CAPUT I.

DE HONESTATE MATRIMONII.

1. Matrimonium dictum videtur quasi matris munium, quia eo dirigitur ut proles pariatur et alatur. Ipse matrimonii contractus definitur, contractus legitimus virum inter et fœminam, quo sibi invicem suorum corporum dominium perpetuum tradurt in usum conjugii. Status matrimonii, seu conjugum conditio, dicitur in Catechismo Romano << viri et mulieris maritalis conjunctio, inter legitimas personas, individuam vitæ consuetudinem retinens. >>

2. Veteres quamplurimi hæretici nuptias prorsus damnarunt, Saturninus scilicet, Marcion, Tatianus, Encratitæ, Eustathiani, Manichæi, quorum propago in Albigensibus visa est. Anna Lee, nata in oppido Manchester, de qua antea verba fecimus, contra carnem

veluti totius mali radicem anno 1770 testimonium publice tulit, omne viri et mulieris commercium reprobans. In Americam, postquam ex ergastulo, in quo veluti amens detenta erat, dimissa fuisset, anno 1774 pervenit, ex quo secta in varias diffusa plagas oppida habet, vel ædificia perampla oppidorum adinstar, in provinciis Ohieusi, Kentuckiensi, et alibi. Homines mulieresque in eadem domo vivunt, sed cellulis separatis, et se ab omni carnis voluptate abhorrere vehementer profitentur. Hi nuptias profanas æstimant, turpitudinisque velamen: 'in eo constituentes originis peccatum quod Heva Adæ expetierit consortium maritum. 2 Pestem idcirco in Manichæorum variis propaginibus toties recisam, iterum exscindere opus est.

Propositio.

Matrimonium est de se licitum et honestum.

(1) How then is it, that the fallen posterity of Adam have under the sacred pretext of a command or ordinance of God, pretended to solemnize that which in itself is profane, and to sanctify that unclean thing, out of which they have proved to a demonstration that they can bring

nothing clean >> The Testimony of Christ's second appearing p. 1. ch. iv. n. 67. The mystery of iniquity.

(2) The Testimony of Christ's second appearing, ch. iii. n. 19.

3. Probatur i. ex Scripturis. « Dixit quoque Dominus Deus : Non est bonum esse hominem solum : faciamus ei adjutorium simile sibi. »> « Dixitque Adam . . relinquet homo patrem suum, et matrem, et adhærebit uxori suæ: et erunt duo in carne una.» « Masculum et fœminam creavit eos. Benedixitque illis Deus, et ait : Crescite, et multiplicamini, et replete terram. » Geneseos verbis paulo ante citatis a Christo relatis, ita concludit : « Itaque jam non sunt duo, sed una caro Quod ergo Deus conjunxit, homo non separet. » « Propter fornicationem autem unusquisque suam uxorem habeat, et unaquæque suum virum habeat. Uxori vir debitum reddat similiter autem et uxor viro. . . . Nolite fraudare invicem, nisi forte ex consensu ad tempus, ut vacetis orationi: et iterum revertimini in idipsum. . . . . . Quod si non se continent, nubant. Melius est enim nubere, quam uri. lis autem, qui matrimonio juncti sunt, præcipio non ego, sed Dominus, uxorem a viro non discedere. . . . Si autem acceperis uxorem, non peccasti. Et si nupserit virgo, non peccavit. . . . Si quis autem turpem se videri existimat super virgine sua, quod sit superadulta, et ita oportet fieri quod vult faciat; non peccat, si nubat.... Igitur et qui matrimonio jungit virginem suam, bene facit: et qui non jungit, melius facit. »<«< Spiritus autem manifeste dicit, quia in novissimis temporibus discedent quidam a fide, attendentes spiritibus erroris, et doctrinis dæmoniorum, in hypocrisi loquentium mendacium, et cauteriatam habentium suam conscientiam, prohibentium nubere. »5« Volo ergo juniores nubere, filios procreare, matres familias

4. Probatur 2. Conciliorum authoritate. Gangrense sæculo IV. contra Eustathium : « Si quis vituperat nuptias, et dormientem cum viro suo fidelem ac religiosam detestatur, aut culpabilem æstimat, velut quæ in regnum Dei introire non possit; anathema sit. » « Si quis vel virginitatem, vel continentiam professus, tamquam abominabiles nuptias judicat, et non propter hoc solum, quod continentiæ et virginitatis bonum sit, sanctumque propositum; anathema sit. » « Si qua mulier virum proprium relinquens, discedere voluerit, nuptias exsecrans; anathema sit.»> 10 Toletanum I. anno 400. : « Si quis dixerit, vel crediderit, conjugia hominum, quæ secundum legem divinam licita habentur, execrabilia esse; anathema sit. » 11 Bracarense I. anno 561.: « Si quis conjugia humana damnat, et procreationem nascentium perhorrescit, sicuti Manichæus et Priscillianus dixerunt; anathema sit. »> 12 Patrum testimonia referre supervacaneum videtur.

Objectiones solvuntur.

(1) Gen. ii. 18. 23.

(2) Ibidem i. 27. (3) Matt. xix. 6. (4) I Cor. vii. 2. (5) I Tim. iv. 4. (6) Ibidem v. 14. (7) Ibid. ii. 14.

(8) Heb. xiii. 4.

(9) Joan. ii. (10) Can. i. ix. xiv. (41) Can. xvi. (12) Can. xi. (13) I. Cor. vii. 1. (14) Ibidem v. 6.

grare libidine, censuit unam præ pluribus uxorem illis permittendam. 1

6. Resp. Apostolus præstantiam virginei status prædicat, sed conjugium probat, et ejus jura inculcat, adeo ut conjuges doceat teneri ad sibi invicem officia præstanda, veluti stricta lege debita. Quod autem indulgentiam vocat hanc quam tradit disciplinam, respicit conjugii officium, quod non imperatur a Deo, sed veluti indulgetur; liberum enim est conjugibus ex mutuo consensu ab eo abstinere. Non igitur censendus est Apostolus tantum tolerare unius conjugis societatem maritam, sed sancire; quod utique non contigisset si de re mala ageretur.

7. Obj. 2. Apostolus minatur conjugibus carnis ærumnas, libidinis scilicet ignes, ut eos a conjugio deterreat. 8. Resp. Monet quidem conjuges plurima secum trahere incommoda, onera, et pericula id vitæ genus; sed nihil dicit quod peccatum necessario ei inhærere significet. Non autem da mnanda est vitæ ratio, quæ per se innocua, aliquod habet discriminis vel incommodi.

9. Obj. 3. « Qui autem in carne sunt, Deo placere non possunt. »2 Igitur matrimonii usus tantum tolerabatur, donec possent induci homines ad crucem suam amplectendam.

10. Resp. li in carne intelliguntur esse, qui suis cupiditatibus se totos dedunt; non item qui eas coercent intra justi matrimonii limites. Ideo Apostolus universos fideles alloquens, qui plerique vitam ducebant maritam, dixit: « Vos autem in carne non estis, sed in Spiritu, si tamen Spiritus Dei habitat in vobis. » Quæ monita dat conjugibus, ne fraudent se mutuo, et ut iterum revertantur in idipsum, si ad tempus

ex consensu vacaverint orationi, ostendunt haud agi de re quam dissimulabat, sed quam omnino probavit.

11. Obj. 4. Res uxoria homines a cœlesti regno detinuisse refertur; ea enim fuit cujusdam excusatio: « Uxorem duxi, et ideo non possum venire.»><

12. Resp. Plurima quæ licent sæpius sunt occasiones salutis officia negligendi: quæ tamen non ideo sunt improbanda; sed cavendum ne ita iis inhæreamus, ut quod unice necessarium est haud impleatur. Equidem inter excusationes recensentur boum et villæ emptio, quam tamen nemo facile dixerit lege divina vetitam.

13. Obj. 5. Patres nuptias damnant. Tertullianus explicans locum Apostoli: << Melius est nubere, quam uri, » dicit: << Sic accipiendum est, quomodo melius est uno oculo, quam duobus carere si tamen a comparatione discedas, non erit mclius unum oculum habere, quia nec bonum. >> Siricius matrimonium vocat << pollutiones. S. Hieronymus « Si bonum est mulierem non tangere, malum est ergo tangere. Nihil enim bono contrarium est, nisi malum. Si autem malum est, et ignoscitur, ideo conceditur, ne malo quid deterius fiat. » 7

6

14. Resp. Tertullianus, jam Montanista, secundas nuptias eo loci damnat: prima autem fœdera semper tuitus est. Siricius « pollutiones » vocat illicitas eorum conjunctiones, qui vinculo continentiæ antea erant devincti; sacerdotum, monachorum, vel laicorum qui publicam egerant pœnitentiam. S. Hieronymus « mali » vocabulum mitiori sensu adhibet, ut indicet ærumnas quæ ex matrimonio facile oriuntur; quum enim dixisset :«< Tantum est igitur inter nuptias et virginitatem, quantum inter

(1) Testimony of Christ's second appearing, p. 11. ch. iv. n. 42.

(2) Rom. viii. 8. (3) Ibidem 9.

VOL. III.

(4) Luc. xiv. 20. (5) L. de exhort. cast. c. iv. (6) Ep. ad Ilimerium Tarracon. (7) L. 1. c. iv. adv. Jovin.

32

18. Probatur 1. ex Scripturis. Apostolus verba quæ protulit Adam, visa Eva, recitat: «< Propter hoc relinquet homo patrem et matrem, et adhærebit uxori suæ, et erunt duo in carne una.» Deinde subjungit : « Sacramentum hoc magnum est, ego autem dico in Christo et in Ecclesia. » 1 rò μvorùpzov toro μiga ἐστίν, ἐγὼ δε λέγω εις Χριστὸν καὶ ἐις τὴν ixxanolar. Illud quod inter conjuges intercedit vinculum, arcanum est plenum sacra significatione, quatenus ad Christum et Ecclesiam refertur; homo enim parentes deserit, ut mulieri conjungatur, qui nexus exhibet arctissimam Christi cum Ecclesia conjunctionem; hæc enim, veluti mulier extranea, assumpta est in Filii æterni, hominis facti, consortium. Conjugium igitur ab initio fuit res mysterio plena, quæ imago quædam erat conjunctionis Christum inter et Ecclesiam olim secuturæ. Quatenus existit in Ecclesia, fidelibus fœdus illud ineuntibus, est res sacra, quæ mysterium jam impletum celebrat, munia conjugum Christi et Ecclesiæ exemplis commendat, et gratiam procul dubio confert qua possint obiri.

19. Probatur 2. ex Patribus. Tertullianus « Unde sufficiam ad enarrandam felicitatem ejus Matrimonii, quod Ecclesia conciliat, et confirmat oblatio, et obsignat benedictio, Angeli renuntiant, Pater ratum habet? » 2

20. Clemens Alexandrinus : « Matrimonium aliquid sacrum est, et divi

22. S. Chrysostomus : << Sacramentum sunt nuptiæ, et imago dilectionis Christi, quam erga Ecclesiam declaravit. » 5

23. S. Augustinus : « In civitate Dei nostri, in monte sancto ejus, hoc est in Ecclesia, ubi nuptiarum non solum vinculum, verum etiam Sacramentum ita commendatur, ut non liceat viro 6 El: uxorem suam alteri tradere. >> « In nostratum quippe nuptiis plus valet sanctitas Sacramenti, quam fœcunditas uteri. » Et : « Bonum igitur nuptiarum per omnes gentes atque omnes homines in causa generandi est, et in fide castitatis: quod autem ad populum Dei pertinet, etiam in sanctitate Sacramenti. »

8

24. Probatur 3. ex Græcorum et Orientalium omnium sectarum consensu. Ex eorum Euchologiis aliisque plurimis documentis constat eos agnoscere Matrimonium tamquam verum Sacramentum. Vide sæpius citatam Jeremiæ Constantinopolitani Responsionem ad Theologos Wurtembergenses. In Synodo Constantinopolitana anno 1647 Græci recensent cum cæteris Sacramentis: «honorabiles nuptias, quæ omnia, ut Sacramenta et divinam gratiam conferentia, antiqua nobis traditio reliquit.» 9

Objectiones solvuntur.

25. Obj. 1. Matrimonium res est mere naturalis, quam ad Sacramenti dignitatem a Christo eveciam fuisse nullo Scripturæ testimonio, vel antiquæ Ecclesiæ certo documento constat.

26. Resp. Plura sunt Scripturæ testimonia quæ suadent Christum gratia sua fœdus matrimoniale sanxisse et

(4) Eph. v. 31.

(2) L. ii. ad uxor. c. ult.

(5) Strom. 1. iii.

(4) L. 1 de Abraham c. vii.

(5) Hom. lvi. in Gen.

(6) L. de fide et operibus c. vii. (7) L. de bono conjug. c. xviii. (8) Ibid. c. xxiv. (9; Art. xv.