serint, ipso facto ab ingressu ecclesiæ interdictum, et ab administratione tam spiritualium quam temporalium suspensionem incurrunt, tum etiam perceptione fructuum privantur; qui fructus cedant episcopo viciniori in sacros usus ejus arbitrio erogandi. Ibid. n. 9.

ACTUS FIDEI.

Actus fidei non debet comprehendere tantum in genere quidquid fides dictat, sed debent etiam credi explicite ea mysteria quæ sciri debent. Instit. Eccles. 72.

ADVOCATUS.

Rescripta, et Brevia pro exercendo advocati munere monachis etiam caconicis regularibus, nunquam conceduntur, quod conforme est canoni Ex parte tua, De postulando. De Syn. Diœc. 1. 13. c. 19. n. 12. nov. edit.

Secularibus vero clericis, etiam beneficiatis, tum et sacris ordinibus initiatis conceditur ut advocaturam exerceant in tribunalibus ecclesiasticis, in laicalibus, et coram judice seculari, cum agitatur causa propria ipsorum, vel Ecclesiæ suæ, vel miserabilium personarum. Quanquam in Brevibus libere conceditur sacerdoti seculari pauperi, ut libere causas civiles et criminales agat, dummodo in criminalibus tantummodo reis patrocinetur; quin et tamdiu munus illud exercere ei permititur, donec certos ecclesiasticos redditus ad congruam sustentationem sufficientes, vel beneficium residentiale obtineat. De Syn. Diœc. lib. 13. c. 19.

ALIENATIO.

Alienatio rerum immobilium, et mobilium pretiosarum, vetita est quoque regularibus, etiam speciale commemoratione dignis, ex decr. Urban. VIII. sub die 7. sept. 1624. Hæc tamen intelligenda sunt de bonis Ecclesiæ incorporatis. Quæ vero non sunt incorporata et debent alienari, ut sunt res relictæ PP. reformatis S. Francisci, non possunt eorum syndici procedere ad earum venditionem, nisi præfixo edicto ut magis offe

renti vendantur. Ita ex decr. sacr. congr. conc. Inst. Eccles. 69. n. 8.

Alienationes etiam rerum inferioris valoris, quæ comprehenduntur in cap. Terrulas, debent etiam a. regularibus fieri de licentia episcopi. Inst. Eccl. 69. n. 9. Alienantes, et recipientes bona alienata contra Extrav. Ambitiose, incurrunt excommunicationem Pontifici reservatam. Ibid. n. 10. Regulares vero ultra hanc incurrunt ipso facto pœnam privationis officiorum, ex decreto Urbani VIII. Ibid.

Quanquam ex can. Bona 12. quæst. 1. jus sit episcopo molienti novum monasterium in sua Ecclesia, donandi illa quinquagesimam partem reddituum Ecclesiæ suæ; cum tamen episcopi in sua consecratione jurent se non alienaturos possessiones ad mensam suam pertinentes, hinc optime intulit S. C. interdictam esse episcopo hanc, et aliam quamcumque alienationem. De Synod. Diœces. 1. 7. c. 72. part. 12.

ALTARE.

Sacerdotibus latini ritus in Russia Polonica degentibus, tam præsentibus quam futuris, conceditur ut, deficientibus tabulis lapideis concecratis, missam celebrent super antimensiis ruthenorum unitorum: ritu tamen latino sacrum agere illis injunctum est. Sunt antimensia lintei quidam episcopali benedictione consecrati, in quorum angulis sanctorum reliquiæ reconditæ sunt, Constit. Imposito nobis, Bull. tom. 3. constit. 46.

ALTARE PRIVILEGIATUM.

In Brevibus pro altari privilegiato solet definiri numerus missarum, quotidie in ecclesia celebrandarum: si forte accidat ut aliquibus diebus numerus iste missarum desit, dummodo sepius in hebdomada tot missæ celebrentur, quot privilegium illud exigit, id non sufficere declaravit S. C. die 11. sept. 1694. Decrctumque illud approbavit Innoc. XII. ex quo resultat necesarium esse singulis diebus numerum missarum definitum. Institut Eccles. 56. num. 16.

Ildulgentiæ altaris cum definito numero missarum, si forte contingat tempore adventus et quadragesima, ut

in eccleiis regularium impleri non possit numerus, remanent sunspensæ, sicut nec remanent, si ob infirmatem sacerdotum, tam secularium, quam regularium, raro tamen id contingat, Ita sacrosancta congregatio die 30. julii 1706. Ibid. n. 17.

APPELLATIO.

Appellationes omnes, et inhibitiones, per quas retardetur executio, aut impediatur processus ad ulteriora in iis quorum executio a Tridentino vel constitutionibus apostolicis commissa est locorum ordinariis, addita clausula, appellatione vel inhibitione quacumque postposita, ne a tribunalibus recipiantur, statuit Pontifex in bull. Ad militantis, Bull. t. Î. n. 48. Quæ appalationes inhibitionesque, si concedantur, præterquamquod hoc ejus statutum violetur, nulla sunt. Ibid. n. 38.

Excipiuntur tamen casus, qui forte occurrerint, singulares ab hac regula eximendi; tunc vero ne dentur monitoria citationesque vetat, nisi prius in supplici libello ad hoc porrigendo facti circumstantia peculiaris clare exponatur cum aliquo documento semiplene saltem eamdem circumstantiam verificante. Ibid. n. 39.

ASPERSORIUM.

Episcopo ingredienti aliquam ecclesiam collegiatam porrigi debet aspersiorium non ab archidiacono, seu aliis de capitulo, sed a digniori illius ecclesiæ. Si vero cum suo capitulo cathedralis capituraliter cum indumentis canonicalibus ad aliquam ecclesiam suæ diœcesis procedat, porrigi illi debet à digniori de capitulo cathedralis. Institut. Ecclesiast. 105. num. 128. ex decr. sacræ congr. ituum.

BAPTISMUS.

Natis infantibus baptismus conferri quamprimum debet, peccantque graviter qui diu illum differunt : tempus autem indefinitum est, latoque edicto mandatum fuit Romæ anno 1723. ut intra triduum infans lavetur. Instit. Eccles. 98. n. 3.

Non licet absque necessitate baptismum conferre in privatis domibus. Instit. Eccles. 98. n. 9.

Nihil officit validitati baptismi error privatus baptizantis, dummodo in materia, et forma nihil innovetur. De Synod. diœc. 1. 7. c. 6. n. 9.

Infans cujus corpusculum nondum e matris utero prodivit, sed materno utero jam reserato mox proditurus est, et moriturus timetur, debet inducta aqua instrumento aliquo baptizari, sed sub conditione baptizandus est. De Syn. Diœc. 1. 7. c. 5. n. 6.

Si vero infans aliqua sui corporis parte, non vero capite prodierit, baptizandus est sub conditione in ea parte, quæcumque illa fuerit, quemadmodum Rituale Romanum præscribit (quidquid in contrarium theologorum plures sentiant, quando pars illa est ex principalioribus, ut pectus, scapule, brachia etc.); iterumque sub conditione in capite baptizandus est, si totus exierit: si vero caput unice detectum fuerit, baptismate absolute tigendum est. Ibid. n. 7.

Baptismus cum conditione adjecta non confertur absque lethalis culpæ crimene, nisi prudens dubitandi ratio suppetat, an antea validus baptismus collatus sit. Ib. c. 6. n. 3.

Si de administrato baptismate unus tantummodo testis affirmet, ut obstetrix, cum illa tunc testificetur de facto proprio, ex hoc tantummodo non est hoc sacramentum reiterandum; si quidem illa interrogata, materiam, et formam hujus sacrimenti probe se scire demonstrat. Idemque prestandum est in locis ubi obstetrices, antequam ad munus istud admittantur, de ratione administrandi rite baptismum edoceri solent. Ibid. n. 4.

Testis unicus, etiamsi mulier sit, sufficit ad probandum baptismum. Can. Parvulos, et can. Cum itaque, de Consecr. dist. 4. Inst. Eccles. 98. n. 13.

At, si testimonium sit ab homine incerto, in re adeo gravi ignoto testimonio deferre non possumus: quare tunc rebaptizandus est infans sub conditione, etiamsi schedulam de suscepto baptismate e collo suspensam ferat, uti pro expositis in hospitali de Sancto-Spiritu in saxia de Urbe, respondit sacr. congr. conc. die 5. jan. 1724. De Synod. Diæces. lib. 7. c. 6. n. 5.

Si vero agatur de baptizatis ab hæreticis, qui ad fidem romanam venire petunt, tunc oportet investigare, numquid in secta illa hæreticorum innovatum sit ali

quid circa materiam, et formam baptismi. Quod si ex ista investigatione nihil certi resultet, tunc ac in dubio baptismate agendum est. Hoc dubium rationabile censendum est in baptismate hæreticorum Hollandiæ, apud quos mos invaluerat ut alter aquam funderit, alter formam pronuntiaret. Quare et nunc pariter, ut in re dubia cum illis agendum est, uti et cum hæreticis Angliæ, quemadmodum ex Silvio, aliisque statuitur. Ib. n. 8.

Irregularitas ex iteratione baptismi contrahitur etiamsi baptismus absque prudenti dubio sub conditione innovetur, ut ex Catechismo Romano multo probabilius deducitur. Instit. Eccles. 84. n. 18. Hanc vero pœnam etiam baptizantem afficere, non baptizatum tantummodo, ferme inter omnes convenit. Sicut et ea affecti non tantum ad altiores ordines ascendere vetantur, sed et ab exercitio jam susceptorum ordinum absterrentur, quæ tanquam magis cohærens auctoritati Catechismi Romani opinio præfertur alteri neganti. Ibid. n. 18.

Admittendum esse ad baptismum infantulum hebræum, postulante avia paterna christiana, licet reclamet mater hebræa defuncto marito, et tutores testametarii, censet Pontifex in epistola ad R. P. Hieronymum Guglielmi, congregationis S. officii assessorem, ex eo quod avia comprehendi possit sub appellatione parentum, et favore religionis facile prævaleat matri, et ceteris tutoribus testamentariis: sicut mater christiana postulans baptismum pro filio prævalet patri infideli reclamanti; et, si quid dubii superesse possit, in dubio favendum est religioni. Hanc epistolam habes in bullario Benedicti XIV. tom. 3. n. 54.

Baptizari infideles invitis parentibus vel tutoribus licite non possunt, nisi infantes fuerint in mortis extremo, vel expositi tanquam a parentibus derelicti. Si vero expositum quis baptizandum assumserit, potest. illi lavacrum salutare impertiri, etiam synagoga, vel parentibus reclamantibus. Si vero pater infidelis offerat infantem suum, dein facti sui poeniteat, et nolit baptizari, tunc puer ante usum rationis est baptizandus; qui vero sui compotes sunt, in domo catechumenorum explorandi sunt, si velint.

Tandem, si qui pueri baptizati sunt etiam parentibus invitis, tunc ille qui baptizavit peccavit graviter, sed baptizatus restitui parentibus non debet, at penes