literis expressa, continentes, quas ibidem produxit et exhibuit, dictisque dominis decano et capitulo, quantum melius et efficacius potuit, exhibuit, insinuavit et publicavit, ac in vim earundem literarum se ad realem, actualem et corporalem possessionem dictorum canonicatus et praebendae ac praepositurae juriumque et pertinentiarum omnium eorundem admitti petiit ac instanter requisivit et postulavit. Unde dni praedicti, habita prius inter ipsos super praemissis modica deliberatione, et supradicto domino Alberto Pighio, super certis articulis, praedecessoribus suis praepositis semper in admissione eorum proponi solitis, videl. de deputando sculteto praepositi ac officiali ex eorum capitulo, tribus juramentis per ipsum praestandis, ac ministratione, more solito sibi facienda de fructibus praebendae praepositurae incorporatae sufficienter praeavisato, et ipso, non plus vel minus circa praemissos articulos velle facere, quam praedecessores sui fecerunt, respondente, eundem dominum Albertum per organum praefati domini decani Thomae de Nykerken, ad praedictos canonicatum et praebendam ac praeposituram sic (uti praemittitur) vacan., salvis juribus, statutis et consuetudinibus dictae eorum ecclesiae, nec non juramentis duobus in latina et tertio in vulgari linguis, per praedecessores suos praepositos praestari et sigillis eorum communiri solitis, et quarto adhuc juramento, per Sanctmum Dominum nostrum saepedictum jam noviter ex Urbe transmisso per ipsum praestandis, admiserunt, in nomine patris et filii et spiritus sancti. Et in signum verae, realis, actualis et corporalis possessionis canonicatus et praebendae ac praepositurae praedictorum, praefatus dominus Thomas de Nykerken, decanus, dictum Reverendum patrem, dominum Albertum Pighium, praepositum, religione indu. ad chorum ejusdem ecclesiae ducens, eundem in sinistro latere dicti chori in supremo loco instituit et installavit, super quibus omnibus et singulis dns Albertus praepositus supradictus petiit sibi a me notario publico et infrascripto unum vel plura publicum vel publica fieri, confici atque tradi die,

instrumentum et instrumenta.

Acta sunt haec Trajecti, in locis respective supradictis, sub anno, indictione, mense hora et pontificatu praescriptis, praesentibus ibidem venerabilibus et discretis viris dominis Adriano de Renesse, majoris, et Arnoldo Buyser, sancti Salvatoris ecclesiarum Traj., canonicis et scolasticis, testibus ad praemissa vocatis specialiter atque rogatis.

Et ego Jacobus de Novaporta, clericus Trajectensis dioecesis, sacra apostolica auctoritate notarius praefatorumque venerabilium dominorum decani et capituli scriba juratus, etc.

Paulus, episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio, Carolo Perrenot, praeposito ecclesiae sancti Johannis Traj., salutem et apostolicam benedictionem.

Nobilitas generis nec non laudabilia tuae puerilis aetatis indicia, ex quibus, prout fide dignorum testimoniis accepimus, verisimiliter concipitur, quod succedentibus tibi annis te in virum debeat producere virtuosum, nos inducunt, ut tibi reddamur ad gratiam liberales. Cum itaque, sicut accepimus, praepositura ecclesiae sancti Johannis Trajecten., quam quondam Albertus Piggius, ipsius ecclesiae praepositus, dum viveret, obtinebat, per obitum ejusdem Alberti, qui extra Romanam curiam de mense Decembri proxime praeterito diem clausit extremum, vacaverit et vacet ad praesens, Nos tibi, qui, ut asseris, in duodecimo vel circa tuae aetatis anno constitutus et dilecti filii, nobilis viri, Nicolai Perrenot, dni in temporalibus loci de Granvelle, Bisunt. dioec., et charissimi in Christo filii nostri Caroli, Romanorum Imperatoris semper Augusti primi consiliarii, natus existis, ac pro quo charissima in

Christo filia, Maria, regina relicta Hungariae illustris, pro eodem Carolo imperatore in partibus illis gubernatrix, nobis super hoc humiliter supplicavit, praemissorum indiciorum intuitu, specialem gratiam facere volentes, teque a quibusvis excommunicationis, suspensionis et interdicti aliisque ecclesiasticis sententiis, censuris et poenis, a jure vel ab homine, quavis occasione vel causa latis, si quibus quomodolibet innodatus existis, ad effectum praesentium duntaxat consequendum harum serie absolventes et absolutum fore censentes, nec non omnia, et singula beneficia ecclesiastica, sine cura, quae obtines, ac cum cura et sine cura, quae exspectas, nec non, in quibus et ad quae jus tibi quomodolibet competit, quaecunque, quotcunque et qualiacunque sint, eorumque fructuum, redituum et proventuum veros annuos valores, praesentibus pro expressis habentes, praeposituram praedictam, quae in majori Traj. non tamen post pontifical. major (!) et in dicta S. Joannis ecclesiis principalis dignitas existit, ac cujus et archidiaconatus ac aliorum illi forsan annexorum fructus, redditus et proventus ducentorum ducatorum auri de camera, secundum communem existimationem, valorem annuum, ut etiam asseris, non excedunt, sive, ut praemittitur, sive alias quovis modo, quem etiamsi ex illo quaevis generalis reservatio, etiam in corpore juris clausa, resultet, praesentibus haberi volumus pro expresso, aut ex alterius cujusdam persona seu per liberam resignationem dicti Alberti vel cujusvis alterius de illa in eadem curia vel extra eam, etiam coram notario publico et testibus sponte factam, aut constitutionem, felicis recordationis, Johannis P. P. XXII. praedecessoris nostri, quae incipit: Execrabilis, vel assecutionem alterius beneficii ecclesiastici, quavis auctoritate collati, vacet, etiamsi tanto tempore vacaverit, quod ejus collatio, juxta Lateranensis statuta concilii, ad sedem apostolicam legitime devoluta, ipsa praepositura dispositioni apostolicae specialiter, vel ex eo, quod dignitas principalis existit, ut praefertur, generaliter reservata existat, et ad illam consueverit quis per electionem assumi, eique animarum ac etiam jurisdictionalis et fori contentioni contentiosi (!) cura immineat, et super ea inter aliquos lis, cujus statum praesentibus haberi volumus pro expresso, pendeat indecisa, dummodo tempore datae praesentium non sit in ea alicui specialiter jus quaesitum cum archidiaconatu et annexis hujusmodi ac omnibus juribus et pertinentiis suis, apostolica tibi auctoritate conferimus et de illa etiam providemus. Quocirca venerabili fratri nostro, episcopo Varentin. et dilectis filiis, archidiacono ecclesiae Atrebatens. ac officiali Trajectens., per apostolica scripta mandamus, quatenus ipsi vel duo aut unus eorum, per se vel alium seu alios, recepto prius a te, nostro et Roman. ecclesiae nomine, fidelitatis debitae solito juramento, juxta formam, quam sub bulla nostra mittimus introclusam, vel procuratorem tuum nomine tuo, in corporalem possessionem praepositurae, archidiaconatus et annexorum juriumque et pertinentiarum praedictorum inducant auctoritate nostra et defendant inductum, amoto exinde quolibet illicito detentore, facientes te vel, pro te, procuratorem praedictum, ad eandem praeposituram, ut est moris, admitti, tibique de illius et eorundem archidiaconatus ac annexorum fructibus, redditibus, proventibus, juribus et obventionibus universis integre responderi, contradictores auctoritate nostra, appellatione postposita, compescendo; non obstan., piae memoriae, Bonifacii P. P. VIII., etiam praedecessoris nostri, et aliis apostolicis constitutionibus, ac majoris et sancti Joannis ecclesiarum praedictarum juramento, confirmatione apostolica vel quavis firmitate alia roboratis, statutis et consuetudinibus nec non quibusvis privilegiis et indultis apostolicis, majori et S. Joannis ecclesiis praedictis ac dilectis filiis illarum capitulis super electione seu alia dispositione de dicta praepositura per eos facienda, sub quibuscunque tenoribus et formis, ac cum quibusvis etiam derogatoriarum derogatoriis aliisque efficacioribus et insolitis clausulis, nec non irritantibus et aliis decretis, etiam motu proprio et ex certa scientia etiam per nos et sedem praedictam, in genere et in specie, etiam iteratis vicibus concessis, approbatis et innovatis, quibus omnibus, etiamsi pro illorum sufficienti derogatione de illis eorumque totis tenoribus,

specialis, specifica, individua et expressa ac de verbo ad verbum, non autem per clausulas generales, idem importantes, mentio seu quaevis alia expressio habenda aut aliqua alia exquisita forma ad hoc servanda foret, tenores hujusmodi, ac si de verbo ad verbum, nihil penitus omisso, et forma in illis tradita observata, inserti forent praesentibus pro sufficienter expressis habentes, illis alias in suo robore permansuris, hac vice duntaxat specialiter et expresse derogamus, contrariis quibuscunque; aut si aliqui super provisionibus sibi faciendis, de dignitatibus ipsarum majoris et S. Joannis, ecclesiarum speciales vel aliis beneficiis ecclesiasticis in illis partibus generales dictae sedis vel legatorum ejus literas impetrarint, etiam si ad eas, per inhibitionem, reservationem et decretum vel alias quomodolibet sit processum ; quibus omnibus te in assecutione dictae praepositurae volumus anteferri, sed nullum per hoc eis quoad essecutionem dignitatum vel beneficiorum aliorum praejudicium generari; aut si episcopo Traject. et capitulis praefatis vel quibusvis aliis communiter vel divisim ab eadem sit sede indultum, quod ad receptionem vel provisionem alicujus minime teneantur, et ad id compelli, aut, quod interdici, suspendi vel excommunicari non possint; quodque de dignitatibus majoris et sancti Joannis ecclesiarum, hujusmodi vel aliis beneficiis ecclesiasticis ad eorum collationem, provisionem, praesentationem, electionem seu quamvis aliam dispositionem, conjunctim vel separatim spectantibus, nulli valeat provideri, per literas apostolicas, non facientes plenam et expressam, ac de verbo ad verbum, de indulto hujusmodi mentionem, et qualibet alia dictae sedis indulgentia generali vel speciali, cujuscunque tenoris existat, per quam praesentibus non expressam vel totaliter non insertam effectus hujusmodi gratiae impediri valeat quomodolibet vel differri, et de qua cujusque toto tenore habenda sit in nostris literis mentio specialis, seu, si praesens non fueris ad praestandum de observandis statutis et consuetudinibus majoris et sancti Joannis ecclesiarum praedictarum solita juramenta, dummodo in absentia tua per procuratorem idoneum, et, cum ad ecclesias ipsas accesseris, corporaliter illa praestes. Nos enim tecum, ut praeposituram praedictam vigore praesentium recipere et retinere libere et licite valeas, defectu aetatis praemissae, quem ad hoc pateris in illius anno praedicto vel circa constitutus, ut praefertur, ac Lateranen. concilii et quibusvis aliis constitutionibus et ordinationibus apostolicis ac statutis et consuetudinibus, ut praefertur, roboratis, nec non privilegiis et indultis supradictis caeterisque contrariis nequaquam obstantibus, dicta auctoritate apostolica, tenore praesentium, de specialis dono gratiae, dispensamus, proviso, quod praepositura praedicta, debitis propterea non fraudetur obsequiis, et animarum cura in ea, si qua illi immineat, nullatenus negligatur, et insuper ex nunc irritum decernimus et inane, si secus super his a quoquam, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostrae absolutionis, collationis, provisionis, mandati, derogationis voluntatis, dispensationis et decreti infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare praesumserit, indignationem omnipotentis Dei ac beatorum Petri et Pauli, apostolorum, ejus, se noverit incursurum. Datum Romae, apud sanctum Petrum, anno incarnationis dominicae millesimo quingentesimo quadragesimo secundo, sexto Februarii, pontificatus nostri anno nono.

IX.

In nomine dni, amen. Anno a nativ. ejusd. dni xv. sexagesimo secundo indict. v'. die veneris, ultima mensis Julii, pontificatus sanctiss. in Christo patris ac dni nostri, dni Pii, divina providentia, Papae quarti anno tertio, in praesentia venlium et egregiorum virorum, dn. et magistrorum, Danielis Verheiden, decani, Barthol. Knyff, Adriani Bevelant, Heinr.

Ruysch, Adriani de Suylen, Jasp. ab Haemstede, Joannis de Breda, Stephani de Rumelaer, Wilh. Pyll, Gerardi Knoop et Bern. Wtenengh, canonicorum capitularium ecclesiae S. Jo. Traj., capitulumque ejusd. ecclesiae facientium etc., in eorum domo capitulari etc. congregatorum ac coram me notario publico et testibus infrascriptis etc., personaliter constitutus, Revus et ntagnificus dns ac mgr Johannes de Vecht, metropolit. ecclesiae Traj. decanus, tanquam procurator et, eo nomine, eximii atque egregii viri, dni ac mgri Buchonis a Montsima praepositi et archidiaconi ecclesiae S. Joannis Traj., prout de suae procurationis mandato, per quoddam publicum instrumentum, manu et signo, uti apparuit, Joannis le Begge, clerici cameracen. dioc., etc., notarii signatum, satis constitit, non vi, dolo, metu, fraude aut aliqua alia sinistra machinatione etc. circumventus, sed sponte, libere ac animo bene (uti apparuit) deliberato, tactis per eum scripturis sacrosanctis, ac manu sua dextra, more sacerdotum, ad pectus suum posita, duo diversa ac immediate sequentia, in animam sui principalis, praestitit juramenta, unum videlicet fidelitatis ac de observandis statutis et consuetudinibus ecclesiae, in latina, et alterum in vulgari lingua, de fortalitio et ejus castellano in Mydrecht, quorum juramentorum tenores hic sequuntur et sunt tales:

» Ego Joannes de Vecht juro in animam principalis mei, per haec sancta Dei evangelia, quae manu mea tango, quod idem principalis meus jura ecclesiae S. Joannis et libertatem ipsius pro posse suo conservabit, honestas consuetudines hactenus observatas observabit, capitulo suo praebendas, canonicorum et aliorum officiatorum ac alia, quae ipsi capitulo ac canonicis et officialis praedictis tenetur, temporibus debitis sine diminutione sive protractione ministrabit, vocatus ad capitulum a decano seu capitulo, veniet, nisi praepeditus fuerit legitima praepeditione, bona ecclesiae nunc habita et in posterum habenda, non alienabit, alienata pro posse suo recuperabit, in incorporationem praepositurae suae nullum consensum dedit neque dabit, temporales jurisdictiones nemini in pactum concedet neque alienabit, sine consensu et consilio decani et capituli sui, nec ibidem judicem damnosum ecclesiae suae constituet, decanum et capitulum, ac bona eapituli in jure suo pro posse suo conservabit, vasallos et ministeriales suos liberos non dimittet, bona praepositurae de novo non infeuda bit, munitiones in bonis praepositurae aut capituli sine consensu capituli non aedificabit, bona ad capitulum spectantia sibi non usurpabit, et omnia praedicta firmiter et fideliter observabit, sic eum Deus adjuvet et omnes sancti ejus.'

>>Ik Johan vande Vecht, als procuratoir vanden weerdighen heeren, heere Bucho v. Montsima, proost ende archi-diaken der kerke S. Johans tot Utrecht, maecke kenlick alle luyden, dat ick in 't capittelhuyse van S. Johans etc. gelooft hebbe, love ende seekere by eere, trouwe ende sekerheyt myns principaels voorn., ende hebbe myn hant op myn borst leggende lyeflicken ten heilighen gesworen, aen handen des w. hr. dekens ende capittels v. S. Jans voorsz., alse dat myn principale tot geenre tyt opten huyse tho Mydrecht den casteleyn aldaer versetten en zal, voor die tyt, dat die ander, die daerop comen sal, mit zyne besegelde brieve gelooft heeft, dat hy 'thuys voorsz. nyet versetten noch versellen en sal, noch geenerhande commer noch schoude daerop maecken, noch tot geenre tyt vande voorsz. kerke ende capittele ontferren, vervreemden noch veranderen en zal, in geenrewys, ten zy by wille, toedoen ende consent myns principaels, ende des gemeens capittels der kerke voorsz., 't welck ik in alle manieren voorsz. van wegens myns principaels voorn. mede gelovet hebbe, volcomelick ende onverbreekelyck te houden. Ende des tot eene oirconde, heb ick desen brief by mynen principaele doen bezegelen.'

Quibus quidem juramentis sic, uti praemittitur, per praefatum dn. decanum etc. praestitis, idem dns decanus domum capitularem una cum supranominatis dnis capitularibus exiens, chorum dictae ecclesiae S. Joannis adiit et intravit, atque ibidem in sinistra summi altaris

parte, qua evangelium canitur, tactis scripturis sacrosanctis, ac manu etc. ad pectus posita, sequens in animam principalis sui praestitit juramentum:

» Ego Jo. de Vecht, tanquam procurator et eo nomine dni Buchonis a Montsima, praepositi etc. juro, etc., quod dictus principalis meus concordiam olim inter venerabiles et egregios viros et dn. Jo. Nyss praepositum pro se et in dicta praepositura praepositos successores suos ex una, et decanum et capitulum supradict. eccl. S. Joannis Traj. ex altera partibus, conceptam, initam, amplexatam, apostol. auct. approbatam, in omnibus, per omnia ac omnia et singula in literis etc., desuper editis et fulminatis narrata, descripta et contenta, quam, quas, quos et quae hic pro expressis habet et haberi ac teneri vult, quamdiu praepositus hujus ecclesiae existit et permanet, integraliter et sine diminutione servabit etc. ac servanda sub sigillo suo proprio confirmabit et ratificabit, ac nullo unquam tempore contravenire jurat et promittit, sic eum Deus etc. De et super quibus etc. Actum Trajecti, anno etc. sup pradict., praesentibus ibidem honestis viris Everardo de Schayck, ludimagistro, et Helia Henrici fil., custode ecclesiae S. Joannis praedictae, testibus etc.

Et ego RODOLPHUS STRENG etc., notarius etc.

X.

Nos decanus et capitulum ecclesiae S. Joannis Trajecten., provida deliberatione praehabita, cupientes ecclesiae nostrae saluti prospicere, infrascripta perpetuis temporibus observanda duximus statuenda, decernenda et ordinanda, prout statuimus, decernimus et praesentium per tenorem ordinamus.

In primis prohibemus omnibus et singulis canonicis, vicariis, chori sociis omnibusque aliis nobis subjectis, ne divinorum tempore, quo sacra peraguntur, in ecclesia nostra ambulent aut vagentur, idque sub poena privationis praesentiarum octo dierum, toties committenda, quoties moniti circa praemissa culpabiles reperti fuerint, salvo tamen, quod contra monitos et non obedientes, rigorosius, tanquam contra rebelles, ultra poenam praescriptam, justitia mediante, absque strepitu et figura judicii procedi possit.

Considerantes insuper, conveniens esse, ut clerici nobis subjecti maxime, qui in sacris ordinibus constituti aut beneficiati existunt, nulla personarum habita ratione, virtutum ac morum splendore ceteris praefulgeant atque in habitu et vestitu gravitatem et morum honestatem, quae ipsos decet, prae se ferant, statuimus, decernimus et ordinamus, quod omnes et singuli canonici, vicarii et chori socii, habitum clericalem induant, atque illo induti cum debita atque congrua tonsura, calceis, caligis et thoracibus non scissis, neque gladiis accincti, die vel noctu, vagationis causa, incedent; ita, ut a vestibus et habita laicorum omnino differant; idem de barbis censentes, nisi legitima excusatione coram nobis se excusent, quo casu non apliorem, quam forcipe adimi possit, gerere poterunt; idque sub poena, post monitionem factam, duodecim florenorum Caroli, ad usus fabricae ecclesiae nostrae, irremissibiliter applicandorum; qui, si modo, quo supra, moniti, nostris statutis, decretis et ordinationibus non obediant, poenam suspensionis fructuum beneficii sui ad integrum mensem ultra poenam praescriptam pro secunda monitione, noverint se incursuros; declarantes ex nunc dictas poenas fore et esse duplicandas, toties, quoties post tertiam monitionem, statutis nostris non obediant, corrigendique preterea arbitrarie ad discretionem nostram, vel secundum sanctiones, canones et statuta ecclesiae tanquam mandatis nostris minime obedientes atque rebelles.

Cum quoque, pro dohlor, non sine scandalo plurimorum auribus innotuit, quod nonnulli forsan ecclesiae nostri subditi, animarum suarum curam minime habentes, carnisque