admonens ne lites ineant. Contentio fuit de potestate 1580 Archidiaconi Harlem. super investitura et collatione beneficiorum de quo ille asserebat se a Rmo Harlemensi eam facultatem accepisse, - ut habet Amerong Reg. B. 9 Januarii. Auraicus Antwerpiae Senatum generalem instituit pro causis minoribus, ad stabiliendam rebellionem. (Duss.)

13 Januarii. Ejusdem consilio Alensonius Gallus assumendus Gubernator procuratur (Idem). Unde Matthias Austriacus haereses fovere ultra recusans, discedit Belgio.

21 Febr. Harlemi Thomas Thomae, orphanorum director pueros cogit ad conciones haereticas, multis fugientibus. (Hulst).

Auraicus Transisulanos Catholicos infestat; Minoritas Leovardia ejici curat.

7 Martii. Ultrajecti templa omnia prophanantur, religiosi pelluntur, nominatim Dominicani canentes Tertiam inopinato invaduntur. (Duss).

6 Aprilis. Terraemotus ingens Coloniae inchoatus, per Belgium duplici subsultu in Angliam transit, tranquillo aëre. (Duss.)

17 Sept. Auraicus a Rege banno proscribitur ob rebellionem et haeresim contra Status pro eo protestantes, 17 Decembris centum corporis ei dant custodes.

Obiit Illustrissimus Schencius Archiepiscopus Ultrajectensis, sepelitur in psalmodia haeretica, thesauro a se collecto spoliatus.

(Wordt vervolgd.)

EENE MIS TE ALCKEMADE.

Achtervolgende ende uuyte crachte van zeeckere com missie van den Hove van Hollandt in dato den XXVI augti XV ende Acht, hebbe ick Franchoys de Coninck raedt ordinaris van den voors Hove met adjunctie van Franchoys Criep substituyt-griffier van den zelfden Hove, mij des anderen daechs vervoecht binnen der stadt Leyden omme mij te informeren op te vergaderinge van veel papisten ende de seditieuse predicatie in de voirs. commissie gementioneert ende hebbe mitsdyen gehoort ende geexamineert de persoonen ende getuygen hier naer genomineert ende dat op te dagen ende plaetsen als volcht welche getuygen daertoe volgende d'authorisatie van mij commissaris gedachvaert zijn geweest bij Jacob. Franchoys deurwaerder van den voirs. Hove gelyck denzelven mij heeft gerelateert,

Den XXVIII des voors. maent augti binnen der
Stadt Leyden voornoemt.

Anthoenis Pietersz. wonende in den ambochte van Alchemade out omtrent 46 jaren seyt by den eedt by mij commissaris hem affgenomen, dat Hij deposant wonende op te passagie daermen vaert van Alchemade op Leyden dick ende menichmael gesyen heeft, dat de buyren van denzelven dorpe in een schuytgen met twee mannen geaccompaigneert om te roeijen aldaer gebracht hebben uyt Leyden zeecker geestelyck persoon ofte priester van de roomsche

religie die Hy deposant by de buyren aldaer wel hooren noemen heeft Robbrecht zonder nochtans syn bynaem onthouden te hebben. Ende heeft Hy deposant wel verstaen dat denzelven Robbrecht aldaer ontboden es geweest omme de pausselycke Ceremoniën te exerceren en kinderen te doopen; dat Hy deposant ook wel gesien heeft dat de voors. paep Robbrecht op Maria-Visitatie dach lestleden wesende op een woensdach by eenige buyren van Alckemade voors. aldaer gehaelt werde ende Hij deposant 't selve zyende, zeyt syn schuyt genomen (te hebben) ende den selven naer gevaeren te zijn ende commende voor de huysingen van Hubrecht Arrisz. buyrman aldaer, zoo seyt Hij deposant, dat denzelven Hubrecht Arrisz. tot Hem deposant zeyde : Thoenis Pietersz. wy syn by malcander alhyer te mijnen huyse omme wat goets te hooren ende daerop by hem deposant geseyt zynde, dat Hy aldaer mede gecommen was om wat goets te hooren, heeft de voorz. Hubrecht hem deposant binnen in syn huijs gebracht tot in 't achterhuijs, wesende een seer wijde plaetse, alwaer Hij deposant heeft gesyen een taeffel staen met een wit cleet bedect, daerop staende een vergulde kelck daer twee deckelesgens [deksels] op laegen met een wit cleetgen op te zelve kelck ende voorts andere ornamenten, geprepareert omme Misse te doen naer de papistische wijze, ende heeft Hij deposant gesyen, dat de voorschreven Robbrecht de Misse aldaer doende was, werdende daerinne gedient by een ouder Paep genaempt Lieven, wonende op de beestenmarkt binnen Leyden; heeft oock Hij deposant gesien, dat de voorschreven Robbrecht de hostye opheffende, de ommestaenders aldaer (wesende wel vier ofte vijff honderd in 't getal zoe hij deposant naer sijn gissinge hem laet beduncken) op haer knyen gevallen zijn, ende de Misse gedaen zynde segt Hij deposant gesyen te hebben (naer dat de voors. mispaep gevraecht hadde, offer yemandt was

die hoochtijd wilde houden) dat diversche vroupersoonen van de voors, vergaderinghe voor denzelven mispaep syn commen knielen, dewelchen Hij elcx een cleyn hostye. gegeven heeft.

Seyt voorts Hij deposant dat de voors. mispaep terstont daer naer es gegaen staen op een cleyn stoelgen, van buyten reciterende de groetenisse die den engel Gabriel dede aan Elisabeth de huisvrouwe van Sacharias ende dat daer naer denselven engel gesondenes geweest tot de Maget Maria etc. Ende commende de voorschreven mispaep op te Dreyvuldichheit, seyt Hij deposant gehoort te hebben dat desel ye mispaep seyde, dat Christus wesende een van de persoonen van dezelve Dryvuldichheit met syn lichaam uijten hemel gecommen was ende met syn volle godheyt gecomprethendeert in 't brood, 't welck Hy hen luyden uytgedeelt hadde. Ende hoewel 't selve onbegrypelyk scheen te weesen naer menschelicke verstande, dat nochthans zulcx vastelyck moet gelooft werden overmits de H. Kerck, daer den Paeus (Monarch over alle Coninghen, Princen ende Volckeren) 't Hooft aff es, zulck henluyden was lerende. Ende de voorschreven Mispaep in syn sermoen voorts sprekend over de persoonen en leeren van wijlen Maerten Luter ende Johannis Calvinus, heeft 't volck vermaent dat zy luyden vast souden blyven by de leere van de heilige Kerk die nyet en conste failleren, ofte zy en conden nyet behouden wesen. Item dat zij hen bekeren zouden van zonden ende goet 'doen ende nyet slaperich maer yeverich wesende om de voorschreve Roomsche religie naer te volgen, sonder dat Hij deposant gehoort heeft dat de voors. Mispaep eenige seditieuse ofte oproerige propoosten gebruyct, ofte geseyt (heeft) soude hebben gehadt, dattet nu tijd was om de wapenen aen te nemen ende hem van 't jock van de geusen ofte ketters te bevrijden om eenmael wederomme

heur kercken te mogen oprechten ende de roomsche religie te exerceren ofte andere diergelyche propoosten, eenige seditie ofte oproer smaeckende.

Seyt voorts de voorschreven Mispaep te wezen een persoon lanck van stature ende matelycke corpulentie, hebbende een bruyn baerdeken ende woonachtich, soo Hij verstaet binnen der Stadt Leyden op de voldersgracht ende dat Hij een Swager heeft genaempt: Jan Gerritszoon, wesende een goutsmit van syn ambacht, daer Hij meent dat de voorschreven Mispaep by wonachtich zoude syn Sonder dat Hij deposant yet verders van de Zaecke weet. Ende was geteyckent met zeecker merck daerbij gescreven stondt dit is het merck van Thoenis Pietersz.

:

F. DE CONINCK.

CRIEP. A 1608.

Den eersten September a voorschreve 1608.

Den voornoemden Anthoenis Pietersz, deur expresse last van den Hove andermael by den voornoemden deurwaerder gedachvaert zijnde omme alhier in den Hage te compareren ende naerder gehoort te worden seyt alsnoch by den eedt hem wederomme affgenomen, dat Hij deposant wel gehoort heeft dat de voorschreven Mispaep gesproocken heeft tegen de Calvinische ende Luthersche leeringe ende deselve gescholden als godloos ende ondeuchdelyk, maer zeyt nyet gehoort te hebben dat deselve Mispaep eenige seditieuse ofte oproerige propoosten, tenderende tot naerdeel van de geunieerde Provincien ofte regieringe derzelver in eeniger manieren zoude gesproocken hebben; seggende Hij deposant wel waer te zijn, dat Hij naer de voorschreven vergaderinge gesproocken heeft met Mr Jacob doctoer en chirugyn tot Leyden tegens den welcke Hij deposant verclaert geseyt te hebben: Mr Jacob ick hebbe tot OutAa een predicatie gehoort ende daer werde groote verachtinge gedaen van onse leere ende zoo men daerop geen