jharyshem, jŷna ma nanmeluq haqq mynnu.

et non custodierit: ego non judico eum. non enim veni ut judicem

ladarba jyn ma gejtu bŷu nanmel haqq myd- mundum, sed ut salvificem mundum. dynja, yzdæ bŷu nyhles yd-dynja.

48. Min jmaqdarni, u ma jylqâu yl kelmyt tini: nandu yl min janmel haqq mynnu. yl klŷm li jýn thaddytt, dâka janmel haqq mynnu fl'abhar jûm.

49. nalu jŷn ma thaddyttu mynni yn nyfsi, yzdæ yl Myssŷr, li banatni, hňa vyssŷni unandi nnid, u nytĥaddet.

48. Qui spernit me, et non accipit verba mea: habet qui judicet eum. sermo, quem locutus sum, ille judi

cabit eum in novissimo die.

locutus, sed qui misit me Pater, ipse mihi mandatum dedit quid di

49. Quia ego ex me ipso non sum

cam, et quid loquar.

50. Et scio quia mandatum ejus vita æterna est. Quæ ergo ego

50. U nâf ylli yt-tusiæ tinu hi yl hajjæ ta dejjem. Ymmelæ kollma qŷned nytkellem, loquor, sicut dixit mihi Pater, sic kif qalli yl Myssŷr, hekkdæ qŷned nytkellem.

loquor.

CAPUT DECIMUM TERTIUM.

QABEL nhâr nid yl Fash, bylli Gesu kŷn jâf, ylli vaslet sŷntu bŷu myn din yd-dynjæ thaddi nal nand yl Myssŷr: fylli kŷn habb yl tínu, li kŷnu fyd-dynjæ, habbhom sat-tmŷm. 2. U vara ylli sâr yl naua, bylli blis kŷn dahhal f' qalb Gůda Iskarjôte ta mun yl hsýb ylli jbínu:

3. Gesu kif kŷn jâf, ylli yl Myssŷr tâh kollow f'idejh, u ylli gŷ myn nand Alla, u nal nand Alla sejjer jmur:

4. Qôm myl nauæ, u hallæ lbŷsu: mbanad qabad lizôr, thazzem bih.

5. Uara dân sauuab ylmæ gevuæ zynglæ, u bydæ jansel ryglejn yd-diuuppli, u jymsah byl lizôr, li bih kŷn mhazzem.

6. Gŷ ymmelæ nal mun Pŷtru. U Pŷtru qallu: Mulejjæ, ynt tansylli ryglejjæ? 7. Uŷgeb Gesu, u qallu: UI' ŷn qyned nanmelŷn, yssa ynt ma tâfu, yzdæ mbanad tkun tafu. 8. Qallu Pŷtru: Ma tansylliu yr-ryglejn nal dejjem. Uŷgbu Gesu: Jŷk ma naŋsleku, ma jkolloku sehem mini.

9. Qallu Imún Pŷtru: Mulejja, le bys ryglejjæ, yzdæ ukyl idejjæ, u râsi.

10. Qallu Gesu: Minnasel, ma jahtŷg lŷf ylli jansel yr-ryglejn, u hu nadĭf kollu. U yntom ndâf: yzdæ le yl köll.

11. nalŷu kŷn jâf min kŷn daka, li kellu jbínu : nalhekk qôl: M'yntomu ndâf kollkom. 12. Ymmelæ vara ylli nasel ryglejhom, u ha

ANTE diem festum Paschæ, sciens

Jesus quia venit hora ejus ut trans

eat ex hoc mundo ad Patrem: cum dilexisset suos, qui erant in mundo,

in finem dilexit eos.

jam misisset in cor ut traderet eum Judas Simonis Iscariotæ :

2. Et cœna facta, cum diabolus

3. Sciens quia omnia dedit ei Pa-. ter in manus, et quia a Deo exivit, et ad Deum vadit:

4. Surgit a cœna, et ponit vestimenta sua et cum accepisset linteum, præcinxit se.

et

5. Deinde mittit aquam in pelvim,

coepit lavare pedes discipulorum,

et extergere linteo, quo erat præcinctus.

Et dicit ei Petrus: Domine, tu

6. Venit ergo ad Simonem Petrum.

mihi lavas pedes?

7. Respondit Jesus, et dixit ei: Quod ego facio, tu nescis modo, scies autem postea.

8. Dicit ei Petrus : Non lavabis mihi pedes in æternum. Respondit ei Jesus: Si non lavero te, non habebis partem mecum.

9. Dicit ei Simon Petrus: Domine, non tantum pedes meos, sed et manus, et caput.

10. Dicit ei Jesus: Qui lotus est, non indiget nisi ut pedes lavet, sed est mundus totus. Et vos mundi estis, sed non omnes.

11. Sciebat enim quisnam esset qui traderet eum: propterea dixit: Non estis mundi omnes.

12. Postquàm ergo lavit pedes

bŷsu: melli ragan уtkæ fuq yl mejda, qolyl- eorum, et accepit vestimenta sua:

hom: Tâfu u'namyltylkom?

13. Yntom yssihůli Mnallem, u Mulej: u tnĭdu tajjeb ladarba jŷn.

14. Jŷk ymmelæ jŷn sylt ryglejkom, jŷn

cum recubuisset iterum, dixit eis: Scitis quid fecerim vobis ?

13. Vos vocatis me Magister, et Domine: et bene dicitis: sum etenim.

14. Si ergo ego lavi pedes vestros,

Mulej, u Maallem: yntom ukyl jmysskom Dominus, et Magister: et vos detanslu ryglejn uyluĭn.

15. Nalhekk urejtkom, bŷu bħalma jŷn namyltylkom, hekk ukyl tanmlu yntom.

16. Tahaqq, tahaqq nnidylkom: Ma hemmu urik akbar myn Maallmu: u lanqas mybaût akbar myn dâka, li bantu.

17. Jŷk tâfu daun yl huejjeg, hynjĭn tkûnu, jŷk tanmlûhem.

18. M' yniuq nnid nalikom yl köll: jŷn nâf yl dauka li htart: ymmæ bŷu jsyhh yl Myktûb: Dâka li jŷkel mini yl hobz, jarfan narqûbu nalía.

19. Qŷned nidhůlkom mn' yssa, qabel jsír: byu meta jygri, mbanad temmnu, ylli jŷna jŷn. 20. Tahaqq, tahaqq naidylkom: Min jylqan yl uşi had li nkûn bлatt-ŷn, jylqañ lili: u min jylqan lili, jylqan yl dâka li banatni.

21. Melli Gesu kŷn qôl daun yl huejjeg, hass rûhu tqalleb: mbanad fetah qalbu, u qôl: Tahaqq, tahaqq nnidylkom: Ylli uŷhed mynkom jbinni.

22. Ymmelæ yd-diuquipli bdeu jhârsu lejn ylugin, hosbynin fuq min kŷn jaid.

23. Ymmelæ uŷhed myd-diuquqipli tinu

betis alter alterius lavare pedes.

15. Exemplum enim dedi vobis, ut quemadmodum ego feci vobis, ita et vos faciatis.

16. Amen, amen dico vobis: Non est servus major Domino suo : ne

que apostolus major est eo, qui misit illum.

17. Si hæc scitis, beati eritis si feceritis ea.

18. Non de omnibus vobis dico:

ego scio quos elegerim: sed ut adimpleatur Scriptura: Qui manducat mecum panem, levabit contra

me calcaneum suum.

19. Amodo dico vobis, priusquàm fiat: ut cum factum fuerit, credatis,

quia ego sum.

20. Amen, amen dico vobis: Qui accipit si quem misero, me accipit:

qui autem me accipit, accipit eum, qui me misit.

21. Cum hæc dixisset Jesus, turbatus est spiritu: et protestatus

est, et dixit: Amen, amen dico vobis: Quia unus ex vobis tradet me.

22. Aspiciebant ergo ad invicem

discipuli, hæsitantes de quo diceret.

23. Erat ergo recumbens unus ex diligebat Jesus.

kŷn mytki f' hyger Gesu, dâka li kŷn jobb discipulis ejus in sinu Jesu, quem

Gesu.

24. Lyl dâna nymez Imůn Pŷtru, u qallu: Min hu, li mynnu qŷned jaid?

25. U hekk dâka bylli kŷn mytki fuq syder Gesu, qallu: Mulejjæ min hu?

26. Uygeb Gesu: Hua dâka, li jŷna ynneuuyllu yl hobz myblůl. U fylli kŷn bell yl hobz, tah lyl Gůda Iskarjôte ta Imun.

27. U uara yl loqma, dahal fih yuq-uitân. U Gesu qallu: Dâka li qŷned tanmel, anmlu myll'aktar fis.

28. Yzdæ had myl mytkijin ma naraf yl hâga fuq yuq qallu dẫna.

li

29. Пalyug uhûd kŷnu jaĥsbu, ylli byl Gŭda kellu yc-crŷnen, Gesu kýn qallu: Yutri dâk, nahtŷgu nan-nhâr yl aid: jeu bŷu jâti ui hâga lyl foqra

30. Ihin ymmelæ dâka kŷn hâ yl loqma, hareg dik ys-sŷna. U kŷn byllejl.

31. Ymmelæ melli kŷn hareg, qol Gesu: Yssa tfabhar Byn yl bnydem: u fih tfahhar Alla.

32. Jŷk Alla tfahhar fih, Alla ukyl jfahhru fíh yn-nyfsu: u jfahhru ma-jdûmu.

33. Ja ulejdŷti, yssa nal ftit jŷna mankom. (200)

oney

@XPER

IBRA

nâd tfyttuuni: u bhalma nydt lyl Lhûd: Fejn-ŷn sejjer, yntom ma tystnûu tŷgu: u qŷned nnidhůlkom yssa.

34. Tusiæ gdidæ natikom: Ylli tħobbu luylwin, bhalma habbejtkom, bŷu yntom ukyl thybbu luylugin.

35. B' dâna janarfu yn-nŷs kollhä ylli yntom diuuppli tini, jŷk jkollkom mhabba lejn uylugin.

36..Qallu Imun Pŷtru: Mulejja, ynt fejn sejjer? Uŷgeb Gesu: Fejn sejjer-ŷn, ma tystâu tŷgi mini nalyssa: ymmæ tŷgi urajja mbanad.

37. Qallu Pŷtru: Пala ma nystâu nŷgi mlnak mnyssa? hajti nâti nalik.

Ta

cum sum. Quæretis me: et sicut dixi Judæis: Quò ego vado, vos non potestis venire: et vobis dico modo.

34. Mandatum novum do vobis: Ut diligatis invicem, sicut dilexi

vos, ut et vos diligatis invicem.

35. In hoc cognoscent omnes quia discipuli mei estis, si dilectionem

habueritis ad invicem.

36. Dicit ei Simon Petrus: DoQuò ego vado, non potes me modo sequi sequéris autem postea.

mine, quò vadis? Respondit Jesus:

37. Dicit ei Petrus: Quare non possum te sequi modo? animam meam pro te ponam.

38. Respondit ei Jesus: Animam tuam pro me pones? Amen, amen nec ter me neges.

38. Uygbu Gesu: Hajtek tâti nalia? haqq, tahaqq nnidlek: Ma jyddenu ys-serdûk, dico tibi: Non cantabit gallus, dosama tycĥadni tlŷt darbŷt.

t

CAPUT DECIMUM QUARTUM.

WIEJN qalbkom la tytqalleb. Temmnu b' Alla, NON turbetur cor vestrum. Creu emmnu bia.

2. F' dâr Myssŷri hemmæ uyzq amarât. li ma kŷnu hekk kynt kŷku nnidylkom: Ylli sejjer nhejjilkom fejn toqnodu.

3. U jŷk nsyfer, u nhejjĭlkom fejn toqnodu:

ditis in Deum, et in me credite.

2. In domo Patris mei mansiones multæ sunt. si quo minus dixissem vobis: Quia vado parare vobis lo

cum.

3. Et si abiero, et præparavero vobis locum: iterum venio, et acci

nargan nŷgi, u nohodkom mini, bŷu fejn piam vos ad meipsum, ut ubi sum

nkûn-ŷn, tkûnu yntom ukyl.

4. U fejn jŷn sejjer tâfu, u tâfu yt-triq.

5. Qallu Tumâs: Mulejjæ, ma nafuu fejn sejjer: u kif nystau nâfu yt-triq?

6. Qallu Gesu: Jŷna yt-triq, u ys-seuuæ,

ego, et vos sitis.

4. Et quò ego vado scitis, et viam

scitis.

5. Dicit ei Thomas: Domine, nescimus quò vadis: et quo modo possumus viam scire?

6. Dicit ei Jesus: Ego sum via,

u yl hajjæ. had ma jŷgi nand yl Myssŷr, et veritas, et vita. nemo venit ad glyf bía.

7. Li kyntu naraftůni, kŷku tabylhaqq naraftu yl Myssŷri: u mnyssa tanarfůh, u rajtůh. 8. Qallu Filep: Mulejja, urina yl Myssŷr, u byzzejjed nalína.

9. Qallu Gesu: Myn zmŷn hekk tuil ili mankom: u ma naraftuniu? Ja Filep, min jâra lili, jâra ukyl yl Myssŷr. Kif ymmelæ qŷned taid: Urina yl Myssŷr?

10. Ma temmnuu ylli jŷna fyl Myssŷr, u yl Myssŷr fía? Yl kelmŷt, li nkellymkom, ma nytkellymhemu mynni yn-nyfsi. Yzdæ yl Myssŷr li jaammar fĩa, húa li janmel ly nmejjel.

11. Ma temmnům ylli jŷna fyl Myssŷr, u yl Myssyr fía?

12. Nallanqas emmnu nally amejjel nfŭshem.

Patrem, nisi per me.

7. Si cognovissetis me, et Patrem meum utique cognovissetis: et amodo cognoscetis eum, et vidistis

eum.

8. Dicit ei Philippus: Domine, ostende nobis Patrem, et sufficit nobis.

9. Dicit ei Jesus: Tanto tempore

vobiscum sum: et non cognovistis

me? Philippe, qui videt me, videt

et Patrem. Quomodo tu dicis:

Ostende nobis Patrem?

10. Non creditis quia ego in Patre, et Pater in me est? Verba, quæ ego loquor vobis, a me ipso non loquor. Pater autem in me manens, ipse facit opera.

11. Non creditis quia ego in Patre, et Pater in me est ?

12. Alioquin propter opera ipsa

Tahaqq, tahaqq naidylkom: Mín jemmen bía, hu janmel ukyl ly mejjel, li qŷned nanmel-ŷn, u janmel akbar myn dauna: nalŷu jŷn sejjer nand yl Myssŷr.

13. U kollma tytolbu lyl Myssŷr b'ysmi, dâk nanmlu: bŷu yl Myssŷr jytfahhar bl' Yben. 14. Jŷk tytoĺbůni ui haga b'ysmi, nanmylhæ.

13. Et quodcumque petieritis Patrem in nomine meo, hoc faciam: ut glorificetur Pater in Filio.

14. Si quid petieritis me in nomine meo, hoc faciam.

15. Si diligitis me: mandata mea servate.

16. Et ego rogabo Patrem, et alium vobiscum in æternum,

15. Jŷk thobbůni: hârsu yt-tusijŷt tini. 16. U jŷn nytlob yl Myssŷr, u jatikom najnúna obra, byu tybqan mankom nal dejjem, paraclitum dabit vobis, ut maneat 17. Li hi Ruh ys-seuuæ, li yd-dynja ma tystâu tylqan, bylli la tarâha, u la tâfha. yzd' yntom tanarfüha: bylli tnammar mankom, u tkûn fíkom.

18. Ma nhallikomu Itŷmæ: nŷgi fejnkom. 19. Yssa nal ftit zmýn: uyd-dynja ma taraniu yzjed. Yzd' yntom tarauni: bylli jŷn haj, u yntom tkûnu hajjin ukyl.

20. F'dâk yn-nhar tanarfu, ylli jŷna f' Myssŷri, u yntom fia, u jŷna fíkom.

21. Min nandu yt-tusijŷt tini, u jharyshem:

17. Spiritum veritatis, quem mundus non potest accipere, quia non videt eum, nec scit eum. vos autem cognoscetis eum: quia apud vos manebit, et in vos erit.

18. Non relinquam vos orphanos: veniam ad vos.

19. Adhuc modicum: et mundus Vos autem videtis me: quia ego vivo, et vos vivetis.

me jam non videt.

20. In illo die vos cognoscetis quia

ego sum in Patre meo, et vos in me, et ego in vobis.

21. Qui habet mandata mea, et

dâka húa, li jħobbni. U min jhobbni, jynhabb servat ea: ille est, qui diligit me. myn Myssŷri: u jŷn nħobbu, u nurih lili ynnyfsi.

22. Qallu Gŭda, le dâk l'Iskarjôte: Mulejjæ, kif kŷn, ylli sejjer tŭri rûhek lĭlna, u le lyd-dynja?

23. Uygeb Gesu, u qallu: Jŷk výhed jhobbni, jhâres yl klými, u Myssŷri jhobbu, u nŷgu nandu, u nanmlu namarytna nandu:

24. Min ma jhobbnių, ma jħaresu yl klymijŷt tini. U yl klŷm, li smajtu, ma hûu tĭni: yzdæ ta dâk, yl Myssyr, li banatni.

25. Tkellymt mankom daun yl huejjeg bylli qŷned nandkom.

26. Mbanad yl Пajnuna li hi Rûh yl qdusía, li yl Myssŷr jybaat b'ysmi, hedika taallymkom kollow, u tnebbehkom b'kollma nkûn nydtylkom.

27. Nhallilkom ys-slýmæ, slŷmti natikom: ma natihylkom jŷna, bhalma tatĭha yd-dynja. Hejn la tytqalleb qalbkom, u lanqas tytbazzan.

28. Smajtŭni, ylli nydtylkom: Sejjer ymmůr, u nargan nal nandkom. Li kyntu habbejtúni, kyku tabylhaqq tyfyrhu, bylli jýn sejjer nand yl Myssŷr: ladarba yl Myssŷr akbar mynni.

29. U nydtylkom yssa qabel ma jygri: bŷu mbanad metæ jkûn gara, temmnu.

Qui autem diligit me, diligetur a Patre meo: et ego diligam eum, et manifestabo ei me ipsum.

22. Dicit ei Judas, non ille Iscariotes: Domine, quid factum est, quia manifestaturus es nobis teipsum, et non mundo?

23. Respondit Jesus, et dixit ei: Si quis diligit me, sermonem meum

servabit, et Pater meus diliget eum,

et ad eum veniemus, et mansionem

apud eum faciemus

24. Qui non diligit me, sermones meos non servat. Et sermonem, quem audistis, non est meus: sed ejus, qui misit me, Patris.

25. Hæc locutus sum vobis apud

vos manens.

26. Paraclitus autem Spiritus sanctus, quem mittet Pater in nomine

meo, ille vos docebit omnia, et suggeret vobis omnia, quæcumque

dixero vobis.

27. Pacem relinquo vobis, pacem meam do vobis: non quomodo

mundus dat, ego do vobis. Non turbetur cor vestrum, neque for

midet.

28. Audistis quia ego dixi vobis: Si diligeretis me, gauderetis utique, quia

Vado, et venio ad vos.

vado ad Patrem: quia Pater major

me est.

29. Et nunc dixi vobis prius quàm fiat: ut cum factum fuerit, credatis.

30. Mnyssa ma nkellymkomu aktar. nalŷ gej ys-sultân ta din yd-dynja, u ma nandu шejn fía.

31. Yzdæ bŷ yd-dynjæ tanraf ylli nhobb yl Myssŷr, u bhalma uyssŷni yl Myssŷr, hekdæ nanmel. Qumu, ejjeu ymmorru myn haun.

30. Jam non multa loquar vobis cum. venit enim princeps mund hujus, et in me non habet quidquam

31. Sed ut cognoscat mundus quia. diligo Patrem, et sicut mandatum dedit mihi Pater, sic facio. Surgite, eamus hinc.

CAPUT DECIMUM QUINTUM.

JŷNA hi yd-dýlja tas-seuuæ, u Myssŷri yl Ego sum vitis vera: et Pater meus gennŷn-bydui.

agricola est.

2. Omnem palmitem in me non ferentem fructum, tollet eum: et

2. Koll zargúna li ma tЛannebu fía, jneĥĥiha: u kolluaĥda, li taanneb, jhaffefylha, bŷu omnem, qui fert fructum, purgabit aktar tallel.

3. Yss' yntom ndâf byl klŷm, li kellymtkom. 4. Ybqnu fía: u jŷn fíkom. Kif yz-zargúna ma tystâu tлanneb mynnha nfysha, najr jŷk tybqan fyd-dŷlja: hekk yntom anqas tystau, najr jŷk tybqnu fía.

eum, ut fructum plus afferat.

3. Jam vos mundi estis propter sermonem, quem locutus sum vobis. 4. Manete in me: et ego in vobis.

Sicut palmes non potest ferre frucvite: sic nec vos, nisi in me manse

tum a semetipso, nisi manserit in

ritis.

5. Ego sum vitis, vos palmites:

5. Jyna hi yd-dŷlja, yntom yz-zrâgen: min jybqañ fĩa, u jŷn fih, dâna janmel bosta allæ: qui manet in me, et ego în eo, hic nalyn myn ajri шejn ma tystau tanmlu.

6. Dâk li ma jybqâu fĩa: jyrtŷmæ barra, bĥazzargúna, u jynujef, u jygymnûh, u jyuhtuh fyn-nâr, u jykbes.

7. Jŷk tybqnu fía, u yl kelmŷt tini jybqnu fikom: ytolbu kollma tkûnu tridu, u jsirylkom. 8. B' din yl hâga tfahhar Myssyri, bŷu tallēlu bosta, u yssiru diuquqipli tini.

9. Bħalma habbni yl Myssŷr, hekk jŷn habbejtkom. Ybqnu fy mhabbti.

fert fructum multum: quia sine me nihil potestis facere.

6. Si quis in me non manserit:

mittetur foras sicut palmes, et are

scet, et colligent eum, et in ignem mittent, et ardet.

7. Si manseritis in me, et verba que volueritis petetis, et fiet vobis. 8. In hoc clarificatus est Pater

mea in vobis manserint: quodcum

meus, ut fructum plurimum afferatis, et efficiamini mei discipuli.

9. Sicut dilexit me Pater, et ego dilexi vos. Manete in dilectione

mea.

10. Jŷk thârsu yt-tusijŷt tini, tybqnu fy 10. Si præcepta mea servaveritis, mhabbti, kif jŷn haryst ukyl yt-tusijŷt ta Myssŷri, u nybqan fy mhabbtu.

manebitis in dilectione mea, sicut et ego Patris mei præcepta servavi, et maneo in ejus dilectione.

11. Tkellymtylkom dauna yl huejjeg: byu 11. Hæc locutus sum vobis : ut

yl ferĥ tini jkûn fíkom, u jsyhh yl ferh tankom. 12. Dína hi yt-tusiæ tini, ylli tħobbu luyluin, bhalma habbejtkom.

13. Had ma nandu mĥabba akbar myn dína, ylli uŷhed jâti hajtu nal hbŷbu.

14. Yntom hbybi tkûnu, jŷk tanmlu li jŷn qŷned nuyssíkom.

gaudium meum in vobis sit, et gaudium vestrum impleatur.

12. Hoc est præceptum meum ut diligatis invicem, sicut dilexi vos.

13. Majorem hac dilectionem nemo habet, ut animam suam ponat quis pro amicis suis.

14. Vos amici mei estis, si feceritis quæ ego præcipio vobis.

15. Jam non dicam vos servos : quia servus nescit quid faciat do

15. Ma nnidylkomu yzjed шyrk: nau yшurik ma jâf 'janmel mallmu. Yzdæ nydtyl- minus ejus. Vos autem dixi amikom hbyb: nalŷu kollma smajt myn Myssyri, narrafthůlkom.

16. Ma hûu yntom htartůni: yzdæ jŷn htartkom, u debbyrtkom bŷų tmorru, u yggibuyl alejjel: u lejjylkom jybqnu: byu kollma tytolbu lył Myssŷr b' ysmi, jatihůlkom.

cos: quia omnia quæcumque audivi a Patre meo, nota feci vobis.

16. Non vos me elegistis: sed ego elegi vos, et posui vos ut eatis,

et fructum afferatis: et fructus vester maneat: ut quodcumque pe

tieritis Patrem in nomine meo, det vobis.