bidden, dat vwe g. deser saken sich willen beladen ende aennemen ende die binnen den behoerlicken tzijt tzoe forderen, na vermoegen des seluen tractaitz vurs., ende dess gewerdigen ende belieuen willen, gheyn weygeringe to doen, als die voirgemelte onse vrunde forder vwen g. van onser wegen des onderrichten ende bidden zellen, den welcken wij begeren vwe g. goet gehoer ende geloeff geuen willen als ons selues, jnt gheen hoer lieften hier van vwen genaden te kennen gheuen, aldus verfolgen ende van onser wegen bitten ende begeren zellen, als wijr dess gentzlicken betruwen ende weder altijt gherne verschulden willen na allen onsen vermoegen aender seluer vwer genaden, der God Almechtich bewaren willen ende gesparen lanck, walfarende, zelich ende gesont. Gegeuen tUtrecht onder tsignet des doemdekens, dat wij tsamentlijcken hier jnne gebruycken, opten XXVon dach in Februario, anno XJ°.

Prelaten en capittelen der vijff goidshuser, ritterscap ende stadt van Vtrecht, als drie staten des Neder Stichtz van Vtrecht.

Deel D. 378.

Opschrift: Hoichwerdigen, hoichgeboeren, vermoegenden ffursten ende heren, heren Ffrederick, hertogen jn Beijeren, domdeken tzo Coelen etc., onsen gen. lieuen heren. Het afschrift van den brief des bisschops aan den aartsbisschop van Trier, ged. Duurstede 25 Febr., in de Hoogduitsche taal, is nagenoeg van denzelfden inhoud.

Deel A. 538.

No. 510. De 3 staten van Utrecht doen aan voornoemden vorst hetzelfde verzoek, de redenen vermeldende, welke hen hebben verhinderd hunne afgevaardigden, in hun vorig schrijven vermeld, tot hem te zenden.

Vnsen oitmoedigen guetwilligen dienst ende groitz, ende wes wij liefs ende guts vermoegen altijt to voeren, hoichwerdige, hoichgeboeren ffurst, genedige lieue heer. Wij hadden op den verfolgh ende aennemen dess tractaits, tusschen dem hoichwerdigen jn Gode vader, hoichgeboeren fursten ende heren, heren Ffrederich, geboeren marggreue van Baden, bisscop tUtrecht, onsen gen. lieuen heren, ende zijnre genaden lantschaft van Ouerijsell op eyner zijten, ende den hoichgeboeren fursten ende heren, heren Kaerlen, hertoge van Ghelre etc. opter ander zijten, bij ons durch onsen deputaten bearbeyt ende opgericht, aen vwen f. genaden onse deputeerde vrunden geschict, vermogen des seluen tractaits ende na lude onser brieuen hier bij wesende; dan soe ons ende desen Neder Sticht grote lastige saken ende gewelden ouercomen zijn, als uwe f. gen. well ongetwijfelt gehoert haben, hebben wij vnsen deputeerde vrienden, jn onsen brieuen voirs. benoemt, noch anderen gheen kunnen noch doruen off moegen fertigen noch willigen ouer wech te reysen, ende hebben dair om sulx onses verfolghs ende oetmoedich biddens, om dese zake bij vwen f. gen. aengenomen te werden, schriftelick aen vwen f. genaden gekeert, twelck wij oitmoedelick begeren vwe f. g. der maten ende gheynre ander meyninge verstaen ende ons affnemen willen, biddende mit gansen aendachte ende vlijte oitmoedelick, dat vwe genaden dese sake, den vrede toe goede, sich zellen willen gewerdigen ende belieuen te beladen ende aen te nemen, ende die binnen den benoemden tijt to vorderen, na vermoegen des tractaits, ende dess belieuen willen gheyn weygeringe toe doen, als onse deputeerde van vwen genaden van onser wegen gebeden souden hebben gehadt. Soe wij des jn sonderheyt betruwen vwe f. g. na recht ende billicheyt to vorderen geneyget sijn sullen, ende onss des vwer g. guede guetelicke meninge ende antwoert schriftelick doen verwittigen willen bij desen bode, beyde die fursten sich na te moegen vuegen tot onderrichtinge der saken als wijr des gentzlicken betruwen ende weder altijt verschulden willen, na allen onsen vermoegen, aenden seluen vwen genaden, die God Almachtich bewaren wille ende gesparen, lanck

wellfarende, zelich ende gesont. Gescreuen tUtrecht onder tsignet des doemdekens, dat wij tsamentlicken hier jnne gebruycken, opten XJen dach jn Martio, anno etc. XJo.

Prelaten ende capittelen der vijff goidshusen, ritterschap ende stadt van Vtrecht,
als drie staten sNeder Stichtz van Vtrecht.

Opschrift: Hoichwerdige, hoichgeboerén, vermoegenden ffursten ende heren, heren Ffrederick,
hertogen jn Beijeren, domdeken tzo Coelen etc., onzen gen. lieuen heren.

Deel D. 379.

De brief door hen geschreven aan den aartsbisschop van Trier, ged. Utrecht 11 Maart, is van denzelfden inhoud.

Deel D. 380.

N°. 511. De ridderschap van Overijssel verzoekt aan de 3 staten van Utrecht, om de kosten, door haar gemaakt gedurende den laatsten krijg tusschen den hertog van Gelder en den bisschop van Utrecht, te helpen dragen.

Weerdige, edele, gestrenge heren, eirbere ende vromme, ersame ende wijse, bijsonders gude vrunde. Soe als vwe liefden wetten, woe ongeboerlicken dat die hoechgebaren furste, hertogen van Gelre etc., die alinge Twente ingenamen, verwoest ende sanct Martens luede ende guede jnt jair verledden gesplet ende tot sich getogen hadde, bueten ennighe redelicke oersake van ons, dair wij dan, als mede geleden van sanct Martens luden ende ondersaten des hoechweerdigen, hoechgebaeren fursten, onsen gneden lieuen heren, bischops tUtricht, wth kentlicker noet, lijff, guet ende bloet bij opgesath hebben, om die lande, steden ende luden sanct Martens wederomme bij een anderen tbrengen, dat bij gracie van Got vullenbracht ende dair nae wederomme verennicht ende versoent is worden, als vwen liefden alle bescheyt vorder daer van voerstaet, konnen ende willen die selue vwe liefden wall bekennen, dat alsulx bueten groten, lastigen, swaren costen, omtrent een yair lanck durende, nyet to vervallen noch to bekomen gewest heft. Ende want dairomme sanct Martens gueden nyet vermijndert noch beswaert sijnt worden, dan wij ons mijtten steden ende lantscappe alhyer dair omme hebben belast ende die penningen opgebracht, onse renthen ende gueden dair voir beswaert, versath ende verkoft, ende tot meer tijden vwe liefden angeropen ende versocht hebben, om troest, behulp ende bijstant, dat alle verbleuen is; dan dair op hebt luden laten, als men lijden mochte, dat die schelinge tuschen beyden gehandelt worden ende nedergelacht, wolden sich vwe liefden dair na bewijsen als guden sanct Martens luden tobeboert etc. Soe dan nw, bij rade van vwen liefden, die gebrecken op secker mathen gevonden ende henne gestalt sijnt, staen wij noch der saken weghen jn groten lasten, verschriuongen ende schulden; ende want wij dan to samen mit vwen liefden sanct Martens lude ende onder enen heren ende fursten geseten sijnt, ende soe eertijts vwen liefden tegens die Clefschen ende anderen voerhenne nyet allene mijt gelde ende gude behulp gedaen hebben, dan mijt vwen liefden, die doe in lasten weren, jn een apenbaer veden getreden, dat wij wall ende dese stede mit reden verbij hadden gemocht, hadden wij vwen liefden verlaten willen, als wij, will Godt, nummer en sullen, begeren wij nw, dat vwe werdige, edele, eirbere ende eirsame liefden sulx nw gedencken ende anseen, dat wij dese last nyet gemaict, noch die grote sware costen nyet allene voir ons dan voir alle sanct Martens luden ende guden gedaen hebben, ende dair omme mijt malckanderen so spreken ende raden, dat vwe liefden ons die grote sware costen dragen ende vervallen helpen, als guden sanct Martens luden tobehoirt, ende dat vwe liefden alsulx vervorderen mijtten alre yrsten dattet mogelicken is, op dat wij, noch nyemantz van vwen liefden, soe dit nyet allene onse dan een ghemene lantsake gewest is, des en komen tot vorderen lasten ende schaden, dat vwe liefden rechtevoert verhueden konnen, ende v hijr jnne to bewijsen, als wij des vertruwen

hebben ende wij tanderen tijden, als voer gescheet is, noch gerne sullen ende willen doen. Ende begeren des nyet to mijn een guetlicke, toverlatige, beschreuen antwort van vwen liefden, die Got Almechtich gesont bewaren will. Gescreuen onder segell Adriaens van Rede, des wij gemene ridderschap van Auerijssell hijr te samen gebruecken. Op sanct Anthonijs auont, des hilgen marschalcks (12 Junij), anno etc. vndecimo.

Ghemene ritterschap van Auerijsell, ijtzont bijnnen Deuenter versamelt. Opschrift: Den weerdigen, edelen, gestrengen, eirberen ende vrommen, ersamen ende wijsen heren, prelaten, dekenen ende capittelen der vijf goetzhusen, gemenen ritterschap, steden ende staten des Neder Stichts, burgermeisteren, scepenen ende raet der stadt Vtricht, ende elck jn sonderheyt, onsen bijsonder lieuen heren ende guden vrunden.

Deel B. 351.

N°. 512. Margaretha van Oostenrijk zendt aan de 3 staten van Utrecht, Maximiliaan van
Hoorn, m. Adriaan van Utrecht, Thomas IJsac en Jacob Fox, als gevolmagtigden, door
Maximiliaan en Karel van Oostenrijk benoemd ter vereffening der wederzijdsche geschil-
len, tusschen den huize van Oostenrijk, den heer van IJsselstein en Utrecht.
Margriete, erthertoghinne van Oistrijck, hertoghinne ende grauinne van Bourgnen, douaigiere van
Sauoije, regente, gouuernante etc.

Eerweerdighe, edele, eersame, lieue besundere. Achteruolghende tverzouck ende rapport; ons van uwen weghe angebracht bij den heere van Gaesbeke, zijn te vreden dachfaert, handelinghe ende communicacie te houden ende laten gheschien jnde stadt van Vyannen, vp de zaken ende materie der van de voirs. heer van Gaesbeke met v sprake gehadt heeft, dies wij v wel jndachtich houden; ende tot dien eynde schicken wij jegewordelick de selue heere van Gaesbeque, tsamen meester Adrian de Trajecto doctor, Thoison dor, alle raiden mijns genadichste heeren ende vaders, der keyserlicker maiestaet ende mijns heeren ons neuen des ertshertoghen, ende meester Jacop Focx, raidt ende pensionaris vander stadt van Andwerpen totter voirs. dachfaert tot Vyannen, den welcken wij vulcomelick gelast hebben met v luyden oft uwen gheschickten, vp tguent des voirs. es te communicquieren, ende onse meyninghe daer vp te vercondighen ende verclaren, als ghij bijden zeluen onsen gedeputeerden wijder ende breeder verstaen zult. Begeeren ende verzoucken daeromme, dat ghij hen jn dese zake ende tguent des zij v van onsen weghe verclaren zullen gheloouen wilt, vluyden voirts voughende tot voirderinghe ende weluaert van allen zaken bijden besten ende vrundelicxsten middelen, dat ghij bevinden zult nvtst ende oirboirlicxst wesende. Eerweerdighe, edele, eersame, lieue besundere. God zij met v. Gescreuen te Bruessell, den IXen dach van Julio, anno XV©XJ.

Get. MARQUERITE.

lager VAN DEN DAME.

Opschrift: Den eerweerdighen, edelen, eersamen onsen lieuen besonderen, die prelaten ende capitelen der vijf godshuysen, ritterscap ende stadt, als drie staten des Neder Stichts van Vtrecht.

Deel B. 352.

No. 513. Magtbrief en instructie der voornoemde afgevaardigden tot dat einde. Maximiliaen, bijder gracien Gods gecoeren keyzer altijts vermeerder srijcx, coninck van Germanien, van Hongrien, van Dalmacien, van Croacien etc., ende Kairle bijder seluer gracie, eertshertougen van Oestenrijcke, prince van Spaengnen, vanden twee Cecillien, van Jherusalem etc., hertogen van Bourgen, van Lothtr., van Brabant, van Stier, van Karinte, van Carinole, van

Ende

die

ene

gen

Lemburg, van Lucenburg ende van Gheldere, grauen van Vlaenderen, van Habsburg, van Tyroll, van Artois, van Bourgen, palsgrauen ende van Henegauwen, lantgraue van Elsate, princen van Zwanen, marcgrauen van Burgauw ende des heylichs rijex, van Hollant, van Zeelant, van Ferrette, van Kiburg, van Namen ende van Zutphen grauen, heren van Vrieslant, opter Windismarct, van Portenauw, van Salms ende van Mechelen, allen den ghenen, die dese punten sien off hoeren lesen saluyt. Alsoe wij jegenwoirdelick bij aduise, deliberatie ende goetduncken van onse harde lieue dochter van ons keiser, vrauwe ende moeije van ons Kaerll, die eertzhertoginne van Oestenrijcke, hertoginne ende grauinne van Bourg. douaegiere van Sauoijen, regente ende gouuernante etc., ende vanden luyden van onsen heymelicken raden, neffens huer wesende, ter eernster bede, begeerte ende versoucke vanden prelaten, geestelicke persoonen, edele burgeren ende lantsaten, representeerende die drie staten des Neder Stichts ende stat van Vtrecht, te vreden zijn geweest ende gesloten hebben te aenveerden zekere dachvairt, besproken ende van wegen onser voirs. dochter ende moeije gestelt jnde stat van Vyanen, ende aldaer the scicken ende the seynden onse raden ende gedeputeerden, omme ter seluer dachuairt vanden voirs. staten des Neder Stichts ende stat van Vtrecht te ramen, handelen, tracteeren ende sluyten, soe vp die ouerwillige ende ongebuerlicke crijchshandell, vijantscip, ouerlast, onbedachtelick bestaen, vervordert ende geperpetriert bijden voirs. van Vtrecht jegens ons, onse landen ende onderzaten, ende sunderlinge jn onsen landen ende graefscap van Hollant, bij heercracht, brande, rooff, belech, jnbreken van dijcken en anderssins, als oick op die twisten, onwille ende gescillen wesende tusschen den voirs. van Vtrecht ende onsen neue, heer Ffloris van Egmond, heer van IJsselsteyn etc.; ende alle de voirs. onbehoerlicke ouerlasten, twisten ende geschillen te verzoenen, beteren, repareren ende mitter vruntlicheyt, soe verre alst moegelick zij, neder the leggen off bij justitie; soe ist, dat wij, soe verre jn ons es, meer geneycht wesende ter genaden ende tot vrundelicken middele ende tractate, dan tot wraeke, wreetheyt oft stranckheyt van oirlogen, begherende oick van onsen wegen the volcomen ende achtervolgen tgunt des bij ons geconsenteert en gesloten es, volcom melick betrauwende der vromicheyt, genoechsaemheyt, wijsheyt, voersienicheyt ende guede eernsticheyt van onsen lieuen ende getruwen heer Maximiliaen van Hoornes, heer van Gaesbeke, ridder, onse camerlinck, meester Adriaen de Traiecto, doctor, pedagogus van ons Kaerle, Thomas IJsac, geseyt Thoison dor, alle onse raden, ende meester Jacob Focx, raedt ende pensionairis van onser stat van Antwerpen, den seluen ende elcken van hem samentelick hebben bij aduise, oick ende goetduncken vander voirs. onse harde lieue dochter, vrouwe ende moeije, ende vanden voirs. van onsen heymelicken rade, neffens huer wesende als voirs. is, ende vuyt onser rechter wetentheyt ende volcommer macht gestelt, geordonneert ende gecommitteert, stellen, ordonneren ende committeren hemlieden, geuende volcomen macht, auctoriteyt ende zunderlinge beueell bij desen onsen brieue, omme van onsen wegen ende vuyter name van om hen te vougen, transporteeren ende vinden ter voirs. dachfaert jn de voirs. stat van Vyanen ende aldaer mitten gescicte ende gedeputeerde van onsen voirs. neue van Vtrecht, vanden voirs. drie staten des Neder Stichts ende stat van Vtrecht the handelen, communicieren, ramen ende sluyten vp ende jnde saken, handelinge ende materie bouen gescreuen, soe op die breucken ende misbr. vanden voirs. van Vtrecht verbeurt ende mesvallen jegens ons, onse hoocheyt, landen ende ondersaten, daer aff the heyssen, begeeren, aenvaerden ende accepteren zulcke eerlicke, tamelicke ende profijtelicke reparatie ende beteringe, als naer gelegentheyt vander mesdaet, daer toe dient ende behoert, daer off te composteren, appoincteren ende tracteren, als oock vp de twisten ende geschillen, wesende tusschen de voirs. van Vtrecht ende den voirs. onsen neue van IJsselsteyn, die te vereenigen ende jnt vrundelicke tappoincteren ende nederleggen, tzij bij sub

missie opdracht van beyde de partien off anderssins als dat best doenlick ende moegelick wesen sall, ende generalick te doene scheffen ende handelen vp all tguent des voors. es, met datter ancleuen mach, all tguent dat guede ende getrauwe raeden, ghescicten ende gedeputeerden sculdich zijn ende behoeren van doene, ende dat wij selue jn onse persoonen doen souden moegen, alle waert oick zoe dat die zake meerder, expresser ende volcommer last ende beueell begeerde, dan jn dese onse brieuen verclaert off gespecificeert staet, belouende ter goeder trauwen jn keyzerlicke ende princelicke woorden the houden ende te doen onderhouden, goet, vast, gestadich ende van weerden all tguent, dat bijden voirs. onsen bouengenoemden raden ende gedeputeerden jn all tguent des voirs. es, geraemt, gehandelt, getractiert ende gesloten zal worden, sonder daer tegeus te doene laten off gedooghen gedaen te zijne, nv noch jn toecommenden tijden jn eeniger manieren, belouende oick voorts daer vp te verleenen ende doen expedieren onse opene bezegelde brieuen van conformacie tot allen stonden alst van nooden wordt ende wijs versocht worden. Des toirconde hebben wij onsen segell hier aen doen hangen. Gegeuen jn onse stadt van Bruessell, den IXden dach van Julio jnt jaer ons Heren duysent vijff hondert en elleue, ende van onse rijcken van Germanien tXXIIJ ende van Hungrien etc. tXXIJo.

Afschrift.

Aldus onderteykent Per jmperatorem, Marg1a. bijden keyzer ende mijnen heere des eertshertoghe jn hueren rade. C. vanden Dame sst.

Deel A. 541.

No. 514. Vrijgeleide door Maximiliaan en Karel van Oostenrijk verstrekt aan dekenen, capitelen, ritterscap, stadt ende drie staten des Neder Stichts van Vtrecht of hoeren raden, geschicten ende gedeputeerden, om ter dagvaard te reizen jn de stadt van Vyanen of ander stede ende plecke, die na gelegentheyt des tijts beuonden sal worden nutter ende bequamer daer toe wesende — tot 16 personen en zoovele paarden of daaronder, behoudelick dat zij onder tdeksel van desen nyet doen off schaffen en zellen enige zaken, ons ende onsen landen ende ondersaten schadelick off hynderlick wesende. ged. te Brussel den 10 Julij en get. als voren.

Deel A. 542, 543.

No. 515. Karel, hertog van Gelder, geeft aan de 3 staten van Utrecht zijne ontevreden. heid te kennen over hunne aangevangen vredesonderhandelingen met Margaretha van Oostenrijk.

Kairle, hertoich van Gelre etc. ind greue van Zutphen.

Weerdige, edele, hoigeleerde, eirbare ind vrome, eirssame, wijse ind vorsichtige lieue neue, aindechtige ind besondere. Wij verstaen, dat die hogebaren, durluchtichste, vermoigenste furstijnne, vrouwe Margriet van Oistenrijck; van Bourgoen., hertoegijnne, douagiere van Sauoijen etc., eyne onbetemelicke ind oneerlicke swoene begeert mit v 1. ain to gain, dairjn oer lieffden heer Ffloris tot uwen groiten achterdeell ind schaden begrepen will hebben. Jdt selue ons nyet wenich en befreemdt, jnd solde ons van gantzen herten mijshaigen, gij soe bedrougen solden weerden; haipen oick nyet gij alsodanige swoene, dair h. Ffloris ind anderen jnne begrepen weren, aingain wert, die soe oneerlick ind schedelick wesen solde, want wij vwe ere ind wailfairt altijt gerne gesien hebben ind noch gerne zegen. Dair to sijn wij die selue luyde noch, die wij alle wege geweest sijn, jnd willen doin jnd ons bewijsen als eyne getrouwe nabuer, as wij alle wege gedain hebben. Dair to moigen v 1. sich genslick verlaten, die Got onse Her vrolich ende gesont bewa