Sayfadaki görseller
PDF
ePub

τότε, ἵνα ποιήσωμεν μετὰ τῆς βουλῆς τε καὶ διαγνώσεως τοῦ λεγά του τοῦ δεσπότου τοῦ πάπα, ἵνα πάντη γένωνται ὑπήκοοι. ἔτι δώσομεν τῷ λεγάτῳ τοῦ δεσπότου ἡμῶν τοῦ πάπα ὀσπήτιον μέγα, ἐν ᾧ ἂν αὐτὸς μετὰ τῶν οἰκείων κατοικῇ, καὶ οὕτως ἀκολούθως ἡ αὐτὸ τοῦ δεσπότου τοῦ πάπα καὶ τῶν λεγάτων αὐτοῦ εἰς τὸ διηνεκές. ἔτι δώσομεν αὐτῷ περικαλλῆ καὶ ἔντιμον ἐκκλησίαν, ἐν ᾗ αὐτὸς ὁ λεγάτος καὶ οἱ μετ' αὐτὸν ἐλευσόμενοι παρὰ τοῦ δεσπότου τοῦ πάπα ὡς ἐν ἰδίᾳ ἐκκλησίᾳ ἐκτελῶσι τήν τε ἐκκλησιαστικὴν ἀκολουθίαν καὶ τὰ θεῖα μυστήρια. ἔτι δώσω τῷ πρωτοτόκῳ μου υἱῷ ἕνα διδά σκαλον λατίνων, ἵνα διδάσκῃ τοῦτον τά τε γράμματα καὶ τὴν λατινι κὴν γλῶσσαν ἀπὸ βουλῆς τε καὶ γνώμης τοῦ προδηλωθέντος λεγά του. ἔτι δώσω τρία μεγάλα οσπήτια, ἐν οἷς ἵνα κρατῶνται διδασκαλεία λατινικῶν γραμμάτων, ἐγὼ δὲ δώσω ἔργον ἐντελὲς καὶ ἐπίθαλψιν μετὰ καθαρᾶς καρδίας, ἵνα οἱ τῶν ἐνδόξων καὶ εὐπόρων Ῥωμαίων παῖδες ἀπέρχωνται ἐπὶ τῷ μανθάνειν λατινικὰ γράμματα. εἰ δὲ συμβῇ μὴ φυλάξαι με τὰ προρρηθέντα πάντα καὶ ἕκαστα, ὅπερ ἀπείη, καὶ ἀποστρεψάτω ὁ θεὸς τοσοῦτον κακὸν ἀπ ̓ ἐμοῦ, ἀπὸ τοῦ νῦν ὑπὲρ τοῦ τότε τῇ βασιλικῇ ἀδείᾳ κρίνω ἐμαυτὸν ἀνάξιον τῆς βασιλείας, αποστερῶν ἐμαυτὸν τῶν βασιλικῶν δικαίων, καὶ μεταφέρω, δίδωμι, ἐκχωρῶ τὸ δίκαιον καὶ τὴν ἐξουσίαν τῆς τε βασιλείας καὶ τοῦ βασιλεύειν εἰς τὸν προρρηθέντα διόν μου καὶ ἀπὸ τοῦ νῦν ὑπὲρ τοῦ τότε καθιστῶ, ποιῶ, δημιουργῶ καὶ τάττω αὐτὸν εἰς βασιλέα τε καὶ αὐτοκράτορα τῶν Ῥωμαίων. ἔτι, εἴπερ συμβῇ τοῦτο, ὅπερ ἀπεύχομαι, ἀπὸ τοῦ νῦν ὑπὲρ τοῦ τότε δίδωμι, ἐκχωρῶ καὶ μεταφέρω τὸ δίκαιον τῆς πατρικῆς ἐξουσίας εἰς τὸν προειρημένον δεσπότην, τὸν ἄκρον ἀρχιερέα ἐπάνω τοῦ τοιούτου υἱοῦ μου, ὃν ἀπὸ τοῦ νῦν ὑπὲρ τοῦ τότε ὑποτάττω τῇ αὐτοῦ ἐξουσία, παρέχων αὐτῷ καὶ διδοὺς αὐτὸν εἰς υἱοθεσίαν κατὰ πάντα τρόπον καὶ τύπον, οἷς ἂν κρεῖττον ἀπὸ τῶν νόμων δύναμαι. ἔτι δίδωμι, ἐκχωρῶ καὶ παραδίδωμι ἐξουσίαν καὶ ἄδειαν αὐτῷ τῷ δεσπότῃ καὶ ἄκρῳ ἀρχιερεῖ, ἵνα δύνηται κτάσθαι, ἀπαιτεῖν, ἀναζητεῖν τε καὶ ἐπαίρειν τὴν βασιλείαν ἡμῶν ὑπὲρ τοῦ ῥηθέντος υἱοῦ μου ὡς ὑπὲρ ἀληθοῦς καὶ νομίμου βασιλέως καὶ διδόναι αὐτῷ γυναῖκα, παιδαγωγούς, φύλακάς τε καὶ ἐπιτρόπους μέχρι τοῦ παρὰ τῶν νόμων τεταγμένου χρόνου, καὶ ἵνα δύνηται τάττειν καὶ καθιστᾶν εἰς τὴν τοι αύτην βασιλείαν, ὡς εἰς βασιλείαν αὐτῷ ἀπὸ δικαίου ἀνήκουσαν τῷ

[ocr errors]

δικαίῳ καὶ ὀνόματι τοῦ προειρημένου υἱοῦ μου, ὃν ἀπὸ τοῦ νῦν ὑπὲρ τοῦ τότε τῆς ἰδίας ἡμῶν πατρικῆς ἐξουσίας λυομέν τε καὶ ἐλευθε ροῦμεν καὶ εἰς πατρικὴν ἐξουσίαν κατὰ υἱοθεσίαν αὐτῷ τῷ δεσπότη τῷ πάπα ὑποτάττομεν καὶ χαριζόμεθα, ἀποβαλλόμενοι πᾶσαν παραγραφὴν, ἣν ἂν κατὰ τῶν προρρηθέντων ἀντιτείνειν δυναίμεθα, καὶ νόμον καὶ δίκαιον, οἷς πρὸς ἡμετέραν ἀγωγήν τε καὶ βοήθειαν, εἴπερ οὐ φυλάξομεν καὶ πληρώσομεν τὰ προρρηθέντα, οἷοί τε ἂν ὦμεν. ἔτι εἴπερ συμβῇ, ἵνα ἔλθει ὁ προρρηθεὶς ἀρχιεπίσκοπος μετὰ τριῶν κατέργων ἢ πλειόνων, καὶ οὐδὲν δώσομεν ἡμεῖς αὐτῷ τὸν δηλωθέντα υἱὸν ἡμῶν, ἵνα ἀγάγοι αὐτὸν εἰς τὸν δεσπότην ἡμῶν, τὸν ἄκρον ἀρ χιερέα, ενόχους ἡμᾶς αὐτοὺς ποιοῦμεν καὶ πάντα τὰ ἀγαθὰ ἡμῶν καὶ πάντας τοὺς Ρωμαίους ἡμῶν καὶ τὰ ἀγαθὰ αὐτῶν, ἵνα δύνηται ὅ τε δεσπότης ὁ πάπας καὶ οἱ ἄνθρωποι καὶ ἐπίτροποι αὐτοῦ ζητεῖν καὶ ἐπαίρειν ἐπάνω τῶν τοιούτων ἀγαθῶν τε καὶ ἀνθρώπων μέχρι καὶ τιμήματος φλωρίων τετρακισχιλίων ὑπὲρ ἑκάστου κατέργου, ὅπερ ἂν ὁ προρρηθεὶς ἀρχιεπίσκοπος καὶ ὁ δηλωθεὶς οἰκεῖος ἡμῖν ἀγά γοιεν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν ἐν παντὶ τόπῳ καὶ ὑφ ̓ ἑκάστῳ κριτῇ καὶ ἐκκλησιαστικῷ καὶ πολιτικῷ ἐν τῷ Γαλατᾷ, ἐν τῇ Ῥόδῳ, τῇ Χίῳ καὶ Κύπρῳ καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ἄλλοις τόποις, μὴ ἐναντιουμένης παραγραφής τινος ἢ δικαίου, περ ἂν ἢ ἡμεῖς ἢ οἱ ἡμέτεροι Ρωμαῖοι δυναίμεθα βοηθεῖσθαι πρὸς τὸ μὴ ἀπεκβαλεῖν τὴν τοιαύτην τῶν φλωρίων ποσότητα· εἰ δὲ συμβῇ πληρῶσαι με πάντα τὰ ἀναγεγραμμένα, θέλω, ἵνα βοηθῇ μοι ὁ δεσπότης ὁ πάπας κατὰ πάντων τῶν ἐχθρῶν μου καὶ μάλιστα τῶν ἀπίστων μετὰ μείζονος φοσσάτου καὶ πλήθους χριστιανῶν, ὅπερ ἂν ἀνθίστασθαι δύναιτο τῷ τῶν ἀπί στων πλήθει καὶ διώκει(ν) αὐτοὺς ἀπὸ τῆς γῆς τῶν χριστιανῶν, ἣν ἀδίκως καθ ̓ ἁρπαγὴν τῇ αὐτῶν ἀπιστίᾳ ὑπέταξαν. ἔτι ἕνα ὁ δεσπότης ἡμῶν ὁ πάπας προμηθεύσηται ἡμᾶς εἰς ἐξόδους γενησομένους καὶ ῥόγαν διδομένην εἰς τὸ φυσσάτον, ἐπεὶ ἡ βασιλεία μου οὐδαμῶς δύναται κατὰ τὸ παρὸν πολλὰς ἐξόδους ὑφίστασθαι. ἔτι ἵνα ὦ ἐγὼ ἀρχικὴ κεφαλή, σημαιοφόρος τε καὶ φλαμουλάριος τῆς ἁγίας μητρὸς ἐκκλησίας μετὰ καθαροῦ καὶ μεμιγμένου κράτους καὶ πλήρους ἐξου σίας ἐπάνω παντὸς τοῦ φοσσάτου τῶν χριστιανῶν, οἵτινες ἂν διαπεράσωσιν εἰς τὰ ἐνταῦθα τῆς θαλάσσης μέρη ἢ ῥογευθέντες παρὰ τῆς ἐκκλησίας ἢ παρ ̓ ἄλλων, προστάγματι καὶ συγγνώμη τῆς ἐκκλησίας,

ἢ οἵτινες ἂν ἔλθοιεν ἑκουσίως ὑπὲρ σωτηρίας τῶν ἰδίων ψυχῶν. ἔτι εἴπερ συμβῇ ἵνα πληρώσω πάντα τὰ ἀναγεγραμμένα, ἵνα ὁ δεσπότης ἡμῶν ὁ πάπας ἐπαναπέμψῃ τὸν υἱόν μου μετὰ τιμῆς καὶ ἑτοιμασίας τῆς προσηκούσης. νοητέον δὲ, ὡς εἴπερ ἴσως τὰ ἀναγεγραμμένα πάντα καὶ ἕκαστα οὐδαμῶς πληρώσω, στερήσει δυνάμεως, οὐ θελήσεως, ἀπέλθω δὲ σωματικῶς εἰς αὐτὸν τὸν δεσπότην ἡμῶν τὸν πάπαν, τη νικαῦτα ἵνα ἐνέχηται ὁ δεσπότης ὁ πάπας δεφενδεύειν καὶ βοηθεῖν μοι ἐπὶ τῷ ἐπαναλαμβάνειν τὴν βασιλείαν μου, ὥσπερ ἔμελλε ποιήσειν ὑπὲρ τοῦ υἱοῦ μου εἰς τὴν αὐτοῦ παρουσίαν, ἐμοῦ σωματικῶς μὴ ἀπελθόντος, καὶ οὐδόλως ὀφθήσομαι ἐμπεπτωκώς εἰς ζημίαν ἢ ἐναντιω θεὶς, εἴπερ ἀνάγκῃ ἀδυναμίας καὶ οὐ θελήσεως τὰ προρρηθέντα πάντα οὐ πληρώσω. εἰς ὧν πάντων ἀσφάλειαν καὶ καθαρότητα πληρεστάτην τὸ παρὸν ὁρκωμοτικόν χρυσόβουλλον γενέσθαι προσέταξεν ἡ βασιλεία μου τῇ ἡμετέρα χειρὶ γράμμασιν ἐρυθροῖς τὸν εἰωθότα τρόπον ὑπογραφὲν καὶ χρυσῇ βούλλη τῆς βασιλείας μου κάτωθεν ἀπηωρημένη βεβαιωθέν. γέγονεν ἐν τῇ μεγάλη πόλει Κωνσταντινουπόλει ἐν τῷ ἡμετέρῳ τῶν Βλαχερνῶν ἱερῷ παλατίῳ ἔτει ἀπὸ τῆς τοῦ κόσμου συστάσεως ἑξακισχιλιοστῷ ὀκτακοσιοστῷ ἑξηκοστῷ τετάρτῳ, ἀπὸ δὲ τῆς τοῦ κυρίου γεννήσεως χιλιοστῷ τριακοσιοστῷ πεντηκοστῷ πέμπτῳ, ἡμέρᾳ πεντεκαιδεκάτῃ τοῦ δεκεβρίου †.

† Ἰωάννης ἐν Χριστῷ τῷ θεῷ πιστὸς βασιλεὺς καὶ αὐτοκράτωρ Ῥωμαίων ὁ Παλαιολόγος

† Ego Ioannes in Christo deo fidelis imperator et moderator Romeorum Paleologus iuro ad sancta dei euangelia tactis sacrosanctis scripturis et per sanctam trinitatem, patrem et filium et spiritum sanctum, vnum uerum deum et tres personas et per Ihesum Christum deum nostrum et saluatorem et per virginem Mariam dei genitricem et per sanctam et viuificam crucem Christi et per sanctos apostolos et omnes alios sanctos, quod absque dolo, fraude et defectu toto meo posse omnibus uiribus meis et cuncto conatu seruabo firmiter et integre et implebo ego ipse et per alios faciam adimpleri et obseruari omnia ista et singula, que sequuntur, que promisi reuerendissimo in Christo patri

archiepiscopo Smirnensi domino Paulo nomine et uice sanctissimi in Christo patris et domini domini Innocentii, diuina prouidentia sacrosancte romane ac vniuersalis ecclesie pape sextj, et ita deus et omnes eius sancti me adiuuent, sicut ego obseruabo et adimplebo et faciam per alios obseruari et adimpleri omnia et singula, que sequuntur. In primjs, quod ero fidelis, obediens, reuerens et deuotus beatissimo patri et domino domino Innocentio, sacrocancte romane ac vniuersalis ecclesie ex digna dei prouidentia summo pontifici et eius successoribus, et obseruabo et percomplebo debitam obedientiam et reuerentiam ad ipsum sanctissimum papam et eius successores, et recipiam legatos et nuntios suos cum omni reuerentia et deuotione. Item, quod faciam toto posse meo et toto conatu, quod omnes populi sub nostro imperio constituti et nostre iurisdicioni subiecti, siue sint laici sine clerici, cuiuscumque conditionis et status aut dignitatis existant, erunt fideles, obedientes, reuerentes et deuoti eidem domino summo pontifici et eius successoribus. Et quia diuturnitas temporis indurauit et agrauauit animos populorum, et vix possent a consuetis retrahi et per uiam nouam incedere seu dirigi, nisi cum modo sapiencie et moderacione prudencie, istum modum, qui sequitur, deliberaui, tractaui et ordinaui cum eodem venerabili patre archiepiscopo Smyrnensi et cum dilecto familiari et megateriarchi imperij nostri, D. Nicolao Sygeros, per quos me facturum, obseruaturum et consecuturum predicta promisi et spopondi, videlicet quod predictus sanctissimus pater remittat eundem archiepiscopum Smirnensem et predictum familiarem nostrum cum galeis tribus, et quando ipsi uenerint in Constantinopolim, per iusiurandum, quod feci, promitto dare filium meum gloriosissimum, felicissimum dispoti dominum Manuelem Paleologum prefato domino archiepiscopo, quem ipse duceret ad predictum dominum nostrum papam cum una galea, et dimittet michi duas galeas, et alias duo armabit in partibus istis, et dimittet eas sub nostro precepto ad defensionem istarum partium. Item dominus noster papa sub celeritate, qua poterit, postquam filium meum habuerit in manibus suis, mittet michi vscheria quindecim cum equitibus quadringentis et alios centum equites cum nauibus et mille pedites, ita quod erit exercitus totus vscheria quindecim, galee suptiles quinque, equites quingenti et pedites mille; quando dictus exercitus applicuerit in Constantino

1

polim per dei gratiam, erit ad nostrum preceptum pugnandi contra Turchos et Grecos inimicos nostros usque ad menses sex, in quo tem pore legatus domini nostri pape dabit beneficia [et] dignitates ecclesia sticas personis sufficientibus grecis, que ad vnionem et obedientiam ecclesie sponte redibunt, secundum quod sibi et nobis melius uidebitur! Vbi uero infra sex menses, postquam exercitus in Constantinopolim applicuerit, per benignitatem et gracias Greci sponte ad obedienciam ecclesie noluerint redire, quod non credimus, promittimus ex nunc pro tunc, quod faciemus cum consilio et deliberatione legati domini nostri pape, quod omnino erunt obedientes. Item dabimus legato domini nostri pape palacium magnum, in quo ipse cum suis habitabit, et sic per consequens dictum palacium erit domini nostri pape et legatorum ipsius in perpetuum. Item dabimus sibi pulcram et venerabilem ecclesiam, in' qua dictus legatus et alij, qui postea uenient a domino nostro papa, tamquam in propria ecclesia celebrabunt diuina officia et ecclesiastica sacramenta. Item dabo filio meo primogenito vnum magistrum latinum, qui docebit eum litteras et linguam latinam de consilio et voluntate predicti legatj. Item dabo hospicia tria magna, in quibus tenebuntur scole litterarum latinarum, et ego dabo operam et efficaciam et fauorem cum corde sincero, quod filij magnatum et potentum Grecorum ibunt addiscere litteras latinas. In casu, vbi predicta omnia et singula non obseruarem, quod absit et deus aduertat a me tantum malum, ex nune pro tunc iudico auctoritate imperiali me indignum imperio, et priuo memet ipsum iure imperij, et transfero, do, cedo ius et potestatem im-' perij et imperandi in predictum filium meum, et ex nunc pro tune constituo, facio, creo et ordino ipsum in imperatorem et moderatorem Gre corum. Item in predicto casu, quem deus aduertat, ex nunc pro tune do, cedo, transfero ius patrie potestatis in predictum dominum nostrum summum pontificem super dictum filium meum, quem ex nunc pro tune eius potestati subiicio, ipsum eidem in adoptionem tribuens et concedens omni modo et forma, quibus melius de iure possum. Item do, concedo et trado potestatem et auctoritatem eidem dómino summo pontifici, quod possit acquirere, petere, requirere et capere imperium nostrum pro dicto filio nostro, tamquam pro uero et legitimo imperatore, et dare eidem filio meo vxorem, baiulos, tutores et curatores usque ad prefini

« ÖncekiDevam »