Sayfadaki görseller
PDF
ePub

Katholische Symbole

Ib. sess. 7. can. 5. Si quis dixerit, baptismum liberum esse, hoc est non necessarium ad salutem, anathema sit. can. 12. Si quis dixerit, neminem esse baptizandum, nisi ea aetate qua Christus baptizatus est, vel in ipso mortis articulo, anath. sit. can. 13. Si quis dixerit, parvulos eo quod actum credendi non habent, suscepto baptismo inter fideles computandos non esse, ac propterea, cum ad annos discretionis pervenerint, esse rebaptizandos, aut praestare omitti eorum baptisma, quam eos non actu proprio credentes baptizari în sola fide eccle siae, anath. sit.

[ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors]

Conf. Helv. II. c. 20. Damnamus Anabaptistas, qui negant baptizandos esse infantulos recens natos a fidelibus. Nam iuxta doctrinam evang. horum est regnum dei et sunt in foedere dei, cur itaque non daretur iis signum foederis dei?

Conf. Gall. art. 35. Quamvis bapt. sit fidei et resipiscentiae sacramentum, tamen cum una cum paCat. Rom. 2, 2. 31. Doceantur (fideles), omrentibus posteritatem etiam illorum in ecclesia deus nibus hominibus baptismi legem a domino praescri-recenseat, affirmamus, infantes sanctis parentibus naptam esse, ita ut, nisi per baptismi gratiam deo re- tos esse ex Chr. auctoritate baptizandos. nascantur, in sempiternam miseriam et interitum a parentibus, sive illi fideles sive infideles sint, pro

creentur.

[ocr errors]

Conf. Angl. p. 94. Ab eo (baptismo) neminem, qui velit profiteri nomen Christi, ne infantes quidem christianorum hominum, quoniam nascuntur in peccato et pertinent ad populum dei, arcendos esse. Art. Angl. 27. Baptismus parvulorum omnino in ecclesia retinendus est, ut qui cum Ch. institutione optime congruat.

Ib. 2, 2. 33. Non dubitare licet, quin infantes fidei sacramenta, cum abluuntur, accipiant: non quia mentis suae assensione credant, sed quia parentum fide, si parentes fideles fuerint, sin minus, Conf. Belg. art. 34. Credimus, omnem hominem, fide, (ut d. Augustini verbis loquamur), universae, qui id satagit, ut vitam aeternam consequatur, sesocietatis sanctorum muniuntur. Etenim ab iis om- mel unico baptismo illo, qui in posterum non iterenibus recte dicimus eos baptismo offerri, quibus tur, baptizari debere. (Infantes fidelibus parenplacet, ut offerantur, et quorum caritate ad com- tibus natos) baptizandos et foederis signo obsignanmunionem sancti spiritus adiunguntur. dos esse credimus, sicuti olim infantes circumcidebantur in Israele propter easdem promissiones infantibus nostris factas cet

Ueber die Kindertaufe bei d. Griechen s. (ausser den Andeutungen Conf. orth. p. 158. 159. 160.) Jerem. in Actis Wirtemb. p. 188. Metroph. Critop. c. 7. p. 87. Dosithei Confess. c. 16.

Vgl. noch Cat, Heidelb. Fr. 74. u. Cat. Genev. p. 524 sq.

Anmerk. 1. Die Nothwendigkeit der Taufe zur Seligkeit erklärt die kathol, Kirche dahin, dass auch die Christenkinder, wenn sie ungetauft sterben, der himmlischen Seligkeit verlustig gehen, womit F. C. p. 826. No. 2. übereinzustimmen scheint; dagegen verwirft Conf. Scot. negat. p. 127. den kathol. Lehrsatz ausdrücklich, auch die Declar. Thorun. will nichts von absoluter Nothwendigkeit der T. wissen, und unter den protest. Theologen ist bekanntlich die Ansicht vorherrschend geworden, nicht privatio, sondern contemtus sacramenti mache verdammlich.

[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small]
[ocr errors]

Katholische Symbole. [Bellarmin bapt. 1, 4. stellt als Controvers zwischen Katholiken und Protestanten die Frage auf: an bapt. sit necessarius ut medium ad salutem, ita ut si quis non baptizetur, pereat, etiamsi forte ob ignorantiam excusetur a praevaricatione praecepti und behauptet: semper ecclesia credidit, infantes perire, si absque baptismo de hac vita recedant; sucht ferner diesen Satz durch eine weitläuftige Argumentation zu erweisen und fügt endlich bei: etiamsi parvuli sine sua culpa non baptietiamsi parvuli sine sua culpa non baptizantur, non tamen sine sua culpa pereunt, cum habeant originale peccatum. Vgl. auch Klee kathol. Dogmat. III. S. 114. Ueber den limbus infantum s. Nr. 17. Anm: 3.] Anmerk. 2. Da es nach 14, 3. protestantische Lehre ist, dass nur Gläubige die sacramentirliche Wirkung der Taufe an sich erfahren, so lag die Frage sehr nahe, ob (neugeborne) Kinder, um dieses Sacraments fähig zu sein, ebenfalls Glauben hätten und haben könnten. Indess ist dieser Punkt symbolisch nicht ausgeführt worden. Nur eine Hindeutung darauf findet sich Catech. mai. p. 546., die reform. Confessionen bieten aber auch nicht einmal eine solche dar. Wir dürfen also hier die Sache übergehen u. verweisen auf Chemnit. Exam. 2, 2. 10. 7 sqq. Calvin institut. 4, 16. 19. vgl. auch Bellarmin bapt. 1, 10 sq.

Protestantische Symbole. abripi contingat? Clara est domini promissio, quicunque in filium credidit, non visurum mortem, nec in iudicium venturum, sed transiisse a morte in vitam; nondum baptizatum nullibi damnasse comperitur. Quod in eam a me partem accipi nolo, perinde ac si baptismum contemni impune posse innuerem (quo contemtu violatum iri domini foedus affirmo, tantum abest ut excusare sustineam), tantum evincere sufficit, non esse adeo necessarium, ut periisse protinus existimetur, cui eius obtinendi ademta fuerit facultas. Atqui si eorum commento assentimur, eos omnes citra exceptionem damnabimus, quos a baptismo casus aliquis prohibuerit, quantacunque alioqui fide praeditos, per quam Christus ipse possidetur. Insuper infantes omnes aeternae mortis reos peragunt, quibus baptismum negant sua ipsorum confessione ad salutem necessarium. Viderint nunc, quam belle sibi cum Christi verbis conveniat, quibus regnum coelorum illi aetati adiudicatur. Atque ut nihil illis non concedamus, quantum ad huius loci intelligentiam attinet, nihil tamen inde elicietur, nisi prius, quod iam constitutum est a nobis, dogma de infantium regeneratione everterint. theol. 25, 60 sqq. S. Heidegger Corp.

[ocr errors]

Vgl. auch Limborch theol. chr. 5, 68. 7.

Socinianische u. Arminianische Symbole.

Catech. Racov. p. 222. (der letzten Revision): numquid ad baptismum infantes pertinent? Si quidem veteris apost. eccl. morem spectes et finem, in quem hic ritus fuit ab apostolis institutus, ad infantes non pertinet, cum in scripturis nec mandatum nec exemplum ullum hac de re habeamus, nec ipsi fidei in Chr. adhuc capaces sint. Tamen errorem (paedobaptismi) adeo inveteratum et pervulgatum christiana caritas tolerare suadet.

--

[ocr errors]

Socin bapt. aquae c. 17. p. 737. a. De eorum baptismo, qui ex parentibus pro fratribus agnitis et receptis nascuntur, ita statuo, ut, quando non, vel si infantes baptizentur, id per se ipsum quidquam mali parere posse videtur, potestas unicuique fiat suos infantes vel baptizandi vel secus. Hanc infantium suorum baptizandi vel non baptiz. libertatem ad eos etiam extendimus, qui tum primum ad Ch. ecclesiam sunt aggregandi.

[ocr errors]

Vergl. noch Ostorodt Unterricht. c. 39. p. 363. Die Confess, sagt über die Kindertaufe gar Nichts.

Apolog. Remonstr. c. 23. p. 247. Remonstrantes ritum baptizandi infantes ut perantiquum haud illubenter etiam in coetibus suis admittunt adeoque vix sine offensione et scandalo magno intermitti posse statuunt; tantum abest, ut eum seu illicitum aut nefastum improbent ac damnent. Sed nec arbitrantur tamen propterea, eum ut praecise observatu necessarium vel ex praecepto Ch. vel ex traditione apost. vel alia aliqua certa atque indubitata auctoritate tenendum, urgendum aut imperandum esse.

Vgl. Curcella eus de pecc. orig. 56. p. 913. Auch Limborch theol. christ. 5, 68. 19 sqq., obschon die Kindertaufe gegen die Anabaptisten eifrigst vertheidigend, gelangt doch zuletzt zu demselbea Resultate. Dabei bestreitet er es aber als Irrthum, dass die nichtgetauften Christenkinder verdammt

würden (3, 5. 2.) u. sagt in der Hauptsache: Omnes infantes, sicut per Adamum moriendi necessitat subiiciuntur, ita nostro iudicio ex morte liberantur per Chr., sive baptizati sint sive non; non enim gratia div. ita huic signo alligata est, ut deus extra illud eam non communicet. Die Stelle Joh. 7, 5. wird blos auf Erwachsene bezogen.

Anabaptistische (Mennonitische) Symbole.

Von den ältern Wiedertäufern s. F. C. p. 826. Aus den mennonit. Symbolen rücken wir folgende Stellen ein. Ris Conf. art. 31. Aqua baptizantur in nomine patris et sp. s., qui doctrinam sancti evangelii audiunt, credunt et libenter poenitenti corde accipiunt. Tales enim iussit Christus baptizari, sed neutiquam infantes. Auch in der Confess. der verein, Frisen u. Deutschen ist nur von bapt. adultorum die Rede. Und in den Frankenthaler Verhandlungen wurde die Kindertaufe verworfen, als von Christus nicht geboten, und festgestellt: infantes salvari absque baptismo per merita Christi, et nemini signum baptismi convenire quam credenti s. Schyn plen. deduct. p. 236.

[ocr errors]

Horn. Bekenntn. art. 21. Es wird mit grossen Reden verworffen die Taufe der jungen nichts wissenden Kinder; sondern halten dieselbe vor eine Menschen - Pflanzung im Reiche des Antichrists versiret, welche mit Recht gebühret ausgerottet und verworffen zu werden, nachdemmahle in dem gantzen neuen Testament, noch von seinen Aposteln im geringsten nichts davon befohlen, noch geschrieben ist; sondern ist in der That nichts anders, als eine Verachtung und Vertretung der wahren Tauffe Christi, in vielen Theilen streitig gegen dieselbe.

S. noch Schyn hist. Mennon. cap. 3. 4. u. plenior deductio p. 250. u. was die Baptisten anlangt, Alberti Briefe IV. 1316. 1341. Die Wiedertaufe, welche sonst bei den Anabaptisten u. Mennoniten gewöhnlich war (gegen dieselben s. A. C. p. 12. Apol. p. 156. F. C. p. 623. 826. Conf. Helv. II. c. 20.), betraf theils diejenigen, welche als Christenkinder schon getauft waren, aber als Erwachsene zur Gemeinde übertraten, theils die, welche aus dem Schoosse der mennonit. Gemeinde selbst eine Zeitlang excommunicirt gewesen. Die Wiedertaufe der Letztern ist von den Mennoniten bald selbst als unchristlicher Missbrauch verworfen worden, die der Erstern aber dauerte länger fort, ist indess jetzt auch bei den meisten Gemeinden abgeschafft s. Walch Religionsstreit. ausser der luth. Kirche I. 597 f. IV. 713 ff. Schyn hist. Mennon. p. 10. Das Bekenntn. der vereinigt. Frisen u. Deutschen sagt art. 11. nur: hominem sub conditione verae poenitentiae et scripturae conformis fidei semel baptizatum nunquam rebaptizamus.

[ocr errors]

*

Die Quaker erklären die Kindertaufe für eine mera traditio humana, cuius nec exemplum nec praeceptum in universa scriptura invenire est Barclaii Apol. thes. 12.

Anmerk. 1. Die Ketzer taufe, wenn sie nur im Namen der Dreieinigkeit (u. cum intentione s. ob. 14, 3.) geschehen ist, lässt die kathol. u. griech. Kirche gelten Trid. sess. 7. can. 4. vgl. Conf. orth. p. 157. Indess soll in der russ. Kirche lange Zeit eine Wiedertaufe der christl. Convertiten üblich gewesen sein Heinecc. II. 256. u. selbst in der rom.-katholischen haben sich hin und wieder zelotische Pfaffen erlaubt, die übertretenden Protestanten noch einmal zu taufen. Die protest. Kirche hat nie von einer Wiedertaufe der Convertirten etwas gewusst. Sim. Episcop. respons. ad dilemmata pontif. p. 162 sq. hält es für gleichgültig, ob die von Ketzern Getauften noch einmal zu taufen seien. Für die Gültigkeit der in der kathol. Kirche geschehenen T. erklärt sich unter den protestant. Confessionen nur die Gall. art. 28. ausdrücklich.

Anmerk. 2. Was die Taufmanipulation betrifft, so beobachtet die morgenl. Kirche bekanntlich ein (dreimaliges) Untertauchen (navádvois, natadveodai rois iv tý vdate) Conf. orth. p. 157. Metr. Critop. Conf. p. 86. Jerem. in Actis Wirtemb. p. 238. s. Heinecc. II. p. 247 ff., während man in der abendländischen (kathol. u. protestant.) Kirche (mit Ausschluss der Baptisten s. Alberti Briefe IV. 1316, 1342.) den Täufling nur besprengt, obschon Cat. mai. p. 548. von einem in aquam mergi die Rede ist. Die Griechen legen auf das Untertauchen grosses Gewicht, den Abendländern aber scheint die Art, wie das Wasser dem Taufling applicirt wird, gleichgültig vgl. Catech. Rom. 2, 2. 17. Klee kathol. Dogm. III. S. 100. Limborch theol. chr. 5, 68. 13. Das einmalige Besprengen tadelt an den Katholiken Jerem. 1. c. p. 63. vgl. aber Bossii instit. theol. II. p. 380 sqq. Gegen das Besprengen überhaupt erklären sich die Socinianer Catech. Racov. p. 222. (der letzten Revision) 1) Östorodt Unterricht. S. 362. Vom Exorcismus, welchen die kathol. Kirche unter ihren Taufcerimonien hat Bellarmin bapt. I. 25. Becani manuale controv. II. p. 34 sqq., enthalten die ältern protest. Symbole nichts; die Conf. Brandenb. 7. verwirft ihn ausdrücklich vgl. Calvin institut. 4, 19. 24. In der luth. Kirche war er lange üblich s. D. Melch. Krafft ausführl. Historie vom Exorcismo. Hamb. 1750. 8., Spörl Pastoraltheol. S. 193 ff.

1) Non recte dicis, eos infantes baptizare; non enim baptizant, quod sine totius corporis in aquam immersione et ablutione fieri nequit, sed verticetenus tantum leviter adspergunt; quem tamen errorem christiana caritas tolerare suadet.

Anmerk. 8. Die kathol., griechische und lutherische Kirche gestatten in dringenden Fällen eine Taufe durch Nichtgeistliche, nam. die Wehmütter, ja die katholische lässt selbst Nichtchristen als Täufer zu. Conf. orth. p. 159. εἰς καιρόν τινος ανάγκης ἠμπορεῖ νὰ τὸ κάμῃ τὸ μυτήριον τοῦτο καὶ κοσμικὸν πρόσωπον ἀν deos nyvvaino's (Metroph. Critop. Conf. p. 87. Dosithei Confess. c. 16.), Cat. Rom. 2, 2. 24. Cogente necessitate baptizare possunt omnes etiam de populo sive mares sive feminae, quamcunque illi sectam profiteantur. Nam Judaeis quoque, infidelibus et haereticis cum necessitas cogit, hoc munus permissum est (nur die Taufcerimonien müssen in solchem Falle unterlassen werden) vgl. Bellarmin de bapt. 1, 7. Klee Dogmat. III. S. 124. 126. Die luther. Symbole enthalten nichts Ausdrückliches über die Nothtaufe; die diessfalls bestehende Observanz aber ist ersichtlich aus Spörl Pastoraltheol. S. 182 ff. Die ref. Kirche hat sich gegen die Nothtaufe erklärt Conf. Helv. II. c. 20. vgl. Conf. Scot .árt 22. Calvin institut. 4, 15. 20 sqq., milder urtheilt Apol. Conf. Remonstr. p. 246 6 sq. vgl. Limborch theol. chr. 5, 69. 8.

Anmerk. 4. Ueber die Glockenweihe in der kathol. Kirche (eine Benediction), welche man zuw. auch eine Glockentaufe genannt hat (A. Smalc. p. 337. Conf. Scot. neg. p. 127.) s. kathol. Kirche Schlesiens S. 338 ff. Schmid Liturgik II. S. 557.

[blocks in formation]

Die christlichen Parteien, welche das Abendmahl als einen von Christus eingesetzten Religionsgebrauch feiern, betrachten dasselbe entweder als blosse Danksagungs- und Bekenntnisscerimonie, wie die Socinianer, Arminianer u. Mennoniten; oder als Gnadenmittel, das dem Geniessenden etwas Himmlisches mittheile und dadurch seine Wiedergeburt unmittelbar fördere. So die Katholiken, Griechen und Protestanten, obschon den Umfang dieser Gnadenwirkung verschieden bestimmend.

[blocks in formation]

Socinian., Arminian, u. Mennonit. Symbole.

Cat. Rac. qu. 334. (Coena domini) est Christi institutum, ut fideles ipsius panem frangant et comedant et ex calice bibant, mortis ipsius annuntiandae caussa. Quod permanere in adventum ipsius oportet.

Ib. qu. 335. (Annuntiare mortem domini) est publice ac sacrosancte Christo gratias agere, quod is pro ineffabili sua erga nos caritate corpus suum torqueri et quodammodo frangi et sanguinem suum fundi passus sit, et hoc ipsius beneficium laudibus tollere et celebrare.

Ib. qu. 337. Nonne alia causa, ob quam coenam instituit dominus, superest? Nulla prorsus. Etsi homines multas excogitarint, cum alii dicant esse sacrificium pro vivis et mortuis. Alii usu ipsius se consequi peccatorum remissionem et firmare fidem sperant, et quod eis mortem domini in mentem revocet, affirmant.

Ib. qu. 344. Verum sensum (verborum hoc est corpus meum) facile intelliges, si animadverteris, et in sacris literis et vulgo admodum esse usitatum, ut figurae et imagines et signa memorialia appellentur earum rerum nominibus, quarum sunt imagines cet. Quare cum Ch. vellet hoc ritu a nobis annuntiari mortem suam cruentam cum quadam illius adumbratione et repraesentatione, ideo dixit, panem hunc, qui frangitur, esse corpus suum, h. e. signum memoriale et figuram quandam esse corporis sui cet.

confirmari saltem

Socin de coena dom. p. 753. b. Quod omnes fere opinantur, hoc ritu fidem nostram, ne id quidem verum censeri debet, cum nec ullo sacro testimonio comprobetur nec ratio ulla sit, cur id fieri possit. Quomodo enim confirmare potest nos in fide id, quod nos ipsi facimus cet. p. 754. b. Animadvertendum est, posse quidem in ipsa coena dom. celebranda confirmari et augeri fidem, sed non ex ipsa panis et vini sumtione, nec ex virtute aliqua divina ——, sed ex mutuis cohortationibus mutuoque Ch. praeceptis obedientiae exemplo, ex solenni illa commemoratione et concelebratione beneficiorum dei et Christi, et denique ab ipso divino verbo toti cerimoniae adiuncto.

[ocr errors]

Vgl. auch Ostorodt Unterricht. c. 38. u. über die Grundsätze der siebenbürg. Unitarier Rosenmüller im Archiv. f. alte u. neue KG. I. I. 129 ff.

Conf. Remonstr, 23, 4. S. coena est alter Novi Test. sacer ritus, a Jesu Christo ea qua proditus fuit nocte institutus, ad celebrandum eucharisticam et solennem mortis suae commemorationem, in quo fideles, postquam se ipsos explorarunt inque vera fide approbarunt, sacrum panem in coetu publice fractum edunt et simul vinum publice fusum bibunt, idque ad cruentam domini mortem pro nobis obitam (qua sicut corpora nostra cibo et potu seu pane et vino sustentantur, ita corda nostra in spem vitae aeternae aluntur et nutriuntur) cum solenni gratiarum actione annuntiandum, suamque vicissim cum crucifixo Christi corpore et effuso sanguine (sive cum ipso Jesu Ch. pro nobis crucifixo et mortuo), eoque beneficiis omnibus per mortem Jesu Christi partis atque acquisitis, vivificam et spiritualem communionem et mutuam simul inter se caritatem coram deo et ecclesia publice testificandam. Gegen die orthodox reformirte Abendmahlslehre s. Limborch theol. christ. 5, 71. 9 sqq.

[ocr errors]
[ocr errors]

Ris Conf. art. 34. Tota externae coenae actio nobis ante oculos ponit, testatur et significat, Christi sanctum corpus in cruce fractum esse ad remissionem peccatorum nostrorum, illum iam in coelis glorificatum animarum nostrarum esse panem vivificantem. Per eam docemur inter externam illam actionem corda nostra sursum elevare sanctis supplicationibus, atque verum et summum bonum hac coena adumbratum a Christo petere; tandemque nos adhortatur, ut deo agamus gratias atque unitatem et caritatem inter nos exerceamus.

[merged small][ocr errors]

Conf. orthod. p. 169 sq. Οἱ καρποὶ τοῦ μυςηρίου τούτου εἶναι τοῦτοι· πρῶτον ἡ ἀνάμνησις τοῦ ἀναμαρτήτου πάθους καὶ τοῦ θανάτου τοῦ Χριςοῦ — -· τὸ δεύτερον κέρδος εἶναι, διατὶ τὸ μυς. τοῦτο γίνεται ἱλασμὸς καὶ καλοσύνημα πρὸς τὸν θεὸν διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν εἴτε ζῶντων εἴτε καὶ ἀποθαμένων - - τὸ τρίτον διάφορον εἶναι ὅπου ὅποιος χριςιανὸς εὑρίσκεται παρῶν συχνᾶ εἰς τὴν θυσίαν ταύτην καὶ νὰ κοινωνᾶ τοῦ μυςηρ. τούτου, ἐλευθερώνεται δι ̓ αὐτοῦ ἀπὸ κάθα πειρασμὸν καὶ κίνδυνον διαβόλου cet.

Concil. Trid. sess. 13. euchar. cap. 2. Sumi voluit Ch. sacramentum altaris tanquam spiritualem animarum cibum, quo alantur et confortentur viventis vita illius, qui dixit: qui manducat me cet. (Joh. 6.) et tanquam antidotum, quo liberemur a culpis quotidianis et a peccatis mortalibus praeservemur. Pignus praeterea id esse voluit futurae nostrae gloriae et perpetuae felicitatis adeoque symbolum unius illius corporis, cuius ipse caput existit cet. can. 5. Si quis dixerit vel praecipuum fructum eucharistiae esse remissionem peccatorum vel ex ea non alios fructus provenire, anath. sit.

[ocr errors]

Obige Affirmation wird Cat. Rom. 2, 4. 47 sqq. weitläuftiger auseinander gesetzt vgl. auch Klee Dogmat III. S. 196 ff. Gegen die Protestanten macht Bellarmin eucharist. 4, 17. als allgemeine kath. Lehre geltend: eucharistiam non remittere peccata mortalia, quorum homo conscientiam habet, et ideo requiri, ut antea purgentur (sacramento poenitentiae). Wir geben die Wirkungen der Eucharistie (Communion) nach Bossii institutt. theol. III. p. 155 sq., wo sie präciser als in vielen andern Lehrbüchern dargestellt sind, an: primus effectus est augmentum gratiae sanctificantis s. vitae spiritualis, quod scholastici gratiam secundam vocant homini iusto per modum nutritionis collatam; secundus est remissio peccatorum venialium (vgl. Cat. Rom. 2, 4. 52.), non autem mortalium; tertius est diminutio fomitis et concupiscentiae; quartus perseverantia in iustitia; quintus est remissio poenae tempor. peccato debitae: accedentes enim ad eiusmodi sacram. commemoramus deo sacrificium illud, quo mirum in modum divina iustitia delinita fuit per superabundantem satisfactionem; sextus est immortalitas carnis nostrae; septimus est suavitas, dulcedo ac delectatio mirifica, qua iustorum animae perfunduntur cet.

[blocks in formation]

Apol. A. C. p. 99. Instituta est coena domini, ut recordatione promissionum Christi, quarum in hoc signo admonemur, confirmetur in nobis fides et foris confiteamur fidem nostram et praedicemus beneficia Christi.

Cat. mai. p. 555. Ideo ad sacramentum (altaris) accedimus, ut eiusmodi thesaurum ibi accipiamus, per quem et in quo peccatorum remissionem consequamur. Siquidem propterea a Christo iubeor edere

« ÖncekiDevam »