II. sori, et domino Hiberniæ. Edwardus, permissione divinâ, BOOK Eboracensis archiepiscopus, Angliæ primas et metropolitanus, salutem in eo, per quem reges regnant, et principes dominantur. Vestræ regiæ celsitudini, tenore præsentium, innotescimus et significamus, quod, cum juxta vestræ regiæ majestatis mandatum, coram prælatis et clero Eboracensi, provinciæ in sacra synodo provinciali, sive convocatione prælatorum et cleri ejusdem provinciæ Eboracensis, in domo capitulari ecclesiæ metropolitica Eborum, quinto die mensis Maii, anno Domini M.D.XXXIV. jam instanti, celebrata, et de diebus indies continuata congregatis proposita fuit sequens conclusio, Quod episcopus Romanus, in sacris scripturis, non habet aliquam majorem jurisdictionem in regno Angliæ, quam quivis alius extraneus episcopus. Ac insuper, ex parte præsidentium in eadem synodo, per nos deputatorum memorati prælati et clerus, rogati et requisiti ut illam conclusionem suo consensu confirmarent et corroborarent, si illam veritati consonam, et sacris scripturis non repugnantem, existimarent aut judicaTandem dicti prælati, et clerus Eboracensis provinciæ antedictæ, post diligentem tractatum in ea parte habitum, ac maturam deliberationem, unanimiter et concorditer, nemine eorum discrepante, prædictam conclusionem fuisse et esse veram affirmarunt, et eidem concorditer consenserunt. rent. Quæ omnia et singula vestræ regiæ celsitudini, tenore præsentium, intimamus et significamus. In quorum omnium et singulorum fidem et testimonium, sigillum nostrum apponi fecimus. Dat. in manerio nostro de Cawodd, primo die mensis Junii, anno Domini, M.D.XXXIV. et nostræ consecrationis anno tertio. The judgment of the university of Oxford, rejecting the pope's authority. In a book, stiled, Registrum, sive Epistolæ Regum et Magnatum ad Academiam Oxon. unà cum Responsis. MS. Archiv. A. 117. ad an. 1534. P. 127. Part of the king's letter to the university. OUR pleasure and commandement is, that ye, as shall beseem men of vertue and profound literature, diligently intreating, examining, and discussing a certaine question sent from us to you, concerning the power and primacie of the bishop of Rome; send again to us in writing under your common seale, with convenient speed and celeritie, your mind, sentence, and assertion of the question, according to the meere and sincere truth of the same: willing you to give credence to our trusty and well-beloved, this bringer, your commissarie, as well touching our further pleeasure in the premisses, as for other matters, &c. Yeven under our signett, at our mannor of Greenewich, the eighteenth day of May, The university's answer to the king. UNIVERSIS sanctæ matris ecclesiæ filiis, ad quos præsentes literæ pervenerint, Johannes, permissione divina, Lincolniensis episcopus, almæ universitatis Oxon. cancellarius: nec non universus doctorum ac magistrorum, regentium et non regentium in eadem cœtus, salutem in Auctore salutis. Quum illustrissimus simul ac potentissimus princeps et dominus noster Henricus Octavus, Dei gratia, Angliæ et Franciæ rex, fidei defensor, et dominus Hiberniæ, assiduis petitionibus et querelis subditorum suorum in summo suo parliamento, super intolerabilibus exterarum potestatum, exactionibus nuper propositis, controversiisque quibusdam habitis, super potestate ac jurisdictione Romani episcopi, variisque et urgentibus causis, contra eundem episcopum tunc ibidem expositis et declaratis, aditus atque rogatus fuerit, ut II. commodis suorum subditorum in hac parte consuleret, et BOOK querelis satisfaceret: ipse tanquam prudentissimus Solomon, sollicitè curans quæ suorum sunt subditorum, quibus in hoc regno, divina disponente clementia, præest, altiusque secum considerans, quo pacto commodissimas regno suo sanciret leges; denique ante omnia præcavens, ne contra sacram scripturam aliquid statuat, (quam vel ad sanguinem usq; defendere semper fuit, eritque paratissimus) solerti suo ingenio, sagaciq; industria, quandam quæstionem ad hanc ejus academiam Oxon. publicè et solenniter, per doctores et magistros ejusdem disputandam transmisit: viz. An Romanus episcopus habeat majorem aliquam jurisdictionem, sibi à Deo collatam in sacra scriptura, in hoc regno Angliæ, quàm alius quivis externus episcopus? Mandavitque, ut habita super hac questione matura deliberatione, et examinatione diligenti, quid sacræ literæ in hac parte nostro judicio statuunt, eundem certiorem facere suo instrumento, sigillo communi universitatis, communito et firmato curaremus. Nos igitur cancellarius, doctores ac magistri prædicti, sæpe reminiscentes, ac penitius apud nos pensitantes, quanta sit virtus, sanctitas, ac nostræ professioni quam consona res, et debita submissioni, obedientiæ, reverentiæ, ac charitati congrua, præmonstrare viam justitiæ ac veritatis cupientibus, sacrarum literarum vestigiis *inserrere, securiorique et Leg. insitranquilliori conscientia, in lege Dei sacram, ut aiunt, suam anchoram reponere; non potuimus non invigilare, sedulo quin in petitione tam justa ac honesta, tanto principi (cui velut auspicatissimo nostro supremo moderatori obtemperare tenemur) modis omnibus satisfaceremus. Post susceptam itaque per nos questionem antedictam, cum omni humilitate, devotione, ac debita reverentia, convocatis undique dictæ nostræ academiæ theologis, habitoque complurium dierum spatio, ac deliberandi tempore satis amplo, quo interim cum omni qua potuimus diligentia, justitiæ zelo, religione et conscientia incorrupta, perscrutaremur tam sacræ scripturæ libros, quam super eisdem approbatissimos interpretes, et eos quidem sæpe ac sæpius à nobis evolutos, et exactissimè collatos, repetitos et examinatos; deinde et disputationibus stere. PART solennibus, palam et publicè habitis et celebratis, tandem in III. hanc sententiam unanimiter omnes convenimus, ac con cordes fuimus; viz. Romanum episcopum majorem aliquam jurisdictionem non habere, sibi à Deo collatam in sacra scriptura, in hoc regno Angliæ, quàm alium quemvis externum episcopum. Quam nostram assertionem, sententiam, sive determinationem, sic ex deliberatione discussam, ac juxta exigentiam statutorum et ordinationum, hujus nostræ universitatis per nos conclusam, publicè totius academiæ nomine, tanquam veram, certam, sacræq; scripturæ consonam, affirmamus (et) testificamur per præsentes. In quorum *Not very omnium et * fidem et testimonium has literas fieri, et but it seems sigillo nostræ universitatis communi, roborari fecimus. Dat. it was sin- in domo congregationis nostræ, 27. die mensis Junii, anno gulorum. à Christo nato M.D.XXXIV. legible; Number 28. The judgment of the prior and chapter of Worcester, concerning the pope's authority. Ordo quidam observandus erga dominum regem Henricum Octavum, &c. et in quali æstimatione habebimus episcopum Romanum. Copied out of the register of Worcester. QUUM ea sit non solum Christianæ religionis et pietatis ratio, sed nostræ etiam obedientiæ regula, domino regi nostro Henrico Octavo, (cui uni et soli, post Christum Jesum Servatorem nostrum, debemus universa,) non modo omnimodam in Christo, et eandem sinceram, integram, perpetuamque animi devotionem, fidem et observantiam, honorem, cultum, reverentiam, præstemus; sed etiam de eadem fide et observantia nostra rationem quotiescunque postulabitur, reddamus, et palam omnibus, si res poscat libentissimè testemur. Noverint universi ad quos scriptum præsens pervenerit, quod nos Willielmus, prior ecclesiæ cathedralis, sive monasterii Beatæ Mariæ Wigorn' ordinis Sancti Benedicti et ejusdem loci conventus sive capitulum Wigorn' dioc' II. uno ore et voce, atque unanimi omnium consensu et assensu, BOOK hoc scripto nostro sub sigillo nostro communi, in domo nostra capitulari dato, pro nobis et successoribus nostris, omnibus et singulis in perpetuum profitemur, testamur, ac fideliter promittimus et spondemus, nos dictos priorem et conventum, sive capitulum, et successores nostros omnes et singulos, integram, inviolatam, sinceram, perpetuamque fidem, observantiam et obedientiam, semper præstaturos, erga dominum regem nostrum Henricum Octavum, et erga Annam reginam, uxorem ejusdem, et erga sobolem ejus ex eadem Anna legitimè tam progenitam, quam progenerandam. Et quod hæc eadem populo notificabimus, prædicabimus, et suadebimus, ubicunque dabitur locus et occasio. Item, quod confirmatum ratumque habemus, semperque et perpetuo habituri sumus, quod prædictus rex noster Henricus, est caput ecclesiæ Anglicanæ. Item, quod episcopus Romanus, qui in suis bullis papæ nomen, usurpat, et summi pontificis principatum sibi arrogat, non habet majorem aliquam jurisdictionem à Deo sibi collatam, in hoc regno Angliæ, quam quivis alius externus episcopus. Item, quod nullus nostrum, in ulla sacra concione, privatim vel publicè habenda, eundem episcopum Romanum appellabit nomine papæ, aut summi pontificis, sed nomine episcopi Romani, vel ecclesiæ Romanæ : et quod nullus nostrum orabit pro eo tanquam papa, sed tanquam episcopo Romano. Item, quod soli dicto domino regi et successoribus suis adhærebimus et ejus leges ac decreta manutenebimus. Episcopi Romani legibus, decretis et canonibus, qui contra legem divinam, et sacram scripturam, aut contra jura hujus regni esse invenientur, in perpetuum renunciantes. Item, quod nullus nostrum omnium, in ulla, vel privata vel publica concione, quicquam ex sacris scripturis desumptum ad alienum sensum detorquere præsumat: sed quisque Christum, ejusque verba et facta, simpliciter, apertè, sincerè, et ad normam seu regulam sacrarum scripturarum, et verè catholicorum et orthodoxorum doctorum, prædicabit catholicè et orthodoxè. Item, quod unusquisque nostrum, in suis orationibus et comprecationibus, de more faciendis, pri |