ORDRE DE PRÉMONTRÉ

1123

Olim in MONTE SANCTI CORNELII juxta LEODIUM, abbatia stetit, inde Leodium translata, ut locum, sic nomen mutavit. Alberonem (1) episcopum fundatorem agnoscit; Floreffiam (2) parentem veneratur. Quo autem anno religiosos antea in Monte Sancti Cornelii Deo militantes, et a sæculo XII ineunte sub episcopali viventes manu, amoverit Albero ut Præmonstratenses induceret, variæ sunt authorum sententiæ. In eam libens propenderem, quæ asserit anno 1121 Alberonem in advocandis ab initio Episcopatus sui viris religiosis ad diœcesim suam, promptum et fervidum, accersivisse e Floreffia cœtum canonicorum, quos Ecclesiæ bono, et disciplinæ cleri instaurandis promovendisque, noverat aptissimos. Verum ne id asseveranter dicam efficit monumentorum defectus; necnon impotentia gignendi qua tum laborabat Floreffia, sub finem istius anni duntaxat vagiens. Insuper charta Alberonis anno 1124 in plenaria Synodo liberam declarantis et banno confirmantis ecclesiam Montis Sancti Cornelii, ne verbulo quidem injecto de Ordine Præmonstratensi, remoratur nos, ne præcoces Bello-Reditui Præmonstratensi natales adscribamus. Sed

(1) Albero hujus nominis primus, electus anno 1123, vita functus anno 1128, Kalendis ipsis Januariis. (2) Floreffia tertia totius Ordinis Præmonstratensis domus, in comitatu Namurcensi, condita a comite Godefrido anno 1121, suasione Sancti Norberti.

tamen hoc anno canonicos e Floreffia desumptos, in possessionem Montis Sancti Cornelii missos fuisse suspicari liceat, ex modo dicta emancipatione et substractione de manu episcopali. Quippe immutatio regiminis, immutatos incolas nonnihil suadet.

Incassum hæreremus stabiliendæ epochæ, monumentis convincentibus destituti. Id unum certo constat, quocumque anno contigerit, Præmonstratenses in Leodiensem agrum migrantes, magno quid secum attulisse emolumenti. Etenim huic virorum fortium turmæ fortissimus præerat Lucas ; non solum vitæ sanctioris exemplo, sacrave eloquentia, vel precibus, virtuti per urbem amplificandæ, exornandæque strenuam navavit operam; ast etiam hæresibus, veluti per cuniculos in Rempublicam proserpentibus bellum internecinum intulit.

Tam sedulo et viriliter in opere Domini laborantem Lucam temporali mercede donavit Albero. Seculares viri recentium hospitum Montis-Cornelii, pia moti conversatione, facultatum suarum partes haud exiguas, illis ad sublevamentum contulerunt. Hos inter enumerantur Petrus et Fredericus de Jupilia, Rogerus de Basseine, Franco miles, Oudelinus Villier, episcopi camerarius, et alii plures; quos ad charitatis officia alliciebat Lucas, suæ charitatis exemplo.

Inter illius ævi scriptores celeberrimus Lucas audit: in exponendis divinis voluminibus nobile sortitus erat ingenium; in secularibus litteris erudite instructus, epistolas et sermones leporibus exornabat. Optimum fuisse civem attestatur Carolus Langius (1), canonicus Leodiensis, eumque

(1) Gallice Charles de Langhe. FOPPENS. Bibliotheca Belgica. I. 154. PAQUOT. Mémoires Littéraires. XI. 154-160. J. DE THEUX. Le Chapitre de Saint-Lambert à Liége. III. 117-120.

laudat de præstitis beneficiis ingentibus, concivibus suis Bullonii castrum (1) obsidentibus. Denique IX. Kal. Novembris, dierum et meritorum plenus abbas, vitæ integritate, prophetiæ dono, cœlitum convicta spectabilis, animam luce de cœlo demissa perfusam, efflavit anno 1179 (2). Sacros ejus cineres e Cornelii Monte ad Belli-Reditus monasterium adsportarunt migrantes canonici ut pie creditur (3).- HUGO. Ordinis Præmonstratensis Annales. I. 315-316.

Henricus de Fexhe cujus tempore et Joannis Guidonis, seu Flandri, episcopi Leodiensis, fuit facta permutatio castri Cornelii-Montis cum Bello-Reditu. Rem ita contigisse narrat CHAPEAVILLUS (4). Mense Aprili 1288 cum monachi Cornelii-Montis per gentes ducis Limburgensis longo tempore nimis fuissent hospitalitate gravati, de consensu superiorum suorum, cum episcopo ad locum habitationis Fratrum Minorum Leodiensium, unde migraverant, in manibus episcopi remanentem, de castro cum episcopo permutarunt, quo loco nunc monachi famulantur Deo. Causam permutationis admittimus, contendimus de tempore. Nam anno 1287 totum hoc concambium ab utraque parte initum, approbavit cum toto Capitulo Joannes episcopus. HUGO. Ibidem. 318.

Everardus abbatem agebat anno 1293. Huic Odo abbas Sancti Victoris Parisiensis, locum de Beaurepaire, et quidquid juris ex donatione Baldardi archidiaconi Leodiensis acquisiverat, contulit anno 1296.

(1) Anno 1141. Capitur a Leodiensibus X Kalendas octobris. (2) FISEN. Flores ecclesiæ Leodiensis. P. 461. Insulis. M.DC XLVII. (3) J. DARIS. Notice historique sur l'abbaye de Beaurepaire, dans le Tome IX du Bulletin de l'Institut archéologique Liégeois. Pp. 303-372. (4) Gesta Pontificum Leodiensivm. II. 321.

Littera quittationis loci Belli-Reditus, a canonicis de Sancto Victore, Præmonstratensibus canonicis factæ anno 1296.

Universis præsentes litteras inspecturis, Frater Odo humilis Abbas monasterii Sancti Victoris Parisiensis, totusque ejusdem loci conventus, æternam in Domino salutem. Noverint universi quod cum dominus Baldardus quondam archidiaconus Leodiensis, locum de Bello-Reditu sive Beaurepaire in Insula Leodiensi situm,satis insignem, ab episcopo et capitulo Leodiensi acquisierit atque dotaverit, et in extremis laborans canonicos Regulares nostri Ordinis in eodem loco, et de domo nostra Deo famulaturos, ibidem instituerit atque mandaverit ordinari, et per venerabilem virum magistrum Godefridum de Fontanis canonicum Leodiensem, dictum locum de Bello-Reditu cum pertinentiis suis,juxta ordinationem prædicti archidiaconi Leodiensis, instantissime nomine executorio ipsius archidiaconi nobis obtulerit cum effectu, et ut assensum nostrum præberemus studiosissime laboraverit. Nos matura et multiplici deliberatione super hoc præhabita, unanimi nostro consensu, loco prædicto de Bello-Reditu cum pertinentiis suis, et aliis bonis occasione dicti loci et personarum nostrarum acquisitis, renuntiavimus sine lege aliqua repetendi, attendentes quod viri religiosi Abbas et Conventus quondam MontisCornelii juxta Leodium, Ordinis Præmonstratensis, de voluntate et assensu episcopi et capituli Leodiensis, ad ipsum locum de BelloReditu sive de Beaurepaire ibidem Deo perpetuo famulaturi. Nos vero de dicta translatione gaudentes ac eorum justis desideriis annuentes, ipsum locum prædictum de Beaurepaire cum omnibus pertinentiis suis, quantum in nobis est conferimus, et per præsentes litteras totaliter cedimus, præmissa omnia a nobis pænitus abdicantes, et in eos transferentes. Constituimus etiam nihilominus ipsos religiosos donatarios, procuratores et dominos tanquam in res suas, et ponimus eos in locum nostrum, mandatis et cessis directis et utilibus actionibus ut amodo possint suo nomine agere, se tueri, excipere, replicare el omnia facere, tanquam quis in re sua facere potest et debet. Quam donationem et liberalitatem in dictos religiosos dilucide et spontanee collatam, promittimus ratam et firmam habere et observare, sine

1128

lege aliqua repetendi, et eam non infringere vel revocare aliquo ingenio sive casu. In quorum testimonium et robur firmitatis sigilla nostra præsentibus litteris duximus apponenda. Datum et actum anno Domini M.CC.XCVI, mense Martio. — HUGO. Ibidem. Probationes,

CCLXXXVI.

Charta confirmationis et approbationis unionis, annexionis et incorporationis canonicatus et præbendæ Sanctæ Crucis Leodiensis, abbatiali dignitati monasterii Belli-Reditus, anno 1483, xvro Kalendas Aprilis. — Ibidem. CCLXXXVI.

BOD

L'abbaye D'EVERBODE, située à l'extrémité du comté de Loos et en partie sur les frontières du Brabant, fut fondée en l'honneur de la Sainte Vierge et de Saint Jean-Baptiste en 1128 selon les uns, en 1131 selon les autres et selon ROBYNS, auteur du Code Diplomatique du comté de Loos, en 1135 par Arnoul V, comte de Loos. - Gall. Christ.V.106.

Quoiqu'il en soit, Etienne évêque de Metz, accordant un privilège à cette maison, dit que l'église d'Everbode, fondée originairement en l'honneur de Saint Jean-Baptiste, étoit en partie soumise à l'abbaye de Saint-Tron, mais qu'ayant été dans la suite abandonnée, Everbode étoit devenue un repaire de voleurs et d'assassins qui la souilloient par leurs crimes et qu'elle fut donnée à l'Ordre de Prémontré, sous la redevance annuelle d'un écu d'or, le jour de l'Epiphanie, au monastère de Saint-Tron. - CHAPEAVILLE (1). II. 74.

AVERBODIUM locus est in Brabantiæ et Leodiensis agri confiniis situs, medio milliari a Sichemio, et uno a Distemio, insignis abbatia cognomini Præmonstratensis Ordinis. Deiparæ Virgini et Sancti Johanni Baptistæ sacra, quæ (1) Gesta Pontificum Leodicnsivm.