Sayfadaki görseller
PDF
ePub

Et tandem gelidos operosi marmoris artus

Includit tumulus, et breve carmen habet:

"Hoc jacet Albierae pulchrum sub marmore corpus; Nulla quidem tantum marmora laudis habent. Exornat tumulum corpus, sed spiritus astra:

O quanta accessit gloria lausque polo!,,

Albiera, figlia di Luca degli Albizzi, nacque nel 1457 e mori nel 1473, fidanzata a Gismondo della Stufa.

VI.

IN LALAGEN

(Elegiarum Lib.)

Laetior ut cervus protracto naribus angui
Exuit annoso cornua cum senio,
Aurea callaicis ut nuper dempta caminis
Lamna repercusso dulcius igne tremit,
Pulchrior Eois ut Phosphorus emicat undis,
Phosphorus Idaliae fax adamata Deae,
Sic mea frigidulo nuper languore soluta
Purpureo Lalage fulgurat ore magis.
Adspice sidereis ut blandum arridet ocellis,
Utque sub his geminam lampada quassat amor;
Aureoli ut ludunt per lactea colla capilli,
Quantus in explicita fronte superbit honos.

Quam non mortalem se fert! quae haec ora manusque!
O Superi! anne Iovis dignior ulla thoro?

Nunc lacrimae, nunc ipsa juvant suspiria: sed tu
Quam mage formosa eş, tam mage mitis ades.
Omnibus ante aliis, nunc te quoque pulchrior ipsa es
Deque avida volucer febre triumphat Amor,
Sed tu, ne posthac per tanta pericula formam
Quaesieris metam contigit illa suam.

Pulchrior esse nequis, vel si potes; aequius est te
Jam, Lalage, nostris parcere luminibus.
Vix te, vix talem ferimus; quod si auxeris illam
Fiam ego, qui nunc sum nil nisi flamma, cinis.

VII.

AD INNOCENTIUM PONT. MAX.

(Odarum Lib.)

Si quod arcanis Helicon sub umbris
Carmen intactum fidibus priorum
Parturit, saxis iterum audiendum
Arboribusque,

Quale nec triplex achelois ausa est
Cautibus virgo residens marinis
Nec puer Phoebi Ciconum remoto

Dicere in antro;

Illud attritas repetita chordas
Barbitos docto moduletur arcu,
Dulcis interpres animi, piaeque

Conscia mentis,

Namque te rerum caput, Innocenti,
Turpe vulgato cecinisse plectro est,
Cujus aurata triplices refulgent

Fronte coronae;

Roma cui patet, dominusque Tibris,
Qui vicem summi geris hic tonantis,
Qui potes magnum reserare et idem
Claudere coelum;

Blanda cui vultu gravitas sereno
Ridet, invisos abigitque fastus,
Mitis et celsi radios potestas

Temperat oris.

Sponte sublatos verecunda faces
Deprimit virtus; apicata tristi
Nube majestas caret et decoro est
Splendida cultu,

Ergo formosam redit in juventam,
Seque jam laetos parat ad triumphos
Roma, septenos hilaratque colles.

Praeside tanto.

Urbsque quae Phryxi speculatur undas,
Exuet saevas propere catenas,
Ac suas nobis opulenta palmas

Mittet Idume.

Quippe concordes animos, manusque
Devovent reges tibi, seque ad arma
Concitat, turci sitiens cruoris

Vesper et Arctos.

Scilicet tales meditatus annos

Juppiter fuso comes it parenti,

Quo tibi felix simul atque faustum

Proroget aevum.

Scritta probabilmente nel 1484, quando Angelo Poliziano accompagnò Lorenzo e Piero de' Medici a Roma a far atto d'obbedienza al nuovo pontefice.

VIII.

AD JUVENTUTEM

(Odarum Lib.)

Jam cornu gravidus praecipitem parat
Afflatus, subitis frigoribus fugam
Autumnus pater, et deciduas sinu

Frondes excipit arborum.

Cantant emeritis, Bacche, la boribus
Te nunc agricolae, sed male sobrios
Ventosae querulo murmure tibiae

Saltatu subigunt frui.

Nos anni rediens orbita sub jugum
Musarum revocat dulce ferentibus;
Porrectisque monent sidera noctibus

Carpamus volucrem diem.

I mecum, docilis turba, biverticis
Parnassi rapidis per juga passibus,
Expers quo senii nos vocat et rogi

Consors gloria caelitum.

Nam me seu comitem, seu, juvenes, ducem
Malitis, venio: nec labor auferet

Quaerentem tetricae difficili gradu

Virtutis penetralia.

È l'ode intitolata dal Mencke: In Autumni fugam. Il Del Lungo continua a quest'ode il titolo che già le diedero gli editori dei Carmina illustrium Poetarum. La diresse il Poliziano a' suoi scolari nell'autunno del 1487. Cfr. cit. Prose volg. in. e poesie lat. e greche di A. P. raccolte e illustrate da I. Del Lungo; a p. 235.

IACOPO SANNAZZARO.

Nacque a Napoli nel 1458. Perdette il padre in tenerissima età, e sua madre, priva di beni di fortuna, si ridusse con lui e con l'altro figliuolo M. Antonio in Nocera de' Pagani, dove Iacopo diè principio alla sua Arcadia (Eleg. 1. lib. 1.) Poi, per i consigli di Giuniano Majo, già suo maestro di lettere greche e latine, la madre ritornò a Napoli. Qui il Sannazzaro ebbe la protezione di Federigo secondogenito di re Ferrante I, il quale lo volle alla sua corte, lo colmò di onori e gli fè dono della villa di Mergellina. Voltasi la fortuna contraria a' principi suoi protettori, il poeta si mantenne sempre ad essi fedele. Mori in Napoli nel 1530.

GIOVIO. El. vir. lit. ill. ; p. 96. GIRALDI, Dial. de poet. suor. temp.; col. 529. GADDI. De script. non eccl.; P. 1, p. 319. - CRI

SPO. Vita di J. Sannazzaro. - Roma, 1593. VOLPI. Jacobi Sannazzarii Vita (premessa all'ed. cominiana del 1719). — TORRACA, Iacopo Sannazzaro. - Napoli, 1879.

« ÖncekiDevam »