Sayfadaki görseller
PDF
ePub

Exponitur

nino repudiatos. Idem ipse plenas observantiae atque obsequii dedit ad nos litteras, in quibus luculenter suam nobis probat de SSma Trinitate fidem, divinam in Christo atque humanam naturam in unitate personae coniunctas profitetur; Mariam Christi Matrem Dei Genitricem appellat et colit.

Nos porro B. Petri successorem et Christi Vicarium, Romanamque hanc Sedem ecclesiarum matrem et magistram agnoscit; in apostolicae petrae, a qua fuerat abscissus, firmitate stabiliri postulat, pacis et caritatis tesseram a nobis expetit, decreta nostra, legesque, quas daturi sumus, expectat. Incredibilis laetitiae, quam propterea percipimus, magnitudo mirum in modum augetur illa gaudii ubertate, quod inde in universam Ecclesiam redundaturum videmus: quae quanto acerbiorem antea ex miserrimo filiorum dissidio dolorem hauserat, tanto ampliorem ex eorumdem inopinato reditu nunc animi iucunditatem capiat, nos sane in hac illorum accessione nullis paternae pietatis, studii, caritatis officiis deerimus. Interim Deo O. M. immortales gratias reddimus, quod pontificatus nostri tempora hoc felicissimo et optatissimo Ecclesiae successu exornaverit. Sed eumdem laetitiae nostrae ac praeclarissimi operis auctorem assidue deprecabimur, ut quod caepit, ipse perficiat; ac firmam et constantem faciat pastorum et populorum nobiscum in fidei et concordiae unitate consensionem. Vos aeque coniunctis nobiscum studiis nostram operam adiuvaturos confidimus, ven. fratres, ut quem ex huiusmodi divinae gloriae incremento communem capturi sumus laetitiae fructum, eumdem vestris etiam ad Deum obsecrationibus referamus.

XIV.

Facultatem priori generali Ordinis fratrum Eremitarum S. Augustini concedit super suppressione parvorum conventuum in regnis Hispaniarum et Americae partibus existentium.

CLEMENS PP. XIV.
ad futuram rei memoriam.

§ 1. Exponi nobis nuper fecit dilectus. status conven- filius Franciscus Xaverius Vasquez prior tuum supprimendorum, ne generalis Ordinis fratrum Eremitarum San

servantia detri

tiat.

sen

cti Augustini, quod in provinciis eiusdem regularis obordinis in regnis Hispaniarum, et in par- mentum tibus Americae existentibus nonnulli reperiuntur ita parvi conventus, ut in eis unus, aut duo tantum, eiusdem ordinis fratres vivere possint. Cum autem sicut eadem expositio subiungebat, regularis observantiae vigor in conventibus praedictis propter tam exiguum eorumdem fratrum numerum sperari minime valeat; dictus exponens facultatem praefatos conventus dimittendi, eorumque bona aliis conventibus eiusdem ordinis, cum onere tamen missarum, aliorumque legatorum piorum, applicandi per nos concedi plurimum desiderat.

ctae pro oppor

§ 2. Nobis propterea humiliter suppli- Preces porrecari fecit, ut in praemissis opportune pro- tuno remedio, videre, et ut infra indulgere de benignitate quod indulgetur, deputatis apostolica dignaremur. Nos igitur ipsum commissar. qui ad suppressioexponentem specialibus gratiis et favoribus nem deveniant. prosequi volentes et a quibusvis excommunicationis, et interdicti, aliisque ecclesiasticis censuris, sententiis et poenis quovis modo, et quacumque de causa latis, si quas forte incurrit, huius tantum rei gratia absolventes et absolutum fore censentes, huiusmodi supplicationibus inclinati, eidem exponenti, ut ipse in unaquaque ex provinciis eiusdem ordinis in regnis praedictis, et Americae partibus existentibus, ad praemissorum effectum vel priorem provincialem cuiusque respective provinciae, vel alium praefati ordinis professorem religionis zelo, doctrina, pietate et caritate praestantem eligere ac deputare libere possit ac valeat, auctoritate nostra apostolica tenore praesentium concedimus et indulgemus; ipsis vero sic, ut praefertur, ab eodem exponente electis et deputatis facultatem tribuimus super dimissione conventuum huiusmodi cum Ordinariis locorum, in quibus dicti conventus respective existunt, iuxta datam sibi a Domino prudentiam agendi, tractandi, et conventus ipsos eorumque ecclesias dimittendi, ita tamen, ut ecclesiae eiusmodi debitis non fraudentur obsequiis, et onera infixa eisdem ecclesiis, vel ex iurepatronatus vel alia legitima causa ibidem in posterum quoque remanere debeant, et adimplenda sint.

[blocks in formation]

Praeceptum servandi literas

nibus et singulis illorum tenores praesen-
tibus pro plene et sufficienter expressis,
ac de verbo ad verbum insertis habentes,
illis alias in suo robore permansuris, ad
praemissorum effectum, hac vive dumta-
xat, specialiter et expresse derogamus, cae-
terisque contrariis quibuscumque.

paupertate, praedicti electi ac, ut praefer- | cessis, approbatis et innovatis. Quibus om-
tur, deputati iudicabunt in Domino oppor-
tuniores, pertranseant. Nos enim ipsis prio-
ribus provincialibus seu electis, ac depu-
tatis huiusmodi facultatem eadem bona iu-
xta praemissa una cum suis oneribus aliis
conventibus praedictis assignandi et appli-
candi pari auctoritate et tenore concedi-
mus et impertimur.

§ 4. Decernentes ipsas praesentes literas apostolicas. semper firmas, validas et efficaces existere ac fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, ac illis, ad quos spectat, et pro tempore quandocumque spectabit, in omnibus et per omnia plenissime suffragari, ac ab eis respective inviolabiliter observari.

[blocks in formation]

transumptis

§ 7. Volumus autem, ut praesentium Fides habenda literarum transumptis, seu exemplis manu alicuius notarii publici subscriptis, et sigillo personae in ecclesiastica dignitate. constitutae munitis, eadem prorsus fides in iudicio et extra illud adhibeatur, quae iisdem praesentibus adhiberetur, si exhibitae forent vel ostensae.

Datum Romae apud S. Mariam Maiorem sub annulo Piscatoris die vII. septembris MDCCLXXI., pontificatus nostri anno 11.

XV.

Erigit episcopatum Munkacsiensem grae-
ci ritus in Hungaria; eius extensionem
et dotem assignat; presbyteros vel mo-
nachos constitui decernit, qui officio
Canonicorum, si desint, fungantur;
ius nominandi Episcopum Regibus Hun-
gariae concedit; episcopatum subiicit
iuri Metropolitico Archiepiscopi Stri-
goniensis, cui etiam peculiarem inspe-
ctionis curam committit; Episcopum
tandem iubet quotannis emittere pro-
fessionem fidei ad S. Congregationem
per Nuncium Apostolicum Viennensem
transmittendam (1).

die x. octobris ad te datis, attulimus, tamen quid
ipsa postremo sensura pro tua sapientia ac reli-
gione esses, cupidissime nos expectaturos esse iis-
dem litteris declarabamus. Cum itaque isthinc cer-
tiores nunc facti sumus de non intermisso eiusmodi
studio tuo, quod a te retineri sine maxima ratione
non potuit; quam quidem ab imminenti rerum a
te perspecto periculo, et ab ipsa unionis Graecorum
cum catholica Romana Ecclesia retinendae neces-
sitate repeti praecipue ac deduci intuemur, statim
omnem dubitationem abrumpere tibique obsequi
decrevimus. Vicit igitur in nobis sapientiae tuae ac
religionis existimatio: atque ita vicit ut praeteri-
tae quidem tuae experientiae, optimae, ut scribis,
rerum magistrae, innitamur; sed potissimum ta-
men ponamus spem in vigilantia ac sollicitudine a
te exinde ad unionis incrementum conferenda.

§ 2. Quod itaque a nobis tantopere flagitas, ca-
rissima in Christo filia nostra, efficere parati iam
sumus, in eam scilicet nos venisse sententiam tibi
significamus graecanico populo, qui dioecesis A-
griensis fines incolit ac latinae Ecclesiae per unio-
nem est addictus, graeci ritus Episcopum largiendi.
Eidem tamen hanc imponemus legem, ut Episcopi
Strigoniensis Metropolitani sui auctoritati iurique
subiectus sit; et ad cetera ab eo praestanda officia,

Prooemium.

Necessitas erectionis evincitur.

CLEMENS EPISCOPUS

servus servorum Dei, ad perpetuam rei memoriam.

Eximia regalium principum erga catholicam fidem sinceritas et devotio, qua ipsi in apostolici ovilis unionem et firmitatem etiam cum proprii peculii impendio eniti procurant, ita urget cor nostrum, ut ad ea quae ab iis pie religioseque petuntur, utpote ad divini cultus incrementum tendentia, aures nostras ad exauditionis gratiam declinare non possimus, quin imo protinus apostolicâ dignitate prosequimur, prout tantorum principum id exigunt preces, et Apostolicae Sedi ad illas gratas habendas convenit inclinatio.

§ 1. Cum itaque alias, sicut nobis innotuit, in dioecesi Agriensi ob Ruthenorum graeci ritus uniti frequentiam ibidem cum Latinis commorantium a Romanis Pontificibus praedecessoribus nostris Vicarius Apostolicus eiusdem ritus apostolica auctoritate fuisset designatus, qui in oppido Munkacs dictae diocesis degens, ac episcopali titulo ecclesiae in partibus infidelium consistens insignitus sacros ordines Grae

illud etiam adiungemus, ut bis quotannis circa solemniora Domini festa ad eumdem, ac, in ipsius defectu, ad viciniorem Episcopum accedere debeat, totiesque in eiusdem manus professionem fidei rite emittendam renovare. Quam cautionem nos in tam gravi re adhibendam esse ducimus, ut hoc maiore religionis vinculo illius conscientiam ad confirmandam nobiscum fovendamque unionem magis magisque constringamus. Quam quidem ad publicam etiam populorum regnique tui securitatem vehementer conducere cum tibi persuasissimum esse certi simus, minime ambigimus, quin ad consequendum utriusque pariter incrementum, sis omnem regiam curam, operam atque auctoritatem tuam maxime collatura. Atque haec de tua pietate, religione ac virtute fiducia summopere nos in suscepto consilio confirmat: quodque faciendum decrevimus, id multo cupidius alacriusque praestituri sumus, ut etiam luculentissimam erga te voluntatem nostram novis eiusmodi uberioribus pontificiae cariritatis argumentis magis testatam faciamus.

§ 3. Superest nunc, ut eum ipsa proponas nobis, ac nomines virum, quem magis idoneum esse ad illud pastorale munus iudicaveris, ut eumdem nos in Episcopum clero populoque Munkacsiensi praefuturum eligamus. Ac apostolicam benedictionem regiae maiestati tuae totique augustae nobis carissimae domui intimo paterni cordis sensu amantissime impertimur.

Datum Romae, die XVII. novembris MDCCLXX., pontificatus nostri anno 1.

Ex eodem reg. et anno. Episcopo Agriensi multum in negotio Munkacsiensi laboranti asseverat, se in co negotio diligenter omnia expensurum,

cis unitis conferre, aliasque sui episcopalis ministerii partes iuxta Graecorum unitorum huiusmodi consuetudinem, privilegia et indulta eidem Vicario a Sede Apostolica concessa obire posset: cumque Deo dante illius gentis numerus schisma deserentis adeo succreverit, ut ipsi a catholico sui ritus Antistite regi et gubernari, ac proprii pastoris solatio frui et praesidio tueri adversus schismaticorum versutias, qui e sanctae matris Ecclesiae sinu eos divellere et in suos errores traducere saepe numero adnituntur, maxime desiderent:

§ 2. Et proinde carissima in Christo filia nostra Maria Theresia Hungariae et Bohemiae Regina Apostolica, cuius temporali ditioni iidem subsunt, pio religionis in dies augendae studio incensa et solicita, ut ipsi orthodoxae fidei firmius inhaereant, ac schismatici ad eam amplectendam facilius alliciantur, loco et vice Vicariatus Apostolici huiusmodi in eodem oppido Munkacs episcopatum graeci ritus uniti per nos pari apostolicâ auctoritate erigendum vehementer exoptet, quemadmodum ipsa Maria Theresia Regina Apostolica regiis suis literis ad id nobis datis luculentius exposuerit:

[blocks in formation]

§ 3. Nos, maturà prius deliberatione habità, dictae Mariae Theresiae Reginae Apo- tionem erectio

[merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small]

Litteras fraternitatis tuae die xxII. augusti proxime praeteriti datas, ex quibus ea omnia intelleximus, quae de rerum Munkacsiensium statu defers, quaeque isthic egeris, ac quo studia tua omnia, consilia, curam operamque direxeris. Unde perlibenter videmus atque cognoscimus pastoralem sollicitudinem tuam, teque pro commissi tibi gregis salute adeo laborantem meritissimis laudibus prosequimur. Nos quidem in huiusmodi rerum deliberatione ita comparatos esse tibi persuade, ut nihil temere decreturi simus, ex quo posset fidelium animis ullum detrimentum aut discrimen inferri; certusque sis ad eam nos deventuros sententiam, quae (perspectis ac expensis omnibus, ac plurima praesertim habita ratione eorum, quae carissima in Christo filia nostra Maria Theresia Hungariae regina apostolica postremo pro suae religionis studio sensura erit) aequior esse ac opportunior videbitur. His tibi de universa re per nos rescriptis, cetera ex ven. fratre Antonio Eugenio Archiepiscopo Ephesino nuncio nostro cognosces. Ac in plurimae pontificiae benevolentiae pignus apostolicam benedictionem tibi, venerabilis frater, peramanter impertimur.

Datum in Arce Gandulphi albanensis dioecesis die x. octobris MDCCLXX., pontificatus nostri an. II.

que committi

indulgetur, ea- stolicae precibus indulgere, ac Ruthenorum tur Nuntio A- graeci ritus uniti nationem, quantum in postolico. Domino licet, specialibus favoribus et gratiis prosequi, tum eorum spirituali bono animarumque saluti prospicere volentes, motu proprio et ex certà scientiâ, deque apostolicae potestatis plenitudine, officium Vicariatus Apostolici eiusdem ritus alias in dicto oppido Munkacs dictà apostolicâ auctoritate, ut praefertur, designatum, eâdem apostolicâ auctoritate perpetuo supprimimus et extinguimus, ac praedictum oppidum iuxta canonicas sanctiones civitatis episcopali titulo et honore dictà apostolicâ auctoritate etiam perpetuo decoramus, ac ecclesiam inibi sitam, et a dilecto filio nostro et Sedis Apostolicae Nuntio Viennensi designandam in ecclesiam cathedralem Munkacsiensem graeci ritus uniti nuncupandam pro uno Episcopo Munkacsiensi eiusdem graeci ritus uniti etiam nuncupando, qui omnibus episcopalibus insigniis et privilegiis eisdem modo et formà, quibus caeteri Episcopi graeci ritus uniti perfruuntur et gaudent, cum omnimodâ iurisdictione episcopali in Graecos omnes unitos in prescriptâ civitate Munkacsiensi aliisque locis et terris dictae dioecesis Agriensis existentes etiam perfruuntur et gaudent, apostolicà auctoritate praefatâ similiter perpetuo erigimus et instituimus.

Providetur ecclesia episcopa

[ocr errors]

§ 4. Et pro dictae Ecclesiae episcopalis lis dote quin- Munkacsiensis dote et ad episcopalem diquemillium florenorum, et ha- gnitatem decenter tuendam, summam quinbitatio decens que millium florenorum monetae illarum

pro Episcopo.

partium a dictâ Mariâ Theresiâ Regina Apostolicâ constitutam annuatim perpetuo absque ullâ diminutione persolvendam; ita tamen, ut semper et quandocumque eiusdem Mariae Theresiae Reginae Apostolicae in Hungariae regno successores pro tempore existentibus Episcopis Munkacsiensibus graeci ritus uniti de huiusmodi summâ integre providere, vel eis aequivalentes fundos assignare teneantur; eâdem apostolicà auctoritate perpetuo quoque constituimus et assignamus, ac quod in praedictà civitate Munkacsiensi per nos episcopali titulo, ut praefertur, decoratâ domus pro decenti pro tempore existentis Episcopi Munkacsiensis graeci ritus uniti huiusmodi habitatione; nec non quod in dictâ Ecclesià cathedrali Munkacsiensi per nos, ut praefertur, erectà presbyteri seculares seu monachi eiusdem graeci ritus uniti, dummodo ad praesens non adsint qui inibi Capituli et canonicorum aliorum eidem Ecclesiae

lur. Pont. de Prop. Fide Partis I. Vol. IV.

cathedrali Munkacsiensi per nos, ut praefertur, erectae in divinis inservientium invicem impleant officioque fungantur, instituantur dictâ apostolicâ auctoritate itidem perpetuo statuimus et decernimus.

§ 5. Et nominationem a dictà Marià The- Ipsi reginae conceditur ius resia Regina Apostolicâ nobis de personà nominandi Epiad dictam Ecclesiam cathedralem Munkac- scopum a S. Sede approbansiensem per nos, ut praefertur, erectam a dum. primaevâ illius erectione et institutione huiusmodi, ut petitur, vacantem factam, et ad illam per nos propediem dictà apostolicà auctoritate promovendam, prout etiam nominationem quae ab eius in praedicto Hungariae regno successoribus praedictis Romano Pontifici pro tempore existenti infra tempus a iure praefixum de persona idoneâ ad dictam Ecclesiam episcopalem Munkacsiensem per nos, ut petitur, erectam et pro tempore vacantem fieri debebit, pari prorsus modo, quo ad nominationem huiusmodi Episcopi aliarum cathedralium Ecclesiarum in dicto regno existentium a Sede Apostolicà praefatà praefici consueverunt, eâdem apostolicâ auctoritate nunc ac etiam perpetuo admittimus; cum eâ tamen lege, quod tam Episcopus in dictâ Ecclesia cathedrali Munkacsiensi per nos, ut praefertur, erectà, et a primaevà illius erectione. huiusmodi, ut praefertur, vacante, primo instituendus, quam eius in Ecclesià cathedrali per nos, ut praefertur, erectâ huiusmodi successores omnes nullo umquam tempore ordinariae iurisdictioni ven. fratris nostri moderni et pro tempore existentis Episcopi Agriensis praeiudicium aliquod inferre praesumant.

ris dictio novi

§ 6. Sed iurisdictionem suam ordinariam Praefinitur iuin clerum dumtaxat et populum Rutheno- Episcopi. rum graeci ritus uniti aliosque qui eosdem ritus et unionem sequuntur, et degunt tam in civitate Munkacsiensi. praedictà per nos episcopali titulo, ut praefertur, decoratâ, quam in aliis praedictae Agriensis dioecesis partibus, simpliciter exercere valeant, exacte servantes et adimplentes decreta omnia Congregationis venn. fratrum nostrorum S. R. E. Cardinalium de Propaganda Fide hactenus edita vel edenda quoad Graecos qui cum Latinis immixti vivunt, quique huic novae provisioni non obstent. Et insuper non solum in dictà Ecclesià cathedrali Munkacsiensi per nos, ut praefertur, erectà, et a primaevà illius erectione huiusmodi vacante primo, ut praefertur, instituendum Episcopum, verum etiam omnes alios ad eamdem Ecclesiam

23

rium Archiepi

Munkacsiensem graeci ritus uniti huiusmodi per nos, ut praefertur, erectam dictâ apostolicâ auctoritate ad nominationem huiusmodi promovendos, tam in eorum institutione, quam in singulis quibusvis annis, vitâ comite, fidei professionem a fel. rec. Urbano PP. VIII. etiam praedecessore nostro pro Graecis unitis praescriptam emittere coram personis sui cleri aut capituli in dignitate ecclesiasticâ insigniori constitutis, eamque scriptis traditam propriaeque manus earumdem personarum subscriptione et sigillo munitam ad pro tempore existentem Viennae Nuntium Apostolicum transmittere omnino teneri; quamque sic emissam ipse Nuntius Apostolicus ad Congregationem venn. fratrum nostrorum eiusdem S. R. E. Cardinalium rebus consistorialibus propositam perferri curabit, eâdem apostolica auctoritate pariter perpetuo statuimus et decernimus.

Reservatio iu- § 7. Ac demum pro tempore existentiscopi Strigo- bus Archiepiscopis Strigoniensibus, ut ipsi niensis; praeci jurisdictionem omnem, quo iure metropopiturque observantia erectio- litico in Ecclesias suffraganeas illius proclausulis effica- vinciae eis competit, in dictam Ecclesiam plissimis adhi- cathedralem quoque Munkacsiensem dicti bitis derogatio- graeci ritus uniti per nos, ut praefertur,

nis modis et

cissimis, ac am

nibus.

erectam plenarie exerceant, cum facultate etiam, toties quoties eis placuerit, ea inquirendi cognoscendique, quae ad fidei puritatem animarumque spirituale bonum noverint pertinere, apostolicà auctoritate praedictâ similiter perpetuo committimus et mandamus.

§ 8. Decernimus, praesentes semper et perpetuo validas et efficaces esse et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, ac ab omnibus et singugulis, ad quos nunc spectat et pro tempore spectabit quomodolibet in futurum, firmiter et inviolabiliter observari debere, ac ullo umquam tempore ex quocumque capite et qualibet causà quantumvis iuridicâ et legitimâ, etiam ex eo quod causae propter quas eaedem praesentes emanarunt adductae, verificatae et iustificatae non fuerint, de subreptionis vel obreptionis, aut nullitatis vel invalidationis vitio, aut intentionis nostrae, aut quolibet alio, quantumvis magno, substantiali, substantialissimo, inexcogitato et inexcogitabili, ac specialem et individuam mentionem et expressionem requirente defectu, seu etiam ex eo quod in praemissis eorumque aliquo solemnitates et quaevis alia servanda et adimplenda, servata et adimpleta non fue

rint, aut ex eo quocumque alio capite, iure vel facto, seu statuto vel consuetudine ali- · quà resultante, seu etiam enormis, enormissima, totalisque laesionis aut quocumque alio colore, praetextu, ratione vel causâ etiam quantumvis iusta, rationabili, legitimâ, iuridicà, piâ, privilegiata, etiam tali quae ad effectum validitatis praemissorum necessario exprimenda foret, aut quod de voluntate nostrâ et aliis superius expressis nullibi appareret, seu alias probari posset, notari, impugnari, invalidari, retractari, in ius vel controversiam revocari, aut ad viam et terminos iuris reduci, vel adversus illas restitutionis in integrum, aperitionis oris, reductionis ad viam et terminos iuris, aut aliud quodcumque iuris vel facti, aut gratiae vel iustitiae remedium impetrari, seu quomodolibet, etiam motu, scientià et potestatis plenitudine paribus concesso et impetrato vel emanato, quempiam uti seu se iuvari in iudicio vel extra illud nunquam posse, neque easdem praesentes sub quibusvis similium vel dissimilium gratiarum revocationibus, suspensionibus, limitationibus, modificationibus, derogationibus, aliisque contrariis dispositionibus per quascumque literas et constitutiones apstolicas, aut Cancellariae Apostolicae regulas quandocumque etiam in crastinum assumptionis nostrae et successorum nostrorum Romanorum Pontificum ad summi Apostolatus apicem ut motu, scientiâ et potestatis plenitudine similibus, etiam consistorialis, ex quibuslibet causis, et sub quibusvis verborum expressionibus, tenoribus et formis, ac cum quibusvis clausulis et decretis, etiamsi in eis de iisdem praesentibus earumque toto tenore ac datà specialis mentio fiat, editas et in posterum edendas comprehendi, sed semper et omnino ab illis excipi, et quoties illae emanabunt toties in pristinum et validissimum statum restitutas, repositas et plenarie reintegratas fore et esse: § 9. Sicque et non alias per quoscumque Clausula subiudices ordinarios et delegatos, etiam causarum palatii apostolici auditores, ac eiusdem S. R. E. Cardinales etiam de latere Legatos, Vice-legatos, dictaeque Sedis Nuncios, aliosque quoscumque quavis auctoritate, potestate, facultate, praerogativå et privilegio fungentes, ac honore et praeeminentiâ fulgentes, sublatâ eis et eorum cuilibet quavis aliter iudicandi et interpretandi facultate et auctoritate, in quocumque iudicio et in quacumque instantià iudicari ⚫et definiri

lata et decretum irritans.

« ÖncekiDevam »