Sayfadaki görseller
PDF
ePub

Het x poinct bestaet insgelycx in redenen naer yeders verdiensten ende qualificatien. Het xr poinct is notelyck, soo men gesien heeft, dat d'ontfangers dan by 't re, dan by 't Ilith gecontinueert syn geweest, welcke continuatie sy niet en cregen, sonder d'een oft d'ander met merckelycke gratuiteyt te believen, als den jegenwoordigen ontfanger Cornelis vande Poll, die leste continuatie van drie jaren vande geeligeerden vercregen heeft, by eede niet en sal connen ontkennen, oft hy heeft ter oirsake vandien een merckelycke somme van honderden aen eenige gefurneert ende sommige gepresenteert, die 't selfde refuseerden.

Het XII poinct bestaet oock in redenen, op dat diegene, die sulcx meriteerden als de gelegentheyt vereyscht, mede ter redelycheyt worden versien.

Alle welcke poincten die vande magistraet der stadt Utrecht gesustineert hebben, dat maer waren particuliere poincten tusschen die leden van hare provincie alleen, ende dat mitsdien andere steden ende provincien henluyden dieselve niet en hadden te bemoeyen, conform het 1o articule vande Unie, dan alsoo die Ho. Mog. heeren staten generael belieft heeft de saecke anders te verstaen, soo heeft die magistraet, omme meerder en vorder inconvenient ende swaricheyt te voorcomen, geconsenteert, deselve te submitteren inde arbitragie vande heeren ambassadeurs vande grootmachtichste Coningen van Vranckryck ende Groot-Brittannien, den Ho. Mog. heeren staten generael voornoemt, Syne princel. Excell., haren stadthouder, ende die E. heeren raden van state, gelyck sy die als noch submitteren by desen, belovende van weerde te houden ende t'achtervolgen, hetgene by deselve daerover uytgesproken sal worden, mits van gelycken doen die twee leden der heeren staten van Utrecht, ende die cleyne steden, voor soo veel sy hun willen voegen mette selfde twee leden, niet twyffelende, of de heeren arbiters, insiende het redelyck ende welgefundeert sustenue vanden magistraet, sullen beweecht worden omme de magistraet ende de goede gemeente van Utrecht te adjudiceeren, 't gene byde respective poincten wordt gesustineert.

Aldus belieft ende besloten inden rade der stadt Utrecht, op den stadhuise aldaer, den XVIII. Aprilis 1610.

Remonstrantie, van wegen de heeren staten 's landts van Utrecht geexhibeert den heeren ambassadeurs van de Coningen van Vranckryck ende Groot-Brittannien, de Ho. Mog hceren staten gencracl, Syne Excell. ende den raet van state, by d'welcke werden wederleyt die poincten, die de nieuwe magistraet der stadt Utrecht op den naem vande gemcente, ten tyde vande commotic belieft heeft te moveeren.

Eerstelyck werd gepremitteert, dat de heeren staten voornoemt die stadt, steden ende landen van Utrecht, tot noch toe hebben geregeert nae haere respective privilegien ende gerechtigheden.

Dat sy inde regieringe van deselve altyt hebben geinsisteert den voet byde ordonnancien, instructien, wetten ende andere 's lants tractaten beraempt.

Ende alhoewel mitsdyen nyemant toe en stonde, jegens den welstandt ende goede ordre van deselve regieringe yetwes te machineren ofte daertegens te contremineren;

[ocr errors]

"T is nochtans soo, dat eenige geesten belieft heeft, de gemeene ruste te perturbeeren ende te trachten die regieringe in disordre ende confusie te stellen;

Abuserende tot dyen eynde de gemeente derselver stadt, onder pretext van eenige verre gesochte opgeworpen ende ongefundeerde pretensien.

Welcke gemeente sy oock soo verre hebben misleydt,, dat d'selve hun inde wapenen begeven ende daerinne langen tyt gecontinueert heeft;

Pogende deur middel vandyen faciem et statum reipublicae te inverteren ende nieuwicheyt in te voeren.

Tot welcken eynde ende omme heurluyder desseyn in 't werck te stellen, syluyden hun via facti hebben onderstaen, directelyck jegens die gerechticheden vande heeren staten ende oock jegens voorgaende tractaten ende oude observantien, een nieuwe magistraet by haer selfs ende nae haer eygen appetite te verkiesen.

Ende alsoe d'selve feytelicke proceduren tenderende syn tot infractie vanden welstant ende authoriteyt vande regieringe der geunieerde Nederlanden;

Dat daer beneffens d'selve syn van dangereuse consequentie, in regardt vande andere steden vande geunieerde provincien ;

Soo hebben de heeren staten, tot conservatie vande authoriteyt ende welstandt vande regieringe uwe G. G., Ho. Mog., Syne Excic ende E. E. wel willen verthoonen die frivoliteyt vande poincten, byde voorn. magistraet ende cenige vande gemeente, omme haer aengevangen machinatien een coleur te geven, gemoveert.

Ende voor soo veel aengaet het eerste poinct, te weten, vande staet vande geeligeerden, compt in consideratie, dat, indien regarde werdt geobserveert, 't verdrach byden landtraet met advis van Syne princel. Excell., ho. mem., inden jare 1582 gemaeckt, ende byde stadt Utrecht aengenamen, wesende 't selve insgelycx byde ridderschap geavoyeert.

Vermeldende 't voorsz. verdrach, dat die magistraet derselver stadt nomineeren sal eenige personen vande vyff collegien ende deselve presenteren die ridderschappe ende steden, omme wt die gepresenteerde personen, die bequaemste byde ridderschappe ende steden geeligeert, ende by Syne Excell. geapprobeert te werden.

Welcke personen also geeligeert ende geapprobeert synde, sullen representeren den eersten staet vanden lande van Utrecht.

Ende terwylen de geeligeerden in conformité van 't voorsz. verdrach byde magistraet genomineert, ende byde heeren staten geeligeert, mitsgaders by Syne Excell. syn geapprobeert; Ende consequentelyck hebbende syn gelycke macht ende authoriteyt als die andere twee staten van denselven lande:

Soo strydt het directelyck jegens recht ende redene, ende jegens 't verdrach, hier voren geroert, mitsgaders oock jegens die continuele observantie, tot noch toe gebruyckt, dat de magistraet alsnu eenen anderen ende nyeuwen voet nopende den stået vande geeligeerden souden willen invoeren.

Ofte dat hy soude willen pretendeeren, dat die geeligeerden by hun gerevoceert souden mogen werden;

Soe deurdyen de magistraet alleenlick representeert een vyfde lith vanden derden staet; Ende mitsdyen van minder macht ende authoriteyt als de geeligeerden den eersten staet representeerende, alsmede ten sensien quod est manifesti juris, unumquodque debere dissolvi eo modo, quo colligatum est.

Ende alsoo hiervorens is vertoont, dat de geeligeerden den eersten staet representeeren, wt crachte van nominatic, electie ende approbatie gelyckelicke;

Dat oock die magistraet nyet en is gesuccedeert inde plaetse vande geestelicheyt (als sy

abusivelyck pretendeert) maer heeft alleenlyck vercregen het recht van eenige personen wt de geestelicheyt te nomineeren;

Blyvende die electie wt die genomineerde persoonen byden staten ende die confirmatie van dyen by Syne Excell.;

Soe ist van absurditeyt nyet te excuseeren, dat de magistraet pretendeert, wt crachte van hare nominatie, alleen macht te hebben omme die geeligeerden te revoceeren.

Onder pretext van welcke revocatie nae hare appetite te doen, sy illusoir souden_maecken ende dissolveeren die electie ende approbatie byde andere twee staten, ende Syn Excell. op de personen vande geeligeerden gevolcht;

Ende consequentelick alleen souden hebben die dispositie over den eersten staet.

"T welck, als wesende nieuwicheyt ende contrarierende des gemene lants tractaten, oock repugnerende redenen ende rechten byde heeren staten, met goet fundament werdt gecontradiceert;

Merckelyck als men considereert dat het in republica ten hoochsten is periculeus te brecken die oude contracten ende wetten, met continuele observantie bevesticht synde, als waerdeur die fundamenten vande regieringe gesappeert ende gemineert werden.

Edoch soude men dienlyck ende seer geraetsaem achten, ende dienvolgende te vreden wesen, dat den staet vande geeligeerden werde geaugmenteert, terwyle den raet van state alhier binnen Utrecht sal wesen, mits dat sulcx geschiet volgende 't verdrach vanden lantraedt, vanden jare 1582, hier voren geroert, ende gelyck 't selve tot noch toe geobserveert is geweest. Comende tot het poinct vanden staet vande ridderschap, werdt gesustineert by deselve, dat die vande magistraet nyet toe en staet, hun den staet oft augmentatie vanden ridderschap te intromitteren ofte designatie te doen, welcke riddermatige personen men sal hebben te beschryven ofte niet.

Aenschouw genomen dat die vande ridderschap altyts vrygestaen heeft, ende in continuele possessie syn geweest tot augmentatie van haer staet (soo wanneer sulex nodich werdt bevonden) selfs eenige riddermatige persoonen te nomineeren ende den heeren staten te presenteeren. Sonder die vande magistraet ofte eenige andere leden, ten respecte vande selve nominatie oyt geagnosceert oft erkent te hebben.

Dat oock volgende 't XXXI articule vanden contracte, met Syne Excell. inden jare 1590 nopende 't gouvernement vande stadt, steden ende landen van Utrecht gearresteert ende besloten, 'geene andere Edelen ter dachfaert vande staten van Utrecht beschreven en mogen werden, dan die ten tyde vanden voorsz. contracte sedert een jaer herwaerts beschreven syn geweest, sonder expres consent vande heeren staten ende besonder vande Edelen, die inder tyt beschreven werden.

Waeruyt consequeert, dat die vande voorschreve magistraet t'onrecht ende directelyck contrarie den voorsz. solemnele contracte, veranderinge in 't poinct vande ridderschappe pogen in te voeren.

Belangende 't poinct vande afdoeninge vande brouweryen ende neeringen ten platten lande, compt in consideratie, dat d'opgesetenen ten platten lande langer als menschen memorie gedencken can, in rustige ende vreedsamige possessie syn geweest van die brouweryen ende neeringen aldaer te exerceren.

Dat sodanige immemoriale possessie ende gebruyk is hebbende vim privilegii, concessionis et tituli.

Sulex dat het onredelick soude wesen, dat die vanden platten lande, synde soo wel ondersaten vande provincie van Utrecht, ende in alles soo wel contribueerende als d'inwoonders der stadt Utrecht van haer brouweryen ende neeringen gepriveert souden worden.

Sonder dat blyeken sal van eenige resolutie, d'welcke nopende die afdoeninge vande brouweryen ten platten lande byde heeren staten generael tot Delft inden jare 1584 soude wesen genomen ofte gearresteert.

Gelyck mede nyet vertoont en sal werden deselve inde provincien van Gelrelant, Zeelant, Utrecht ofte Overyssel, effect gesorteert ofte in treyn gebrocht te wesen.

Nemaer syn d'opgesetenen vanden platten lande van deselve provincien, soo voor als nae den jaere 1584 tot noch toe in rustige possessie gebleven van die brouweryen ende neeringen ten platten lande te continueeren.

Inder vougen dat die continuatie van deselve brouweryen ende neeringen, als een yeder jure communi competeerende, hun nyet benomen en behoort te worden.

Edoch alsoe 't selve poinct nyet en raeckt den staet ofte regieringe vanden lande; Nemaer alleenlick concerneert het particulier interest vande ingesetenen vande stadt, steden ende platten lande respective;

Daerinne partyen ten wedersyden tot defensie ende deductie van hare gerechticheyden met volcomen kennisse van saecken gehoort moeten worden;

Soo sullen Uwe G. G., Ho. Mog., Excell. ende E. E. believen daerop sodanich regart te nemen, dat d'eene ofte d'andere in haer gerechticheyden nyet en werden vercort.

Edoch sustineren die vier steden vanden lande van Utrecht, alsse: Amersfoort, Rhenen, Wyck ende Montfoort, dat de brouweryen ende neeringen alomme ten platten lande behoren afgedaen te worden, verclarende de steden voorn. hun dienaengaende te conformeeren met die vande stadt Utrecht.

Aengaende 't poinct nopende die creatie vande magistraet, is te considereren, dat de hoge overicheyt vande provincie van Utrecht al sedert die regieringe Caroli Quinti, ho. mem., tot noch toe die creatie van deselve magistraet jure superioritatis aen haer heeft behouden. Wienvolgende oock byde ordonnantie der stadt Utrecht inden jare 1550 by Syne Keiz. Mat. gearresteert, 't stellen van deselve magistraet, die hoge overicheyt werdt gereserveert. Welcke recht van creatie ende forme vandyen mede is gerenoveert ende geconfirmeert by den contracte voorsz. gecelebreert.

Mede brengende articule XXIII, dat wt de oude magistraet ende noch andere XL personen, die d'selve magistraet tot haer nomineeren, ende Syne Excell. overleveren sal, Syn Excell, binnen de stadt Utrecht wt het voorsz. dubbelt getal van personen by advis ende met believen vande staten XL personen sal stellen, ofte indyen Syn Excell. absent ofte nyet gelegen en ware tot het vernieuwen vande magistraet tot Utrecht in persoon te vaceeren, dat in sulcken gevalle de staten ofte hare speciale gedeputeerden deselve veertich personen verkiesen sullen, omme als borgermeesters, schepenen, cameraers ende raden voor 't aenstaende jaer te dienen, dewelcke sy Syne Excell. sullen toeseynden, omme by deselve geapprobeert te worden. In conformité van 't welcke de heeren staten, als representerende die hogé overicheyt, altyts in actuele possessie syn geweest vande magistraet, nae de forme, by denselve contracte geprescribeert, te creëren.

Sulcx dat sy in 't exerceren van 't selve recht gemaincteneert behoren te worden,

Merckelick soo in cas men 't selve recht hun soude willen benemen, sulcx niet alleenlick soude stryden tegens d'ordonnantie ende contracte voorsz., ende oock tegens die continuele observantie, tot noch toe uniformiter geuseert.

Nemaer oock directelyck soude tenderen jegens principia et fundamenta politica, quae leges, instituta et ordinem reipublicae uno momento immutari vetant.

Quod etiam de jure Caesario minime sunt mutanda, quae certam habuerunt observa

tionem.

Waer wt evidentelyck reluceert, dat hetselve poinct, daerby sy die heeren staten vande creatie vande magistraet pogen te excludeeren, noch in redene, rechten, noch policie en is gefundeert.

Sonder dat hier jegens doet 't gunt byde satisfactie van Utrecht inden jare 1577 opgericht, nopende de creatie vande magistraet gedisponcert soude mogen wesen ;

Gemerct tsedert date vandyen den staet ende regieringe vanden lande is verandert. Dat tot welstant vandien dienlyk bevonden is op 't creëeren vande magistraet sodanigen voet te beramen, als byden contracte voorsz. is geprescribeert;

Dat denselven contracte op beschryvinge gearresteert, ende dat op deselve 't gouvernement vande provincie van Utrecht by Syne Excell. deur commissie vande Ho. Mog. heeren staten generael, als vande heeren staten van Utrecht aengenomen is.

Ende dat dienvolgende denselven contracte tot noch toe uniformelicke is geobserveert; In der vougen, dat daer deur de dispositie vande voorsz. satisfactie is cesseerende;

Ende dat men hun in desen heeft te reguleren nae de ordre byden voorsz. contracte wettelicke geintroduceert.

Ende wat aengaet het concept op 't creëren vande magistraet voorgestelt, seggen de heeren staten, dat 't selve concept directelyck contrarieert die ordonnantie der stadt Utrecht, ende den contracte met Syn Excell. als voren aengegaen.

Wt crachte van dewelcke de heeren staten tot date van dese commotie in rustige possessie syn geweest in 't creeren vande magistraet, te gebruycken die ordre byde voorsz. ordonnantie ende contracte respective beraempt;

Assumeerende tot die bedieninge vande voorsz. magistraet gequalificeerde personen, liefhebbers van 't vaderlandt, ende doende professie vande gereformeerde religie;

Sonder daertoe oyt geadmitteert te hebben, yemanden daertoe inhabyl synde, ofte die byde ordonnantie, privilegien ofte rechten vande bedieninghe vandyen geexcludeert worden; Sonder dat sy eenige redenen hebben te doleren, dat den eersten burgermeester riddermatich geweest soude syn;

Gemerckt van allen ouden tyden ende soo lange menschen memorie gedencken can, den eersten burgermeester der stadt Utrecht deurgaens ende meestal is geweest een riddermatig

persoon.

Dat oock gedurende die bedieninge van deselve, de stadt Utrecht in ruste ende stillicheyt geregeert ende met accommodatie van wegen ende openinge van verstopte rivieren ende andersins sulcx gebeneficieert is geweest, dat deselve in fleur ende prosperiteyt grotelycx toegenomen heeft ende noch meerder geschapen was toe te nemen ten ware die commotie voorsz. ontstaen ware geweest.

[ocr errors]

Sulcx dat het onredelyck soude wesen ende oock tenderen directelyk jegens des lants tractaten ende gerechticheyden, dat men alsnu die ordre tot noch toe in 't verkiesen vande magistraet geobserveert, soude renverseeren ende nienwicheyt ende veranderinge, apparentelyck tot der landen ondienst soude invoeren.

Merckelyck so mette waerheyt nimmermeer en sal blycken, dat de staten de voorsz. nieuwicheyden ende veranderingen oyt goetgevonden of daertoe consent gedragen souden

hebben.

Beroerende 't poinct van 't recolement vande reeckeningen, seggen de heeren staten, dat alle de reeckeningen tot den jare 1609 excluys, ten overstaen vande personen, daertoe geauthoriseert ende gequalificeert, wettelyck ende naer behoren syn gehoort ende gesloten. Vande welcke oock nyemant, sulcx competerende, visie wordt geweygert.

Ende soo nyet en wordt verthoont daerinne eenich erreur gecommitteert te wesen,

« ÖncekiDevam »