glas totten Carthusers buyten Utrecht, dat die stadt gescenct heeft, hondert voet, fac. 125 ponden.

Toverye. Item, die stadt gescreven aen den hertoch van Cleve, om zyn scerpregter, genoemt meyster Symon, om een vrouw, genoemt Luyt Blancks, van toverye alhier gevangen, te examineren, die welke gebarnt worde op sinte Andries avont; den mr. gegeven 12 goud. gulden van gewichte. It., doe Luyt gevangen sat, ende men hoer barnen soude, soe heeft Corn. Goesensz., wt bevel vanden oversten, op S. Katryne poort die priesters, minrebroeders, cellebroeders, stat ende scoutendienres, vier daghen lanck, 's middaechs ende avonts t'eten ende drinken gegeven, soe die scout die cost optie tyt nyet en dede, ende hebben in alles verteert ses gl. tien stuv. It., doe men die soen van Luyt Blancks socht, hebben die vive verteert, an cost ende bier vier gl. It., doe die vive in 't Veen waren, om die potten vande toverye te halen, ende tuychnisse meer te horen, ende waren wt met hore dienres etc. It., doer bevel It., doer bevel vanden scerpregter is die tovernaerster andere clederen gecoft, daervoer gegeven drie gl. viertien stuv. It., op S. Katrynen dach syn die viven geweest indie Westbroec met hore dienres, doe die tovernaerster beleden had, dat sy't heilich sacrament ontfangen, wt horen mond genomen ende daer op een steen geleyt hadde, om dat te sueken etc., vyf gl. negen st. It., doer bevel vanden rade hebben die vive die soen vande tovernaerster gesocht, gevangen op S. Katryne poert, ende voort geëxamineert, verteert vyf gl. sestien stuv.

Scakel. Item, die raet heeft gescenct die lackey myns Gen. heren v. Utrecht een sulvere scakel, die gecost heeft 6 gulden.

Gebarnt. It., Lamb. Woutersz. ende Corn. Goesensz., stadsdienres, hebben op S. Katrynen poert gewaect by 't wyff die gebarnt worde, 4 daghen ende vier nachten, acht pont.

Ryndyk. Item, Henr. de Jonge den Ryndyk doen maken, soe de oversten alle daghe grote clachten hoerden, alse dat nyemant met wagen of peerden van 't Gheyn te Utrecht

comen en mocht, hetwelc gecost heeft etc., ses gl. vier stuv. ses wit.

Caerte ofte figure. Item, omme ons recht tegens den here v. Brederode, aengaende den stroom vander Lecke te bewysen, is gescict geweest wten rade, out ende nywe, om een caerte ofte figure te doen maken, die welke tot twe reysen daerom vergadert zyn geweest, ende verdroncken hebben negen quart wyns.

Copien wt een out boec. Item, Henr. Verborch verleyt, om vier brieven te copieren wt een boec, leggende te Oudemunster, aengaende de saeck vanden heer van Brederode, 1 pont 5 scell.

Metalen hoorn. Item, Henr., clocgieter, heeft een metalen hoorn gegoten, op Tollensteegh poort met te blazen, twee gulden.

Raeybraecken. Item, soe heeft mr. Rovers den man verbonden, die geraeybraect worde, drie pont.

Krankzinnig. Item, die borgermr. vandie viven met syn vennoten, hebben geweest opten pinxteravont met hore dienres ende die sackedraghers van 't overeint, ende hebben een dolle vrouw, wonende in Rosendael, vast geleyt, tien pont.

Adriaen VI. Inden yersten meyster Aryaen Florisz., cardinael, op 70 pont, op elc pont 1 stuv.

1521.

Onweer. Item, doe den brant, God betert, door den blixem ende donder, in Seger Geretz berch quam, ende't vandaer voort op 't Baghynhoff barnde, soo syn aenden brande geweest, om water te halen, die sackedraghers etc.

Krankzinnig. It., soe hebben Heinr. Scout, Herm. Scoll, Cryn Henricxsz. ende anderen, tot seven toe, wt bevel vande viven gehaelt Heyltgen Eelges dr., Ja. van Noerden suster, die nyet wel by haer sinnen en was, ende brochten se op Tollesteegh poort, belieft 6 L.

Trompers. Item, soe hebben Joost van Scroeyesteyn ende Goesen van Scawyck, wt bevel vanden oversten doen maken vier bridsen voir die trompers, met acht ende twin

tich letteren op die mouwen, wegende 15} marck, drie ons 1 engels, elc marck 12 gl. 8 st. Holl.; noch aen gout, tot vergulden, 40 engels, den engel 18 st., ende van maken 52 goude Phil. guld. 17 st. 6 wit etc.

Adrianus VI. Item, alsoe die negen leghe dienres, alle die tyt, doen men die triumphe van onsen heilighen vader, die paeus, doen soude, wt bevel vanden oversten, die beveel hadden vroech ende laet, nacht ende dach gelopen, ende al gedaen, dat men hem hiete, etc., negen pont. Item, gegeven Dirc van Suylen etc., gescicten, om die triumphe optie brugghe ende die vueren te besien, wye den prys hadde, opten bruggen, dertich pont. It., soe hebben die borgermr vd. vive, met syn vennoten, om die triumphe te volgen, of daer eenich twyst off gescheel gevallen hadde, gehuert 54 ghesellen, die met hem omgingen ende 's nachts mede waecten, ts. aen cost, wyn ende bier 12 gl. 17 st. 6 wit. It., doe men die Paus omdroech ende processie hielt van ons alreheilichsten vader, den Paus van Romen, soe hebben die overste met die vive gewaect, ende hebben met sommighe vanden rade geteert ende gedronken, ende hebben geladt aen cost etc. 4 gl. 3 st.It., gescenct inden triumphe ons heilichsten vaders, des Paus van Romen, meyster Aryaen van Utrecht, 29 kannen wyns.

Glazen. Item, des donred. na XIII dach, heeft die stadt gescenct een glase, tot meyster Christiaen, can. tot Oudemunster t'Utrecht, in syn husinghe, ende coste 8 R. gl.

Sermoenen. It., op S. Anto. av., is ons scepenborgermr geweest byde pastoren v. S. Jacobs eten, ende scencte den wyn, omdat die pastoren 't gemeen volk, aengesien den laetsten duren tyt ende anders, in sermoenen ende anders troosten souden inden besten, beliep die wyn 3 gl. Hamborch ende Lubeck. It., den 25. Aug. gescenct die heren van Lubeck ende Hamborch inden Olifant, ts. 12 stad. kan. wyns.

Conink v. Denemarken. Item, op S. Mergriet. dach, den bischop van Dronten vier stat. kan. wyns, ende des manendaechs daerna den cancellier vd. koninc v. Denemarken, 3 st. kan.

III.

Spolnaam. Kynt van Delft.

Kinderkoper. Item, noch ter banc gehadt een cremer, die de kinderen gecoft hadde, 10 st.

1522. —

Tabbaert verset. Item, gegeven Jan van Haeften, priester, zyn tabbaert te lossen, die hy verset had, belieft 1 gl.

Adrianus VI. Item, gegeven des deken v. Eindoven dienaer, die hier de tyding brocht, dat de Paeus te Rome gecomen was, 3 Keizers gl. It., doen bakken 3000 broden door beveel vd. oversten, om te deylen die ermen, tot loff God van Hemelryk ende eer ende welvaert mr. Aryaens, van Utrecht geboren, ende Paeus v. Romen gecoren, 75 gl. – It., doe men de 3000 broden den ermen deylde, ter eeren Gods ende ons heilichs vaders, des Paus van Romen, zyn die geschicten vanden rade ten huyse heren Melis v. Nyevelt byde geschicten vd. godshuysen gaen eten, ende soe dan der kerken ende gescicten dienaern, die 't broot gedeylt hadden, daer nyet en bleven, scicten sy se elx toe 1 L.- It., belieft Venraes dienaer, alsoe hy die eerste tyding brocht, dat die Paeus mr. Aryaen te Rome gecroont was, 5 Keys. gl., elx 21 st.— It., onse stad trompers hebben gespuelt in die processie ende alle avont op Hasenberch, ter eeren ende triumphe, dat onse alreheilichste vader, die Paeus Adrianus sextus, te Rome gecroont was geworden, belieft 4 gl.

Rhetorykers. Item, die retorykers gesellen, die de stomme personage speelden, op S. Mauritius dach, ter eere van onse heilighe vader, de Paeus, belieft 15 L.

Scherpregter. Den scherprechter, mr. Frederik, een nye palsrok van root laken ende wit, waertoe 3 ellen roots ende 3 ellen wits, ende 7 ellen geels tot voersel., ts. 13 gl. 18 st. It., tegen S. Meerten heeft die raet belieft den scerprechter, mr. Henrik, enen palsrok te laten maken van root ende wit, onderlinge gedeylt, gecost 't laken, sceren ende maken 14 guld. 6 st. 6 wit.

Stad-gek. Item, tegen S. Meerten heeft

27

die raet belieft, dat men Pierken, die stadgek enen nyen palsrok ende hosen laten maken solde van root ende wit, onderlinghe gedeylt, gecost 't laken, sceren ende maken, ende S. Meerten op te berduren, ts. 12 gl.

Pays. Item, is geseynt een deurweerder inden Hulk, om goet cier te maken, also hy den oversten tyding van Pays brocht, als hy seyde, verteert 2 gl. 7 st., ende alsoe dieselve doerweerder, eer men 't hem gaf, an sulverwerk na hem genomen heeft, die weerde van 21 gl. 10 st., is Sander 't selve weder belieft, ts. 23 gl. 17 st.

ge

Gebarni. Item, doe Geertruyt Cuypers gebarnt worde, hebben die vive, als Goyert die Coninc met syn vennoten veel onlede had, tsamen blyvende, verteert 8 gl. It., soe heeft mr. Frederik, scerpregter, ter bank gehadt Geertgen Cuypers driemael, van elke reys 10 st.; verleyt aen touwen, die op die bank gebesicht syn, 10 st., noch van deselve Geertgen te bernen, ende van voorsprake voor 't gerecht, elx 12 st.

Voor den cruys gaen. Item, Jan Robbertsz. ende Henr. Scout. statdienres, hebben mettet vlaswyff om 't kerkhoff voor den cruis gegaen,

4 L.

1523.

S. Meerten. Item, Roeloff Heynricxz., schilder, heeft verlicht ende gestoffeert S. Meerten voor- Hasenberch, hem aenbestaet, om 20 L. It., Gysh. Lap, gelevert tot S. Meerten voer Hasenberch mede te stofferen, aen 7 vierendeel geslegen gouts ende 1 vierendeel silvers etc., 3 gl. 3 st. 9 wit.

Stad-gek. Item, soe heeft Peter Vocking, snyer, gemayct die cledinge vd, stat-gek Pierken, ende de scerpregter met syn hosen, verdient 3 gl. 5 st. 3 wit. It., gegev. Pieter Boll, van 't borduersel te maken v. Pierken die stad-gek, van twe jaren, alse xxii ende Xxm, tes. 3 gl.

Tortuur. Item, alsoe die vive andermael bevolen is te continueren Jan v. Tyen metter pynen, om te doen lyden, daeromme sy groet cost gedaen ende den oversten aengeroepen,

om met hem raets te nemen, alse den overste denselven Jan met mr. Aryaen doen examineren ende mit pinen tot lyden gebrocht hebben, daeromme dat die vive tot dancberheyt den oversten te gast gehadt hebben, au oncosten 75 L.It., die vive hebben hem by consent gesterct met 14 mannen, mit bussen ende ander geweer, doe men Jan vau Tyen, mr. Aryaen ende Cornelis den Brabander doet onder 't gerecht brocht, etc. It., Jan v. Tyen, van Campen, is gevangen geweest ende gerecht, 3 L.; soe heeft Thomas Jansz., den voorn. Jan t'eten ende te drinken gegeven, 20 weken ende 5 daghen; ende alsoe Jan seer gepinicht ende verleemt was, dat men hem het eten, als een kynt, in syn mont steken, ende havenen most, 6 weken lanck, soe is hem daeromme belieft, 's daags 2 st., ts. 93 L. 10 sc. It., Jan v. Tyen 2 mael ter bank gehadt by Roeyenborchs tyden, ende noch 10 mael by Heynrick van Amerongen, ter banck, opte leeder ende opte rol gehadt, van elx 10 sc. It., twemael enen, genoemt Arent, ter banc gehadt ende twemael bereydt ende eens mit gaerden versocht, 3 L. Denselven opte caeck geset ende der stat brant in syn wang gegeven. hebben die viven doen examineren Jan van Tyen, op sekere sacrilegie, hy de kerke berooft hadde, ende hebben denselven met pynen ondersocht, ende gecontinueert dagelyx, acht dagen lanck, ende, soo 't scheen, dat hy den vyant te baten had, hebben sy gewillicht here Franck v. Heusden, hem van sulx te beprueven, daeromme de vive grote cost gedaen ende geen arbeit gespaert en hebben etc. 8 daghen lanck, 56 L. 10 sc.

It.,

Cantileen. It., gegeven op S. Meertyns avont, S. Hieronymus clercken, die de cantileen songen opde plaets, doe de oversten wt den Dom quamen, 6 L.

by bleven 4 stadsdienres, 2 cellebruers, ende des morgens 2 minrebruers, met meer anderen, die daerby waren, hebben verteert 6 L. 10 sc. Tortuur. Item, mr. Aelbert, stad surgyn, heeft enen, genoemt Geryt Willemsz., wt Loosdrecht gemeystert die gaten, die onder syn voet gepinicht waren, 6 L.

Trompers-vaentjens. Item, gegev. Goyert de schilder, vd. trompers vaentjens, S. Meerten aen elke zyde inne te zetten, van gout ende zye, ende vande scuttervaentgens van gout te maken, 13 gl. 15 st. - It., gecoft vd. stad wegen tot Gysb. Henricxz., sloeyerdoek tot 2 scuttervaentgens, ende tafftaff tot 4 trompervaentgens, noch floers tot dwylen over die crusens, die Genad. heer gemyn scenct warden, ende oic aen frangien v. gout, ende an zye ende zye frangiens totte trompers vaentgens, 26 gl.

Stad-gek. Item, doe myn Gen. heer inquam, heeft Pierken, der stad-gek, ter eeren vande stad v. Utrecht, onsen Gen. heere in't gemoet gereden mit een sotternye, belieft 1 gl. 15 st. It., tottie bridse van Pierken is toegegaen, behalve dat gelt, dat biscop Philips daer toe gegeven had, aen sulver vergult, tfatsoen, ts. 4 gl. 6 st. 3 wit.

-

Sulverwerk. Item, mr. Tyman Goesensz. heeft gemaect die twee custodye, daer 't sulverwerk in staet, dat myn Gen heer geschonken worde, daer voor belieft 4 Ph. gl. 25 st. It., gegeven Geryt ende Pieter, Hubert Pauwen soenen, vd. XII vergulden cruysen, die de stadt onsen Gen, heere, den Elect gescenct heeft, 1160 gl.

1525.

Stads-glas. Item, alsoe voortyts die stadt gegeven heeft 't convent vd. Brigitten een goet glas in hoer kerk, daer S. Meerten met die vier oversten ende die stander inne staet, 't welc Claes Weyman wt beveel vd. oversten gemaect heeft, waeraen verdient 55 gl. cur. Rechten melten vier. It., alsoe 's donred. voor S. Meertensd. inden wynter, een van Antwerpen metten vier gerecht worde, ende daer

seker vrese inne opstont, ende die scherprech ter daerdoor gewont worde, tot eer vande stat ende die justitie voort te gaen, is Jacob, die greefmr., voort gegaen in meere dienst, dan syn dienst vermocht, 3 gl.

Stads-gek. Item, gegev. Corn. vd. Goude, van 't borduerwerk te maken voor Pierken, der stadsgek, 2 gl. 15 st.

Sulverwerk. Item, heeft G. Hubertsz., die goudsmit, een coninclyk cop ende prys vd. papegay, van sulver gemaect, wegende 24 oncen I engels, 52 gl. 3 st. 9 wit, 't fatsoen 3 Phil. gl. Item, gescenct mr. Herdinck, secret. vd. greeff v. Hoechstraten voor sekere diensten, hy voortyts ende oic nu gedaen heeft ende oic noch meer doen mach, een sulver overdect cruysen, 16 gl. 7 st.

Kettery. Item, soe heeft mr. Aelbert, stadt surgyn, wt beveel vd. viven eenen, genoemt Jacob van Antwerpen, die verbarnt worde, verbonden inde gevangenis, alsoe hy gaters in syn hooft gevallen hadde doer syn besucctheydt, daer hy over gegaen heeft 6 daghen, 5 L. It., soe hebben die vive menichwerf op S. Katryne poort geweest byden kuper, mitten kettermrs ende andere geleerden, den enen dach byden anderen, ende mit hem gehadt ende mede genomen enen scriver, die alle die articulen ende punten scriven most, dieselve verdient 5 L., ende an cost mitten scriver, 17 L. It., soe heeft Peter Geritsz. v. Merenborch, borgermr vd. vive, met syn vennoten in 't yerste gevangen gehadt enen, ghenaemt Jacob Rutten, ende was van Antwerpen, die overmits onnatuerlyke dingen hy bedreven, ten brant is gewesen, soe hebben sy dicwyls daerom op de poort moeten gaen, eer sy hem tot lyden konden brengen, ende mit veele vd. rade ende geleerden beraden, soe hy mit menichvuldighe siekten besuyct was, daer sy omme grote neersticheyt gedaen hebben, tot twe reysen, mitten geleerden verteert 28 L.

Rhetorykers. Item, gegeven den ghemene ghesellen vander rhetoryken bynen Utrecht, vandat sy ter eeren vd. stadt 't verleden jaer gespeelt hebben 2 of 3 spuelen, 3 Hoerns gl.

1526.

Silverwerk. Item, noch wt geweest etc., met een overdecten cop aen jonker Willem Torck, dewelcke de stadt hem scencte, etc. Balement. Item, soe als die clercquen v. S. Hieronymus een sulverlic batement op S. Marie Magdalenen dach opte plaets speelden, heeft hem die raet daertoe belieft 6 L.

Toverye. Item, soe heeft mr. Aelbert de. Rover, stad chirurgyn, wt beveel vd. viven, 't vroumens, dat opte poort lach, alle hoer haer overal off gescoren, daeraen verdient 4 L. It., mr. Aelbrecht die Rover, heeft Nysgen wt die Leech Wey hore haer overal afgescoren, doe men se pinighen soude, 4 L. It., It., mr. Aelbert etc., heeft, doe die boel vanden Bosch alhier gecomen was, die drie vrouwen, van toverye berufticht, anderwerf gescoren, van boven tot beneden, waeraen hy wel verdient heeft, van elk 4 L. It., mr. Aelbert voorn. heeft Nysgen wt die Leech Wey gemeystert, soe als sy deerlyke vanden mr. vd. Bosche, mitten vier gepinicht was, vier grote gaters aen hoer beyde eersbillen ende diën, waer hy over te meysteren gegaen heeft drie weken, 10 L. It., Jan Aertsz. met twee wagens geweest inde Leech Weyde, ende gehaelt Nysgen met haer dochter, die berufticht waren van toverye. It., noch gegev., om brandewyn ende peper, daer die vrouwe, van toverye berufticht, mede gepinicht worde, 28 st.It., alsoe ten huyse Peters, weerdt inden Sleutele, de borgermr vd. vive etc., geweest hebben, om aldaer zeker te wesen ende te bewaren Goert, den toverman ofte waersegger etc., 2 gl. 6 st. 3 wit; hier is oic mede in gerekent den brandewyn ende gaerden, die men optie poert besichde etc., ts. 11 L. Il sc. 3 d. It., op S. Sixtusd. is Nysgen wte Leech Wey gevanghen ende die steenwaerder heeft hoer 26 weken op S. Katrinen poerte t'eten ende te drinken gegeven etc., 52 L. It., mr. Heynric, heeft verdient aen Nysgens dochter, van examineren, 1 L. It., soe heeft hy voor Nysgen die banc bereyt. op die leder twemael geleyt,

7

ende eens op de leder gehangen, 2 L.It., noch deselve inde wanne geseten, ende dapperlyc gegeselt, daeraen verdient nae ouder gewoonten, 3 L. It., des nademidd. derselven die banck bereyt ende eens opte leder, 6 L. 10 sẽ. T It., op onser Lieve Vr. avont assumptio, soe heeft die scerprechter. noch driemael ter banc ghehadt Nysgen inde Leech Wey, 2 L. — It., noch hoer inde. wanne geseten, wel gegeselt, 3 L.- It., mr. Heynrik, die scerpr., heeft mitten oversten opte poort geweest ende die banc bereyt voor die dry tovernaersters, 1 L. 10 sc.

Speelluiden. Item, Claes v. Heyndersteyn, gegeven omtrent S. Jacob, die drie speelluyden van Wessel, die hier quamen spelen mit hoer trompetten ende scalmeyen, etc.

Waersegger. Item, Peter Petersz. heeft verwaert die waersegger anderhalve dach ende twee nachten buten sloets, 2 L.; ende die borgermr vd. viven ende syn vennoten hebben in die camer ontbeten aen herinc, broot ende bier, doen sy hem examineerden, 5 st.; ende die waersegger heeft verteert, an cost ende drank, metten dienres, die of ende aen quamen, 11 st.

Cruys draghen. Item, die 't cruys droech, doe Joost vd. Bosche gehangen worde, 1 L. Wapens. Item, opten 5. dach Novembr. heeft Peter van Ingen gelevert 15 wapenen, alse 't sticht, der stadt ende myns Gen. heren wapen, doe syn Genaden die confirmatie toonde opten huyse, om aldaer te hangen,

6 L.

Stoffagie van het stadhuys. Doe myn Gen. here syn eede dede, soe heeft Gysb. Henricsz. het raethuys gestoffeert, ende met gouden ende damasten lakenen behangen etc., 10 L.

Rechten metter lynde. Item, saterd. nae S. Meertensd. inden winter, heeft die stadt. justicie gedaen ende een gesel vd. Bosch doen rechten mitter lynde, ende doe heeft het gherecht, tot 41 personen toe, getcert etc. 82 L.

Succentoeren ende schoolmeesters vd. Dom.' It., die stadt heeft gescenct, sonnendaechs voor Palmen, doe men processie hielt, die 4 suc-.