PART III. Number 18. A letter from cardinal Pole to the bishop of Arras, upon king Philip's arrival in England, and his marriage to the queen. A Mons'. d'Arras. Mto, illre, è revdo, sigre. HAVENDO à quest' hora ricevuto particolari avisi dopo l' arrivo del serenissimo principe del regno d' Inghilterra, del felice successo del matrimonio mi e parso convenire al debito mio rallegrarmene con S. majestà Cesarea sicome fo con l'alligata la quale indirizzo à V. S. per la confidenza che ho nella solita sua cortesia, pregandola sia contenta presentarla a sua majestà col baciarle riverentemente le mani de parte mia. L'abbate Sagante suo l'altr' hieri me communico una lettera di V. S. che dava particolar aviso della ritirata de Franzesi il che mi fu di molta consolatione. Ben si e visto di quant' importanza sia la presenza di S. majestà. Ancor non e arrivato ill messo mio da Roma, ma spero non possa tardar molto: subbito che sarà gionto, non mancarò di darne aviso a V. S. alla quale di cuore mi racommando e prego N. Sig Iddio la conservire favorisca a suo servitio. Di Bruxelles alli 29 di Luglio 1554. Reginaldo card. Pole. Number 19. A letter from cardinal Pole to the cardinal de Monte, acknow- Revmo. et illmo, sig'. mio ossmo. SCRISSI a V. S. reverendissima per l' ultime mie, l' aviso dell' arrivo in Inghilterra del serenissimo principe, il qual' e poi stato con la serenissima regina a Vincestre, ove hanno celebrato il sponsalitio il di San Giacomo con gran sollennita come V. S. reverendissima piacendole potra intendere dall' essibitor di questa, al quale mi rimetto in quel di piu, che in tal proposito io le potessi dire e bacio humilmente la mano di V. S. reverendissima et illustrissima in suo buona gratia BOOK reccommendandomi. di Bruxelles alli 29 di Luglio 1554. In quest' hora e giunto l' Ormaneto con l' espeditione che e piacciuto darle alla santità di nostro signore, tutto secondo quello, che si potesse desiderare dalla pietà e benignità sua in servitio di Dio, e della sua chiesa in questa causa cossi importante del che prego V. S. reverendissima sia contenta baciarne humilmente a nome mio i piedi a sua beatitne alla quale con la prima occasione non mac caro di dar pieno aviso di quanto sarà bisogno. In vero l' arrivar dell' Ormaneto non poteva esser più a tempo, e spero che N. signor' Iddio ci fara gratia, che le cose s' indirizzeranno in modo che sua santità col servitio di sua divina maestà ne resterà consolata. Il tempo non patisce che per hora io possa essere più lungo, e di nuovo bacio humilmente le mani di V. S. reverendissima et illustrissima. Reginaldo card. Polo. Alli 29 di Luglio 1554 il signore Ormaneto arrivo a Bruxelles con l' infratta speditione. V. Number 20. A breve impowering cardinal Pole to execute his faculties with relation to England, while he yet remained beyond sea, and out of England. Al card. Polo. JULIUS papa III. DILECTE fili noster salutem et apostolicam benedictionem. Superioribus mensibus ex diversis tunc expressis causis te ad charissimam in Christo filiam nostram Mariam Angliæ reginam illustrem, et universum Angliæ regnum primò, et deinde pro conciliando inter eos pace ad charissimos in Christo filios nostros Carolum Romanum imperatorem semper Augustum, et Henricum Francorum regem Christianissimum, nostrum et apostolicæ sedis legatum de latere de fratrum nostrorum concilio destinavimus. Et licet te multis, et quidem amplissimis facultatibus, quibus etiam in partibus Flandriæ existens, quoad personas et negocia III. PART regni Angliæ hujusmodi uti posses per diversas nostras tam sub plumbo, quam in forma brevis confectas litteras muniverimus, prout in illis plenius continetur. Quia tamen ob schismata, et alios errores, quibus dictum regnum diutius inflectum fuit, multi casus potuerunt contingere, qui provisione per dictam sedem facienda indigebunt et sub dictis facultatibus veluti infiniti, et inexcogitabiles comprehendi nequiverunt, et insuper à nonnullis hæsitatur an tu facultatibus hujusmodi in insulis et dominiis eidem Mariæ reginæ subjectis uti possis, quibus item facultatibus apud Carolum imperatorem et quibus apud Henricum regem præfatos existens utaris: nos de tuis fide, pietate, religione, doctrina, et prudentia, in Domino benè confidentes, et volentes omnem in præmissis hæsitandi materiam amputare, circumspectioni tuæ, ut ubicumq; fueris etiam extra partes Flandriæ legatione tua hujusmodi durante, omnibus et singulis tibi concessis hactenus, et in posterum concedendis facultatibus, quo ad personas et negotia regni ac insularum et dominiorum hujusmodi per te vel alium vel alios juxta ipsarum facultatum continentiam, et tenorem uti, ac omnia et singula quæ tibi pro omnipotentis Dei, et nostro ac ejusdem sedis honore, nec non regni, insularum et dominorum prædictorum ad sanctæ, catholicæ, ecclesiæ, communionem, reductione ac personarum in illis existentium animarum salute expedire judicaveris, et si ea in generali mandato et facultatibus tibi alias concessis non veniant, sed specialem expressionem et mandatum magis speciale requirant, dicere, facere, exercere, et exequi, nec non quandiù pro pace hujusmodi tractanda, vel aliis negociis nostrum, et sedis prædictæ honorem concernentibus, apud dictum Carolum imperatorem fueris, omnibus et singulis facultatibus olim dilecto filio Hieronimo tituli S. Matthæi presbitero cardinali tunc apud ipsum Carolum imperatorem nostro et præfatæ sedis legato de latere concessis, et in omnibus provinciis, regnis, dominiis, terris, et locis, sub illis comprehensis. Si vero apud dictum Henricum regem extiteris eis omnibus, que dudum dilecto filio Hieronimo Sancti Georgii ad velum aureum diacono cardinali tunc apud Henricum regem eundem, nos V. tro et dictæ sedis legato concessæ fuerunt, facultatibus, et BOOK in omnibus provinciis regnis, dominiis, terris, et locis sub illis comprehensis uti liberè et licitè valeas, in omnibus et per omnia perinde ac si illæ tibi specialiter et expresse concessæ fuissent, apostolica autem tenore presentium concedimus, et indulgemus, ac facultates tibi concessas prædictas ad hæc omnia extendimus. Non obstantibus constitutionibus, et ordinationibus apostolicis, ac omnibus illis, quæ in singulis facultatibus tam tibi, quam Hieronimo presbitero, et Hieronimo diacono cardinalibus præfatis concessis, voluimus non obstare cæterisq; contrariis quibusq; dat. Romæ apud S. Petrum, sub Annulo Piscatoris die xxvi Junii 1554, pontificatus nostri anno quinto. Jo. Larinen'. Number 21. A second breve containing more special powers, relating to the abbey-lands. JULIUS papa III. DILECTE fili noster salutem et apostolicam benedictionem. Superioribus mensibus oblata nobis spe per Dei misericordiam et charissimæ in Christo filiæ nostræ Mariæ Angliæ reginæ, summam religionem, et pietatem, nobilissimi illius Angliæ regni, quod jamdiu quorundam impietate, à reliquo catholicæ ecclesiæ corpore avulsum fuit, ad ejusdem catholicæ et universalis ecclesiæ unionem, extra quam nemini salus esse potest, reducendi; te ad præfatam Mariam reginam, atque universum illud regnum, nostrum et apostolicæ sedis legatum de latere, tanquam pacis et concordiæ angelum, de venerabilium fratrum nostrorum, sanctæ Romanæ ecclesiæ cardinalium consilio atque unanimi assensu, destinavimus, illisque facultatibus omnibus munivimus, quas ad tanti negotii confect onem necessarias putavimus esse, seu quomodolibet opportunas. Atque inter alia circumspectione tua, ut cum bonorum ecclesiasticorum possessoribus, super fructibus malè perceptis, et bonis mobilibus consumptis, concordare et transigere, ac eos desuper liberare et PART quietare, ubi expedire posset, authoritatem concessimus et facultatem, prout in nostris desuper confectis literis plenius continetur : cum autem ex iis principiis, quæ ejusdem Mariæ sedulitate et diligentia, rectaque et constante in Deum mente, tuo et in ea re cooperante studio atque consilio, præfatum reductionis opus in prædicto regno usque ad hanc diem habetur, ejusdemque præclari operis perfectio indies magis speretur; eoque faciliores progressus habitura res esse dignoscatur, quo nos majorem in bonorum ecclesiasticorum possessionibus, in illa superiorum temporum confusione, per illius provinciæ homines occupatis, apostolicæ benignitatis et indulgentiæ spem ostenderimus. Nos nolentes tantam dilectissimæ nobis in Christo nationis recuperationem, et tot animarum pretioso Jesu Christi Domini nostri sanguine redemptarum, salutem, ullis terrenarum rerum respectibus impediri; more pii patris, in nostrorum et sanctæ catholicæ filiorum, post longum periculosæ peregrinationis tempus, ad nos respectantium et redeuntium, peroptatum complexum occurrentes; tibi, de cujus præstanti virtute, singulari pietate, doctrina, sapientia, ac in rebus gerendis prudentia et dexteritate, plenam in Domino fiduciam habemus, cum quibuscunque honorum ecclesiasticorum, tam mobilium quam immobilium, in præfato regno possessoribus, seu detentoribus, pro quibus ipsa serenissima regina Maria intercesserit, de bonis per eos indebitè detentis, arbitrio tuo, authoritate nostra, tractandi, concordandi, transigendi, componendi, et cum eis ut præfata bona sine ullo scrupulo in posterum retinere possint, dispensandi, omniaque et singula alia, quæ in his, et circa ea quomodolibet necessaria et opportuna fuerint, concludendi et faciendi. Salvo tamen in his, in quibus, propter rerum magnitudinem et gravitatem, hæc sancta sedes merito tibi videretur consulenda, nostro et præfatæ sedis, beneplacito et confirmatione, plenam et liberam apostolicam authoritatem, tenore præsentium, et ex certa scientia, concedimus facultatem. Non obstantibus literis, fælicis recordationis Pauli papæ II. prædecessoris nostri, de non alienandis bonis ecclesiasticis, nisi certa forma servata, et aliis quibusvis apostolicis, ac in provincialibus et synodalibus N. B. N. B. |