Vrouwen jaergetyde, elcx bysonder op hunluder sterfdach, oft binnen acht daghen daerna onbegrepen; ende sellen lesen vigilien van neghen lessen elken avondt nae den vesper by 't gemeen convent, nae onser gewoente, ende des anderen daechs daer aen doen singhen aldaer een misse van requiem ende twee lesende missen onder die singhende misse; ende sellen mede ghehouden wesen nae die vigilie m't eenen priester ofte by hemselven alleen opten avondt ende oock des anderen daechs nae de misse mit een voorsz. priester des voorsz. jonker Johan van Reness ende juffrouw Josina syns huysvrouwen grafstede te visiteren, lesende miserere mei Deus ende de profundis, met een collecte daertoe dienende, voor jonker Johans ende juffrou Josina voirser. zielen. Item, sellen wy voirscr. noch ghehouden wesen, daechs te voren eer men dat jaerghetyde houden sal, enyghe vande vrunden des dooden te doen adverteren ende vermanen om totten voorscr. jaerghetyde te comen in onser kerke, ende dat soe langhe, als jonker Johan ende juffrouw Josina voorscr. enyghe broeders, susters, ofte broeders of susters kynderen in levenden lyve hebben sellen binnen Utrecht wonende. Voirts sellen wy mater ende convent voirsc. ende onse nacomelinghen gehouden wesen daechs te voren voir die voirscr. jaerghetyde, die moeder van sinte Elysabeths gasthuyse, staende binnen Utrecht, te vermanen ofte doen vermanen, dat sy vyff van die weeskynderen seynt in onser kerke voirsz., om die selve singende misse te hoeren ende voir des voirscr. jonker Johans ende juffr. Josina syns huysfr. zielen te bidden, ende sellen wy ende onse nacomelinghen alsdan een yeghelyk vanden weeskynderen gheven een wittebroot van eenen stuver. Voirts sellen wy ende onse nacomel. voirsz. ghehouden wesen op elcken dach vande voirscr. jaergetyden, off binnen acht daghen daerna onbegrepen, onse susteren van onsen convent voirsz. in't ghemeen een goede refectie ende recreatie te geven met een goede hutspot, wel gecooct met goede pruimen ende resynen ende voel gecruyt, mitsgaders gebraden vleysch, oft indie vaste ofte advente twee goede pitantien van goeden visschen, ende sellen alsdan voirts elcke van onse susteren voirscr. geven een pinte goede rynsche wyn ende elcx een Oortgens wegge. Ende na die refectie sullen onse susteren van ons convent voirscr. die sielen van jonker Johan van Reness ende juffr. Josina, syn wyff voirscr., commenderen ende daervoir laten bidden. Ende ingeval onse convent voirscr. oft onse nacomelinghen, als dit voirscr. off enighe van dese voirscr. punten off conditien ende voirwaerden tot enyghen tyt versuymde ende nyet en hielden noch en voldeden in allen manieren, als voirscr. staet, soe sellen die huysmeesters inder tyt van sint Elysbetten ofte weeshuys binnen Utrecht van ons convent voirscr. oft onse nacomelinghen gerechtelyck moghen eyschen ende van ons gereedste goederen wt doen panden, tottie weeskynderen inden voirsz. weeshuys behoeff, voir elcken reyse, dat wy dat versuymden, zes gulden ende thyen stuver, tot twyntich stuver den gulden voirsz. gerekent, twelcke ons convent voirscr. gehouden ende schuldich sal wesen te betalen, als wittelic bekende ende verwonnen schult: ende tot versekertheyt ende voldoeninghe van altgene voirscr. is, beloven wy voor ons ende onse nacomelinghe als voren de voirsz. juffr. Josina ende hare erffghenamen ende nacomelinghen al tselve te sullen verwilcoeren ende verploghen werden, schout ende schepenen te Utrecht int gerecht, ende daer voire hemluden in handen te stellen tot eender echt speciale hypotheque ende onderpand onse huysinghe ende hofstede, van voir tot after, mit allen hare toebehoren, soe die staende ende geleghen is optie oistsyde aen die nyegraft, daer 't convent van S. Servaes van Utrecht boven ende ons convent voirscr. selver beneden naestgeleden syn, ende daer voirts acte van condemnatien daerop te passeren voir denselve gerechte, ende oock als 't selve by onsen here den vicario des bisscops van Utrecht te doen approberen, ratificeren ende confirmeren met synder Ed. transfix brieff, sonder arch. Des t'oirconde, soe hebben wy mater, suppriorin ende procuratrix voirscr., voor ons selve ende mede voir het gemeen convent voirsz,

desen brieff elex onderteykent met ons selfs hant, ende daertoe met ons convents voirscr. seghel besegelt. Gegeven int jaer ons Heren XV. neghen ende sestich, optie xxv dach in octob. Suster ANNA KNYFFS, mater. Ick suster MARGRIET YSACKS. Ick suster MARGRIT HENRICX.

14.

In deser manieren soe heeft Henric Mys, uyten name ende van weghen mater ende ghemeen convente vandie Magdalenen binnen Utrecht, aenbestaet Allart Jansz. van Hoboken, metselaer, het hoechuys, staende opten hoec vande gruensteghe, nu jeghenswoirdich mit masten onderschoert ende onderstut; ende dat in deser manieren:

Inden yersten, sal Allart Jansz. afbreken binnen inde huysinghe alle die middelschotten, van boven tot beneden, ende delen opnemen, totten meesten oerber ende profite vanden

convente.

Insghelyx alle tsteenwerck ende muraige vanden huyse, insghelyx die delen inden kelder ende alle duren ende vensters versetten, naer wtwisingh vanden patrone, daervan ghemaect. Sal insghelyx de kelder overwulven op pilers, ende die aefdochte, lopende inden kelder onder de dele, bewaren ende maken, dat twater vanden put ende anders, dat daer nu syn loep ofte schute heeft, bequamelyk lopen sal moeghen; sal mede maken inden kelder een uytgaende schoersteen.

Insghelyx in beyde die camers ende kucken al naer wtwisinghe vanden patroen, ende die selve opleveren, dat die niet roeken; ende off daer ghebreck in viel, sal die remedieren

ende verbeteren.

Sal mede twerck vast ende sterck fonderen ende maken, dat tselve jaer ende dach staet, sonder enighe schueren ofte treden, ende of dan enighe tredinghe ofte schuer quamen, sal hy die tot synen coste ende arbeyt remedieren.

Sal insghelycx boven inde huysinghe die delen weder leggen ende die middenschotten maken ende beplaesteren, sulcx, dat men die bequaemlicken bewonen mach.

Insghelyx die dele inden kelder, al naer wtwisinghe vanden patroen.

Item, sal mede alle fondamenten, soe vande huysinghe, pylers ende nywe poorte, tot synen cost, doen greven, ende die huysinghe soe met schoren ende anders onderfanghen, dat die huysinghe niet en valt, ende off daer ghebrek in viele, sal hy den convente die schade oprichten; des hem ghelevert zullen worden die schoringhe ende hout, daertoe dienende; ende sal hem een timmerman bygestelt worden met syn knechts, die hem die schoringhe sullen helpen doen, ende sal die timmerman thoutwerck, twelc van node wesen sal uytgebroken te worden, uytbreken ende afbreken.

Sal insghelyx die poerte tusschen de voorsz. huysinghe ende die muere vanden hoff van S. Servaes fonderen ende opmaken naden eysch ende patroen, daervan ghemaect.

Sal oick Allaert Jansz. voorsz. int werk comen, den yersten werkdach nae paeschen naestcomende, ende daer nyet uytscheiden tselve werck en sal volmaect syn. Ende tot wat tyden hy int metselen is, sal hy stellen met zyn selven vier kuyfelen (!); voir welken arbeyt des wercx voorsc. Henr. Mys, Allart voorsz. betalen sall, die somme van sestich Carolus gulden, twintich stuvers voor den gulden.

Ende alsoe Alaert hem beclaechden mitten loen niet te connen passeren, is hem door tusschenspreken van myn E. here Mr. Johan van Drolshagen beloeft, dat, indien in't werken bevonden wordt, dat hy meer dan sestich gulden verdient heeft, sal tghescheel tusschen die sestich, ende seventich gulden, die Allaert gheeyscht heeft, uytghesproken worden by

twee goede heren ofte mannen, die die moeder vanden Magdalenen ende Alart daertoc kiesen sullen; alle dink sonder arch. Des t'oirconde hebben partyen voirsz. elcx hore handen hier onder ghestelt, den III. martii, anno XVC.LXIX.

Aen den hoochweerdichsten heere ende vader in Gode, heere FREDERIK SCHENCK, freyheer van Tautenburch, aertsbiscop van Utrecht.

Verthonen in alre onderdanicheyt uwe hoochw. onderdanige dienaressen, mater, procuratrix ende gemeene susteren van S. Magdalenen binnen Utrecht, hoe dat onlancx leden by hemluyden in hueren convente gecomen es uwe hoochw. vicaris, te kennen gevende ende vermanende, dat zy suppl. haer zouden laten besluten volgende den teneur des heylichs conciliums van Trenten, ende alhoewel zy suppl. altyt overbodich geweest ende noch zyn uwe hoochw. bevelen te obtempereren, ende hebben nochtans alsdoen tzelve nyet kunnen doen, om die navolgende redenen:

Inden eersten, aengesien zyluyden, sprekende met behoerlyke reverentie, nyet en kunnen verstaen die meninge van tvoorsz. heylich consilium te zyne, dat men hemluyden arme suppl., die de coste voor de goede heeren duer, ende oeck met waeken byde sieken ende goede vrienden ende andersins moeten haelen ende verdienen, zoude behoren te sluyten, als noyt besloten geweest zynde, ende overzulcx geen slodt gevioleert hebbende.

Ten tweede, dat zyluyden in voorleden tyden geen professie ende plagen te doene, maer genouchsaem plagen te gaen in weerlicke habiten, begonst hebben die susteren, daer inne comende, te professien, zonder haer nochtans van eniche besluyten voor te houden, gemerct haerluyder regulen oft orde zulcx nyet en vermelt, behalven noch, dat zy suppleanten, als gerekent wordende onder die vier biddende orden, van allen schattingen ende ander ongelden vry ende exempt zyn, zulcx, dat, zoo verre zy suppl. zouden moeten we..., geen raedt en zouden weten, om die coste te crygen, maer van honger moeten vergaen. Ende gemerct sy suppl. verhopen uwe hoogw. hier mede ten vollen van als geinformeert te zyne, soe bidden ende versoucken zyl. zeer ootmoedelicken, dat derzelve gelieve met alle vorder besluytinge te supersederen ende op te houden, latende hem suppl. in hemluyden oude gebruyck; twelck doende, zullen zy schamele suppl. nacht ende dach voor uwe hoochw. prosperiteyt ende welvaren bidden.

16.

Aen myn E. Heeren die magistraet deser stadt Utrecht. Geven in alder oitmoet te kennen, mater ende ghemeen convent van S. Magdalenen alhier binnen Utrecht, hoe dat sy suppleanten t'anderen tyden aengenomen hebben van juffr. Josina, Johan Ruysch Alphertz. dr., jonker Johan van Renesse van Culenborchs weduwe, tot ewighen daghen te houden, des voorsz. jonker Jan van Culenborchs za. ende oick juffi. Josina, zyns huysvr., jaerghetyde, elcx bysonder op haerluder sterfdach, of binnen acht daghen daerna, onbegrepen, onder anderen met sulker restrinctie, dat, oft zake ware, zy

suppleanten tot enigher tyt versuymden ende nyet en hielden, noch en deden, dat in zulken gevalle de huysmeesters van sinte Elisabeths huyse binnen Utrecht haerl. suppl. souden moeghen gherechtelic offeyschen, tot der weeskinderen behoeff, voir elke reyse zess gulden thien st., inde brieven, daer van zynde ende hierby ghetoent, verzocht.

"T is nu zoe, dat die hopman Ryck van Boechoven van weghen de weeskynderen op eergisteren haer suppl. de wete ghedaen heeft, om de boete voirsz. te betalen, deur dien sy twee reysen verzuymt zouden hebben den dienst, als boven verhaelt, te doen; ende also dat by UE. de exercitie vande roemsche religie verboden is ende alsulcx den dienst nyet en hebben moeghen ofte moeten doen, ende dat naer rechte nyemant verobligeert en wordt ad impossibile, en dat alsulx tversuym moet cesseren duer UE. interdictie; Soe versoecken zy suppl. oetmoedel., dat UE. ghelieve de huysmeesters vant voirsz. weeshuys te bevelen haer suppl. onghemolesteert te laten, te meere, zoe zy suppl. jaerlix de leges, der weeskynderen toeghevoecht, betaelt hebben .... voorn. juffr. Josina haer suppl. bevolen heeft te reguleren naer UE. ghebot. Dit doende, etc.

Apost. in margine: De raet ordonneert de huysmeesters vant weeshuys de suppleanten, ter cause als verhaelt, onghemolesteert te laten. Actum, XX. martii, 1582.

VANDER VOORT, 1582.

DE WYS.

17.

De gedeputeerden vande staten vande landen van Utrecht, gecommitteert tot conservatic vande geestelyke goederen, hebben op huyden by provisie beraempt ende gemaect de alimentatie voor die conventualen van Marien Magdalenen binnen Utrecht, in voegen ende manieren hierna volgende, te weten, hebben die mater vandie voorsz. convente toegevoecht jaerlicx die somme van vyff ende twyntich gulden, ende d'andere conventualen sullen elx jaerlicx ontfanghen achtien gulden; des sullen ses vande outste vande voirsz. conventualen oock jaerlicx genieten elcx vyf ende twyntich gulden; mitsgaders, die conventuale, die gebreckelyk is, sel men jaerlicx wtreyken ses ende dertich gulden. Des wordt hiermede die gemeen coecken geschort, ende geordonneert die selve op te houden; welverstaende, indien het geviel, dat den jaerlicx incommen sulcx nyet soude mogen lyden, sullen die conventualen paerts paert gelyck sulcx moeten jaerlicx missen. Ende off oock den incommen vanden goederen jaerlicx meere wtbrochten, dan die voorsz. alimentatie bedragen, zal tselve oock paerts paert gelyck onder die conventualen wtgedeylt ende gedestribueert worden. Ende indien enighen vande conventualen wten convente begeeren te scheyden, zullen jaerlics evenwel prouffiteren die alimentatie, boven geroert. Item, oft gebeurte, dat die conventualen t'eniger tyt gesepareert mochten worden, zullen zoe wel die gene, die daer wtgeweken zyn, die moebelen deylen, als d'anderen, die tot den tyt vande separatie daer inne gebleven waren. Actum t'Utrecht, den XIX. aprilis, XV©.LXXXVIII.

VAN ENSCHEDE.

18.

Omme van weghen mater ende ghemeen conventualen vanden convente van Maria Mag dalena binnen Utrecht, gherequireerdens, the beantwoorden zekere frivole requeste, den E. gherechte van Utrecht, den III. january lestleden overghegheven by ende van waghen Ca

dat

tharina Remeisdr., requirante, segghende die gereq, dat myne edele heren vanden gherechte selfs kenneliken is den soberen ende scamelen staet vanden selven convente, ende dat zy zyn mendicanten ende een vande biddende orden binnen Utrecht, ende dat haeri. onderhoudenisse ende alimentatien meest compt vanden arbeyt ende vanden verdient arbeyisloon van haere hantwerken, daermede zy haer inden voirsz. convente zyn generende, ende vorder vanden aelmissen, die haer ghegunt ende ghegeven worden, wesende die zekere jaerlixe ordinaris incompsten niet suffisant nochte soe groot, dat die huysinghe vanden voorsz. convente in raeck ende daeck ghehouden moghen worden. Ende desen als ghepraemitteert als waerachtich. Ende omme int particulier die voirsz. frivole requeste vorder te beantwoorden; ende eerst, daer zy supplt. ende reqt. zegt, dat zy twyntich jaren inden convente voirsz. ghewoent ende aldaer naerstich ghearbeyt zoude hebben, zegghen zy gereq, zy gheloven, dat zy twyntich jaren inden convente ghewoent heeft, maer dat van hare naersticheyt haest genoech gheseyt is, ende hadde zy naerstich gheweest, zoe zy zeyt, ende contrarie die waerheyt is, ende zoude niet meer ghedaen hebben, als zy schuldich was te doen. des zy nochtans niet te myn van alles inden convente ghenoten ende gheprofiteert heeft, als anderen die aldernaerstichsten. Daer voirt, zegt zy reqt., uyten convente gheweken ende inden echten staet haer begheven heeft, zegghen die gereqde, dat haer niet en roert, in wat echten staet zy haer begheven heeft, maer dat zy uyt den convente ghestreken is met een Engelschen, in onechten zynde; ende dat haer enighe alimentatie gheweygert zoude zyn, zegghen de gereqden, dat op die billiet ofte extract vande gheordineerde alimentatien, inden requeste geroert, in desen met allen niet te letten staet, wesende dieselve ghemaect staende de rigoureuse regieringhe vanden grave van Leycester met zyn adhaerenten ende complycen, willende ende poghende tconvente ende conventualen te separeren, twelck naderhant bevonden worden niet doenlyk te wesen, mits den soberen incoempsten, als voren gheseyt is, ende zyn sulcx zy reqden blyven sitten, als zy noch sittende zyn, omme mit malcanderen den scamelen cost mit hueren arbeyt ende hantwerken te verdienen. Ende aengaende dat zy reqt. haers beroemt noyt yetwes ontfanghen te hebben, tselve is well onwaerachtelyck ende ontf....ken voortgestelt, want die waerheyt es sulex, dat zy reqt. deur onderstant, assistentie ende afforderinghe van Huyghe van Enschede, daertoe ghebruyckende die dreyghementen van Trillo, anno 1588. den 8. augusti, den voirsz. convente afghedwonghen heeft een vierendeeljaers alimentatie, tot i gl. x st., belopende die geheele alimentatie tot XVIII gl. sjaers, ende alsoe tselve was boven die macht vande gereqden, soe is by den heren vande camere van directie geordonneert, dat men haer maer gheven soude vIII gl. sjaers, daervan zy reqt. oick ghenoten heeft den vierendeel jaers, tot gl.; sedert welken tyt die reqt. noyt naer enighe alimentatie vorder ghestaen heeft, apparentelyken tselve versuek niet ghedaen hebbende, deurdien zy reqt. well wiste in wat groote schaden ende verloep zy tconvent, den ghenen die alhier vervoert ende gebracht hadden, deur den Engelschen soldaten, die haer daeruyt ghehaelt hadden, mede nemende allen haren meubelen, die zy ter selver tyt hadden, ende die voirn. Engelsche, den derden nacht van haren uytlopen, deur hare inductien ende aenwysinghe inden convente, by nachte inbroken, ende verscheydene meubelen ; monterende tot merkelyke somme; ende de voirn. Engelschen pogende tconvent gheheel te plonderen, ende den conventualen dreyghende met hore saebaerden, om ghelt te hebben, zyn ghenootdruct gheweest den voirn. Trillo met zynen trawanten in te halen tot heure defensie, twelck heur over tzestich gulden ghecost heeft. Concluderende daeromme, dat die reqt. haer versoeck ontseyt ende die gerequireerden daervan ontslaghen sullen werden, als immers onwaerdich enighe alimentatie te ghenieten, al waert inde macht vanden gerequireerden enighe te gheven, als mede makende eysche van costen in cas van vorder proces. Op als, etc.