Sayfadaki görseller
PDF
ePub

servandas, quae et iisdem respondeant Rescriptis et aequitati, ac benignitati, quam ipsa Apostolica Sedes suo commendat exemplo conformes existant. Interim Deum precor ut A. T. diu sospitem servet.

Romae ex Aed. S. C. de Pnda. Fide,

Die 18 Aprilis 1850.

Amplitudinis Tuae

Ad Officia Paratissimus

J. PH. CARD. FRANSONI, Praef.
ALEXANDER BARNABO, a Secretis.

R. P. D. PAULO CULLEN,
Archiepiscopo Armacano.

APPENDIX XXIII.

[Ad. pag. 129, n. 282.]

INSTRUCTIONES SUPER SCHOLIS MIXTIS.

I.

ISTRUZIONI

SULLE SCUOLE MISTE EMANATE DALLA S. CONGREGAZIONE DI

PROPAGANDA PEI VESCOVI IRLANDESI.

Nell'anno 1839 venne subordinato da alcuni Vescovi Irlandesi alla decisione della S. Sede il dubbio : "se con"siderata la natura e la forma del sistema di educazione "nazionale d'Irlanda potesse tollerarsi che i Cattolici ne "fossero partecipi." Questo sistema riguardava solo le scuole secondarie o per le Classi inferiori, non già l'istruzione scientifica, ed era stato promosso dal governo inglese per la gioventù, a qualunque communione cristiana ella appartenesse; e a questo fine per conciliare le diverse parti, tra i Membri del Comitato o Consiglio, cui era stata data l'autorità di sopraintendere all' andamento di questa istituzione di educazione, vennero annoverati oltre sette protestanti anche tre personaggi cattolici, tra i quali un Vescovo. Sebbene questo sistema introdotto fino dal 1831 e per cura del Comitato in breve tempo propagato in tutto quel regno, non avesse suscitata per varii anni controversia alcuna tra i Cattolici, pur tuttavia avendo nel 1839 manifestato alcuni Vescovi opinione contraria al

Y

sistema, il Sommo Pontefice Gregorio XVI. di gl. me. volle che fosse presa la cosa in accurato esame dalla S. Congregazione di Propaganda, tanto più che non tutti i Vescovi convenivano nella stessa opinione, e quelli stessi, che affermavano pericoloso l'Istituto, temevano insieme le consequenze che potevano derivare dal dichiarare illecito il profittarne. Fù quindi discussa la vertenza in varie Congregazioni di Propaganda, e dopo maturo esame nel generale consesso de' 22 Decembre 1840, la S. Congregazione in vista delle ragioni ch' essa stessa espose nella risposta data, non credè emanare sulla cosa un giudizio definitivo, ma prescrisse soltanto alcune cautele, che approvate dal Sommo Pontefice fu sollecita di comunicare all' Episcopato Irlandese, con lettera diretta a ciascuno de' Metropolitani in data dei 16 Gennajo 1841, la quale è del tenore seguente.

"Quantam negotii gravitatem afferret excitata in "Hibernia controversia de recenti nationali, ut vocant, "erudiendae juventutis systemate, exploratum adeo A. "Tuae est, ut mirum tibi esse non debuerit S. Congrega"tionis de Propaganda Fide responsum de ea re tamdiu "fuisse dilatum. Plenam enim totius rei A. Tua habet

66

notitiam, penitusque cognita Tibi sunt gravia omnia "rationum momenta, quae controversiae illius excitandae "occasionem attulerunt, quaeque diuturnam prorsus rei "deliberationem postularunt.

"Nam S. Congregationem magnopere sollicitam habere "debuerunt, cum diu multumque pro sui instituti munere "quaestionem propositam consideraret, Catholicae Re"ligionis tutela, puerilis aetatis instituendae commoditas, "grati animi officium erga Britannici Imperii senatum, "qui magnae pecuniae summam popularibus Hiberniae "scholis decrevit, concordiae inter Episcopos catholicos "retinendae necessitas, quietis publicae fovendae debitum,

"metus denique ne ad heterodoxos forte Magistros pecunia "tota, et auctoritas devolvatur.

66

"Omnibus ergo rei periculis, et utilitatibus accurate perpensis, auditis partium disceptantium rationibus, "habitaque praesertim felici notitia, quod per decennium, "ex quo id systema studiorum susceptum fuit, Religio "Catholica nihil detrimenti passa videatur, S. Congregatio "SSmo Dão Nostro Gregorio PP. XVI. probante censuit, "nullum esse definite judicium hac super re proferendum, "atque id genus eruditionis in Episcoporum singulorum prudenti arbitrio, et religiosa conscientia esse relin"quendum; quandoquidem ejus successum a vigili Pas“torum cura, a cautelis variis adhibendis, a futura demum "per temporis tractum experientia pendere necesse est. "Ne tamen sine idoneis consiliis, ac providentiis tanta "res dimittatur, Sacra Congregatio sequentia interim "monenda esse judicavit.

66

[ocr errors]

"Scilicet-1. Libros omnes, qui noxium aliquid sive "adversus Sacrorum Bibliorum Canonem, aut puritatem, "sive contra Catholicae Ecclesiae doctrinam vel mores "continent, a Scholis removeri debere. Hoc autem eo "facilius effici potest, quia nulla memorati Systematis "lex obstat; 2. Dandam esse pro viribus operam, ut 'Praeceptor Normalis Paedagogorum Catholicorum in "Classe Religiosa morali, et historica vel catholicus, vel "nullus sit. Nam catholicum ab acatholico Religionis "tradendae methodum, vel Religiosam Historiam doceri "indecorum est; 3. Tutius multo esse ut literarum tan"tummodo humanarum magisterium fiat in scholis pro"miscuis, quam ut fundamentales, uti ajunt, et communes "Religionis Christianae articuli restricte tradantur, re"servata singulis sectis peculiari seorsum eruditione. "Ita enim cum pueris agere periculosum valde videtur; "4. Generatim Episcopos, et Parochos advigilare opor

66

"tere, ne ex hoc systemate Nationalis Institutionis pueris "Catholicis quamlibet ob causam labes obveniat, eorum"dem etiam esse enixe curare ut a Supremis Modera"toribus meliorem in dies rerum ordinem, et conditiones aequiores impetrent. Illud quoque perutile fore censet "S. Congregatio, si loca ipsa Scholarum in Episcoporum, "vel Parochorum potestate ac proprio jure maneant. Ex"istimat simul permagnae futurum esse utilitatis, Episcopos de tam gravi negotio in provincialibus Synodis "invicem saepe conferre. Si autem quid adversum accidet, Sedes Apostolica certior facienda sedulo est, ut ipsa "simul provideat.

66

[ocr errors]

66

'Denique optat S. Congregatio ut deinceps Episcopi "aliique Viri Ecclesiastici abstineant a contendendo super 'hac controversia in publicis ephemeridibus, vel ejusmodi "aliis libellis, ne Religionis honor, mutua fama, et "Christiana Charitas cum populi offensione laedatur.

"Haec A. Tuae a Me S. Congregationis nomine erant "significanda, ut per Te RR. PP. Episcopis Metro"politanae Provinciae Tuae Suffraganeis communicentur. "Quae vero superius significavi talia esse A. Tua quoque "facile intelliget, ut iisdem diligenter servatis ista in re "tantae gravitatis interea Religioni satis tranquillitati, ac "juvenilis aetatis bono consultum esse concludendum sit."

Ma oltre alle scuole d'istruzione secondaria il governo inglese che vide frequentate queste anche dai cattolici, volle fare un passo ulteriore, ed istituire sullo stesso piede le scuole universitarie, o i Collegii misti per la istruzione scientifica della gioventù. La novella istituzione però fù giudicata ben diversa dalle scuole secondarie anche da molti degli stessi fautori di queste, perchè di maggior pericolo per la Religione. Ma non essendo unanime il sentimento del Clero, i Vescovi Irlandesi si rivolsero nuovamente alla S. Sede per consultarne l'oracolo, e per

« ÖncekiDevam »