1 Murmure pandenti turpissima tempora1 regis, 3 Et Driadum miserere loci," pecorumque tuorum. O plusquam media merito pars pectoris hujus Tempie del Rege, il qual di Bromio al cenno Quia habebat aures asininas. i. Bacchi. Pactolida (ma forse l'autore scrisse Pactoli) patronimicum. tinxit, quia fecit eam auream. 3 Nel MS. Etnee Potrebbe esser però anche Etnea. 4 S. in quo nunc es. 5 Forte ne occidaris. Pachinus, mons Siciliæ. Il signor canonico Bandini avverte Prius noles, sed postea correctum nolis. Mopsus amore pari mecum connexus1 ob illas, 6 7 Nescius in tenera quod nos duo degimus herba Mopso congiunto a me con pari affetto, Pensando, ch' io del Po stommi alla destra Di cui non v'ha nella Trinacria tutta 'L'istesso signor canonico: In Codice tamen potius convexus, quam connexus. 2 Pireneus dum vidisset musas pluviali tempore, et quasi nocturno, dixit eis se velle eas amicabiliter acceptare, et dum intrarent domum, ipse eas inclusit, volens solus eas habere. At illæ evolaverunt per tectum, et ille volens eas sequi, projecit se post eas, et magno ictu mortuus est. 3 Designat locum in quo stat, scilicet Ravennam. Leggerei Æmilia di sesto caso, ovvero Æmiliam; e di sotto al v. 74 Trinacria, o Trinacridis; ma forse a que tempi si usava così; poichè al v. 79 è pure Acidis. La glosa interli Ætnica saxa solo, Mopsum visurus adirem, 4 Tempore jam ex illo, quando Galatea * relicti 8 6 Io m' andrei nondimeno a trovar Mopso, Poté, scorgendol sanguinoso tutto Pel macello crudel de' socii suoi? Ah, ti prego, mia vita, non ti prema Nel MS. in, ma suggerisce il si gnor can. Bandini che si legga ni. 2 Cyclops fuit, de quo Virg., Æn., III, circa finem. 3 Nel MS. tingui, che viene dalla pronunzia de' secoli barbari, quantunque il Forcellini sull'autorità della stampa d'Anversa (che non è nemmen essa costante) rechi uno o due passi di Properzio a sostenere il suo tinguo tinguis. In alcun vecchio rituale della Chiesa ho trovato tin guere, e, se ben mi ricordo, anche tingare, tutto già effetto della cattiva pronunzia. nomen proprium. Acidis, nomen proprium. 5 Nel Codice vix. 6 i. ut non moreretur. Ita ego scripsi (dice il signor canonico Bandini) ut versus constet, licet in Codice nexus literæ p citius promat, quam premat. 8 Flumen. Najas, s. Bononia. Hoc illustre caput, cui 1 jam frondator in alta 5 Post pecudes rediere suas; hirtæque capellæ 6 Callidus interea juxta latitavit Iolas,7 Omnia qui didicit, qui retulit omnia nobis : 8 Ille quidem nobis, et nos tibi, Mopse, poimus."9 Naiade sua cotesto illustre capo, Cui già lo sfrondator sceglier si affretta E noi, o Mopso, a te la dimostrammo. s. capiti. Virgine, i. Dafne lauro. festinat, ut te, s. coronet in poetam. s. humani, quia medicus et philosophus erat magister Fiducius. In senso attivo. Solis equi. vinceret, quia Sol erat circa occasum. 5s. Tityrus et Alphesibæus, qui quia pastores gerebant virgas. Callidus, i. astutus. interea, dum sc. isti pastores inter se talia recitabant. 7 Dominus Guido Novellus. Omnia. dicta sc. superius. 8 s. Iolas. nobis, Danti. et nos, Dantes. tibi, Mopse, magistro Johanni. Nel MS. poymus. E nella glosa Interlineare: i. fingimus, vel monstramus. Da un verbo (direbbe il Boccaccio). detto Tow Totsis, il quale, secondo che i Grammatici vogliono, vuol tanto dire, quanto fingo, fingis. [Il Bocaccio, Commento sopra Dante, cap. I, chiosando quelle parole della Commedia: Poeta fui e cantai di quel giusto, dice: « Estimarono molti, questo nome poeta venire da un verbo detto poio, pois, il quale, secondochè i grammatici vogliono, vuol tanto dire quanto fingo, fingis ec. »] FINE DEL PRIMO VOLUME DELLE OPERE MINORI DI DANTE ALIGHIERI. |