Sayfadaki görseller
PDF
ePub

nadas, y otras mas graves que impongan á su arbitrio. Ni se haga en adelante estas provisiones en otras personas que en las que conozca tienen ya la edad y todas las demas circunstancias requeridas; y á no ser así, quede irrita la provision.

CAP. V. Cométanse al Obispo las dispensas extra Curiam, y examinelas éste.

Las dispensas que se hayan de conceder, por cualquiera autoridad que sea, SI se cometieren fuera de la curia Romana, cométanse á los Ordinarios de las personas que las impetren. Mas no tengan efecto las que se concedieren graciosamente, si examinadas primero solo sumaria y extrajudicialmente por los mismos Ordinarios, como delegados Apostólicos, no hallasen estos que las preces espuestas carecen del vicio de obrepcion ó subrepcion.

CAP. VI. Las últimas voluntades solo se han de conmutar con mucha

[merged small][merged small][ocr errors]

gravioribus pœnis, arbitrio eorum imponendis. Nec aliis in posterum fiat provisio, nisi iis, qui jam ætatem, et cæteras habilitates integrè habere dignoscantur: aliter irrita sit provisio.

CAP. V. Dispensationes extra curiam Episcopo committantur, et ab eo examinentur.

Dispensationes, quacumque auctoritate concedendæ, si extra Romanam curiam committendæ erunt, committantur Ordinariis illorum, qui eas impetraverint. Ea verò quæ gratiosè concedentur, suum non sortiantur effectum, nisi priùs ab eisdem, tamquam delegatis Apostolicis, summariè tantum, et extrajudicialiter cognoscatur, expressas preces subreptionis, vel abreptionis vitio non subjacere.

CAP. VI. Circumspectè commutandæ ultimæ voluntates.

In commutationibus ultimarum voluntatum, quæ non nisi ex justa, et necesaria causa fieri debent, Episcopi, tamquam delegati sedis Apostolica, summariè, et extrajudicialiter cognoscant nihil in precibus, tacita veritate, vel suggesta falsitate fuisse narratum, priusquam commutationes prædictæ executioni demandentur.

CAP. VII. Innovatur cap. Roma- CAP. VII. Se renueva el сар. Romana na de Appellationibus in sexto.

Legati, et Nuntii Apostolici, Patriarchæ, ac Primates, et Metropolitani in appellationibus ad eos interpositis, in quibusvis causis, tam in admittendis appellationibus, quam in concedendis inhibitionibus post appellationem, servare teneantur formam, et tenorem sacrarum constitutionum, et præsertim Innocentii IV. quæ incipit: Romana; quacumque consuetudine, etiam immemorabili, aut stylo, vel privilegio, in contrarium non obstantibus: aliter inhibitiones, et processus, et inde secuta quæcumque sint ipso jure nulla.

[blocks in formation]

de Appellationibus in sexto.

Estén obligados los Legados y Nuncios Apostólicos, los Patriarcas, Primados y Metropolitanos á observar en las apelaciones interpuestas para ante ellos, en cualesquiera causas, tanto para admitirlas, como para conceder las inhibiciones despues de la apelacion, la forma y tenor de las sagradas constituciones, en especial la de Inocencio IV. que principia: Romana; sin que obsten en contrario costumbre alguna, aunque sea inmemorial, estilo, ó privilegio; de otro modo sean ipso jure nulas las inhibiciones, procesos y demas autos que se hayan seguido.

CAP. VIII. Ejecuten los Obispos todas las disposiciones pias: visiten todos los lugares de caridad, como no estén bajo la proteccion inmediata de los Reyes.

como

Episcopi, etiam tamquam se- Los Obispos, aun como delegados de dis Apostolica delegati, in casi la sede Apostólica, sean en los casos bus à jure concessis, omnium concedidos por derecho, ejecutores de piarum dispositionum, tam in todas las disposiciones piadosas hechas ultima voluntate, quam inter vi- tanto por la última voluntad, vos, sint executores: habeant jus entre vivos: tengan tambien derecho visitandi hospitalia, collegia quæ de visitar los hospitales y colegios, sean cumque, ac confraternitates lai- los que fuesen, así como las cofradías corum, etiam quas scholas, sive de legos, aun las que llaman escuelas, quocumque alio nomine vocant; ó tienen cualquiera otro nombre; pero non tamen quæ sub Regum imme- no las que están bajo la inmediata diata protectione sunt, sine eo- proteccion de los Reyes, á no tener rum licentia; eleemosynas montis su licencia. Conozcan tambien de ofipietatis, sive charitatis, et pia cio, y hagan que tengan el destino loca omnia, quomodocumque nun- correspondiente, segun lo establecido cupentur, etiamsi prædictorum en los sagrados cánones, las limosnas locorum cura ad laicos pertineat, de los montes de piedad ó caridad, y

de todos los lugares piadosos, bajo cualquiera nombre que tengan, aunque pertenezca su cuidado á personas legas, y aunque los mismos lugares piadosos gocen el privilegio de esencion; así como todas las demas fundaciones destinadas por su establecimiento al culto divino, y salvacion de las almas, ó alimento de los pobres; sin que obste costumbre alguna, aunque sea inmemorial, privilegio, ni estatuto.

CAP. IX. Den cuenta todos los administradores de obras pias al Ordinario, á no estar mandada otra cosa en las fundaciones.

Los administradores, así eclesiásticos como seculares de la fábrica de cualquiera Iglesia, aunque sea catedral, hospital, cofradía, limosnas de monte de piedad, y de cualesquiera otros lugares piadosos, esten obligados á dar cuenta al Ordinario de su administracion todos los años; quedando anuladas cualesquiera costumbres y privilegios en contrario; á no ser que por acaso esté expresamente prevenida otra cosa en la fundacion ó constituciones de la tal Iglesia ó fábrica. Mas si por costumbre, privilegio, ú otra constitucion del lugar, se debieren dar las cuentas á otras personas deputadas para esto; en este caso, se ha de agregar tambien á ellas el Ordinario; y los resguardos que no se den con estas circunstancias, de nada sirvan á dichos administradores.

CAP. X. Los notarios esten sujetos al exámen, y juicio de los Obispos.

Originándose muchísimos daños de la impericia de los notarios, y siendo esta ocasion de muchísimos pleitos;

[blocks in formation]

Administratores, tám ecclesiastici, quàm laici, fabrica cujusvis ecclesiæ, etiam cathedralis, hospitalis, confraternitatis, eleemosyna montis pietatis, et quorumcumque piorum locorum, singulis annis teneantur reddere rationem administrationis Ordinario: consuetudinibus, et privilegiis quibuscumque in contraruum sublatis; nisi secus fortè in institutione, et ordinatione talis ecclesiæ, seu fabrica expressè cautum esset. Quod si ex consuetudine, aut privilegio, aut ex consuetudine aliqua loci, aliis ad id deputatis ratio reddenda esset; tunc cum is adhibeatur etiam Ordinarius: et aliter factæ liberationes dictis administratoribus minimè suffragentur.

CAP. X. Notarii Episcoporum examini, et judicio subjaceant.

Cùm ex notariorum imperitia plurima damna, et multarum occasio litium oriatur ; possit Episco

pus quoscumque notarios, etiam pueda el Obispo, aun como delegado si Apostolica, Imperiali, aut Re- de la sede Apostólica, examinar cuagia auctoritate creati fuerint, lesquiera notarios, notarios, aunque estén creados por autoridad Apostólica, Imperial ó Real: y no hallándoseles idóneos, ó hallando que algunas veces han delinquido en su oficio, prohibirles perpetuamente, ó por tiempo limitado el uso, y ejercicio de su oficio en negocios, pleitos y causas eclesiásticas y espirituales; sin que su apelacion suspenda la prohibicion del Obispo.

etiam tamquam delegatus sedis Apostolicæ, examinatione adhibita, eorum sufficientiam scrutari, illisque non idoneis repertis, aut quandocumque in officio delinquentibus, officii ejus in negotiis, litibus, et causis ecclesiasticis, ac spiritualibus exercendi usum perpetuò, aut ad tempus prohibere. Neque eorum appellatio interdictionem Ordinarii suspendat.

CAP. XI. Bonorum cujuscumque ecclesiæ, aut pii loci occupatores puniuntur.

CAP. XI. Penas de los que usurpan los bienes de cualquiera iglesia ó lugar piadoso.

Si quem clericorum, et laico- Si la codicia, raiz de todos los rum, quacumque is dignitate, males, llegare á dominar en tanto etiam Imperiali, aut Regali præ- grado á cualquiera clérigo ó lego, fulgeat, in tantum malorum om- distinguido con cualquiera dignidad nium radix cupiditas occupaverit, que sea, aun la Imperial ó Real, que ut alicujus ecclesiæ, seu cujusvis presumiere invertir en su propio uso, sæcularis, vel regularis beneficii, y usurpar por sí ó por otros, con montium pietatis, aliorumque prio- violencia, ó infundiendo terror, ό rum locorum jurisdictiones, bona, valiéndose tambien de personas sucensus, ac jura, etiam feudalia, puestas, eclesiásticas ó seculares, ó et emphyteutica, fructus, emo- con cualquiera otro artificio, color ó lumenta, seu quascumque obven- pretexto, la jurisdiccion, bienes, centiones, que in ministrorum, et sos y derechos, sean feudales ó enfipauperum necessitates converti de- téuticos, los frutos, emolumentos, ό bent, per se, vel alios vi, vel cualesquiera obvenciones de alguna timore incusso, seu etiam per Iglesia, ó de cualquiera beneficio sesuppositas personas clericorum, cular ó regular, de montes de piedad, aut laicorum, seu quacumque arte, ó de otros lugares piadosos, que deaut quocumque quæsito colore, in ben invertirse en socorrer las necesiproprios usus convertere, illos- dades de los ministros y pobres; ó que usurpare præsumpserit, seu presumiere estorbar que los perciban impedire, ne ab iis, ad quos jure las personas á quienes de derecho perpertinent, percipiantur; is ana- tenecen; quede sujeto á la excomuthemati tamdiu subjaceat, quam- nion por todo el tiempo que no resdiu jurisdictiones, bona, res, tituya enteramente á la Iglesia, y á jura, fructus, et redditus, quos su administrador, ó beneficiado las

jurisdicciones, bienes, efectos, derechos, frutos y rentas que haya ocupado, ó que de cualquiera modo hayan entrado en su poder, aun por donacion de persona supuesta, y ademas de esto haya obtenido la absolucion del romano Pontífice. Y si fuere patrono de la misma Iglesia, quede tambien por el mismo hecho privado del derecho de patronato, ademas de las penas mencionadas. El clérigo que fuese autor de este detestable fraude y usurpacion, ó consintiere en ella, quede sujeto á las mismas penas, y ademas de esto privado de cualesquiera beneficios, inhabil para obtener cualquiera otro, y suspenso, á voluntad de su Obispo, del ejercicio de sus órdenes, aun despues de estar absuely haber satisfecho enteramente.

to,

Decreto sobre la pretension de que se conceda el caliz.

occupaverit, vel qui ad eum quomodocumque, etiam ex donatione supposita personæ, pervenerint, ecclesiæ, ejusque administratori, sive beneficiato integrè restituerit; ac deindè à Romano Pontifice absolutionem obtinuerit. Quòd si ejusdem ecclesiæ patronus fuerit; etiam jure patronatus, ultra prædictas pœnas, eo ipso privatus existat. Clericus verò, qui nefande fraudis, et usurpationis hujusmodi fabricator, seu consentiens fuerit, eisdem pœnis subjaceat ; necnon quibuscumque beneficiis privatus sit, et ad quæcumque alia beneficia inhabilis efficiatur; et à suorum ordinum executione, etiam post integram satisfactionem, et absolutionem, sui Ordinarii arbitrio suspendatur.

Ademas de esto, habiendo reservado el mismo sacrosanto Concilio en la Sesion antecedente para examinar y definir, siempre que despues se le presentase ocasion oportuna, dos artículos propuestos en otra ocasion, y entonces no examinados; es á saber: Si las razones que tuvo la santa Iglesia católica, para dar la comunion á los legos, y á los sacerdotes cuando no celebran, bajo sola la especie de pan, han de subsistir en tanto vigor, que por ningun motivo se permita á ninguno el uso del caliz; y el segundo artículo: Si pareciendo, en fuerza de algunos honestos motivos, conforme á la caridad cristiana, que se deba conceder el uso del caliz & alguna nacion ó reino, haya de ser bajo de algunas condiciones, y cuales sean estas: de

Decretum super petitione concessionis calicis.

Insuper, cùm eadem sacrosancta Synodus superiori Sessione duos articulos, aliàs propositos, et tum nondum discussos, videlicet: An rationes, quibus sancta catholica Ecclesia adducta fuit, ut communicaret laicos, atque etiam non celebrantes sacerdotes, sub una panis specie, ita sint retinendæ, ut nulla ratione calicis usus cuiquam sit permitendus : et, An si honestis, et christianæ charitati consentaneis rationibus concedendus alicui, vel nationi, vel regno calicis usus videatur; sub aliquibus conditionibus concedendus sit, et quænam illæ sint; in aliud tempus oblata sibi occasione, examinandos, atque definiendos reservaverit: nunc,

[ocr errors]
« ÖncekiDevam »