch. et Æmil. Prob. in Eumene.

Ptolemæus Lagi filius, advertens Phoeniciam et Syriam quæ Cava dicitur, maxime sibi accommodam futuram, unde et Ægyptum posset tueri, Cyprum invadere, multum in hoc operæ dedit, ut illis potiretur. Laomedontem igitur Mitylenæum, harum provinciarum satrapam a Perdicca et Antipatro constitutum, ut eas sibi traderet, oblato ingenti auri pondere tentavit. Quod quum non impetrasset, Nicanorem unum ex amicis ducem creavit, et cum justis illuc copiis misit. Is expeditione in Syriam facta, Laomedontem cepit: qui corruptis custodibus, ad Alcetam aufugit in Cariam. Nicanor vero, Syria tota et Phoenicia intra breve tempus subacta et præsidiis munita, in Ægyptum rediitb.

Ptolemæus partes cavæ Syriæ et Phoenicia adortus, Hierosolymis dolo occupatis ad centum hominum millia ex Judæa in Ægyptum traduxit: ex quibus circiter 30000. selectos, qui ætate et robore præstarent, armis instructos in exercitum et ad militiæ usum stipendiis amplioribus recepit, iisque ut maxime fidis Ægypti præsidia munita commisit. Reliquam vero turbam seniorum et juniorum, ac mulierum etiam, concessit militibus in servitutem; non tam sponte et consilio suo, quam exoratus ab illis, ad usus et necessaria in belli rebus ministeria.

De captis ab eo Hierosolymis ita meminit Agatharchides Cnidius, in Tv diadóxwv sive Alexandri magni successorum historiad: "Qui vocantur Judæi, habitant omnium munitissimam civitatem, quam Hierosolyma vocare solent indigenæ. Hi septima die vacare consueverunt, et neque arma illo die gestare, neque agriculturam attingere, neque alterius cujuspiam ministerii curam habere: sed in locis sacris manus extendentes, orare usque ad vesperam. Ingrediente vero in civitatem Ptolemæo Lagi cum exercitu, et hominibus eorum qui civitatem custodire debebant observantibus insipientiam; patria quidem acerbum suscepit dominum, lex vero convicta est malam habere consuetudinem."

b Diodor. cum Appiano in Syriac. pag. 121. et Pausania in Atticis, pag. 5. Aristeas, in libello de Septuaginta interpretib. cum epistol. Ptolemæi Philadelphi apud eund. Joseph. antiquit. lib. 12. cap. 1. et 2. Euseb. in chronico. Apud Joseph. lib. 1. contra Apion. cum lib. 12. antiquit. cap. 1.

Addit Appianus, Ptolemæum Hierosolymorum mœnia diruisse; relictisque in Syria præsidiis, in Ægyptum navigavisse,

De Ægyptiaca deportatione, in libro duodecimo antiquitatum, capite primo ita scribit Josephus: "Ptolemæus multos captivos ex montano Judææ tractu et Hierosolymorum vicinia, Samariaque et Garizin monte, in Ægyptum traductos jussit sedes ibi figere. Et cum Hierosolymitas pertinacissime jurisjurandi fidem servare compertum haberet ex responso quod Alexandri legatis post Darii cladem dederant; multa ex eis præsidia disposuit per arces: et cum eis apud Alexandriam jus civitatis pari cum Macedonibus conditione dedisset, sacramento omnes devinxit, servaturos fidem posteris ejus qui tam multa ipsis crediderat;" et in libro secundo contra Apionem: "Ptolemæus Lagi Judæis Alexandrinis Ægyptiaca castra commisit; arbitratus fide simul eorum et fortitudine conservanda: et in Cyrene credens se tutissime regnaturum, et in aliis Lybiæ civitatibus, ad ea loca partem Judæorum habitandi causa direxit." Huc spectat et Philonis ille locus de Judæorum Ægyptiensium, a Catabathmo &c. et Strabonis, ex historiarum libris citatus a Josephof: " Quatuor erant genera in Cyrenensium urbe, &c. In Cyreniacam vero regionem inde transiit ut conterminam (quemadmodum etiam Judæa est) vel potius partem olim regni Ægyptii.' Ex horum Cyrenensium Judæorum posteris, fuit Jason ille Cyrenæus, e cujus scriptis secundus liber Maccabaorum fuit excerptus; et Simon Cyrenæus, qui Christi crucem tulith: et quorum in Act. cap. II. ver. 10. et cap. VI. ver. 9. facta habetur mentio.

3685. Antigonus, dum Noris muro duplici circumseptus hæreret Eumenes, in Alcetam et Attalum expeditionem suscepit. Cum toto igitur exercitu e Cappadocia profectus in Pisidiam contendit, ubi Alcetas cum suis consistebat: et intra septem dies 2500. stadia emensus, ad urbem quæ Cretensium vocatur venit; et jam hostibus ignaris adventus ipsius imminens, colles quosdam et impedita loca prior

e Syriac. pag. 119. 121.

2 Maccab. cap. 2. ver. 24.

Lib. 14. antiquit. cap. 12. h Matth. cap. 27. ver. 32.

occupavit. Sub signis vero, præter elephantos, plusquam quadraginta peditum, et equitum septem millia habebat. Cum quibus Alcetas tamen congredi est ausus; cum illi pedites 16000. et equites 900. tantum socii armorum essent. Sed Antigonus ex edito loco pugnans et viribus longe superior, profligato toto illius agmine, Attalum cum Docimo et Polemone multisque ducibus insignibus cepit. Quibus in fidem acceptis, reliquos in ordines suos distribuit; et clementem humanumque se illis præbens, agmen suum amplificavit haud mediocriteri.

Alcetas cum satellitibus et filiis suis Pisidisque illi militantibus, in Pisidiæ urbem Termessum confugit: Pisidis illis, qui sexies mille circiter numero erant et strenuitate excellentes, nullo se eum pacto derelicturos promittentibus. Quum igitur Antigonus cum toto agmine ad Termessum castrametatus, Alcetam sibi dedi peteret, cumque tradendum seniores censerent: juniores inita conjuratione decretum fecere, se pro salute ejus quodvis periculum subituros. Seniores vero noctu legatis ad Antigonum missis, se Alcetam sive vivum sive mortuum ipsi tradituros pollicentur: si juvenes modo levioribus velitationibus, et simulata fuga, longius extra urbem eliceret. Quod dum ille faceret, captata absentiæ juvenum opportunitate, immissis suis Alcetam seniores invaserunt: qui ne in hostium potestatem veniret, ipse manus sibi intulit. Cadaver lectulo impositum et lacerna vilissima obtectum, clam illis qui præliabantur, Antigono est traditum : quod indignis toto triduo affectum contumeliis ille tandem insepultum abjecit. Juniores a pugna reversi in suos efferantur: et urbis parte occupata, domos primum incendere decreverunt. Sed mutata sententia, ad incursiones et latrocinia conversi, magnam hosticæ terræ partem devastarunt. Alcetæ vero cadaver ab Antigono relictum splendide funerarunt*.

Antipater moriturus regum curatorem et ducem summa cum potestate designavit Polysperchontem: qui natu fere maximus erat inter omnes Alexandri commilitones, et a Macedonibus in honore habebatur. Filius ejus Cassander,

Diodor. lib. 18. cap. 41.

VOL. IX.

k Diodor. lib. 18. cap. 41.

E

« ÖncekiDevam »