Sayfadaki görseller
PDF
ePub

Het vierde paert vande convoyen en licenten is op huyden verpacht voor den tyt van een jaer, om II xlix" gl., hebbende 't verleden jaer gedaen m lxiTM gl.

By het fort in 't schuytgen leggen XI schepen, ende syn op 't selvige fort ende strange eenige stucken canons gebrocht, omme te beletten het sinken vande schepen, 't welck aldaer een groet geroep maeckt, vastel. gelovende, in cas van voortganck, dat de haren inutil sal worden gemaeckt. Wt Ostende waeren VIII scheepen onder het commando vanden grave van Wacke wtgeloopen, waervan drie ingecommen ende de reste by 's landts schepen naer gejaecht syn; de schepen door de Oostindische comp. doen equipeeren, die dus lange omtrent het eylant van Wight gecruyst hebben, syn omtrent de custen van Vlaenderen gecomen, boven dewelcke den admirael aldaer by hem is hebbende XII schepen en III jachten, Den hertoghe van Buckingham houdt hem geoffenseert over het drucken van seekeren brief, by des keysers biechtvader geschreven, in den Hage gedruckt, contineerende verscheyden injurien tegens syne hoocheits persoon; men heeft ordre gestelt, omme die inne te trecken; de gesanten en hebben tot noch toe vande coninck nyet connen becomen de acte van ontslaginge der Oostindische schepen, men spreekt aldaer van een nieuwe ordre of voet van accommodatie des oorlochs tusschen beyde de croonen, ende dat die geschiede, ten minsten getenteert soude werden, soo wanneer den hertoghe met de Engelsche vlote omtrent Rochel soude wesen gecomen, ende sulcx hinc inde by gearmeerde partyen, met exclusie vande gesanten van haere Ho. Mog., die men in Vranckryck ende te Romen gelooft, dat yets voorderlicx voor die vande gereformeerde religie soude willen bedingen. Vande gelegentheyt van Rochelle en weten wy niet te schryven, gaende die tydingen, die comen, met soo grote variatie, dat men qualick weet wat te geloven. Men meent dat het voor Rochelle staet in d'oude poincten. De vlote wt Engelandt werdt van binnen ende buten verwacht; zy zal in . . . . de mate naer het succes stellen.

Het schynt, dat de Fransche troepen, naer Italien gedestineert, nyet sullen connen passeeren, alle de valeien in 't geberchte, vresende gelycke moetwil ende insolentie, alsse in 't marcheeren overal gepleecht hebben, stellen hun daer tegens, ende werdt den Savoyaerds soo machtich gehouden, dat hy met noch eens soo stercke lichtinge niet en soude wesen te forceeren. Hyer mede bidden wy den Almogende, U Ed. Mog.

Edele Mogende Heeren, te verleenen geluck ende voorspoet in regieringe. In 's Gravenhage, desen 14. Augusti, 1628.

U E. Mog. dienstwillige dienaers,

A. PLOOS, A. VAN ZUYLLEN VAN NYEVELT, ANTHONIS DE RODE.

XLI.

Edele Mogende Heeren.

Hetgene haer Ho. Mog. op 't rapport vande heeren Brunincx, Schaffer ende Schotte geresolveert hebben gehadt op 't voltrecken van seeckere wercken omtrent 's Gravenweerdt, hebben U E. Mo. wt de overgesondene copye connen sien. Op 't gene dienaengaende aen den heere Teresteyn ende andere gecommitteerden geschreven was, heeft syne E. daerop het bygaende gerescribeert, 't welk in handen vanden raet van state, om advis gestelt synde, is 't selfde advys gesien, geresolveert, als wt de bygevoechde resolutie, van date den 2. Sept., gesien can worden. Daer sal dienen gelet, dat by de overcompste in die vande heere Teresteyn gementioneert, dat wesen sal den 12., nyets in prejudicie van voorgen. resolutie en werde voorgenomen.

Syne F. D' is op huiden ten half neghen uren vertrocken met een suite van v personen,

is tot dese tyt gehouden, door den doop vande heere Veers dochters kyndt, waerover als getuygen de coninck van Bohemen ende mevr. de princesse gestaen hebben, ende het bancquet op gisteren gegeven is.

Wy senden over het scryvens vande gesandten in Vranckryck, vanden 18. deser, waerop, naer soo menichfuldighe instantien, mit alle circumspectie sal dienen gelet ende op eenige poincten by U E. Mo. geresolveert, waervan die van ons binnen twee ofte drie daghen overcomen sall, U E. Mo. naerder eclaircissement sall connen geven.

De gecommitteerden van Hollandt hebben de verleden weeck door expresse last van hare principalen overgelevert sekere poincten van mesnaige, waervan U E. Mo. de copye by desen sullen ontfangen. Hyer mede ons gebiedende, sullen den Almogenden bidden, Edele, etc. 's Gravenhage, desen 25. Augusti, 1628.

Edele Mogende Heeren.

Ú E. Mo. dienstwillige dienaers,

A. PLOOS, A. v. ZUYLLEN V. NYEVELT, ANTHO. DE RODE.

XLII.

T'zedert 't vertreck vanden heer Ploos is alhyer niet bysonders schryfweerdich voorgevallen, als alleenlick aengecomen een missive vanden admiraell van Dunckercken aen de gevangens, tot Rotterdam sittende, waer van copie, als oock een van Brederode, hier neffens gaet, daer toe wy ons refereren, als oock 't geene Aisma uyt Hamburch vanden 16. deser is scrivende, hier by gaande, van daeg gecomen.

Den heere raedtpensionaris verhaelden desen voormiddach, dat vyff en twintich keurlingen vanden vyandt met een chaloup in 't landt van Walcheren, tusschen de zanden gecomen waeren, om te stroepen, hebbende een veerman gedwongen, aen te leggen, om vivres te hebben, ende die niet hebbende, syn gelopen aen den haeck, synde een vervallen schansken, die welcke sy ingenomen hebben, soo dat de boeren aldaer deselve schans beset hebben, ende alle die vanden viandt gevangen hebben genomen, ende binnen de stadt van der Veer met vliegende vendel gevangen hebben gebrocht.

Uyt de copie vande missive, hier bygaende, aen de respective admiraliteyten, sullen U E. Mog. sien den geprefigeerden dach, aengeschreven om hier te compareeren, van welcken dach, synde den 25. September, stilo novo, wy U E. Mog. well notitie van hebben willen geven, omme U E. Mog. meeninge ende beveel daer op te doen ofte te verstaen. Waer mede wy ons seer gedienstelick sullen gebieden ende syn en blyven,

Edele Mogende Heeren,

Uwe Edele Mogende dienstwillige medebroeders,

A. VAN ZUYLLEN VAN NYEVELT, ANTHONIS DE RODE. In de vergaderinge van haer Ho. Mog., desen 28, Augusti, olde styll, 1628, op Donderdach.

Edele Mogende Heeren.

XLIII.

Van daeghe, op de middach, seyt men, dat uyt Engelandt een bode gecomen is, aen de courte tot Dellif, als oock aen den coninck van Boheemen, mede brengende van Londen, dat een Saterdach verleden acht daegen, tot Postmuyden, den hertoch van Buckingham, vanden lieutenant Welton met een mes in syn slaepcaemer doodtgesteecken soude syn, 't welck wel een groote verandering soude causeeren.

De doleerende participanten in de Oostindische compaignie requeste wordt gesonden aen de gecommitteerden tot Amsterdam vande seventhienen, om advis daer op te hebben. d'Engelschen hebben drie Oostindische scepen ingecregen, hier toecomende.

Het geconcipieerde placaet op die cruysdaelders, wordt gesonden in 't concept aen de respective provintien, omme daer op te hebben resolutie ende advys van ieder van syn principalen, daer op wy sullen wachten, ende U E. alvorens toe senden.

Bilderbeeck adviseert vanden tweeden September, uyt Ceulen, dat graeff Wolff van Mansvelt is overleden, ende dat de keyserschen voor Strason verloren hebben, soo doodt als verloopen, twintich duysent man.

Uyt Vranckryck, vanden 25. Augusti, by de heeren van Soemersdyck ende Vosberghen ende Langerack, wordt gescreven, dat die Franchoisen in de Alpes vanden hertoch van Savoyen ende coninck van Spaegnien volck, de nederlage hebben gehadt, soo datter ettelycke duysent Françoisen gebleven synt.

Men seyt oock, dat die van Rochelle voor 't geheele jaer noch vivres hebben. Waermede ick desen sal eindigen ende my in U E. Mog. gratie sall dienstelyck gebieden, ende een gesonde, gelucksalige regieringe sal toewenschen, ende blyven, Edele Mogende Heeren, Uwe Edele Mogende dienstbereyde medebroeder, A. VAN ZUYLLEN VAN NYEVELT.

[blocks in formation]

Wy zenden U Ed. Mog. het geprojecteerde placaet vanden cruysdaelder van Brabant, ertzhartogen Albertus ende Isabella, als by den coninck Philips lest geslagen, gecontrefeyt naer den ouden Bourgoenschen cruysdaelder, doch van minder gewichte, ende by onse placaeten niet hoger gevalueert, als ten pryse van seven en veertich stuvers. d'welck men soo heele als halven ende vierendeelen voor billioen sal verclaeren, in cas U E. Mog. goetvinden, 't selvige ick gescreven, oft ons anders te lasten, daer nae wy ons sullen reguleeren. Syn princel. Excell. is des Dinsdaechs savonts geweest tot Geertruydenberch, des Woensdaechs tot Willemstadt, Donderdaechs tot Steenberghen, ende van daer op Bergen op den Zoom, alwaer zyn Excell. noch is.

De geruchten vanden dood vanden hertoch van Buckingam, tot Postmuyden gesciet, door den lieut. Velton ofte Schelton, continueert noch, daer by geseyt wordt, dat den voorschreven hertoch, daechs te vooren, den voorzeyden lieut' broeder seer gequest ofte dootgeeteecken hadde, welcke tydinge uyt de courte van Dellif compt, hebbende den coninck ofte de coninckinne van Boheemen daer van geen seeckere tydinge, als hiervoren vanden courtmeester tot Dellif verhaelt is.

Men houdt het voor seker ende gewis, dat die van Rochelle voor 't lopende jaer noch ver◄ sien synt met vivres, ende dat die Francoysen geslagen synt. Waermede deze besluytende, sullen wy neffens onze dienstelycke gebidenisse een gesonde en geluckzalige regieringe toewenschen, ende syn en blyven, Edele Mogende Heeren,

Uwer E. Mog. dienstbereyde medebroeders,
A. VAN ZUYLLEN VAN NYEVELT, ANTHONIS DE RODE.
Ilens den Hage, desen 30. Augusti, olde styll,

1628, des avonts, op Saturdach.

XLV.

Edele Mogende Heeren.

Wt Rotterdam coempt advis, vanden 13. Septembris, dat een jongen, wt het schip van capiteyn Suerbier wt Vlaenderen gecomen, voor seecker verclaert, dat het schip vanden voorn. capiteyn by twee Oostendenaers is genomen, doch wordt daer by geseydt, dat hy het gewillich overgegeven soude hebben.

Den heere Gunter, secretaris van syne Mat. van Deenmarcken, heeft schryvens wt Geluckstadt, vanden 5. dezer, houdende, dat dien morgen eenen wtval wt deselve stadt gedaen was, ende 't hooftquartier opgeslagen, in brandt gesteecken, eenige wercken geslecht, ende den generael van Schonenburch, drie capiteynen, eenyge lieutenants ende fendrichs: met vyftich soldaeten gevangen binnen d'Gluckstadt gebracht, ende syn over de honderden vande keysersche doot gebleven.

Op dese tyt niet vorders hebbende, als de nevensgaende copie van Elseneur, sullen hiermede, naer onse gans dienstige gebiedenisse in U E. Mog. gratien, den Almachtigen bidden, Edele Mogende Heeren, voor den welstandt van U E. Mog. regieringhe, desen 4. Sept. 1628. Uwer E. Mog. gans dienstwillige, A. VAN ZUYLLEN VAN NYEVELT, ANTHONIS DE RODE.

XLVI.

Edele Mogende Heeren.

Deesen naermiddach ontfangen wy brieven wt Paris, vanden eersten Septembris, meldende onder anderen, dat den meire binnen Rochelle met brieven aen de cardinal de Richelieu geëxcuseert hadde d'inciviliteyt vande waecht, dat 's conincx heraut, die gesonden was, omme die stad opteëyschen, niet en was geadmitteert, als geschiet zynde buyten kennisse vande magistraet, versouckende, dat d'inwoonderen hierover in geen wyder indignatie van zyne Mat. en mochten worden gebracht, als begerende te blyven syne getrouwe ondersaten; hier van is een expres courier aen de coninginne moeder gecomen, met instructie, off die van Rochelle in 't wterste gebreck van vivres souden syn, den wech wilde banen tot een accoord, nochtans is op dien zelven tyt een van hun soldaten achterhaelt, gaende mit brieven nae Montauban, omme hun te verseeckeren, dat ze welgemoet en geresolveert waeren, totten alderutersten op hun secours te wachten.

Ondertusschen heeft den coninck ordre gegeven, om Bordeaux te doen fortificeeren, vresende, dat d'Engelschen daerop een dessein mochten hebben.

Den hartoch van Rohan marcheert nae Montauban, daer nu wederom wel 200 Edelluyden uyt Guyenne teffens binnen zyn gecomen. Den oorloch schynt daer seer te willen ontsteecken, om dat de coninghinne moeder nu opentlyck claecht, dat den coninck van Spaengie, door handen vanden hartoch van Savoyen, die sterck met gelt blyft voedende, niet jegenstaende van Vranckrycx zyde alles wordt bygebracht, wat men meynt te connen dienen, omme de Spaensche vrientschap te mogen meriteeren ende te behouden, ten minsten tot dat men die vande religie meester sal syn geworden.

"T leger vanden marquis, dat nae Montferrat meynden te passeeren, is te rugge gekeert. "T voetvolck; dat over de xir" sterck was, is soe seer verlopen, datter geen hondert man van by den anderen en zoude connen gebracht worden; clagen over gebreck van vivres, van munitie ende van ordre. Die ruyterie blyft noch in corps, wel 1000 ofte 1200 peerden.

Men blyft hier in Vranckryck in grote vervreemdinghe van U Ho. Mog., ende wy willen hopen, dat het alleen geschiet, omme voor een zeeckeren tyt sich nae de Spaensche humeuren en intressen te vougen, opdat 's conincx voornemen jegens die vande religie andersints niet geturbeert en werden, sulcx dat Uwe Ho. Mo. haere verseeckertheyt naest God op hun eygen wysheyt, unie, middelen ende mesnage moeten bouwen; soe lange de belegeringe van Rochelle niet ten eynde zy gebracht, schynttet, dat men alle haer Ho. Mo. actien in suspens (!) blyft houden, oft geschiet met voordacht, omme de confidentien met Spangien vaster te stellen, oft op hope omme U Ho. Mo. daer door op andere poincten, die openstaen te verhandelen, ende wy excuseeren, beter te bewegen; doch wat wy bybrengen, dat blyft voor Rochelle sonder de minste antwoort, sulcx dat alle Uwe Ho. Mo. actien, schulden, clachten, oock die van hare ondersaten, buyten consideratie werden gestelt.

Verders op dese tyt niet hebbende als de nevensgaende copien, sullen ons in U E. Mo. goede gratien gansdienstel. gebieden ende den Almachtigen bidden,

Edele Mog. Heeren, voor den welstant van U E. Mog. regieringe. In den Hage, desen 4. Septembris, 1628.

Uwer E. Mog. gansdienstwillige,

A. VAN ZUYLLEN VAN NYEVELT, ANTHONIS DE RODE.

Huyden hebben d'heeren gedeputeerden ter generaliteyt vande provincie van Hollint ter vergaderinge geproponeert de verantwoordinge vande vyff specien, op den voet als die copielyck hiernevens gaen, versouckende dat de aenwezende gedeputeerden vande andere zes provincien aen haere heeren principalen soodanige debvoiren wilden doen, dat d'selve in hare provintien mochte ingewillicht worden, ende dat het consent, daer toe dienende, tydelick mocht ingebrocht worden, ten eynde alles op dese eerst aenstaende beschryvinghe vande E. Mog. heeren staten van Hollant mocht werden gearresteert ende in treyn gebracht. Daer by doende, dat het hun niet mogelyck en was, haere grote quote, daer op zy gestelt zyn te connen opbrengen, ten zy dat de provintien hun (als ooek yder hen zelfs) daer mede willen accordeeren.

XLVII.

ANTHONIS DE RODE.

Edele Mogende Heeren.

Seker bekent persoon scryft vanden derden Sept., vuyt London, dat de heeren, soo ordinaris als extraordinaris ambassadeurs, den 24. Augusti vuyt Londen syn vertoogen naer Potsmuyden, om den coninck aldaer te spreken. ende dat den heer ambassadeur Joachimi syn afgescheyt soude nemen van syn conincklyke Maj., ende mede soude brengen die 3 OostIndische schepen, die men voor seker hielt ontslagen te syn; den selven persoon, synde een dienaer, scryft: gisteren morgen, tusschen tien ende elf uren, is by den hertoch van Buckingham, tot Postmuyden, gecomen den heere van Soubizen, met een goede suite van Fransoisen, onder dewelcke deselve was den lieutenant Feiltz. Den heer van Soubize willende den hertoch van Buckingam communiceren eenige gecregen franse tydingen, is de voorn. lieutenant aengecomen, ende heeft vuytgetogen een opsteecker, ende met 't selvige mes den hartoch in 't hart gesteecken, seggende de hartoch: O ghy schelm, ghy vermoort my. Ende 't volck, verbaast synde ende vuyt de camer gedrongen synde, waerby den voorsz. Feiltz was, ende gecomen in den voorzaele, heeft men de Francoisen de schult willen geven. 't welck Feiltz horende, seide openlyck in de voorzaele: Ick hebbet gedaen, ende niet de

« ÖncekiDevam »