firmus, quum omne dubium prorsus excludat.

(f) Propter auctoritatem.... quibus verbis designatu formale, seu motivum fidei, quod est non intrins evidentia, nec testimonium hominum, sed ipsa D tas, qui nec falli nec fallere potest.1

(g) Omnibus revelatis: hic declaratur objectum fidei quod complectitur omnes et solas veritates a latas sensu infra explicando.

23. Hinc fides differt (a) ab opinione, quæ c caret, dum fidei assensus est certissimus; (b) a sensu, qui imaginatione præsertim et sensibilitate non autem rationabili motivo; (c) a scientiâ, ratione acquiritur, circa veritates ordinis naturalis et evidentiâ naturali fundatur, dum fides supernat ratione principii, objecti et motivi; (d) a visione quæ clare et immediate videt ea quæ nonnisi o mediate fides percipit; (e) a fiduciâ protestantium potius actus voluntatis quam intellectûs; ait siqui lanchton (Loc. theol. p. 93): “Habes in quam par nomen usurpet scriptura, nempe pro eo quod est f tuitâ Dei misericordiâ, sine ullo operum nostro bonorum, sine malorum respectu." Non negamu fidem aliquando fiduciam significare, sed contendi a fiduciâ distingui; nam, juxta Paulum, fiducia causatur, ideoque ab eâ differt sicut effectus a ca quo habemus fiduciam... per fidem ejus."2 Aliund de Gratia (n. 123) demonstrabimus fidem ad justific

Objectum materiale fidei est id quod creditur, dum obje male est id propter quod creditur; si amatur medicina prop tem, medicina est objectum materiale quod amatur, sed s objectum formale, quia quasi informat et vestit medicinam, q dum se non moveret voluntatem (Cf. Lugo, disp. I, s. I, n. 2 Ephes. III, 12.

requisitam, non esse fiduciam sensu protestantico acceptam, sed fidem theologicam supra definitam.1

24. 3° Varia species. (A) Ratione objecti, fides est (a) simpliciter divina, quando id quod creditur, est a Deo revelatum, sed nondum ab Ecclesiâ authentice definitum, v. g. S. Pontificis infallibilitas ante Conc. Vaticanum; (b) catholica, quando id quod creditur, non solum est a Deo revelatum, sed etiam ab Ecclesiâ definitum, v. g. infallibilitas S. Pontificis post Conc. Vaticanum.

25. (B) Ratione subjecti, fides dividitur in (a) formatam, seu vivam, quæ cum caritate seu gratiâ sanctificante conjungitur; caritas enim est veluti forma virtutum, vitaque animæ; (b) informem, seu mortuam, quæ sine caritate in peccatoribus existit.2

26. (C) Ratione modi quo credimus, fides est (a) explicita, quando alicui veritati formaliter in se cognitæ assentimus, v. g. si quis Incarnationem Verbi cognoscens eidem assentiat; (b) implicita, quando alicui articulo assentimus qui in alio explicite credito continetur, v. g. qui explicite in auctoritatem Ecclesiæ credit, implicite omnibus veritatibus quæ ab Ecclesiâ docentur assensum præbet.

Interea, ut constet fidem sæpe in Scripturâ designare assensum veritatibus revelatis datum, confer Joa. III, 16, 36; VI, 29, 47; XI, 42; XII, 44; Marc. XVI, 16; Hebr. XI, 6 etc. Quod optimi inter Protestantes exegetas libenter hodie concedunt, v. g. Sanday, A Critical and exegetical Commentary on the Epistle to the Romans, New York, 1895, p. 31-34.

2 S. Thom., 2a 2æ, q. 4, a. 3-4.

Art. I. De objecto materiali fidei. Dicemus 1o de objecto materiali fidei divina; jecto materiali fidei catholicæ; 3o de incremento ut

§ I. DE OBJECTO MATERIALI FIDEI DIVIN 27. Objectum materiale fidei divinæ est id on creditur propter auctoritatem Dei revelantis. Jam cipium generale est omnem et solam veritatem a latam propter auctoritatem Dei esse credendal autem veritas multiplici modo revelari possit, distinctiones sunt proponendæ. Veritas enim po lari formaliter vel virtualiter: (a) veritas formalite ea est quæ directe, immediate, et in suo proprio c Deo declarata fuit; sic v. g. quando dicitur “Ver factum est", formaliter Incarnatio Verbi revelatu ritas virtualiter revelata ea est quæ mediate solu declaratur, ac proinde non directe revelatur, sed ex positione formaliter revelatâ vere deducitur, in qua tur tanquam in principio, causâ vel radice; v. g. s possum: "Christus est Deus-Homo; atqui Ho nunquam gratiâ efficaci carere potest; ergo Chri quam gratiâ efficaci caruit"; hæc conclusio virtua lata dici potest, quia, licet non fuerit directe a D rata, aliquo modo continetur in aliâ propositione "Christus est Homo-Deus" et ex eâ deduci potes

I. De veritatibus formaliter revelatis

28. 10 Quotuplicis sunt generis? Veritates f revelatæ sunt explicite vel implicite revelatæ :

I

1 Cf. Kilber, de Fide, p. 1, a. 2. (Migne, Theol. Curs. V Montagne, de Censuris (Migne, I, 1131); Mazzella, n. 402

quando propriis terminis a Deo enuntiantur: sic dogma creationis formaliter-explicite continetur his verbis: “In principio creavit Deus coelum et terram": implicite, quando non propriis terminis, sed solum æquivalentibus a Deo enuntiantur. Quod ut melius intelligatur, quatuor regulæ tradi possunt.

29. (A) Quando explicite revelatur propositio, implicite revelantur omnes vcritates quæ substantialiter eumdem sensum habent ac propositio explicite revelata : v. g. si dicatur "Verbum caro factum est", implicite revelatur Verbum hominem factum fuisse, quia in præsenti casu caro idem significat ac homo; iterum quando Deus Messiam sic alloquitur: "Filius meus es tu "2, implicite revelat se esse ejus Patrem, quia termini filius et pater sunt correlativi, ita ut unus non possit sine alio revelari; tandem si reveletur insipiens esse in corde suo dicere: "non est Deus," 3 implicite declaratur sapiens esse Dei existentiam agnoscere; nam duæ contradictoriæ non possunt esse simul falsæ, proindeque qui revelat unam e contradictoriis esse falsam, eo ipso declarat alteram veram esse et vice versâ.

30. (B) Quando explicite revelatur totum actuale, i. e. in se habens partes actu existentes, eo ipso implicite revelantur omnes partes ejus essentiales, nam totum nec esse nec concipi potest sine hujusmodi partibus; sic Deus revelando Christum esse hominem, implicite declarat eum corpore et animâ constitui, quum hæ sint essentiales hominis partes. Idem vero dici nequit de partibus accidentalibus, sine quibus totum existere potest.

31. (C) Positâ revelatione totius potentialis, quod habet sub se partes subjectivas, qualia sunt genus respectu specierum, species respectu individuorum, propositiones universales respectu singularium, implicite revelantur omnes partes quæ essentialiter in eo continentur; sic v. g. revelatâ universali propositione "omnes homines resurgent", implicite declaratur Petrum esse resurrecturum.

si reveletur omnes Apostolos Spiritum S. accepis Petrum Apostolum esse, eo ipso implicite revelat accepisse Spiritum Sanctum.

33. 2o Utrum veritates formaliter revelatæ sun fidei divina?

Prænotamus aliquid esse de fide quoad se tantu est sufficienter revelatum quin tamen hæc revel sufficienter constet, esse vero de fide quoad nos, c revelatione et ejus sensu sufficienter nobis consta aliquid esse credibile, quando fide divinâ credi credendum, quando credi debet.

34. (A) Certum est omnes veritates formalite revelatas esse objectum fidei divina. Illud enim est fidei divinæ quod cadit sub testimonio Dei rev patet ex ipsâ definitione fidei; atqui ita est de pr formaliter-explicite revelatâ, quum a Deo propriis proferatur, ergo.

35. (B) Certum est pariter veritates formalite revelatas esse quoad se objectum fidei, excepto fo speciali infra explicando. Etenim (a) illud est fidei quod cadit sub testimonio Dei revelantis; at de veritatibus formaliter-implicite revelatis, quu proponantur non quidem propriis terminis, sed æqu et quoad sensum; ergo. (b) Insuper Deus loqu humano, et ejus verba ex communi sensu homi interpretanda; atqui, juxta leges dialecticæ et un æstimationem, propositio universalis æquivalet particularibus in ea contentis. Ergo Deus reveland salem propositionem eo ipso revelat omnes partic

ea contentas.

36. (C) Remanet tamen casus dubius expe utrum sc. propositio particularis in universali mediante aliquo facto contingenti, sit objectum fi utrum hæc propositio singularis "Leo XIII est