Luget ponti

licissimo Eccle

diernis tempo

des vexatur.

Pius episcopus Servus servorum Dei Ad perpetuam rei memoriam.

Christi Ecclesiæ regendæ mu

S. 1. fex super infe nus, etsi quotidianis, ac fere assiduis siæ universalis expositum semper fuit curis, tamen statu, ac ærum omnis Nostri pontificatus hactenus penis quibus ho- ractus cursus extraordinariis quibusdam, ribus sancta Se adeoque gravibus continenter agitatur sollicitudinum fluctibus, ut nulla humana vi, consilio, labore, nisi divinum adsit præsidium, eluctari posse videamur. Nunquam novæ non cessabant procellæ insurgere, instare timores, et pericula, ingruere damna, angustiæ, calamitates tot jam expertis incomoda, nondum quiescendum Nobis, est, nondum hæc secunda novitatum dolorumque tempora præterierunt. Continuo vigilandum, cavendum, tolerandum, lugendum. Neque solum dolendum præsentibus est malis, sed futuris etiam, dubiis, ac formidolosis, et per preces ad Deum Nostras, et per qualescumque adhibere possumus conatus occurrendum. Atque utinam in tanta rerum humanarum vicissitudine, et in hac ancipiti, incertaque adversantium temporum conditione reperire nonnihil possimus, quo vexatis tandiu, turbatisque Ecclesiæ rebus, fidelibusque populis aliquam quietis, consolationisque spem afferamus. Ideo nonnullorum pontificum prædecessorum Nostrorum exemplis insistentes animum ad ea nunc maxime convertimus, quæ quotiescumque sancta hæc Sedes vacaverit statim erunt peragenda: ejus nimirum implendæ causa pontificia instabunt a Sanctæ Romanæ Ecclesiæ cardinalibus celebranda comitia, ex quibus summa sacrarum rerum momenta, ac futurus magna ex parte Ecclesia_status_emanat,

De hoc gravissimo novi pontificis eligendi negotio plurima prædecessores Nostri, suisque temporibus idonea sapientissime et invenerunt, et decreverunt. Sed novis incidentibus rebus nova parari iisdem debent, accomodarique consilia.

sanctæ Sedis,

nova electione

destinando a

§. 2. Ante omnia erit fortasse de Concedit, at in ipso comitiorum loco electoribus deli- casu vacationis berandum, seu de amplo conclavi, conclave pro in quod convenire omnes, ibique com- pontificis cele morari usque ad novi pontificis crea- bretur in loco tionem debebunt: num scilicet rece- majori parte dendum sibi, tum sit a recepta jam cardinalium præsentium. consuetudine congrediendi in palatio ad sanctum Petrum (quemadmodum id ipsum superioribus saeculis aliquando contigit) causa vitandæ insalubritatis aeris, num major ad commorandum quærenda securitas, ac in ferendis suffragiis libertas, minorave ad instruenduni de more conclave dispendia ob difficultates pecuniae ab ærario vel ab electoribus impendendæ, ac demum maturandæ actionis necessitas de qua mox dicturi peculiariter sumus, ad aliam non incommodam, rebusque ipsis opportuniorem seligendam sedem astringant? Nos idcirco ipsos cardinales a quocumque conclavis immutandi ambiguitate solutos, ac liberos esse volentes, eisdem, qui eisdem, qui præsentes erunt potestatem facimus, ut quem vel si non omnes, at major eorum pars aptiorem locum rem locum, magisque tum sibi convenientem judicaverint in eumdem omnes commigrare debeant, nihilque obstare declaramus ejus actioni legitime peragendæ in aliud conclave immigrationem.

bus potestatem amplian

gendi termi

§. 3. Ipsæ nunc rerum, ac tem- Relaxat legem porum difficultates, quas vix sperare conclavi post de ingrediendo possumus tam facile converti posse in decem dies ab obitu pontifipristinam publicæ quietis, securitatis- ct cardina cis, et que rationem, ut nihil impedimenti libus præsenti incidat ad retinendam alteram legem de die ingressus in conclave, qui præ- di, vel restrin sentes erunt, cardinalium, quota nem- num hujusmo pe die post pontificiæ sedis vacatio- di. nem illi convenire, claudique ad peragendam electionem teneantur, admonent Nos ut post maturam deliberationem Nostram, quid sentiamus, quidque in posterum faciendum omni, quæ oriri potest dubitatione ex animis sublata decernamus. Aliquot ante seculis invectam, retentamque deinceps illam fuisse consuetudinem novimus, quæ multo magis invaluerat post constitutiones Gregorii X., Pii IV. Gregorii XV., aliorumque pontificum, et præsertim Clementis XII., qui in sua

Declarat va

locum habere

constitutione Apostolatus officium nul-
lam expressam de illa mentionem fe-
cit, sed generatim eandem confirmat
una cum reliquis, quæ jam statuta
erant a superioribus pontificibus: ut
nimirum decima post pontificis obitum
die, cardinales in conclave introire, in
eoque clausi vacare electioni debeant.
Hac lege illos ex conscientia teneri ple-
rique canonistæ affirmant, cum æquum
justumque sit, ut absentes cardina-
les advenire intra decem dierum spa-
tium valeant, neque tamen id spatii
ob aliquorum absentiam prorogetur,
cum major habenda videatur ratio, ne
diutius Ecclesiae sine visibili capite, ac
pastore suc remanendum sit. At incer-
tæ perturbatissimorum temporum ne-
cessitati num certa potest imponi lex?
Quis nunc spondere posset in his hu-
manarum rerum, quas experimur con-
versionibus non eventurum
eventurum, ut quæ
initio statuta sunt tempora agendis gra-
vissimis, ac maximis rebus, eadem pla.
ne oporteat vel contrahere interdum,
vel contra proferre? Illam idcirco de-
cem dierum consuetudinem, legem que
relaxamus, liberumque permittimus, seu
concedimus Sanctæ Romanæ Ecclesiæ
cardinalibus, qui præsentes erunt ar-
bitrium, ut vel non expectato decime
diei ab apostolicæ Sedis vacatione ter-
miso, in conclave convenientes prævi-
sa impedimenta præoccupent, omnem
obrumpendo moram; videlicet si gra-
ve aliquod impedimentum immineat,
aut ex erupturis inquieti populi tu-
multibus, aut ex incursionum, bellique
timore, aut ex aliis similibus proxi-
mis calamitatum causis; vel contra.,
si illa ipsa impedimentorum gravitas
præsto jam sit, suaque vi ingruens
cuncta perturbare videatur, neque ul-
lum tranquillitati, libertatique relinquat
locum, eruat tum certe per eosdem
cardinales illa dierum extendenda pro
rogandaque spatia, donec jam couver-
sa tempestas paulatim elanguescat, et
serenior rerum status effulgeat. Penes
ipsos Sanctæ Romanæ Ecclesiæ cardina-
les vel in hanc partem, vel in illam
prout tempus tulerit, tum judicium
potestatemque esse volumus decernea-
di de ingressu, idque vel si non omnes in
unum consenserint, at omnes, in exe-
quendo, majoris partis sententiæ in-
hærere teneantur.

S. 4. Sin vero tranquilli erunt ilriationem legis li dies, et cuncta in tuto tamquam in debere tantum portu, sine ulla mali suspicione conmodo gravi stituta, tum ad præscriptæ legis norcessitate. mam peragantur omnia, et consueti

suadente ne

decem illi pro ingressu in conclave dies
retineantur, quo non pauci, qui pro-
prius abfuerint cardinales advenire ad
tempus valeant, omnisque abesse vi-
deatur tantæ perficiendæ rei festinatio,
aut cunctatio, neque temere facta ullo
modo videatur, sed ad maturitatem
suam perducta legitimæ electionis de-
liberatio. Si dies non otiose transigen-
tur, cum interea plurima per cardi-
nales expedienda sint negotia, persolven-
da nempe quotidie defuncto pontifici of-
ficia, ac omne publicæ regendæ rei onus
quod in ipsos recidet, sustinendum,
cæteraque ad superiorum constitutio-
num apostolicarum formas exigenda,
quibus nihil a suo pondere per hanc
Nostram detrahimus, quasque
in suo
integro vigore confirmamus, exceptis
iis tantum, quæ superius declaravimus
cum id ipsum durissima temporum
conditio, atque ipsa catholici corporis
incolumitas; quæ ex suo capite potis -
simum in cætera membra dimanat, ne-
cessario postulabit. Non hic novæ im-
positæ sunt leges, sed nonnullæ, quas
fortasse rerum novarum rationibus mi-
nime convenientes, electionemque ipsam
non tam impedientes pro illo casu non
tam abolemus, quam relaxamus ali-
quantum, ac ipsis temporibus, quæ
incidere possunt, accomodamus, po-
testatem tam præsentibus, quam quan-
documque futuris Sanctæ Romanæ Ec-
clesiæ cardinalibus facientes, ut quo-
ties apostolica Sedes vacaverit, inci-
derintque ea liberæ electioni impedi-
menta, de quibus præsens difficillima
rerum publicarum ratio Nos admonuit,
nibil tum ipsi dubitent, aut formi-
dent arbitria sua extendere ad superius
commemoratas immutandas, inflecten-
dasque leges, si fieri posset, aut o-
portere eorum majori parte consentien-
te hisce Nostris literis permisimus,
et inclusimus.

S. 5. Itaque de venerabilium fra- Indigitat etrum Nostrorum Sanctæ Romanæ Ec- thodum servan dam post sui clesiæ cardinalium consilio, et assen- obitum. su, deque apostolicae potestatis plenitudine volumus, et mandamus, ut post summorum pontificum obitum, statim in unum congregentur venerabiles fratres Nostri, qui præsentes erunt Sanctæ Romanæ Ecclesiæ cardinales, interque se proposita conditione temporum consulte.t, ac decernant, vel de retinendo, vel de novo seligendo conclavis loco, nec non et vel de contrahendo, vel de proferendo in illud ingressus die; quodque major eorum pars censuerit, eo omnes teneantur,

declarat ut

stice personæ

loca

muni, vel ex

xempti repu

tantur.

et

Solutioni tribu §. 3. Nos igitur ipsius Ferdinandi ti æquum esse votis quantum cum Domino possumus etiam ecclesia annuere volentes, ac singulas antianosubsint, rum, seu magistratus prædicti personas pia, et cæteri a quibusvis excommunicationis, et inqui de jure com terdicti, aliisque ecclesiasticis censuris, privilegio e sententiis, et pœnis quovis modo, de causa latis, si quas forte quacumque incurrerit, hujus tantum rei gratia absolventes, et absolutum fore censentes, supplicationibus ejus nomine Nobis humiliter porrectis inclinati, prævia eorumdem antianorum, seu magistratus a quavis censura, aut alia pœna ecclesiastica, in quas propter præmissa ipsi incurrerunt, aut incurrisse dici, et censeri possunt, absolutione, et condonatione, motu proprio, ex certa scientia ac matura deliberatione Nostris, deque apostolicæ potestatis plenitudine in primis indictum, mutuum præfatum tenore præsentium confirmamus, et approbamus, ac omnes, et singulos juris, et facti defectus, qui hisce desuper quomodolibet intervenerunt, supplemus, et sanamus: deinde motu, scientia, et potestate paribus earumdem præsentium tenore constituimus, præcipimus, et et mandamus, ut omnia, et singula bona, prædia, fundi, agri, molendina, domus, nec non livelli, affictus, aut locationes, sive annuæ sive perpetuæ, aliique redditus cujuscumque generis, et conditionis etiam si sint primæ erectionis, qui, et quæ in præsens ecclesiastica immunitate gaudent, ad quascumque personas ecclesiasticas tam sæculares, quam regulares quibusvis privilegiis suffultas, ac munitas, et quacumque dignitate præeminentes etiam Sanctæ Romanæ Ecclesiæ cardinales, ad quæcumque monasteria, conventus, collegia, hospitia, et alia pia loca sæcularia, et regularia utriusque sexus etiam undecim congregationum, et universalis Romanæ inquisitionis, quarumcumque militiarum etiam fratrum sancti Joannis Hierosolymitani, et equestris ordinis, seu militiæ Constantinianæ, nec non ad quascumque ecclesias, et mensas episcopales, abbatiales, conventuales, capitulares, et ad prioratus, præceptorias, præposituras, canonicatus, præbendas, et dignitates etiam majores, et principales, et alia quæcumque beneficia ecclesiastica etiam de jure patronatu, ac ad Sanctæ Romanæ Ecclesiæ cardinales quocumque jure, ac titulo spectantes, seu spectantia in ducatu Parmensi existentes seu existentia vectigali in restitutionem dictarum mutuatarum pecuniarum a memoratis antianis, seu magistratu

trariorum

S. 5. Non obstantibus apostolicis, ac Derogatio onin universalibus, provincialibusque, et synodalibus conciliis editis generalibus, vel specialibus constitutionibus et ordinationibus, nec non ecclesiarum, monasteriorum, conventuum, collegiorum, et locorum piorum, ac ordinum, congregationum, societatum, militiarum, hospitiorum, aliorumque prædictorum, et quibusvis aliis etiam juramento, confirmatione apostolica, vel quavis firmitate alia roboratis statutis et consuetudinibus, stabilimentis, et usibus etiam immemorabilibus; privilegiis quoque, indultis, ac literis apostolicis eisdem ecclesiis, monasteriis, collegiis, hospitiis, conventibus, et locis piis, ac ordinibus, congregationibus, societatibus, militiis, ac aliis prædictis, illorumque præsulibus, capitulis, abbatibus, aliisque superioribus, et personis quibuslibet etiam in limine fundationis, et erectionis sub quibuscumque tenoribus et formis, ac cum quibusvis etiam derogatoriarum derogatoriis, aliisque efficacioribus, efficacissimis, ac insolitis clausulis, irritantibusque, et aliis decretis in genere, vel in specie, ac aliis in contrarium quomodolibet concessis, approbatis, et innovatis. Quibus omnibus et singulis etiamsi de illis, eorumque totis tenoribus specialis, specifica, expressa, individua, non autem per clausulas generales idem importantes mentio ha

et

Poenae adver sus inhobedien tes.

cialis favore

notarii publici subscriptis, ac sigillo personæ in ecclesiastica dignitate constitutæ munitis eadem prorsus fides in

S. 6. Volumus autem, ut si quis ex dictis ecclesiasticis tam secularibus, quam regularibus in solutione ratæ suæ portionis imperandi vectigalis prædicti morosus detegatur, aut præsentibus Nostris literis parere recuset, ordinarius loci juxta stylum in ducatu Parmensi hactenus servatum apponat exequatur ordinibus a prædicto magistratu expeditis absque ullo examine, et exceptione, ut morosi, aut recusantes hujusmodi omni, et quacumque appellatione, reclamatione, recursu, excusatione, tergiversatione remotis, et pospositis ad solvendam ratam portionem vectigalis hujusmodi opportunis juris et facti remediis cogantur, et compellantur. Nos enim venerabilibus fratribus episcopis, cæterisque locorum ordinariis in prædicto ducatu Parmensi jurisdictionem habentibus has præsentes Nostras literas, et omnia in et omnia in eis contenta auctoritate Nostra apostolica exequendi, ac exequi mandandi plenam, et amplam facultatem auctoritate prædicta earumdem præsentium tribuimus, et impertimur. Cæterum volumus pariter, ut juxta piæ memoriæ Clementis pp. V. prædecessoris Nostri in concilio Viennensi editam constitutionem, calices, libri, cæteraque ornamenta ecclesiarum, monasteriorum, prioratuum, et beneficiorum, ac piorum locorum sub præsentibus comprehensorum divino cultui dicata, aliave suppellex ecclesiastica causa pignoris, vel alias occasione exactionis, et solutionis contributionis, seu vectigalis, seu tributi hujusmodi nullatenus capiantur, distrahantur, aut quomodolibet occupentur.

Declaratio spe S. 7. Volumus præterea, ut quæ nosocomii de pro subventione nosocomii de MiseriMisericordia. cordia nuncupati civitatis Parmensis per

alias Nostras in simili forma brevis die decima nona aprilis labentis anni expeditas literas disposita fuerunt, salva omnino, et illæsa subsistant, ita ut ei, aut ex noviter imperando vectigali, aut aliter consulendum sit: utque præsentium literarum transumptis, seu exemplis etiam impressis, et manu alicujus

adhiberetur ipsis præsentibus, si forent exhibitæ, vel ostensæ. Datum Romæ apud sanctum Petrum sub annulo piscatoris die decima tertia januarii millesimo septingentesimo nonagesimo septimo, pontificatus Nostri anno vigesimo secundo.

rarius declarat

La Santità di Nostro signore R.P.D. thesau S. 1. papa Pio VI.felicemente regnante sempre chirographum ferma nella massima di favorire l' indu- pro executione stria delle arti si è degnata di accogliere recepisse. l'utile progetto umiliato dal sig. cavaliere Jefte Massara di Sannazzaro di Trento, il quale si è esibito di fabbricare entro lo stato una perfetta acquavite estratta dalle vinacce, avendo benignamente accordato al medesimo con suo chirografo segnato li 14. gennaro del corrente anno la facoltà di poter privativamente per lo spazio di anni dodici erigere una tale fabbricazione ristrettivamente però alle sole provincie di Marittima, e Campagna, Lazio, e Sabina, e Patrimonio, cogli stati di Castro, e Ronciglione, e colle condizioni contenute nell' accennato chirografo del tenore seguente cioè: