viter eandem materiam recolamus; 30 ut mane expergefacti statim, exclusis omnibus aliis cogitationibus 1), primam cogitationem de futura meditatione suscipiamus 2); 4o ut inter induendum, lavandum et eundum ad locum meditationis de eadem cogitemus et sensa futurae meditationi conformia foveamus; 50 ut in visitatione SS. Sacramenti, si haec commode potest institui, ipsam meditationem Domino praesenti commendemus, et B. M. Virginis aliorumque Sanctorum opem imploremus; 60 ut ad ipsam meditationem quieto ac sedato animo accedamus, et immediate antequam eandem incipiamus, per tantillum tempus, quo percurri Oratio Dominica posset, animo sursum elevato, consideremus Deum et Dominum nostrum ut praesentem et quidnam acturi simus intime perspicientem, eique humili cum gestu reverentiam exhibeamus.

Ingressus. Deinde viva fide, ac si apertum supra nos videremus coelum, in eoque Deum, qui oculos in nos habeat defixos, ut videat quomodo simus oraturi, intimo cordis affectu, provoluti in genua, nisi aliqua corporis infirmitas impediat, quanta possumus maxima devotione, recitamus consuetam Orationem

1) Quidquid ante orationis horam anima nostra conceperit, necesse est, ut orantibus nobis per ingestionem recordationis occurrat; quamobrem quales orantes volumus inveniri, tales nos ante orationis tempus praeparare debemus. Cassianus collat. 9. 3.

2) Qui meditationem non summo mane, sed alio diei tempore instituit, observet hoc S. Ignatii monitum:,,Statim ut recordabor adesse horam exercitii (meditationis), antequam vadam, ob oculos mihi ponam, quo vadam et coram quo, et resumens paululum exercitium, quod facturus sum, illud auspicabor;" et illud Directorii III. 6:,,Semper aliquanto ante meditationem debet omnia relinquere, et omnino suam cogitationem convertere ad puncta illius exercitii, quod iam instat."

praeparatoriam, quae praeter actum adorationis etiam dolorem ac deprecationem de peccatis, oblationem nostri nostraeque actionis et petitionem divini auxilii ad bene meditandum continet.

Oratio praeparatoria: Immensa maiestas, mi Deus et Domine! ecce ante oculos tuos me indignum peccatorem constituo, teque hic praesentem omni, qua possum, reverentia adoro et supplex oro, ne me despicias ob multitudinem iniquitatum mearum, sed ut inveniam gratiam ac misericordiam in oculis tuis, ut veritates divinas et leges ac virtutes tuas digne meditari valeam, et audiam, quid loquaris in me, Deus, affectuque ardentissimo omnia, quae voluntatis ac beneplaciti tui sunt, cognoscam atque complectar, deinceps vero opere ipso compleam, quaecunque ad meam salutem et perfectionem et nominis tui honorem et gloriam spectare cognovero. Deus, in adiutorium meum intende, ut per totum huius meditationis tempus omnes vires et operationes meae sincere ad tuam gloriam tuumque cultum tendant. Amen.

Porro ad imaginationem aliquantulum iuvandam et ad distractiones facilius amovendas fit praeludium primum, i. e. aliqua compositio loci, quae consistit in eo, ut nobis rem ipsam, de qua meditaturi sumus, quasi ob oculos ponamus, non quidem ut depictam in tabula, neque etiam ut iam ante saecula gestam, sed ita, ac si ipsi rem coram nobis agi videremus in praesenti. 1) Si nihil facile occurrit, non 1) Tu, si fructum ex his sumere cupis, ita te praesentem exhibeas his, quae per Dominum Jesum Christum dicta et facta narrantur, ac si tuis auribus audires et oculis ea videres, toto mentis affectu diligenter, delectabiliter et morose, omnibus aliis curis et sollicitudinibus tunc omissis (S. Bonaventura in prooemio de Vita Christi); et quidem ac si gererentur propter te solum. (Directorium ad lib. Exerc.)

ut

est nimis immorandum, neque ita laborandum, caput obtundamus, ideoque ipsam meditationem impediamus, sed tunc hoc primum praeludium consistet in sola recordatione materiae, de qua meditandum est. Ceterum iam in praeparatione punctorum pro hoc primo praeludio imago est quaerenda. Sequitur praeludium secundum, i. e. postulamus gratiam non iam ad bene faciendam meditationem, quia hoc iam factum est in Oratione praeparatoria, sed ad obtinendum illum fructum, quem iam in praeparatione punctorum ex illa meditatione decerpendum nobis proposuimus. Totus hic ingressus non plus temporis occupare debet, quam quatuor, aut ad summum quinque minuta.

Medium seu progressus complectitur ipsum veluti corpus meditationis, nempe ipsa puncta, quorum communiter bina vel terna, aut etiam plura parata habere oportet, in quibus perpendendis et ruminandis, et in quaerendo ex illis dictum fructum spiritualem, proprie consistit ipsa meditatio. In singulis punctis, modo provoluti in genua, modo sedentes, aut stantes, aut eo nos componentes situ, quo speramus, fore, ut facilius id consequamur, quod optamus, oculis vel clausis, vel in imaginem Crucifixi, B. M. V. aut alicuius Sancti defixis, neque huc et illuc motis, tres animae facultates videlicet memoriam, intellectum et voluntatem applicamus; qua in re bene advertendum est 10 quod si flexis genibus vel alio quovis situ voti compotes fiamus, alium situm non debeamus tentare; 2o quod in puncto, in quo assecuti fuerimus quaesitam devotionem, conquiescere debeamus, sine transcurrendi anxietate, donec nobis satisfecerimus.

Dictae autem potentiae animae ita exercentur, ut memoria recolatur, quidquid in uno puncto (aliis omnibus sepositis) continetur, phantasia eidem subveniente, quo facilius intellectus ad discurren

dum sive ratiocinandum, hisque proin discursibus sive ratiocinationibus voluntas ad varios affectus excitari possit. Ita autem memoria applicanda est, ut, si meditationi proposita est sententia, et audiamus eandem nobis dici, et attente nobis proponamus, quisnam ille sit, qui hoc dicat, attenta bene cuiuslibet vocis significatione; si vero materia meditationis sit res gesta, partem eiusdem in uno puncto contentam cum omnibus circumstantiis, quae illi insunt, attente debemus considerare nobisque proponere, quaestiones faciendo: quis hoc fecit? quid? quibus auxiliis? cur? quomodo? quando? Ubi fieri commode potest, in hac memoriae applicatione eliciatur actus fidei circa veritatem vel historiam propositam.

Postquam res meditanda dicto modo menti proposita est, sequentur actus intellectus, cuius partes sunt, varias reflexiones super veritate vel re gesta, quas memoria proposuit, facere, illas ad nos ipsos, nostrasque necessitates applicare, conclusiones practicas inde deducere, earum motiva ponderare et considerare, quomodo secundum istas veritates hactenus nos gesserimus, et in posterum nos gerere debeamus. Commodissimum est, sibi ipsi has vel similes proponere quaestiones: 10 quid de hoc (quod meditandum proponitur, vel quod modo memoria pertractavi) est considerandum? 2o quae conclusio practica inde est deducenda? 30 quae motiva inducunt ad hanc conclusionem practicam servandam? (quam decens? utile? iucundum? necessarium ?) 40 quomodo id hactenus observavi? 50 quid in posterum mihi faciendum? 6o quale impedimentum debeo removere? 70 quale medium debeo adhibere? Ad excitandum in frigidiori discursu animum faciet, si expendamus 1o quid aliis in malo pertinacibus, aut etiam amico hac in re nos consulenti suasuri, quibusque rationibus ad virtutis studium eum inducturi essemus; 20 quid in morte atque ipso aeternitatis aditu velimus

fecisse; 30 quam beati nunc viri sancti sint et in aeternum futuri sint, qui exiguo tempore difficultatibus strenue superatis Deo servierunt, quam vero infelices illi, qui voluptatibus brevibus imo nomentaneis posthabuerunt coelestem, aeternam; 4o quid Christus Dominus, huius vitae calamitatibus et miseriis nostri causa ultro subiectus, fecerit ac perpessus sit; 50 quot et qualia beneficia a Deo in nos collata saltem gratitudinis nomine a nobis fidele servitium exigant; 6o quam gloriosum sit, Deo amicum esse, eaque facere, quae ipsi placent. Ubi de una veritate ex materia meditationis deducta sic ratiocinati sumus, ad alteram transimus, et hac similiter absoluta ad tertiam, et sic deinceps, ubique illas quaestiones vel omnes, vel certe aliquas earum agitando. Voluntatis in meditatione duplex est officium, affectus scilicet pios excitare et proposita formare, quae duo adeo sunt essentialia, ut sine ipsis meditatio non oratio mentalis, sed merum studium, vel speculatio foret dicenda. Ignis gratiae et amoris divini, qui ardere in cordibus nostris, vel certe adesse necessario debet, in decursu meditationis per varias considerationes variam veluti materiam nactus, in flammas prorumpere pro ratione oblatae materiae solet; unde affectus admirationis, laudis, amoris, gratiarum actionis, timoris, doloris, humiliationis etc. Non est, cur solliciti simus, quibus verbis hos affectus nostros exprimamus, cum etiam solo corde, nullis verbis adhibitis, optime exprimi possint. - Cum finis meditationis sit, non tandum tempus aliquod impendere Deo per orationem, sed meditando et considerando animam purgare a vitiis, exornare virtutibus, vitam omnem emendare et perficere, confirmare se in servitio divino, munire se contra difficultates ac tentationes, actiones suas rite disponere, quo perfectius obeantur, quae omnia nonnisi per proposita rite in meditatione concepta