Sayfadaki görseller
PDF
ePub

Psalmen van Dathen en Marnix. Is Barnard Langenes, bouckverkoper ende ingeseten poorter der stad Middelburg, geaccordeert octroy, omme voor den tyt van ses jaren naestcomende alleenlyk te mogen doen drucken de Psalmen Davidts, soo die inde Nederlantsche tale by Petrum Dathenum overgeseth syn, ende daerbenevens d'oversettinge derselver byden heere van St. Aldegonde, vuyten hebreuwschen gedaen, mitsgaders oock d'oversettinge vandien inde Francoysehe tale, ende voor elken Psalm de summarien desselfs, mede oock aen de canten den duytschen text, van verse tot verse, verbiedende etc. (Oct. 20).

Presenten voor Vrankryck. Compareren Compareren eenige gedeputeerde vande Oost Ind. Comp. tot Rotterdam, presenteren de heeren staten eenen Oost Ind. vogel met eenige Indiaensche harnaschen, tot eene verecringe, die de heren staten hebben begeert, om te zenden aen den Co. van Vranckryck. - Den dienaer, die het brengt, een nobel van 8 gl. (Oct. 29).

Fransch-Oost-Indische vaert. Opte remonstrantie vanden hr. van Buzanval, overgegeven by last vanden Coning van Vrankryk, ten faveure van eenighe francoysche coopluyden, die begeren te besoeken de Oost Ind. handelinge, ende daertoe van hier geaccommodeert te worden, met schepen, bootsvolck, piloten ende andere commoditeyten, is, naer deliberatie, daerop geresolveert als volcht:

Les estats generaulx des provinces unies des Pays-Bas, ayant murement examiné la remonstrance, que le Sr. de Buzanval & Grandchamp, etc., ambass. du Roy trèschrestien leur a presentée par le commandement de Sa Majte en la faveur de quelques marchans franchoys, qui desirent rechercher le traficque des Indes et employer pour cest effect une bonne et grande somme de deniers, declairent, qu'estant permis aux subjects du royaulme de France, comme estants en bonne amitié avec lesd. provinces unies, d'achapter en icelles pour leur comme dite aussy bien navires, que aultres marchandises et commodités, quil sera faict auxd. marchants en cest achapt toute amitié

et addresse, sils la demandent, sans tou tefois que lesd. sieurs estats leur scavroient et peuvent donner aulcun espoir d'addresse pour en commencer aulcun nouveau traicté vers les Oost-Indes avec les habitans et subjects de ces pays, parce quil a esté promis aux marchants et participans de la compagnie des Oost Indes de ces pays (laquelle a esté erigée, avec un extrème travail, grands despens, et non sans beaucoup contremines et factions dressées par l'ennemie contre cette union) quil ne sera rien faict ny allempte contraire aux capitulations et promesses, qui leur ont esté par eulx faicies, prient par tant lesd. Srs estats, quil plaise au Sr de Buzanval en faveur de cest estat et lad. compagnie moyenner auprès lad. Majte, qu'il veuille accepter ceste responce et legittime excuse pour agréable.

Ainsy faict etc., le premier d'Novembre, 1604. (Nov. 1).

Lombaert te Sluys. Opde requeste van Bartholomeus de Cornel, versoekende brieven van octroy, omme binnen Sluys ende omleggende quartieren te moghen opregten eene tafel of banque van leeninge, op soodanigen interest, als andere in dese quartieren genieten, is geaccordeert, by soo verre de magistraet der stede noodich acht, datter een lombaert wort gestelt, dat sy yemanden vuytte poursuivanten daertoe sullen moghen verkiesen, die sy aengenaempst sullen hebben. (Nov. 19).

Caerte vande Vlaemsche tocht. Is Floris Balthasar toegelegt 100 daelders, voor de caerten vanden Vlaemschen tocht, die hy vuytgegeven heeft, doch is hem gelast egeene caerten meer te distribueren van eenige voorvallende saken, sonder ordre, ofte dat men hem andersints niet en sal erkennen. (Dec. 14).

Lombaert te Sluys. Opte recommandatie vande stadt Sluys, by derselver brief vanden11. deses, is Barthalomeus de Cornel geaccordeert etc. tafel van leeninge binnen Sluys, onder de conditien, die men hem sal accorderen. (Dec. 20).

Gehoort het rapport vande communicatie, die de heren Byl ende Joachimi gehadt heb

ben met Bartholomeus de Cornel, die versocht de Lombaert tot Sluys, is naer deliberatie geaccordeert, dat men hem deselve sal laten, ende daertoe octroy verleenen voor den tyt van 16 jaren naestcomende, met conditie, dat hy gehouden sal syn, te leenen voor eenen halven stuver 's weeks van elck pont vlaems, ende voor den armen 's jaers 100 gl. eens geven, mitsgaders voor de magistraet der voorsz. stadt te rekenen, om de overerende penningen, die vande vercofte panden sullen procederen, om die den eigenaers vande panden te verstrecken, ofte by gebreke vande selve, tot behoef vanden armen te verdeylen. (Dec. 29.)

Waterwerck. Te depescheren octroy, geaccordeert aen Jehan Wyl, beroerende het maken van seker waterwerck, by hem geinventeert, om alle leege landen, sonder molens, paerden ofte anderen arbeit droog te maken, voor 16 jaren etc. (eod.).

Em. v. Meteren. Opte requeste van Ja. Vennekool Cornelisz., boecdrucker, versoekende te mogen voortvaren inde voldoeninge vande Historiebouck van de Metere, ende tselve te vercopen, is opgehouden noch ter tyd daerop te disponeren eto. (Dec. 30).

1605.

Zyde-molen. Te scryven aen de bewinthebbers vande Oost Ind. Comp. binnen Amsterdam, dat sy Jaspar Benoist op redelyke termynen vercopen ende laten volgen drye balen Chineesche syde, omme die te verwerken met syne geinventeerde syde-moelens, dat de heren staten hem de voorscr. syde beloven te betalen, by soo verre aen den suppleante gebrek valt. (Jan. 15).

Fransch-Oost-Indische vaert. Is gelesen een brief, byden Coning van Vrankryk geschreven aen Syne Excell., ten faveure van Pieter Lyntges ende eenige andere cooplieden, die voorhebben in Vranckryck equipage te doen naer Oostindien, ten einde men deselve daertoe soude accorderen, alhier te mogen lichten eenige piloten ende bootsvolck, daerop dat Syne Excell. heeft versocht te verstaen der

heren staten advis, wat deselve den Co. sal hebben t'antwoorden, is naer deliberatie verstaen, dat Syn Excell. sal mogen rescriberen, dat deselve niets lievers en souden doen, als Syne Maj' te believen, maer dat hy daerop mette heren staten hebbende gecommuniceert, vastelyck gelooft wordt, dat de Coning van Spaignien byde poursuite, voorheeft ende daertoe arbeyt, in dese landen of buiten 's lands, omme het voorsz. (!) vande voorsz. heren, met de vereeniginge, die sy gedaen hebben, van alle de compagnien te beletten, gevoelende den afbreuck ende seer groote schade, die by daerdoor lydt, ende considerende daer beneffens het peryckel, dat hem immineert vande traficque in Oost Ind. geheelyck te sullen ver liesen, aengesien dat het seker is, dat sonder de continuatie vande voorsz. vereeniginge, de vaert ende negociatie op Oost Ind. moet cesseren, gelyk gebleken is, dat voorde vereeniginge der verscheide compagnien de goeden alhier tegen malcanderen soo hadden opgejaecht, dat er langer niet en was te handelen, hetwelcke wederomme soude geschieden, daer de voorsz. coopluiden uit dese landen souden worden niet piloten ende boots volck geassisteert, ende want de heren staten tegen het octroy, by hen de Oost Ind. Comp. van dese landen geaccordeert, niet en vermogen te doen sonder de vereeninge te breken, ende een menichte der Voornaemste cooplieden van dese landen te ruineren, dat Syne Excell. Syn Maj'. sal versoeken, de heren daervan te excuseren, ende tot dien eynde te considereren, dat de voorsz. Comp. voortane heur schepen ten oorloge toerusten, omme heure traficque met gewelt tegen het gewelt ende de magt des Conings van Spaignien in Oost Indie te stabilieren, ende denselven aldaer alle mogelycke afbreuck te doen, daervan dese gepretendeerde Comp" de proufyten sonder costen ende peryckel soude comen te genieten tegen alle redenen ende recht. (Jan. 20).

Fabricatie van spelden. Opte requeste van Joost Claesz. vanden Bosch, speldemaker alhier inden Hage, is geaccordeert octroy met seclusie van alle andere speldemakers etc., te

[ocr errors]

mogen setten of drucken op syne papieren, daerinne hy suppl. syne spelden sal steken, etc., syn merck ofte teycken, wesende een oyevaer met een crans ofte croon, etc. verbiedende meer andere speldemakers etc., 't voorsz. hantmerck ofte wapen, vanden oyevaer etc. te conterfeyten, in wat maniere dattet sy, te weten den oyevaer ofte een ander gevogelte, cleyn ofte groot, den oyevaer eenigsins gelyckende, met wat couleur ofte couleuren, dat men dien soude mogen naeschilderen ofte nadrucken, tsy onder oft boven, met wat vermeerderinge, dat sulcx soude kunnen of mogen geschieden etc. It., Piet. Gerritsz., mede tot Rotterdam, octroy, om op syn speldebrieven te mogen voeren, de roode leeuw sonder croon, etc. (Febr. 26).

-

Will. Jansz. (Blaeu). Is Willem Jansz., tot Amsterdam, geaccordeert octroy, omme voor den tyt van 6 jaren naestcomende alleene in de vereenichde provincien in druck vuyt te geven een bouxken, geintituleert:

Nieuw graelbouck, nae den onden styl vuyt de alder correctste observatien van den vermaerden astronomo Tycho Brahe gecalculeert ende gestelt opten meridiaen deser Nederlanden, verbiedende etc. (Mart 19).

Caert van Sluis en Aerdenburch, etc. Is Floris Balthasar, plaetsnyder, wonende tot Delft, toegelegt 200 guldens eens, voor alle syne pretentien van geleverde caerten, gedaene costen ende moeyten, mitsgaders gedaen afteickeninge van 't lant van Sluys ende Aerdenburch, met het nyewerhavensche gat ende andersints, verbiedende denselven voortane eenige wercken te maken tot last van 't lant, sonder schriftelyck bevel vande heren staten generael of raet van state, ende wordt den greffier belast dese resolutie te stellen in handen vanden raedt, ten eynde haer Ed. daervan kennisse mogen hebben. (eod.).

Antho. Adriaensz. Is Antho. Adriensz., soon van mr. Adr. Antonisz., op de attestatie van mr. Stevin, vande bequaemheyt desselfs aengenomen inden dienst van het lant, als ingenieur, opten voet ende tractement als

desselfs broeder sal. 't voorsz. officie bedient hebbende, is getracteert geweest (Maart 26).

Blinden van oude zeilen. Te scryven aen de admiraliteyt te Rotterdam, voor morghen avont gereet te willen doen maken ende schepen, omme naer het legher gebracht te worden, blinden van ouwe zeylen, tot de lenghte van 100 roeden, 10 of 12 voeten hooghe, hebbende litsen ende oogen van boven ende beneden, ende 105 staken, die onder ende boven scherp, ende bequaem syn, om de litsen te vatten. (Apr. 19).

Fransch-Oost-Indische vaert. Opde requeste van Lucas Anthoine Panti, onderdaen vande croone van Vrankryk, versoukende, dat de heren staten souden gelieven ordre te geven, dat Pieter Lyntges, d'oude ende de jonge, vader ende soon, coopluiden tot Amsterdam, volgende de commissie des Coninx van Vrankryk, inde Nederlanden hen souden mogen toereden op Oost Indien, is geordonneert te appoincteren: Die staten generael geleth hebbende opt inhouden van dese requeste, verclaeren, dat sy nyet lievers en doen, als Syne Maj'. van Vrankryk te believen naer hare vuitersten vermogen, voor soo vele den welstant vanden staet deser landen enichsins doet lyden, maer also het versoek der suppleanten (streckende om te maken een nywe negotiatie op Oost Indie) directelyck daertegen is strydende, mitsgaders het octroy by hem die vande Oost Ind. Comp. in dese Nederlanden verleent, hetwelke sy verplicht syn voor het maintainement van hare eere ende credit te onderhouden ende achtervolgen, mitsgaders om die Spangiaerden egeen dore te openen, om de vereenichde Oost Ind. Compagnie, die met soo groote moeyte ende costen te wege gebracht is, te scheuren, hebben Syne Maj'. van Vrankryk sulke berichtinge hierop doen doen, dat sy sekerlyk vertrouwen, dat deselve daerinne sal hebben contentement. (Apr. 21).

Willem Jansz. (Blaeu). Is Willem Jansz., van Alcmaer, ende Hermen Alartsz., die de heren staten gepresenteert hebben een grote werells caerie, voor een gratuiteyt toegelegt 25 gl. (eod.).

Is Willem Jansz. van Alcmaer, wonende tot Amsterdam, geaccordeert octroy, voor den tyt van 6 jaren etc. te mogen doen drucken ende vuytgeven een groote mappam mundi, in twee ronden, by hem yerst uitgegeven, verbiedende etc. (Apr. 23).

Doctor Velsius. Opte requeste van D. Johannes Velsius, junior, medicus tot Leeuwaerden, is geaccordeert, by soo verre als den raet van state egeenen anderen doctor inde plaetse Doct. Sixti Arcerii en hebbe aengenomen, dat haer E. opte recommendatie des welgeboren heere grave Wilhems van Nassauw, stad holder etc., den suppl. in dienst sullen mogen gebruiken op gelyck tractement, als den voorsz. Doct. Arcerius gehadt heeft. (Apr. 26).

Zuylen rapporteert, dat de heren vanden raet voor advys bedunct, dat men den dienst doctoris Velsii inde plaetse doctoris Arcerii niet en behoeft. Is daerop den greffier belast, grave Wilhem te spreken, om van syn Gen. te verstaen, of 't syn G. oock ernst is, dat deselve hem vanden persoon des voorsz. doct. Velsii begeert te laten dienen, om, ingevalle jae , syne G. daerinne te believen, andersins dat men hem syn versoeck sal afslaen. (Apr. 27).

Is op seer ernstige instantie ende recommandatie des welgeb. heeren grave Willem ende 't goet getuigenisse, dat deselve geeft vande bequaemheit ende ervarenheyt inde chirurgie ende de medicinen vanden persoon van doctor Velsius, sulcx oock, dat de welgemelde here grave verclaert, dat deselve niet alleen syne persoon (daer die noet des mocht vereyschen) themwaerts soude willen vertrouwen, maer hem oock bequaem achten, om tot voordeel van 't gansche leger, ende een yeder soldaet in 't particulier, hoe langer soe meer, gebruikt te kunnen worden, den voorsz. doct. Velsius inden dienst van 't lant, als der medicynen doctor inde plaetse doctoris Arcerii aengenomen, op deselve gagie, als doctor Arcerius heeft gehadt. (eod.).

Fransch-Oost-Indische vaert. Compareren gedeputeerden vande Oost Indische Comp., remonstreren ende geven schriftelyk over seker pointen tegen de poursuite, die Pieter Lynt

ges byden Co. van Vrankryk is doende, tot nadeel vande voorsz. Comp. ende den dienst deser landen, versoekende, dat de heren staten souden gelieven, daerop met sulken ernst te letten, als d'importantie vande saek vereyscht. (Apr. 29).

Te schryven aen Pieter Lyntges, alsoo de heren staten met hem hebben te communiceren eenige saken, den dienst vanden lande aengaende, dat hy nyet laten en wil sich alhier te vinden woensdage naestcomende. (eod.).

Zyde-molen. Is Abra. van Tongerloo geaccordeert octroy voor 6 jaren naestcomende, te mogen maken of doen maken seker niewe inventie van syde-molens, nooit in dese ofte andere landen gebruykt, met dewelke alleen de rouwe syden sullen kunnen werden gereddet (!), sonder deselve in Italie ofte eenige andere koningryken te dorven versenden, anders als met consent vanden suppleant, ende alle degene, die een moelen binnen ¡den voorsz. tyde sullen willen practiseren, gehouden sullen syn den voorsz. suppl. des jaers daervoor te betalen twee guldens, mits dat het sal staen aen het welbehagen vande borgermeesteren vande steden, d'armen, die an hem een moelen versoeken, voor nyet te hebben, hen tselve toe te laten, of nyet, verbiedende oversulcx een yegelyk de voorsz. moelens na te maken, ofte buiten dese landen gemaeckt, inde selve te brengen, om te gebruiken, by verbeurte vande selve, ende 200 gl. etc. Alles op conditie, dat het sy een nieuwe inventie. (May 2).

Recognitie aan Meurs. Is Joanni Meurskio tot een vereeringe, voor seker boucxken, by hem de heren staten gedediceert, geintituleert: de luxu Romanorum, 100 daelders. (eod.).

Inventien van Drebbel, etc. Opte requeste van Pieter Pietersz., Jan Adriaensz. (Drebbel) ende Willem Pietersz., alle wonende inde Ryp, versoekende octroy, om alleene voor sekeren tyt te mogen gebruycken de waterconste, by hen geinventeert, soo om onder het water te gaen, staen, sitten, leggen, eten ende drincken, lesen ende schryven, singen ende spreken.

Voorts om eenige bruggen ende sluysen te repareren ofte te nyete te doen, cabels onder

schepen, die gesonken syn, vast te maken, om vuyt den gront te winden.

Voorts mede om peerlen ende andere costelyke goederen opten gront te soeken, mitsgaders om eenige missiven ofte brieven heimelyck onder het water te dragen ende brengen, is goet gevonden, dat men die suppl. sal belasten eenige vuyt dese vergadering, eerst in't secreet te onderrichten, waerinne dat heure conste bestaet. (May 3).

Is Jan Adriaensz., Pieter Pietersz., ende Will. Pietersz. etc., voor 10 jaren geaccordeert octroy (als voorsz.) etc. (eod.).

Compa

Fransch-Oost-Indische vaert. reert Pieter Lyntges, coopman tot Amsterdam, met synen soon, heeft de heren staten tot hare begeerte onderricht vande impetratie in Vranckryk vanden Co. by sekere Franchoysen van seker octroy, om aldaer te mogen oprechten eene Oost-Ind. Compagnie ende de schepen daertoe noodich, alhier toe te rusten, ende daertoe oock te lichten in dese landen, piloten, schippers ende schipsvolck, gelyck hy de heeren staten heeft getoont d'originele commissie, op hem comparant ende synen soon houdende, mette conditien ende instructie, daertoe dienende, verclarende nyet te min, dewyle hy was een lantsate, daert de heren staten soude misgenuegen, dat hy hem inde directie van dese sake soude bemoeyen, dat hy willich is, hetselve te laten berusten, vertrouwende nochtans, ingevalle de heren staten hiernamaels de voorsz. equipagie souden toelaten, dat deselve sullen gelieven goet te vinden, dat hy hem daerinne employere. Nae lecture van alles, is die comparant vande communicatie met synen soon ende syne gedane presentatie bedanck!, ende vermaent hem altyts te willen dragen, als een goet lantsate ende borger van dese landen toestaet, sonder iets tegens het octroy vande vereenichde OostInd. Compagnie in dese landen te willen voornemen, dat hy belooft heeft. (May 6).

Globen van Van Langeren. Is Aernt van Langeren tot eene vereeringe toegeleyt de som van 400 gulden, voordat hy de heren staten gedediceert ende gepresenteert heeft eene

groote ende twee cleyne globos terrestres. (May 31).

Nieuw waterwerk. Is Daniel Coenraetsz., lootgieter, borger van Dortrecht, geaccordeert octroy voor 10 jaren, om te mogen maken een waterwerk, by hem geinventeert, daermede men gestadich door den wint sal kunnen uitmalen 't water uit de leechste landen, ende 't selve brengen over de dyken, daer men dat begeert, al waren deselve dyken hooch 40 voeten ende meer, mede oock, dat by gebrek van wint, hy't selve effect kan gedoen, volgende 't getransfigeerde patroon, verbiedende etc. (Jun. 24).

Nieuwe slyckmolen. Is Gerrit Ryckelsma ende Coenraet van Neurenburch, wonende tot Dortrecht, ende heur erfgenamen, geaccordeert octroy voor 10 jaren, om te maken ofte doen maken sekere slyckmolen, by hem geinventeert, daervan het schep lanck is vyf ende veertich voeten, met twee raders, de ronde cirkelsgewyse van 16 voeten, elck radt met dertich scheppers, breedt synde elck derdehalf voet, dwelck men kan rysen ende dalen nade gelegenheidt vande diepte van 't water, daer men't gebruikt, kunnende werken recht doorgaende vyf voet breet, diep derdehalf ende drye voet in cleye ende andere harde gronden, volgende het patroon te transfigeren, verbiedende etc. (Juny 24).

P. Merula. Is geaccordeert, dat men de dedicatie, die D'. Merula, als inden dienst van het lant wesende, de heeren staten doet van syn Cosmographie, voor aengenaem sal aennemen ende men op syn vereeringe sal letten, soo wanneer als hy het werck in forma sal presenteren, dat men voorts syne Cronicque met den eersten sal doen visiteren, door eenige daertoe te committeren. (Jul. 4).

Fransch-Oost-Indische vaert. Ontfangen eenen brieff van Syn Excell., vanden 19. Juny, beroerende het vervolgh van Pieter Lyntges in Vrankryk, tegen d'Oost-Indische Compagnie. (Jul. 8).

Schryfkonst. Jehan vander Velde, francoysche schoolmeester binnen Rotterdam, geaccordeert octroy voor 6 jaren, om te doen

« ÖncekiDevam »