possunt ad si non obligant. Croix 1, distinguit. - Et dicit quod si parentes ab omni matrimonio filium avertere conantur cum periculo incontinentiae, filius non tenetur obedire. Si vero impedire velint aliquod certum matrimonium, tunc videndum: Si parentes injuste impediant, tunc filius nec tenetur obedire. Secus, si parentes juste impediant, nempe si ex tali matrimonio oriatur dedecus aut scandalum familiae; tunc enim filius graviter peccat si non obedit et matrimonium contrahit. 3 Sponsalia, Casu autem quo filius non posset sine etsi jurata, quae non peccato tale matrimonium inire, dicunt Impleri ai doctores quod ad illud non obligatur, ne peccato etiamsi cum juramento sponsalia contraxisset; quia, cum haec promissio esset de re illicita, juramentum non potest esse vinculum iniquitatis. - Ita Rebellus 2, Pignatellus 3, Salmant. 4; Bossius 5 cum Menochio; item card. de Lauraea, Gabriel a S. Vincentio et Opatovius ), apud Mazochium (in citata Dissertatione ), ex cap. Quanto, de jurejur., ubi: Juramentum fuisset illicitum et nullatenus observandum, etc. Et clarius ex responso Alexandri II (apud eumdem Mazochium 7) ubi: Peccator iste notatur perjurio; quia quod observare legaliter non potuit sine judicio parentum, temere jurare praesumpsit. Et 5 De 1 Lib. 6, part. 3, n. 570.- Part. 2, lib. 2, qu. 14, n. 9. 8 Tom. 4, consult. 11, n. 1 et 2.4 Tr. 9, cap. 2, n. 85. Matr. Contractu, cap. 11, n. 91 et 93. - Menoch., consil. 69, a n. 43. Card. a Lauraea, in 4 Sent., tom. 3, disp. 37, art. 11, n. 427, 458 et seqq. - Gabr. a S. Vinc., disp. 5, qu. 5, n. 57.6 Dub. 4, n. 148, 154 et 157. - Id est Muscettula, dub. 4, n. 186. Cfr. Ivon. Carnot., part. 9, Decret. de incest. copul., cap. 37; ap. Migne, Patrol. lat., tom. 161, col. 665. 8 2a 2ac, qu. 98, art. 1, ad 1. — 9 Lib. 4, cap. 22, n. 2. 10 De Matr., lib. 1, disp. 32, n. 1. Abb. Panorm., in cap. Si vero, de jurejur., n. 3 et seqq.; et cap. Cum contingat, eod., n. 7. Covar., in cap. Quamvis, de pactis, part. 2, § 2, n. 13, v. Tertio hinc. - Molina, de Just., tr. 2, disp. 149, n. 5; et disp. 271, n. 10 et seqq. Suar., de Relig., tr. 5, lib. 2, cap. 15. - Graff., Decis. aur., part. 1, lib. 2, cap. 18, Idem dicendum putant communiter auctores, scilicet non teneri auctores, scilicet non teneri sponsum ad implenda hujusmodi sponsalia cum gravi parentum injuria, etiamsi virginem defloraverit; sed sufficere quod eam dotet "). Ita Valentia 13, Marchant 14; Sanchez 15, qui id verissimum censet cum Navarro, Lopez, Corduba, Gutierrez, etc.; item Reginaldus, Trullench, Tamburinius, Serius, Graffius et Gobat, apud Mazochium 16 (contra Bossium 17). Ratio, quia virtus justitiae nequit obligare ad actum qui sine peccato impleri non potest. Ex qua probabiliter videtur inferri quod si talis sponsus non possit defloratam dotare, nec etiam tenetur eam ducere; quia non potest damnum illius reparare n, 1. 11 Id est Muscettula, dub. 4, n. 187. D. Bonav., in 3, dist. 39, art. 3, qu. 3. 12 2a 21c, qu. 89, art. 7 corp. 18 In 2am 2ae, disp. 9, qu. 3, punct. 3, v. In specie autem. 14 Tribunal., tom. 2, tr. 7, tit. 1, qu. 2, § 3, dub. 2, resol. 2. 15 Lib. 1, disp. 14, n. 3. - Navar., Man., cap. 16, n. 18. Ludov. Lopez, Instruct. consc., part. 1, cap. 76, qu. 3. Corduba, Quaestionar., lib. 1, qu. 13, dict. 1. Gutier., Can. Quaest., lib. 1, cap. 20, n. 20 et 23. - Regin., lib. 31, n. 255 et 264. - Trull., Decal., lib. 7, cap. 9, dub. 3, n. 1. Tambur., Decal., lib. 7, cap. 5, § 3, n. 34 et 39. - Marcus Serius, de Offic. parochi, tr. 2, disp. 5, diff. 2, qu. 7, n. 4. Graff., Decis. aur., part. 1, lib. 2, cap. 79, n. 3. Gobat, tract. 10, num. 106 et 335. dub. 5, a num. 265. 17 De Matrim. Contractu, cap. 11, n. 90 et 92. 16 Masoch., id est Muscettula, Etiamsi res jurata venialis, Sponsalia cum gravi parentum obligant injuria, non defloratio. etsi adfuit rere talem casum necessitatis parentum, in quo filius revera obligetur: utpote si certum matrimonium esset unicum medium ad componendas graves inimicitias, aut ad succurrendum maximae parentum inopiae ». t) Adamus Opatovius, de Matr., disp. 1, qu. 7, n. 105, dicit sponsalia dissolvi posse si notabilis mutatio superveniat, ut « si inter parentes contrahentium odia interveniant, ita quod se opponant contrahendo matrimonium. Et propterea dissolvi possunt et debent ». Et ita etiam citatur a Muscettula. At n. 102, jam dixerat sponsalia, etiam jurata, posse dissolvi in casu notabilis mutationis. u) Quod sufficiat in hoc casu virginem dotare, aliqui praetermittunt, saltem loc. cit., ut Sanchez, Gutierrez, Tamburinius, Gobat; omnes tamen negant obligationem ducendi hanc virginem defloratam. – Valentia negat teneri, si ob inaequalem conditionem « secutura videantur magna incommoda in matrimonio tali ». Tunc pa rentes pos. cum gravi injuria parentum. Praeterquam quod, posito quod ipse non tenetur vi promissionis, nec etiam videtur teneri ratione deflorationis ad reparandum damnum illatum; cum nemo teneatur reparare damnum cum excedenti suo detrimento. Et quoties filius peccaret in contrasunt recur hendo matrimonio indigno, ex quo dedepraelatum. cus familiae vel scandala et infelices exitus prudenter timeri possent, tunc dicunt Laymann 1, Bonacina 2, Dicastillus 3, Delbene 1; ac Bossius ") cum Pontio ") et Rebello "), quod parentes implorare possunt auctoritatem praelati ad tales nuptias impediendas, et praelatus tenetur impedire. rere a d causae ex 1 3 Et ideo (ut Bossius 5) mortaliter peccaret praelatus si filio faveret, vel dispensaret in denuntiationibus ad matrimonium praemittendis. Justae Conveniunt autem doctores (ut notat cusantes, auctor praedictae Dissertationis ) filios ") mortali, nu excusari saltem a mortali, si absque conconsensu sensu parentum nuptias contrahunt ex saltem a ptias sine parentum, justis causis. - Et praecipue 1°. Si pater injuste prohibeat filium a conjugio. Ita Bellarminus, Laymann *), Molina *); Elbel) cum Sporer et communi. 2o. Si, causa majoris dotis, indignam mulierem ei dare velit. Bellarminus. 3°. Si pater velit tradere filio uxorem aegram aut durae conditionis. Gutierrez 8. 4°. Quando 1 Lib. 5, tr. 10, part. 1, cap. 1, n. 14. - 2 Qu. 4, punct. 17, n. 26. 3 De Matr., disp. 4, dub. 18, n. 177 et 181. 4 De Immun. eccles., cap. 8, dub. 19, sect. 9, n. 43 et seqq. 5 Cap. 11, n. 89. 6 Dub. 1, n. 41. 7 De Matr., lib. 1, cap. 19, prop. 3. Spor., tr. 3, cap. 5, n. 28. - Bellarm., loc. cit. - 8 De Matr., cap. 79, n. 19. - Loc. cit. 9 10 Tr. 9, de Matr., cap. 8, qu. 1. - 11 Dub. 1, n. 41, i. f. -12 De Matr., qu. 4, art. 2, n. 4. 18 De Matr. Contractu, cap. 11, n. 69. Gutier., de Matr., cap. 79, n. 6. - Rebel., part. 2, lib. 2, qu. 14, n. 3 et 4. 14 De Matr., lib. 4, disp. 22, n. 6. - Petr. Sotus, lect. 3, de Matr., v. Tertio etiam. - Cordub., Sum., qu. 171, filius a parentibus injuste opprimeretur. Gutierrez o.- 5°. Si procul distet, et 9. filius non posset commode eum certiorem facere, credatque patrem libenter consensurum. Genettus 10. - 6o. Si pater ideo prohibet justum matrimonium, quia vult filium ducere aliquam contra ejus voluntatem. Ita auctor praefatae Dissertationis 11. 7°. Si pater impediat filium ab 11. aliquo matrimonio sine justa causa: tunc enim filius non tenetur obedire, et pater graviter peccat impediendo "), ut communiter dicunt Viva 12; Bossius 18 cum Gutier rez, Rebello, etc.; ac Sanchez 14 cum Petro Soto, Corduba, Lopez et Vega. An autem pater injuste impediens nuptias filii incurrat excommunicationem? Pater inju diens nu Affirmat Lopez apud Sanchez 15, ex Tridentino 16, ubi dicitur: Sub anathematis poena, quam ipso facto incurrant, ne quovis modo, directe vel indirecte, subditos suos vel quoscumque alios cogant, quominus libere matrimonia contrahant. Sed verius negat Sanchez 17 cum Molina Henriquez, Gutierrez, Manuele et communi; nam (ut patet ex contextu) conci- peas in lium tantum ibi loquitur de dominis et excommumagistratibus qui cogunt alios ad nuptias. Praeterquam quod probabilius dicit Barbosa 18 cum Navarro, Molina, Pontio *), Bonacina, Coninck *), Menochio *), punct. 1. - Ludov. Lop., Instruct., part. 1, cap. 44, v. Si aliquis. - Vega, Sum. silva, lib. 5, cas. 558. Lud. Lop., loc. cit. 15 Loc. cit., n. 9. 16 Sess. 24, de reform. Matr., cap. 9, i. f. 17 De Matr., lib. 4, disp. 22, n. 9. - Molina, de Just., tr.2, disp. 176, n. 30. - Henriq., lib. 11, cap. 6, n. 5, lit. g. - Gutier., Can. Quaest., lib. 1, cap. 20, i. f. - Man. Rodrig., Sum., part. 1, cap. 229, n. 7. 18 In Trid., sess. 24, cap. 9, n. 9. - Navar., Man., cap, 27, n. 150, v. Quinquagesima quarta. - Mol., de Just., tr. 2, disp. 176, n. 30. - Bonac., de Matr., qu. 3, punct. 8, n. 34, v. Secundo, et qu. 4, punct. 17, n. 26, v. Neque obstat 1o; et de Excom. extra bull. Coenae, disp. 2, qu. 2, punct. 6, n 3. ste impefilii nicatur. v) Bossius, cap. 11, num. 89, dicit tantum peccare mortaliter praelatum qui sese opponeret parentibus qui vellent impedire filiorum matrimonium. Et Pontius, de Matr., lib. 2, cap. 1, num. 28, item dicit praelatum tunc peccare. Rebellus denique, part. 2, lib. 2, qu. 14, n. 9, dicit praelatos non debere illas nuptias conciliare, quia cooperarentur eorum peccato. x) Laymann, loc. cit., n. 14, scribit: « Vel parentes filium aut filiam ab omni matrimonio avocare vel impedire conantur; tunc obediendum eis non est cum incontinentiae periculo ». Elbel autem, de 4o praec., n. 538, negat filios teneri obedire parentibus in eligendo vitae statu; et inferius addit graviter peccare parentes, qui liberos suos retrahunt ab honesto matrimonio. Molina vero, quidquid investigare potuerim, id non habet. y) Viva, Gutierrez, Sanchez, Sotus, Corduba profecto dicunt parentes sic filiorum" matrimonium impedientes peccare, non tamen explicant quonam peccato, gravi an levi. Ludov. Lopez vero indicat esse grave peccatum, dicendo eos incurrere excommunicationem a Tridentino latam. *) Pontius, de Imped. matr., caus. 31, cap. 29, § 12, v. Ex dictis; Coninck, disp. 28, Filius non tenetur obe Henriquez, etc., praefatam excommunicationem infligi a concilio, non contra impedientes a matrimoniis, sed tantum contra cogentes ad illa. An vero dissensus parentum sit per se justa causa solvendi sponsalia? Vide dicenda n. 877. Et, an parentes possint exhaeredare filios nubentes contra ipsorum voluntatem, vel nubentes cum indignis? Vide dicta Lib. III, n. 948 et 949. 850. - Quaeritur 2o. An teneatur filius obedire patri praecipienti ut matrimonium contrahat, vel ut aliquam ducat mulierem a qua filius abhorret? Communis est sententia negans: quam dire patri tenent a) Sanchez1 cum Scoto, Hostiensi, praecipienti nuptias. Silvestro, Soto, Tabiena, Angelo, Ledesma, etc.; item Croix 2 cum Aversa et aliis passim, ex D. Thoma 3, ubi: Non tenentur... filii parentibus obedire de matrimonio contrahendo. Et D. Bonaventura : Per praeceptum non potest pater ad contrahendum cum hac vel cum illa... obligare. Communiter tamen dicunt dicunt Petrocorensis 5; Laymann cum Silvestro a); cum Silvestro a); Limitatur. Henriq., lib. 11, cap. 6, n. 5.1 Lib. 4, disp. 23, n. 3. Scot., in 4, dist. 29, i. f. - Hostien., in cap. 1, de despons. impub., i. f. - Silvest., v. Praeceptum, n.2. - Sotus, in 4, dist. 29, qu. 1, art. 4, concl. 1 et 2. - Tabiena, v. Lex, n. 29, qu. 28, v. f. - Angel., v. Lex, n. 3. Petr. Ledesm., de Matr., qu. 43, art. 2, i. f. a Lib. 6, part. 3, n. 570. Aversa, qu. 4, sect. 5, v. Item aliqui. 8 2a 2ac, qu. 104, art. 5. ་ • In 4, dist. 29, art. unic., qu. 3. 5 De Matr., cap. 9, qu. 5. Lib. 5, tr. 10, part. 1, cap. 1, n. 14. part. 3, n. 570. - Tolet., lib. 5, cap. 1, n. 6, v. f. 7 Lib. 6, 8 Lib. 4, 7 Croix cum Toleto; Sanchez cum S. Bonaventura, Bellarmino ), Navarro, Soto b), b), Henriquez, etc.; et Bossius cum Lopez et Ledesma, teneri filium obedire, si matrimonium illud valde referat ad tollenda gravia dissidia; vel ad sublevandam gravem necessitatem parentum, non jam vigore praecepti, sed ex virtute pietatis, qua filius tenetur subvenire parentibus in necessitate ©). Et huic consentit D. Thomas 10, ubi docet: Pater non potest cogere filium ad matrimonium per praeceptum..., sed potest eum inducere ex rationabili causa, et tunc, sicut se habet filius ad causam illam, ita se habet ad praeceptum patris, ut si illa causa cogat de necessi tate vel de honestate, et praeceptum similiter cogat: alias non. Sed hoc intel- Explicatur ligendum ait Sanchez 11 cum Palacios, Ledesma, etc., ex suppositione quod filius velit statum conjugalem eligere. Nisi (excipit Sanchez cum Ledesma) matrimonium aliquod locuples esset necessarium ad subveniendum necessitati parentum; sed hoc etiam cum grano salis intelligendum d). disp. 23, n. 4. - S. Bonav. in 4, dist. 29, art. unic., qu. 3. Navar., Man., cap. 14, n. 15. Henriq., lib. 11, cap. 6, num. 6. • De Matr. Contractu, cap. 11, num. 77. · Ludov. Lopes, Instruct., part. 1, cap. 54, v. Peccat filius. Petr. Ledesm., de Matr., qu. 47, art. 6, dub. 2, concl. 1. 10 In 4, dist. 29, qu. unic., art. 4. 11 Lib. 4, disp. 23, num. 5. Mich. Palac., in 4, dist. 29, v. Est antiqua. Petr. Ledesm., de Matr., qu. 47, art. 6, dub. 2, concl. 2. Sanch., loc. cit., num. 5. Ledesm., loc. cit., concl. 1, in fine. limitatio. dub. 5, n. 48, negant sane parentes hanc excommunicationem incurrere; ibi tamen non dicunt latam esse tantum contra cogentes ad matrimonia. Menochius vero, consil. 69, n. 40, de alia conciliari dispositione loquens, dicit concilium, etsi statuerit matrimonia filiorum sine parentum consensu esse valida, « non tamen disposuit quod pater non potuit impedire contrahendum ». Igitur auctores isti non satis diligenter citantur a Barbosa. 850. a) Sanchez negat filium teneri ad ineundum matrimonium quod pater spopondit; et ita etiam Scotus, Hostiensis, Silvester, Tabiena, Angelus et Ledesma. Praeterea Sanchez negat filium teneri ad ineundum matrimonium quod jubet pater, et ita tenent Scotus et Sotus (sicut etiam Silvester, v. Matrimonium I, qu. 1, § Quaelibet persona), per se scilicet, ut notant Sotus et Silvester, qui dicunt patrem posse causam rationabilem hujus matrimonii inducere; et tunc filius tenetur obedire, sicut tenetur ad causam. Denique Petrus de Ledesma, qu. 47, art. 6, dub. 2, concl. 1 et 3, negat patrem posse praecipere filio, per se et regulariter, ut ineat. matrimonium. b) Bellarminus, de Matr., lib. 1, cap. 19, v. f., dicit patrem posse inducere filium ad matrimonium, auctoritate paterna imperando, « quando revera filio id conducit », ita ut « secundum rectam rationem dissentire non possit». Idemque dicit Sotus, in 4, dist. 29, qu. 1, art. 4, concl. 3. c) Ex auctoribus hic citatis plerique omittunt casum quo filius abhorreat a muliere quae sibi proponitur, sed quaerunt generatim an filius teneatur patri obedire in contrahendo matrimonio. Praeterea non omnes utramque causam afferunt, propter quam obedire teneatur; sed alii afferunt necessitatem rixas sedandi; alii vero, necessitatem subveniendi paternae inopiae; alii demum utramque simul ponunt. d) Et in Hom. apost., tr. 18, num. 10 i.f., Quid de notabili di 3 Ait tamen idem Bossius 3 nullo modo posse patrem cogere filium ad nuptias, si hic velit meliorem statum eligere, nempe religionis aut caelibatus. Item addit* cum Sanchez, Gutierrez, etc., quod si filius jam sponsalia contraxerit, a quibus non possit juste recedere, non poterit pater eum cogere ad aliam ducendam. 851. Quaeritur 3°. An notabilis disparitas conditionis aut status inter contrahentes irritel sponsalia contracta? - Sedulo haec Quaestio discutienda est, cum hic casus frequenter occurrat. Certum est quod si contrahentes temsparitate, pore sponsaliorum non fuerint disparitatis non sint conscii, sponsalia sunt nulla, dummodo si sponsi conscii. ignorantia fuerit antecedens; valida tamen, si fuerit concomitans. - Vide Viva 5. Dubium est, si jam conscii fuerint. Communiter doctores infra citandi dicunt teneri ad matrimonium: nisi (excipiunt) ex illo eveniat dedecus aut scandalum propinquorum; in hoc indistincte loquentes. Sed hic necessario distingui debet dedecus a scandalo. 1 Cap. 11, n. 70. - Menoch., consil. 69, n. 41. - Salon, in 2am 2ac, post qu. 61, de Dominio, qu. 5, art. 5, tit. Possintne parentes filios... exhaeredare, v. Observemus 2o. 2 Tr. 3, cap. 5, num. 22, i. f. 3 Loc. cit., n. 70. 4 Loc. cit., n. 72. - Sanch., de Matr., lib. 4, disp. 22, n. 7, cum lib. 1, .disp. 14, n. 4. Gutierr., de Matr., cap. 79, 9 6 Si sint conscil, et nu rant dedecus, sponsalia nulla. Nam, si matrimonium non posset contrahi nisi cum dedecore familiae, non du- ptiae affe. bitandum quin sponsi non teneantur matrimonium contrahere. Ratio, quia promissio tunc est nulla; cum sit de re graviter illicita, utpote quae impleri non. potest nisi cum magno familiae detrimento. Ita communiter Laymann cum Navarroa) et Gutierrez a); item Sporer; Roncaglia cum Menochio a) et Gobat; ac Sanchez b) cum Panormitano ), Praeposito ), Corduba 6), Felino ), Lopez "), etc. — Et licet Laymann et Sanchez dicant quod sponsalia contracta cum persona disparis conditionis per se valeant; addunt tamen quod si matrimonium non possit iniri sine familiae dedecore vel magno scandalo inter consanguineos, talis promissio non obligat, utpote versans circa rem illicitam, ad quam nemo potest se obligare. tandum autem hic quod non sufficit qualiscumque disparitas ad liberandum sponsum a matrimonio promisso; sed requiritur notabilis, puta si vir nobilis desponsaverit filiam artificis mechanici (ut ait Navarrus 1o), vel agricolae (ut Busenbaum, n. 847 ad 4). Vide dicta Lib. III, n. 643. 10 No Sed quid dicendum, si matrimonium contrahi posset SINE familiae dedecore, nempe si disparitas non sit in nobilitate, sed tantum in divitiis? Quid, si nuptiae non Eo casu, duo (ut in principio diximus) doctores asserunt: primo, quod per se te- afferant denetur promittens ad matrimonium; secundo, quod non tenetur, imo non potest num. 7. 5 De Matr., qu. 1, art. 5, num. 7. 6 Lib. 5, 10 Man., decus. S. Doctor addit: «Intelligi etiam debet quoties illi non esset horror valde intolerabilis erga illam mulierem; caritas enim neminem potest obligare ad tantum, ut ei vivendum esset totam vitam suam cum uxore quam notabiliter horreret ». 851. - a) Navarrus, Man., cap. 16, num. 18, v. f., negat sponsos ad sponsalia teneri, si sint valde disparis conditionis, vel si timendum esset magnum scandalum. Gutierrez, Can. Quaest., lib. 1, cap. 20, num. 13 et 17, dicit patrem posse matrimonium impedire inter valde dispares propter odia et dissi dia. Menochius, consil. 69, num. 44, dicit ex hac eadem causa disparis conditionis posse sponsalia dissolvi. b) Sanchez, lib. 1, disp. 14, n. 3, et auctores ab eo citati: Panormitanus, de Sponsal., in cap. Requisivit, n. 4, et cap. Cum in tua, n. 4; Praepositus, in cap. Cum in tua, n. 2; Cordubensis, Quaestionar., lib. 1, qu. 13, v. Dixi regulariter; Ludov. Lopez, Instruct. nov., part. 1, cap. 76, v. Atque hoc quod immediate, loquuntur de scandalo (vel ut addit Sanchez, de discordiis) quod exinde nasci posset. Felinus, consil. 26, n. 20 et 21, dicit promittens matrimonium contrahere, si adsit probabilis timor magni damni, vel odii capitalis inter consanguineos. — Ita communiter Sanchez1 cum Molina c) et cum Molina c) et Corduba; Bonacina2, Lessius3, Laymanna), Sporer4; Salmant. 5 cum Azor d); Viva d) et alii. Ratio primae partis, nempe quod sponsus TENEATUR ad matrimonium, est, quia promittens, licet peccaverit ejusmodi prodigam promissionem faciens; tamen tenetur ad illam, quia promisit quod suum est: et cum jam cognitam habuerit suam meliorem conditionem, censetur excessum illum donasse. Prodiga enim promissio (ut dicunt), quamvis illicite fiat, facta tamen, et ab altero acceptata, valet et obligationem parit. Hoc est totum funda mentum istius sententiae. Cum autem ratio haec pendeat a Quaestione, nimirum: An promissio prodiga acPromissio ceptata obliget? haec prius hic disserenda Adsunt in ea tres sententiae: Prima sententia tenet obligare ad totum. Hanc tenent Lugo, Sanchez', Croix 8, prodiga ac. ceptata, ju- est. xta alios, obligat ad totum. 1 Lib. 1, disp. 14, n. 2 et 3. Cordub., Quaestionar., lib. 1, qu. 13. -2 De Matr., qu. 1, punct. 2, n. 2. — Lib. 2, cap. 18, n. 9. - Part. 4, cap. 3, n. 598, cum n. 602, II. — 5 Tr. 9, cap. 1, n. 82. 6 De Just. et Jure, disp. 18, n. 61. Lib. 1, disp. 14, n. 5. - 8 Lib. 3, part. 2, n. 795. 9 Part. 4, cap. 3, n. 598. 10 Tr. 33, cap. 2, n. 19. Mol., de Just., tr. 2, disp. 271, n. 5. 11 Decal., lib. 3, cap. 9, num. 27.-19 Decal., lib. 3, cap. 3, § 5, num. 20. Sporer 9, Filliuccius 10; item Molina, Cajetanus) et Valentia e), apud Sanchez 11, qui etiam huic sententiae inclinat. Ratio, quia, licet promissio fuerit facta cum peccato; tamen, cum is cui facta est promissio jam acquisierit jus ad rem promissam, illius exsecutio, ad satisfaciendum juri alterius, evadit licita et debita. ad nihil o Secunda sententia, quam probabilem Juxta alios, putat Tamburinius 12 cum Trancredi, dicit bligat. hujusmodi promissionem ad nihil obligare, nec etiam ad partem quae licite dari potuit. Quia, cum promissio sit indivisibiliter facta, tota materia evadit inhonesta. Tertia sententia, cui subscribimus, verior et communis (ut fatetur ipse Lugo), docet promissionem prodigam obligare ad partem quae non est prodiga, non vero ad excessum. Ita Salmant. 18 cum Soto 8), Bañez ), Prado, Serra 8), Trullench; item Suarez, Ledesma ), Palacios ), Salon, Manuel et Aragon "), apud Sanchez 14, qui aeque probabilem putat; et Croix 15 etiam probabilem censet. Ratio cur Tancred., de Relig., tr. 4, lib. 2, disp. 9, n. 33. Lugo, de Just. et Jure, disp. 18, n. 60. 13 Tr. 13, de Restit., cap. 1, num. 167. Prado, cap. 17, qu. 5, num. 29. Trull., Decal., lib. 7, cap. 14, dub. 8, num. 2. Suar., de Relig., tract. 5, lib. 2, cap. 23, num. 8. Salon, in 2am 2ac, qu. 62, art. 5, controv. 4, concl. 3, v. Ex quo sequitur. - 14 Decal., lib. 3, cap. 9, num. 27. 15 Lib. 3, part. 1, n. 319. Juxta s. Docto rem, verius obligat ad partem non prodigam. magnam disparitatem esse causam dispensandi, propter dedecus patris et universae domus. c) Molina, de Just., tr. 2, disp. 271,n. 5, primum dumtaxat assertum habet, et pro eo tantum citatur a Sanchez. d) Laymann., loc. cit., n. 14; Azor, part. 3, lib. 5, cap. 5, diff. 2; Viva, loc. cit., n. 7, loquuntur de disparitate generatim, nec distinguunt disparitatem in nobilitate a disparitate in divitiis. e) Cajetanus id innuit in 2am 2ae, qu. 32, art. 7, ubi dicit de meretricii pretio: « Dare mulieri pro venereo usu antequam fiat, malum est pro quanto imperatur a luxuria; post factum autem non est malum, sed actus justitiae, a nullo vitio imperatus». - Valentia, in 2am 2ae, disp. 5, qu. 6, punct. 5, § 2, quaer. 5, v. Quamobrem erudite, hoc Cajetani dictum refert et approbat. f) Nisi tamen (addunt Tambur. et Tancredi) promittens habuerit expressam intentionem sese obligandi ad id quod non excedit. 8) Sotus, de Just. et Jure, lib. 4, qu. 7, art. 1, ad 2, v. An vero contra, tractat de promissione superflui, facta meretrici; et dicit promittentem teneri promissum solvere, « nisi excessus ad prodigalitatem pertingeret. Nam tunc male promissum esset, in quo rescindenda esset fides». - Itemque tenet Serra, in 2am 2ae, qu. 62, art. 5, dub. 3, § Dicendum est 2o, v. An vero; et pariter Martinus de Ledesma, in 2a 4i, qu. 18, art. 5, v. Circa secundum membrum. h) Bañez, in 2am 2ae, qu. 62, art. 5, dub. 5, concl. 3, scribit: « Si quis promittat impudicae feminae aliquam quantitatem pretii, quam exhibere est prodigalitas, non tenetur postea adimplere promissum » Et ita etiam Mercado, de Contract., lib. 6, cap. 16, de las Promesas, § Todas las veces; Manuel Rodriguez, Sum., part. 2, cap. 42, num. 4, (al., cap. 40, num. 4). Itemque Aragon, qu. 89, art. 7, sed loquens in generali tantum de juramento promissorio. ¿) Mich. de Palacios, de Contract., lib. 5, cap. 11, v. Verum adhuc, id non habet, quod reperire potuerim. Omnes igitur isti aucto |