Sayfadaki görseller
PDF
ePub

predictis, quos dominus noster ad votum noluerat promovere. Qui embaxatores dominium Aragonie intrantes, regem Iohannem Aragonie et reginam Yolandam eius consortem, filiam ducis Barrensis, consanguineamque jermanam regis Francie, in villa [6] Perpiniani reperientes ad dictam viam cessionis utriusque omnino in exsecucione ponendam ceperunt invi- 5 tare. Sed cum predictorum legacio regi et regine non placuisset, frustratos vel quasi sua intencione remiserunt; iter abinde arripientes in Castellam. Et fuit occasio frustrate legacionis predicte, quia cum filiam regine Yolande rex Anglie in uxorem ducere vellet, noluit eam sibi tradere sine consilio regis Francie, consanguinei" regine predicte; et cum regi 10 Francorum per speciales nuncios regina predicta supradicta intimasset, petendo ipsius consilium et consensum, rex Francorum, afectans regi Anglie filiam suam nuptui tradere, predicte regine Aragonum sue consanguinee scripsit, respondendo suis nunciis, licet calide, quod, cum rex Anglie esset suus capitalis inimicus, nullo modo sibi daret. Tandem post- 15 modum anno a nativitate Domini millesimo trecentesimo nonagesimo sexto rex Francorum filiam suam regi Anglie copulavit, habita inter eos concordia, ut ducatus Aquitanie, super quo reges Francie et Anglorum diversis temporibus litigaverant, esset primi filii, quem rex Anglie ex filia regis Francie procreabit. Consumato igitur matrimonio, sume communi- 20 tatibus Anglie et aliis quam plurimis maioribus regnicolis displicuit, quod rey eventus comprobavit.

Et qui in sciencia astrorum est expertus et novi[t] iudicare et prenosticare, iudicet et prenosticet, si signa, que in celo vel in aere vel in terra visa fuerunt in dominio regis Aragonum et civitate Avinion. et in 25 quam plurimis aliis partibus et terre motus et inundaciones aquarum, perdiciones preliorum et regnorum, que in sequentibus describentur, quasum® capitis ecclesie, videlicet domini nostri Benedicti Pape XIII, possint connotare, addens subscripta ad solacium futurorum propter expertos in sciencia astrorum predicta."

Itaque post recessum nunciorum predictorum regis Francie a villa Perpiniani in Castellam, rex Iohannes Aragonie anno predicto ivit in

30

[blocks in formation]

Nach der Chronica Caroli VI, 1. 16, c. 14 gingen die im Text erwähnten Gesandten 1395 nach England; dafs dieselben in diesem Jahre auch in Spanien für die 'via cessionis' geworben hätten, wird, so viel ich sehe, nur von Alpartil berichtet.

Wie ich schon im Archiv VI, 201, zumal aus einem Schreiben der Pariser Universität vom 28. Dezember 1395 (Bulaeus, Historia univ. Paris. IV, 752), nachgewiesen habe, gingen nach Spanien erst im Frühling 1396 französische Gesandte.

1 Über die Stimmung König Johanns im Jahre 1395 s. Zurita 1. c. l. 10, c. 55. ? Diese Vorgeschichte der Heirat wird sonst nicht erwähnt; vgl. Chronica Caroli VI ed. Bellaguet 1. 16, c. 15; t. II, p. 328 und Cronicas de los Reyes de Castilla (don Enrique III) ed. Madrid, Sancha 1780, II, 575.

Ehrle, Martins de Alpartil Chronica.

2

post

Anpurdanum causa venandi lupos, et cum cadam die [7] veneris ? prandium montarii cum canibus hinc inde discurrerent per montem, tandem regi Iohanni terribilis lupa occurrit; qui visu ipsius taliter contremuit, quod decendente eo de equo quasi post horam animam Deo 5 redidit.

Eodem eciam anno rex Ungarie contra Almorabaquinum Turqum magnum exercitum congregavit, inter quos comes de Nivers, filius primogenitus Philipi ducis Burgundie, et dominus de Cussi et duo filii ducis Barrensis et Bosicaudus senescalis Francie et dominus de la Tremuelya 10 cum pluribus aliis militibus numero mille quingentarum lancearum fuit. Et cum contra voluntatem regis Ungarie habuissent primum conflictum, fuerunt devicti et capti. Post quorum capcionem Almorabaquinus quatuorcentos homines armorum, quoram comite de Nivers ad incuciendum sibi et christianis terrorem fecit iugulari. Sed dominus de Cussi cum pluribus 15 aliis in prelio mortuus fuit. Sicque capto comite et predictis per ducem Burgundie, patrem dicti comitis, magno precio pro eorum redempcione oblato, fuerunt liberati.

Eodem eciam anno de mense novembri in civitate Avenion. et in locis circumvicinis quasi tribus septimanis incessanter pluit sicque tante 20 inundacionis aque venerunt per albeos Rodani, Sorgie et Durencie, quod nisi duodecim arcate de muro prope ortum Predicatorum dilubium aque proiecisset, tercia pars civitatis Avinion. consumpta fuisset; set quam plurima hospicia corruerunt. Maior inunda[n]cia fuit mense novembri die. sancti Brici.

[blocks in formation]

Die ersten vier Monate des Jahres verbrachte König Johann nach Ausweis seiner Briefbücher (Archivo de la Corona de Aragon in Barcelona, registro 2051) in Roussillon und in dem südlicher gelegenen Ampurdan. Seine letzten Briefe vom 16. Mai sind von Torroella de Montgrí (östlich von Gerona an der Mündung des Ter) datiert; und in der That verlegt ein gleichzeitiger Eintrag in den Dietari von Barcelona seinen Tod in die Nähe dieser Stadt; s. Dietari del antich consell Barceloní. Barcelona 1892, I (1390-1446), 57 und Antonio de Bofarull y Broca, Historia crítica de Cataluña. Barcelona 1877, V, 52.

2 Die Königin Jolanda sagt in ihrem Brief (Registro 2051, f. 45) vom 5. Juni 1396: 'divendres, que hom comptava a XIX dies de mes de maiy, prop passat passá daquesta vita'; s. Antonio de Bofarull y Broca, 1. c. V, 53.

Das spanische 'montero' und catalanische 'monter'

Jäger.

Es ist hier die Niederlage des christlichen Heeres bei Nicopolis am 15. September 1396 gemeint; vgl. Delaville-Roulx, La France en Orient au XIV. Paris 1886, I, 270 f.; Collection des Documents inédits: Mélanges historiques III, 158 f. Über die ersten Nachrichten von diesem für den französischen Adel so betrübenden Ereignis s. E. Jarry, La vie politique de Lonis de France, duc d'Orléans. Paris 1889, p. 184 f.

Vgl. Livre des faicts du bon messire Jean Le Maingre dit Boucicaut in Petitot, Collection des mémoires, t. VI. Derselbe war Marschall des Königreichs; vgl. Archiv a. a. O. V, 465–487 und VI, 140.

Am 13. November. Über diese Überschwemmung berichtet als Augenzeuge ausführlicher Bertrand Boysset von Arles aus, s. im Archiv a. a. O. VII, 348. Er bucht sie unter dem 14. November 1396.

Eodem eciam anno post predictam diem ita magni ventus Parisius viguerunt, quod plura hospicia corruerunt.1

Eodem anno in toto regno Valencie et in partibus convicinis Castelle et Serranie usque Dertusam fuerunt ita magni terremotus octava die ante festum nativitatis, quod ab hora tercie usque in horam completori ter 5 dicitur terra tremuisse, et plura hospicia in civitate [7] et regno Valencie corruerunt, et turres et ecclesie et campanilia et monasterium de Valdigna. Et in villa de Aljazira due fontes manarunt aquas fetidas coloris scineris; et in villa Merchant fuerunt vise due nubes ab hora tercia usque ad horam vesperorum, que mutuum conflictum videbantur abere, et una ita alte 10 conscendit, ut vix videretur; tandem in modum ignis descendens aliam nubem per medium divisit et ulterius visa non fuit.4

Eodem anno Mattheus comes Fuxi, qui duxerat infantissam Iohannam, filiam domini Iohannis regis Aragonum in uxorem, cum idem rex sine filiis masculis descessisset, iure primogeniture sue uxoris infantisse pre- 15 dicte causa habendi iure hereditario regnum Aragonie cum decem millibus pugnatorum invasit et pers Cathaloniam intravit per comitatum de Pallas, et cum omnia victualia reperisset gastata vel in fortaliciis posita, cogente fame et defectu quam plurimorum aliorum necessariorum, opportuit eum vituperose fugiendo exire per regnum Navarre; qui in intruitu 20 et exitu perdidit gentes plures et frustratus sua intencione ad propria remeavit et per annum cum dimidio ulterius vix vixit."

Item anno eodem predicto Perrinus de Thomasellis, nacione N[e]apolitanus, Rome intrusus, qui Bonifacius fuit nuncupatus, pro unitate ecclesie conficta procuranda ad dominum nostrum Benedictum predictum 25

strichen.

Hierzu Zurita: Vease el autor Valenciano 198.

b uxoris infantisse am Rand.

a Dafür zuerst iure dominii.

e causa habendi unterstrichen.

e Zuerst Aragonie comes predictus cum decem, dann die beiden Worte unter

[blocks in formation]

1 Die Chronica Caroli VI ed. Bellaguet l. 17, c. 21; t. II, p. 478 berichtet über diesen Orkan zum 17. November 1396.

Wohl Cerretania =

Cerdaña, die nördlichste Grafschaft Cataloniens zwischen den Grafschaften von Urgel, Rossillon, Besalu und Barcelona.

3 Vielleicht Alcira (ehemals Algezira), südlich von Valencia bei Jativa gegen das Meer bei Simat de Valldigna und Tabérnes de Valldigna, wo auch die Abtei Valldigna lag.

Selbst Zurita 1. c. I. X, c. 61 kennt dieses Erdbeben nur aus Alpartil. Die Cronica de don Enrique III (s. oben S. 17, Anm. 2) bricht in diesem Jahre ab. Einen Kampf mehrerer Sterne bucht der Mönch von Saint-Denys (1. 17, c. 22; t. II, p. 480) zum 10. Juli 1396. Matthäus Graf von Foix und Vicomte von Bearn und Castelbon. Über dessen unglückliche Schilderhebung, welche ihm Castelbon kostete, s. Zurita 1. c. 1. 10, c. 60 ff.; Ant. de Bofarull y Broca 1. c. II, 70 ff.; L. Florac, Jean I, comte de Foix. Paris 1884, p. 29 ff. 6 Er starb am 5. August 1398; s. L. Florac, l. c. p. 8.

embaxiatorem misit Philippum de Brancaciis,1 militem, fratrem anticardinalis de Brancaciis cum" embaxata ficta. Licet enim exposuerit predictus Philippus ex parte intrusi domino nostro pape, qualiter intrusus affectabat unitatem ecclesie et eam prosequi volebat per omnem viam racionabilem, 5 si dominus noster idem facere vellet; quo audito dominus noster regracians Deo de predictis sibi expositis et sume gaudens respondit, se diu est iam hoc optasse et pro posse predicta procurasse. Intencio tamen intrusi mitentis alia erat; qui credens, quod dominus noster propter dictam divisionem et opinionum varietatem timeret persecucionem habere et ex 10 hoc de statu suo dubitaret et propter hoc forte reduci ad obedienciam intrusi, misit principaliter dictum militem, ut dominus Tirasonensis 3 postea Rome intellexit, ad hoc tractandum et offerendum sibi multa et magnalia. Dictus tamen miles, cum fuit in Avinion., non fuit ausus aliquid de hoc aperire; sed domino Tirasonensi aperuit viam aliam, vide15 licet quod uterque remaneret in statu suo, in quo erat, et quod dominus noster papa partem sibi obedientem gubernaret et regeret nomine suo et ut vicarius alterius; et idem faceret magister suus Bonifacius in parte sibi obedienti; et altero eorum mortuo supervivens unicus et universalis papa remaneret. Quod dominus Tirasonensis hoc audiens et nimium aborrens 20 respondit sibi, qualiter illa via erat dampnata, quia, cum una sit ecclesia, non decebat eam habere duo capita quasi monstrum, rogans eum, ut pro honore suo nulli viventi faceret de via predicta verbum, qui ex hoc ipse posset habere magnam confusionem. Propter quod dominus noster ordinavit dominum cardinalem Tirasonensem, tunc episcopum, cubicularium 25 suum et referendarium, [8] cum duabus galeis Rome ad intrusum mitendum et nobilem dominum Anthonium de Luna et dominum Bernardum de Canellyes, doctorem legum, ad insulam Trinaclie ad Martinum regem

5

cum embaxata bis unten Z. 23 confusionem am Rande. Zuerst fuhr der Text weiter: qui domino nostro per suam nunciacionem exposuit, quod dictus intrusus dominus suus rogabat dominum nostrum, vellet eligere et recipere vias et modos, per quas et quos unitas ecclesie, ad quam sume afficiebatur, posset in brevi sequi. Doch wurde dies durch Unterstreichen getilgt.

b Hs. sibi] qui.

e cubicularium suum eingefügt.

a et dominum bis legum am Rand.

Über dessen Sendung s. Archiv für Litt. und Kirchengesch. V, 421, besonders aber VI, 162 ff., 168, 185 ff. und Martène-Durand, Thesaurus novus II, 1181. Philipp traf am Gründonnerstag den 30. März 1396 in Avignon ein, s. Archiv a. a. O. VI. 168, 173, wo statt des 20. der 30. März zu setzen ist.

2 Diese neapolitanische Familie zählte unter den römischen Kardinälen Rinaldo Brancaccio, von Urban VI 1385 erhoben, und unter den avignonesischen Nicoló Brancaccio; über ihn s. oben S. 9, Ann. 2.

8 S. oben S. 7, Anm. 1.

Vgl. Archiv a. a. O. VI, 261 f. Hiemit sind auch die eigentümlichen Berichte des Robertus Eremita zu vergleichen, s. Martène-Durand, Amplissima collectio VII, 591; ferner Archiv a. a. O. VI, 461.

5 S. den ausführlichen Bericht über diese Sendung im Archiv a. a. O. VI, 162 -193; vgl. auch VII, 8 f.

Aragonum. Tandem ipsis cum duabus galeis transfretantibus dominus cardinalis Tirasonensis, tunc episcopus, aplicuit in civitate Terracina, que erat sub obediencia domini nostri et dominio comitis Fundorum. 2 Et dictus Anthonius de Luna et suus consocius predictus in insula Trinaclie cum alia galea transfretarunt et cum rege Martino ibidem remanserunt. 5 Galea predicta post hec ad civitatem Terracinam redivit et ibidem expectavit predictum dominum Tirasonensem. Sed cum ad civitatem Fundorum predictus dominus Tirasonensis aplicuisset ibidem et per totam patriam dicti comitis honorabiliter et gaudenter cum ramis olivarum secundum morem patrie receptus fuit, et per comitem Fundorum aliquibus 10 diebus festivatus. Tandem ad castrum de Marino cum gentibus diversis armorum comitis accessit et inde ad anthicardinalem de Brancacio nuncium proprium, videlicet Martinum de Artiaga, Rome misit causa habendi in debita forma salvos conductus. Sed cum intrusus dare differret tales, quales racionabiliter in similibus erant concedendi, spem habens in prin- 15 cipibus Romanis, qui tunc temporis Romam gubernabant et erant pro parte domini nostri, tamen secrete, aucdacter Romam intrans per preceptorem Sancti Iohannis Rome et pluribus gentibus armorum intrusi fuit receptus, gentibus armorum dicti domini comitis Fundorum extra Romam certo loco relictis; et predictus dominus Tirasonensis ad palacium Sancti 20 Petri 5 fuit ductus, ubi cameris pro se et Dominico Maschonis et Thomasio de Collibre doctoribus et ipsorum familia assignatis, pluribus diebus ibidem spensis intrusi esteterunt; et bina vice cum intruso dominus Tirasonensis locutus fuit. Et post hoc certos anthicardinales, videlicet' Flo

[blocks in formation]

» Zuerst cum domino Antonio transfr., später wurde dom. Ant. unterstrichen und alia galea darüber geschrieben.

[blocks in formation]

'S. Zahlungen für die zwei für diese beiden Sendungen bestimmten Galeeren im Archiv a. a. O. VI, 169, Anm. Über Anton de Luna, den spätern Mörder des Erzbischofs von Zaragoza, s. Archiv a. a. O. VII, 2.

* Über Verbindungen Peters mit dem Grafen Onorato Caetani von Fondi siehe Archiv a. a. O. VI, 163, 166, 169 ff.

[ocr errors]

Eines der 'castelli Romani' bei Frascati.

Rinaldo Brancaccio, der Bruder Philipps, s. oben S. 20, Anm. 2.

Thomas be

Hier wohnten die Päpste ständig seit ihrer Rückkehr von Avignon. Vgl. Escolano, Historia de Valencia. Valencia 1610, II, 1695. 'Ohne Zweifel Collioure in Roussillon, der Hafen für Perpignan. gleitete selbst im August 1405 in derselben Weise den Bischof Augustin von Terni nach Rom, s. Regest. Avenion. Bened. XIII to. 44 (n. 321), f. 279ˇ.

« ÖncekiDevam »