Sayfadaki görseller
PDF
ePub

diverse gesanten erschenen, ende hebben audientie gehadt, als ierst den heere van Palstercamp, mit noch twee anderen van wegen 't Stift van Munster, den heere Arnold van Bouckhoudt van wegen den heere Churfurst van Coellen, ten respecte vandie van Westphalen ende 't vest van Recklichuysen. Oick zyn ten zelfden tyde mede brieven gecomen vande vorst van Cleeff, Gulyck, vander Marck etc., oock andere in 't particulier vande furstinne, zyne gemaele, alle hem respectivelyck beclaegende over die schaden, gewelden ende alle te zeer exorbitante moetwillicheden by ons crychsvolck in hun lande bedreven, versouckende etc., is een yeder van hem antwoordt by geschrifte gegeven, doch genouch in ene ende gewoonlycke forme. "T schynt van bedencken te wezen, dat ze zoo allen als op eenen gezetten tyt gecomen zyn, ende dat oock de heere grave van Manderscheit ende den heere Carel Nutzel als Keyz. Mat. gesanten herwaerts mede (hoewel sonder geobtineerde paspoort) meenden zoe aen Schenckenschans, als tot Nimmegen te passeeren, 't welck heml. byde respective gouverneurs geweygert is geweest. Dan naderhant hebben iterative hier passepoort versocht, 't welck naer verhael van eenige redenen ter materie dienende, is eyntelyck geaccordeert, stellende het comen of achterblyven thaerer belyefte. Maer wy en hebben noch nyemant van heml. vernomen. Ick heb copie van des voorsz. Keyzerl. Mat'. gesanten brieven, waerby zy paspoort versoucken, doen maecken, ende oock van het antwoort daerop gedepecheert. Salse hier by senden, indien se gereet connen wezen voor 't vertreck vanden schipper.

Die van Groningen hebben oock hun gedeputeerden hier, solliciteerende surcheance vande opbouwinge van het casteel... synde noch andere gecommen van stadt ende lande, tsamen versouckende moderatie vande penningen, die haer als achterstal van hun verlopen quote afgeyscht wordt etc., waerop noch geen antwoordt gegeven is.

Wat in ons leger passeert, zullen UE. vanden heere Foeck verstaen hebben, ende zoe den schipper haest, zal ick UE. mits myn dienstelycke gebiedenisse,

Myne heeren, den Almogende bevelen, mit haest.

Inden Hage, desen xvIII. May 1600.

Uwe etc. dienstwillige medebroeder,

FLORIS HEERMALE.

[blocks in formation]

(Naar het origineel.

By het oversenden vande resolutie, hier genomen, op de lichtinge van het nye crychsvolck, hebben wy UE. d'acceleratie vandyen ten hoochsten gerecommandeert ende insonderheyt gebeden, dat men hier zekerlick geadverteert mocht werden, tegen wat tyt UE. mitten heuren gereedt zouden wezen, om dienst te doen, opdat Syne Excell. die zaecke daer nae zoude mogen dirigeren. Nu worden wy van wegen Syne Excell. alle morgen ende avondt daerom aengesprocken, ende weten nyet sekers noch anders, als ons van daer gescreven wordt, t'antwoorden, te weten, dat men alle mogelick debvoir is doende, ende zoe daer geen zeker facit op te maecken is, zoe is ons belast UE. aen te schryven, datze die voorsieninge willen doen, dat zoe geringe de voorsz. vendelen of een vandyen mit hondert coppen becleet kan worden, men stracx tot monsteringe ende eede procedeert ende voort gesonden worden, achtervolgende die patenten, UE. overgesonden, ende des nyettemin mit gelycke diligentie tot vorder aenneminge procedeert, ende fil à fil, nae hun vendelen geson

[ocr errors]

den worden tot het volle getal toe. Wy bidden UE., dat deze zaecke beherticht mach wor◄ den, gelyck de yver van Syne Excell. ende het heerlyck voorgenomen exploict meriteert.

UE. zullen believen van gelycken zoe veel penningen byden anderen te brengen, als mogelyck, opdat deur gebreck van ons debvoir soe heerlicken exploict nyet geretardeert en worde. Ende dezen hiertoe dienende, zullen wy UE.,

Myn heeren, den Almogende beveelen ende die voorsz. acceleratie recommandeeren. Wt 's Gravenhage, desen XI. Juny 1600.

Opschr.: Aen myn heren, de heren

staten 's lants van Utrecht, etc.

UE. dienstwillige medebroeders,

FLORIS HEERMALE, GHERARdt de Renesse.

(Naar het origineel).

V.

Edele etc. heeren.

Myn heeren. UE. missive vanden 12. heb ic den 13. deses ontfangen ende daer uyt verstaen, dat UE. niet mogelyck noch doenlick en vynden, de besoygne vande staten 's lants van Utrecht tegens den eersten Novembris te decerneren, maer dat UE. goet hebben gevonden, die selvige te doen op den 4. Novembris, stilo veteri, 't welcke ick die heeren Gilpyn ende tresaurier du Bie heb aengesegt, synde vande heren raden van state gecommitteert, om haer by UE. op de bescryvinge te laten vynden, ende sullen haer daerna reguleren.

Nieuws en is hier nyet bysonders. Mons. Busenval seyde tydinge te hebben, dat den hartoch van Savoyen veel crysvolcks was lichtende, ende dat den koning van Spanje hem grote assistentie dede van alles, alsoe dattet oorloch hoe langer soe meerder daer is toenemende. Het casteel van Montmelian doet syn Ma'. beschieten. Het es een starke plaetse. Ware goet, dat syn Ma'. hetselve mochte veroveren, eer den hartoch van Savoyen syn forces byeen crycht. Hiermede, myn heren etc.

Inden Hage, desen 15. Oct. 1600.

Opschr.: Aen myn heren, de heren staten 's lants van Utrecht, etc.

VI.

UE. dienstwillige,
GHERARDT DE RENESSE.

(Naar het origineel).

Edele, erentfeste, wyse, hoochgeleerde ende seer voorsienige heeren.

Wy en hebben niet cunnen laeten UE. te verwittigen, hoe dat die heeren van Vrieslandt ende Overyssel als noch haere consenten van desen jaere niet innegebrocht en hebben, ende dat daer deur d'openinge vande consenten van d'andere provintien voor als noch opgehouden ende terugge gestelt wordt, 't welck lichtelick een oirsaeck soude cunnen geven van confusie ende nadeel van onsen staet, gelyck oock op eergisteren, wesende den XXIV. deser, stilo veteri, den rade van state tot dien eynde gecommitteert, den staten generael heeft doen remonstreren ende vermanen, mede becommert synde ende sorge hebbende, dat deur die langwylige retardementen vande consenten hemluyden langer niet mogelyck en soude wesen die betaelinge vande achterheden vanden voorleden jaere, als oock vande lasten deses begonnen ende jegenwoordigen jaers op te houden ende te vertrecken, ende op alles order te

houden nae behoren, ende als die dienst van 't landt dagelycx was vereysschende, sonderlinge ten regarde vanden ongerepartieerden, dewelcke nu binnen corte dagen wederom drye halve maenden soldye verschenen ende om gecommen sullen wesen, ende dat dese swaricheyt al soude commen te cesseeren hebben, soe den staet van oorloge byde provintien belieft ende aengenomen waeren geweest, daer nu geen reckeninge op gemaeckt en can worden, ende verlangen daeromme ende om alle voirder inconvenienten op 't beginsel van desen jaere te vermyden ende te voorcommen, dat by die contribueerende provintien, by provisie ende noch voor een reyse geanticipeert soude worden d'somme van II x duysent ponden van XL grooten Vlaems, gelyck de voirgaende reyse geaccordeert is geweest, ofte hoe die provintien hier thoe niet en souden kunnen verstaen, onder advys ende aenwysinge van sulcke middelen, daer deur die betaelinge vande ongerepartieerden noch voor eenmael soude cunnen gepractiseert ende gevonden worden, waerop byden staten generael geresolveert ende geantwoort worden, dat haer E. voir alles begeerden onderricht te zyn van 't debvoir ende d'effectueele betaelinge by die provincien gedaen, omme die drye voorgaende halve maenden ingewillicht ten behoeve vande ongerepartieerden, ende daer beneffens oft die provintien haer consenten vanden voorleden jaere ten vollen ingebracht, ende hen daervan gequeten hadden, presumeerende, dat uyt het reste noch wel een betaelinge zoude kunnen vallen, tot welcken cynde die van Hollant versocht ende gepresenteert hebben met andere provintien dies aengaende in liquidatie te treden, daer beneffens verclaerende, dat haer E. bewillicht hadden inde vyff hondert duysent gl., versocht tot furnissement vande achterstallen van den voorleden jaere, zoe d'andere provincien van meyninge souden wezen van gelycke te doen, waerop wy mede hebben laeten luyden, dat wy gelast waeren by gevolch van andere provintien, soe wel in 't een als in d'andere te condescendeeren, ende daerthoe ons bereyt te sullen laten vinden, gelyck 't selve by UE. altyts mede geurgeert ende gepresenteert is geweest, begeerende hier omme dienstelyck, zoe die egalisatie vande consenten ende liquidatie vanden voorleden jaere, soude mogen byde handt genomen worden, hoewel wy vermoeden, dat sulex soe haest niet en sal kunnen geschieden, dat evenwel daer aen gedacht mach worden ende die reckeningen van onzer zyde (daer wy ons altyts op beroepen hebben) geprepareert mogen worden, ende oft gebeurde, dat die voorsz. liquidatie langer geprolon geert mogte worden, als die noedicheyt vande ongere partieerden wel soude konnen lyden, dat UE. gelieve te delibereeren ende in scerpheyt te examineeren, off UE. dienlyck soude vinden, wederom te consenteren in gelycke anticipatie als voorens, ten behoeve vande ongerepartieerden, over die provintien gerepartieert is geweest, ende soe niet, dat UE. ons willen adviseeren van 't gene UE. duncken sal het beste ende oirbaerlycxte voor onze provintie te sullen wezen, opdat wy ons daernae sullen weten te reguleeren.

Wy en hebben hier cortelinge geen tydinge, noch uyt Francryck noch uyt Engelant, noch van andere quartieren vernomen, dan op gisteren is in de vergaderinge byden heere advocaet van Hollant verhaelt, hoe dat de heere Gilpin uyt Engelant brieven ontfangen ende die hem gecommuniceert hadde, dat nae d'executie vanden grave van Essex noch geexecuteert waeren met die byle den ridder Blunt ende de hoefm'. vande voorsz. grave, ende die twee van zyne secretarissen gehangen ende daer nae gevierendeelt waeren, ende hier beneffens datter daer nae noch een heere ter doot gecondemneert was, dewelcke, gaende nae de plaetze, daer hy geexecuteert soude worden, gratie gedenoncieert ende terugge gebracht was geweest, ende dat de stellagien daernae, op dewelcke men gewoonlyck was personnagien ende heeren t'executeeren, afgebrocken ende verbracht waeren, zoe dat hare Ma'. nu schynt meer tot genade geinclineert te wesen dan tot rigueur van justicie, 't welck wy verhopen van Godt almachtich alsoe versien te wezen, opdat hare Ma. in haeren ouderdom in verdere swaeri

cheyt ende verloop niet en comme te geraecken, 't welcke hare Ma. gunnen wil d'selve Heere, die wy bidden UE. neffens onse gebiedenisse, Edele, elc.

Uyt 's Gravenhage, desen xxvI. Marti 1601, stilo nostro.

[blocks in formation]

Uyt onse voorgaende hebben UE. vernomen gehadt, dat by die staten generael bevel gedaen was aen den raedt van state verclaeringe te doen, soe van 't debvoir by die provintien gedaen in de repartitie van II x L., voormals versocht tot betaelinge vanden ongerepartieerden soldaten, als oock van 't gene die provincien van haer consenten vanden voorleden jaeren noch schuldich souden mogen wezen, aleer ende voirens op haer vorder aengeven bequamelyck soude kunnen worden gedisponeert; soe nu uyt die voorsz. verclaeringe daer nae verstaen was, dat sommige vande provintien by pertinente staet daer thoe overgesonden, verthoont hadden haer voorige consenten voldaen te hebben, ende dat die anderen waeren pretendeerende van gelycken gedaen te hebben, ende te samen haer waeren beroepende tot liquidatie, ende dat daeromme die vorder betaelinge vande ongere partieerde daer nae niet en soude kunnen uytgestelt worden; dat oock van gelycken alle die provintien haer repartitie in de vorige x L. zonder difficulteyt aengenomen ende voldaen hadden, uitgezondert alleen die van Zeelant, die haer decharge gerefuseert ende wederomme terugge gesonden hadden, als UE. breder kunnen spooren uyt de verclaeringe vanden raedt, hierby gaende, d'welcke hier deur veroorsaeckt waeren te continueeren in heur voorgaende advys, ende te versoecken, dat die provintien noch voor een reyse ende by provisie twee halve maenden voor die ongerepar tieerden souden willen accordeeren, verhopende, dat middelretyt die consenten ingebracht ende den staet van oorloge by die provincien bewillicht ende geamplecteert zoude worden, geen naerder middel vindende in deze gelegenheyt, omme des landes affairen buyten confusie te houden ende tegens alle muyteryen te voorsien, die staten generael in naerder consideratie nemende, 't gene voorseyt is, hebben haer daer inne niet weynich bezwaert gevonden, sonderlinge in regarde van die van Zeelandt, d'welcke door haer refuys voorsz. oirsaeck souden geven den anderen provintien, omme te difficulteeren 't gene byden raedt voorgeslagen was, die niet meer verplicht en waeren in 't onderhouden vande ongerepartieerden, als zyluyden van Zeelandt, dan 't zelve by die gecommitteerde van Zeelandt met goede redenen geexcuseert synde, ende openinge doende vande ondrachelycke lasten, verloop ende menichfuldige schulden vande vorige ende tegenwoordige equipagie ende vanden soberen incommen ende cleyne negotiatie daer tegens, deur 't welcke sy nu hooch becommert ende in achterheden verwarret waeren, zoe wyt ende breet, dat zy besorcht waeren voor alteratien, muyteryen, verloop van matelots ende andere periculen, daer deur sy benodicht waeren alle heur middelen neffens haer bidden ende smeecken te converteeren, omme het sceeps volck telle quelle contentement te geven, ende van haer quaet voornemen aftehouden, opentelyck bekennende, dat zyluyden hen hadden moeten resolveeren, geen betalinge meer boven heur ordinaris te kunnen ofte sullen doen, aleer ende voirens sy vernomen souden hebben, wat subsidie

haer admiraliteyt vande provintien te verwachten souden hebben, ende dat buyten sulcx hueren verloopen staet niet en souden wezen te redresseeren, welcke swaricheyden den staten generael hartelycke zeer bedroeft hebben, heur vindende tusschen die noodicheyt van het ongerepartieerde crychsvolck te lande te betaelen. ende van 't sceepsvolck te water t'onderhouden, ende dat d'eene soe wel als d'andere, deur faulte van betalinge lichtelyck in desordre soude konnen geraccken, ende dat sulcx ons ten beyden seyden overcommende, qualicken souden wezen te remedieeren, hebben eendrachtelyck geresolveert ende goetgevonden te consenteeren ende te bewillichen op behagen van heure principaelen, een maent soldye voor de ongerepartieerde by provisie ende voor deze reyse alleen, ende die van Zeelant ten aensien van hare lasten, voor ditmael daer inne te continueeren, ende verby te gaen, ende den raedt te belasten daervan repartitie te maecken, ende de provintien ernstelyck te vermaenen, hiervan in geen gebrecke te willen blyven, achtende beter te wezen, den staet van 't landt in versekerheyt te houden, dan 't selve deur een cleyne quetsinge in hasard ende pericule van confusie te laten commen, niet twyffelende, of die consenten sullen daer en tusschen aengenomen ende al geopent wezen, ende zoe deze saecken den gedeputeerden vande staten generael ten hoochsten is gerecommandeert, gelyck aen d'selve oock grotelicx is gelegen, soo en hebben wy niet kunnen laten, UE. hiervan t'adverteeren ende serieuselyck te willen versuecken, dat UE. gelieven sal hen met die andere provintien te conformeeren, by gevolch die genomen resolutie te aggreëren, ende die minste lesie te prefereren voor meerder quaet, 't welck UE. ons ten besten sullen afnemen, die niet te min ons sullen gedragen tot UE. goede discretie ende wille, daernae wy ons altyts geerne reguleeren sullen.

Hier is ernstelyck wederom vermaent vande reckeningen, die men begost souden hebben den 1. Marty voorleden, ende terugge gebleven is deurdien daer niemant vande provintien was gecomen, ende hoe 't selve seer by die van Hollandt worde geurgeert ende oock nodich is, dat 't selve gedaen wordt, is die provintien aengescreven, dat zy hun gecommitteerden tegens den 1. Mey toecomende, stilo novo, hier willen schicken, tottet hooren ende sluyten derselver geauthoriseert, oft dat anders 't selve gedaen sal worden byden genen, die daer present sullen wezen, jae al waert oock van een provintie alleen. UE. willen mede hierop verdacht wezen.

'T gene wy uyt Vranckryck, van Emden ende 't landt van Cleef vernomen hebben, sullen UE. verstaen uyt die bygaende copyen. Den agent Aerssen hadde nog een missive van x. Marty over Calais gesonden, dan men verstaet, dat d'selve ter quader hant gecommen is, ende aen Coquel, gouverneur van Hedyn, gebracht was.

Soe wy voor deze reyse wyders niet te scryven hebben, gebieden ons in alle dienstwillicheyt in de goede gratie van UE., die ons te gebieden hebben, soe in 't generael als particulier, 't welck wy niet laten en sullen met onse diensten naer te commen, als oock Godt almachtich te bidden UE., Myn heren etc.

Uyt 's Gravenhage, desen xxx. Marty 1601.

UE. dienstwillige vrunden ende medebroederen,
GHERARDT VAN RENESSE, NICOLAES VAN BERCK.

Opschr.: Aen myn heeren, myn heeren gedeputeerden vande staten vanden lande v. Utrecht, tot Utrecht. Rep. xxx Marty 1601.

(Naar het origineel).

« ÖncekiDevam »