Sayfadaki görseller
PDF
ePub

ende niet dan ruste, ende waeroff wy U vrentlike waernende laten weten, dat onse ghenedighe heer van Utrecht by deser tyt, in desen sinen lande van Utrecht niet en is; ende sinen Ghenadighen ons tot eenige vremden volke aldaer ondankelike wesen solde ende onbehaghelic; begheren hieromme, dat ghy daer sulken raet op hebben wilt ende U soe versien, dat ghy van ghenen vremden volke daer binnen uwer stede heimelic off openbaer verladen off overhoopt en wert, om enighe vervremding of arge saken, die onse ghenedighe heer van Utrecht ons ende anderen sinen staten, dat God verhuede, van comen ofte gheburen mochte. Ende hieromme hier off uwe goede beschreven antwoert ons hier van laten weten, daer onse ghenedighe heer voirsz., syn anderen staten ende wy elx hem nae weten moghen te rechten.

XLVII.

DEN HOECHWEERDIGHEN.

Wy stat van Utrecht begheren U te weten, onsen dienst, gunst ende groet, etc. Also ghy, ghenadighe heer, ende ghy stede Deventer, Campen, Zwolle an gheen syde, wy ende uwe stat van Amersfoert an dese syde der Yselen, om cracht ende ghewalt uyt uwe landen ende steden te weren ende te wederstaen, samenlic verbonden syn ende malc den anderen gheloeft hebben, also die brieve dat inhouden, beseghelt met uwen seghel, ghenedighe heer, ende met onser aller slote ende stede seghelen, welcke verbande ende brieve noch binnen horen tyden ende van weerde syn; ende wy uwer ghenaden ende uwe eerbaerheden, eenwerve, anderwerve ende derdewerve te kennen ghegheven hebben, die ghewelde, crachten ende onrechten, ons ghedaen in hertoghe Jans landen van Beyeren ende op synen stromen ende daer hy bewint heeft, ende daer uyt ende weder inne aen vanghenisse, nederslaghen, roverie, ende enen onsen ondersaet, nu binnen veertien daghen laetsleden, sin noese afghesneden is, ons te smeten ende ons te veronrechten ende te ghewelden, daer wy by versueck yerste van ons selven, noch nae by uwen hoghen rade, noch by uwen steden, raden ende vrenden, die dat mede versocht hebben, tot gheenen bescheide van ghecomen en syn; soe bidden ende versuecken wy U, ghenadighe heer, oitmoedelick, ende maenen ende eysschen U, eerbere steden van Deventer, Campen ende Zwoll, ende elcken van U bisonders, dat ghy ons te hulpe ende te baten coemt ende ons doet nae ingehout der verbande brieve voirsz., als dair toe behoert ende gy ons schuldich syt te doen. Daer wy om U te manen onse ghebreke te thonen ende in onsen naeme te vervolghen, nae inhout der selver brieve ghemachticht hebben ende machtighen Henric G.... onsen ghesworen dienre, dese maninghe ende vervolghe van onser weghen ende in onsen naem aen U te doen ende te vorderen of wy dat selver deden, also wy oick doen met desen brief; aendachtich ghenedighe heer ende lieve vrende, dat wy U onse rade ende vrende, als daertoe behoert, gerne hierom by U ghesent hadden, dit vervolch te doen.

XLVIII.

Hochgeboren, duerluchtighe furste, ghenedighe heer. Wy hebben uwer ghenaden voortyts gheschreven ende ghebeden, dat uwe Ghenade dat so wolde doen bestellen, dat onse bode met onsen brieven, boitscappen ende antwoerden veylich ende vredich ende all in uwen landen, steden ende ghebieden ryden muchten, gheliken wy uwen boden ende alre

heren ende goeder lude in onser stat ende ghebieden vrentlicke deden, want onse boden ende knechten van Egmont gevreest ende zeer ghedreicht worden, des onse bode nu een manendaghe leste leden, die met brieven aen den heer van Egmont sprekende tot Tyel, zoe zeer ghevreest ende gheanxt is, dat hy uwe straten niet meer ryden en dar; waerom wy uwe Ghenaden rechte dienstelycke bidden met alre oetmoeden, dat gy, Ghenadighe, dat soe wilt doen bestellen ende bewaren, dat onse bode mit horen ende boitscappen ende alle in uwen landen, steden, straten ende ghebieden veylich varen ende keren moghen, ende hem dit ghedruck vanden heere van Egmont ende vanden sinen ofghedaen worde, also dat ummer behoert; ende wy uwen ende alre goeder heeren ende luden ende boden gerne weder doen willen, ende ons uwer Ghen. antwoert ende goeden willes weder van laten scriven.

XLIX.

AN DORTRECHT, anno 1434., in die
S. Georgii martyris.

Eersame, voirsichtighe, wyse, gheminde vrende. Also wy U voir gheschreven hebben voir Egbert Speldemaker, onsen armen borgher, dat hy selver binnen uwer goeder stede niemant loftich noch plichtich en was, soe hy ons seyde, ende daer en boven van Jan Arntsz. beset wart, overmits lyfrenten, die wy hem schuldich wesen solden, gheven wy uwer wysheiden te kennen van Jan Arntsz. saken, hoe hy hem selven ende syn feiten bekennende, mit Willem de Witte, sinen swagher ende zuster man, wt onser stat voirtvluchtich ende ballinghe gheworden is, om der jammerliker doet aen seligher ghedachten Bernt Proeys, onsen burghermeyster ghedaen, doe in synre bedde cranc ligghende, daer doet ghesleghen, ende meer anderen opter straten doet ghebleven, swaerliken ghewont ende thoer ghenomen is, ende om menich swaer opsat ende verraderie, om ghemeene bloetstortinghe ende overvallinghe, aen onser stat te gheschien, dat vaste ghemelt ende van Gods ghenade gheopenbaert is. Ende also sy daerna teghen ons in veten ghecomen ende ghebleven syn, ende der hoghe vursten zuenen, beide toe Bourgoen. ende toe Ghelre, daer zy inne bezuent gheweest hebben mochten, versmaet ende overghesleghen hebben, hebben wy diere onser ballinghe ende viande goede ende have toeghesleghen ende aen ons gherekent voir haer brueken, ende om den ghebreucten daermede te beteren, soe ver die goede strekken. Nae welken vursten zuenen, ende nameliken ons gen. heren van Bourgoen., sy in uwer goeder stede, of anders in sinen lande ofte steden, off daer hy tbewynt heeft, niet comen noch wesen en solden; deden sy daer en boven, dat men dat rechten solde aen horen lyven, etc., also die copie der articlen der zuenen in dien dele hier ynne ghelacht, dat bewysen, so bidden uwer wyser bescheidenheiden, vrentlike begherende, ons te gheschien van onsen ballinghen voirsz. na inholt der zuenen voirscr., ende Egbert Speldemaker, onsen borgher, quyt te schelden van der besettinghe Jan Arntsz. voirsz., want dat ummer soe behoert. Voirt vanden anderen commer, op Egbert ghedaen van Daniel Danielsz., uwen poirter, als vanden ghelde den onsen yerste in uwer stat afghenomen ende vanden onsen in onser stat ghewonnen, bidden wy uwer liefden den selfden Danielsz. by ons te senden, dien wy overal in onsen ghebieden gheleide gheven in comen, in merren ende in scheiden, een maent lang naest comende duerende; wy hopen zulke weghe ende vueghe mit Daniel te vinden, dat hy des ghelts te vreden warden sal, ende uwe wysheiden hier mitten besten inne bewisen, opdat uwe goede stede ende wy vrentlic onderlinghe waren, keren ende wesen moghen. Ende ons hieroff uwe goede antwoert, etc.

L.

Hogheboren, duerluchtighe vurstinne, ghenedighe Vrou. Onse ghenedighe heer van Brabant heeft ons nn doen scriven mit sinen zendebrieven, ende oick eertyts doen thonen andere wthanghende beseghelde brieve opten heer van Culenborch sprekende, daer ynne syn Ghenaden hem machtighen ende op hem bewisen dat aendeel, dat van den ghevanghen comen sall, die binnen onser stat gheleghen hebben ende leggen vanden stryde tot Gorichem, daer wy U copie van seynden; Ende want, ghenedighe Vrou, ghy daer bewys met uwen wthanghenden beseghelden brieve, ons doe ende dicke ghethoent, of ghedaen hebt Gotscale van Wynsen van sinen winen in uwer herberch ghelevert, also onse lieve heer ende vrent, die borchgreve van Montfoerde, doe uwe tresorier, uwen Ghenaden daer bewys van doen soude; Ende hier toe uwe rade ende vrende mit uwen brieve van ghelove in onsen rade, out ende nye, tot tween tyden, nu laetste verleden, doe die heere van Egmonde, etc., (ut in alia litera,) soe bidden wy uwen ghenaden diensteliken mit allen oitmoede, dat uwe ghenaden hiervan mit onsen ghenadighen heer van Brabant, sinen ende uwen raden ende vrenden raden, des soe overcomen willen, dat wy, van des boven onsen verleiden ende bewysden cost voirsz. over comen sall, met enen ghelde ende tot enen weghe betalen moghen, etc. (ut in litera dicta).

LL

AEN CAMPEN, anno XXXV.

Eersame, gheminde vrende. Onse vrende by onsen ghenedighen heer van Utrecht, Uende uwen medesteden ghesant ende ghelast met onsen saken ende boitscappen, hebben ons relacien ghedaen. Mer na dat sy van ons tot uwert op reyse waren, hebben die heer van Santes ende van Boimont ende die andere raden ghemachticht ter saken van Hollant ende van Zelant, van weghen ons ghenedichs heren van Burgoen. ons oir brieve ghesent, om des dyngsdaghes na laetare ter dachvaert tot Schoenhoven te seynden, ende U namentlic die dachvaert te laten weten, also uwe eersaemheiden in oiren brieff, den wy U senden, hier inne besloten, wael sien moghet, daer onse ghenadighe heer van Utrecht bi deser tyt in synre stat van Utrecht, wy ende die stat van Amersfoort onse vrende van rade zenden sellen, ende also dese dachvaert opter laetster dachvaert weder anghenomen ende bescheiden was; Ende onse vrende voirsz., vrenden ende raden uwer drier steden ende sonderlinghe in uwen rade geopent hebben ende voirt beste gheraden, dat ghy uwe vrende ter dachvaert mede schicken wolt mit uwen ghebreken, so laten wy uwer liefden dit noch weten; Ende is wael van onsen rade, dat ghy U ummers ter dachvaert bestelt ende uwe vrende ter goeder tyt in onser stat sendet, om samenliken tot Schoenhoven ter dachvaert te senden, ende dat beste mit malkanderen te raden, dat wy oick den hoghe rade van Bourgoen. te doen geschreven hebben ende dat wy uwer wysheiden dese dachvaert aldus gheschreven hebben. Ende hebben voir U, als voor ons, om gheleide ghesant anden rade van Burgoen. voirsz.

LII.

Anno XXXV., octava martii.

Eerbere, wyse, gheminde vrent, onse gunstelike gruete ende des wy U to lieve vermoghen.

Wy ghetruwen ganscheliken uwer voersienighe wysheiden wael in ghedachtenisse te hebben, so ghy doe daer selver vervolch omme dedet an onsen heer van Utrecht, bisscop Frederic zaligher ghedachten, hoe een grote lelike zake tusschen Enghelant ende den lande van Vlaenderen opter zee geschiet was, te weten, een scip met luden ende guede gheroeft ende ghecrachticht wart, daer veel goeder coepluden groete haer goede inne hadden, als wy doe verstonden, welc scip ende goet die rovere ende quadien voert doer vuerden, die zee omme tot inder Zuderzee, yerste voir Harderwyc, slants van Ghelre, die guede daer meeste opbuerden, losseden ende dat scip lichten; Ende soe doe nae quamen by Campen, inden lande van Overysele, in enen water geheten: dat zwarte water, daer die stat van Campen beide, scip ende die quadien, vervolghen ende vanghen deden, ende in hore stat in hore vangnisse leiden, ende langhe laghen, daer doe groit vervolch vanden beschedichden coepluden omme gheschiede, om richtinghe der guede ende om recht over die quadien, dat vaste vertoich, so dat die quadien ummers van Campen wt der vengnissen quamen, vervolgheden die coeplude om horen schaden, opten stichte van Utrecht int ghemeen, ende hadden daerop gheworven brieve van marken ons ghenedichs heren van Burgoen., also ghy, eerbere vrent, ende meyster Jacob van Brug hier in dien tyden an seligher ghedachten bisschop Frederic voirsz. ende an onser stat, so ons wael te ghedencken is, vervolch om deden; ende wy onse onschulde ende onnoselheiden voir U van deden, dat ons daer lede te waer, mer buten den lande van Utrecht, buten allen onsen berichte ende ghebieden ghesciet waer, hebben then selven tyden onse selighe heer bisscop Frederic voirscr. ende wy tot Ghent voir den hoghen rade van Vlaenderen ende voir den scepen van koren (!) ghesent: omme onse onscult ende onnoselheiden deser dinghen te doen, daer die partyen vanden beschedichden ter antwoert ghecomen waren, hoer beclachten op ons deden, onsen secretarius onse antwoert onser onscult dede; Ende dat wy inden lande van Overysele en gheen berecht ofte moghe en hadden noch sy inden onsen, mer ghescheiden ende ghedeilde lande waren, elck op sinen rechte ende berechte staende, daer voir den hoghen rade van Vlaenderen voirsz. langhe gheding ende questien van waren tusschen goeden coepluden ende onsen secretarium voirsz., daer ynder uytdrachten die stat van Utrecht ende hoer burgheren ende ondersaten biden hoghen rade voirsz. van diere beclachden ende schaden der coeplude voirsz. quytghewiset worden; Ende die hoghe rade segeden mede, dat hem niet en ghebeurde oirs heren brieve te cancelleren; mer wolden nae paeschen doe nacst comende onsen ghen. heer van Burgoen. so onderwisen, dat die stat van Utrecht ende die hore voirsz. daer van ghevryhet wesen souden, ende dit heeft Henricus, onsen secretarius, onsen heer seligher ghedachten voirsz. ende ous weder aenghebracht; ende hierop hebben die borgheren ende die coepluden van Utrecht sint diere tyt vry ende veylich ghevaren van desen beclachte ende van allen dat daer ruert, tot desen daghe toe, overal inden lande van Vlaenderen, binnen den goeden steden ende daer buten. Ende bidden, etc.

LIII.

Anno XIV.XXIX., v. marti.

Wy borghemeesteren, schepenen ende rade der stat van Utrecht laten weten allen denghenen, die solt verdienen willen, dat die by ons comen inden ghestichte van Utrecht, daer Utrecht staet, den willen wy gheven elken man des daghes vyf nywe twnen op hoers selfs coste, ende wy willen daer haer hoeftheren wesen ende voer scade staen, ende sellen elc hebben

vyf daghe solts voer haer incoempte, alse sy in onsen dienste binnen onser stat ofte lande, daer Utrecht staet, comen syn in sulker voeghen, als sy inden velde weren met onsen ghenedighen here den postulaet, ofte met ons, ofte met onse ritmeesteren ofte homans; venghen sy dan enighen ghevanghenen, daer van sullen sy hebben te seelghelde tien Hollantsche schilden off den man binnen XIIII. daghen ; mer sy sullen die vanghen leveren binnen der stat van Utrecht; ende, worven sy enighe levende have, daer wy, ofte die onse inden velde weren, als voirsz. is, die sullen sy brenghen onder onsen wimpel off aen onsen ritmeestere ofte homans, ende dan sullen sy die levende have half hebben; mer, werven sy anders enich goet, behalven vanghen en levende have, dat sullen sy alheel hebben. Item, worve yemant ghevanghen, daer onse here, wy, ofte onse ritmeesters ofte homans niet inden velde en weren, die sullen sy brenghen in onser stat stock, ende die willen wy hem scatten omden derden penninck ende se die twe dele; ende weert sake, dat yemant were, die gheen seelghelt verdienen en wolde ende liever op syns selfs ghewin ende verlies by ons legghen wolde, die come by ons, dien willen wy sloten, husen ende hoven, ende, wes zy werven, te water ofte te lande van vanghen, have, schepinghe ofte enighe goede, sal heur wesen, behoudeliken ons alle ghevanghen te veroerveden ende alle goet, dat sy winnen, in onsen sloten te brenghen; ende brachten sy enighe baerdsen ofte roeye schepinghe binnen onsen havenen, die willen wy oeck voer scaden staen, off sy die verloren. Ende alle dieghene, die dus comen, als voerscr. is, die willen wy solt gheven ende doen, als voerscr. is, ende willen se alop betalen tot allen XIIII. daghen, ende sullen hebben, die dus comen in onsen dienste, ene vrie, goede, vaste veilicheit ende gheleide drie weken nae opsegginghe des soltes, ende alle die wile sy by ons ligghen ende bliven binnen den drien weken, dien sullen wy alliken wel hoer solt gheven; ende hebben, omme dese saken te vorderen ende te verdedinghen inder manieren voerscr., bevelinghe ghedaen ende bevelen mits desen onsen openbaren brieven, den eerbaren Johan van Buchorst, onsen lieven vrent, ende willen vaste ende stede holden, des hy hierinne doen sal, off wy dat selver deden, sonder alle arghelist, in kennisse des briefs ende onser stat seghel, hier op ghedrucket, int jaer ons Heren XIII.XXVIII., then vyfden daghe inder maent van meerte.

Wil over Ysele ghesent hebben onsen lieven raetsmedegheselle Ghisebrecht Louwerenssoen, camerer onser stat, dit te verdedinghe ende in deser voeghen die soldenaers aen te nemen, soe willen ende sullen wy vaste ende stede houden, des onse camerer voerscr. hierinne doen zal, of wy dat selver deden; dat selver deden; Ende des te oirconde hebben wy onser stat seghel opt spacium des briefs ghedrucket.

LVI.

AN CLEVE.

Hogheb., etc. Also daer een openbare clare zuene gheganghen is tusschen den hoghen. duerluchtighen vurste, den hertoghe van Burgoen., onsen ghenedighen heer, allen den sinen ende daer hyt bewynt heeft, op die een syde, ende den eerweerdighen, edelen, onsen ghenedighen heer, den postulaet, ons ende alre sinen ghestichte, optie andere syde, die de voirsz. onse ghenedighe heer van Burgoen., onsen heer ende ons voirsz. soe hoechlic gheloeft heeft te houden ende te doen houden, ende want, ghenedighe heer, onsen heer den postulact, noch sinen steden ofte landen die suenen in ghenen horen punten ghehouden, daer uwer Gen. raet ende dienre Dirc Henneric, van ons daerop geinformeert, wael van onderscheiden sal, bidden uwen Ghenaden hierom mit oitmoede, den selve Dirc hier ynne te horen ende gan

« ÖncekiDevam »