segg.

est. Nisi eodem jure quis simul contendat, etiam rante cum uxore liberisque patri cohabitat, ab eoincisione vel combustione tabularum testamenti con- que alatur, nec ne: nisi nominatim separatam hasulto facta, testamentum non infirmari, contra no-bitationem alicubi statuta requirant, ut de Pictonitissima juris fundamenta, cum tamen æque cautum bus testatur Imbertus loco mox allegando: adstipusit, nuda voluntate, aut revocatione non solemni-lantibus hac in parte ipsis quoque Frisiis, licet ater, vel concurrente decennii lapsu, apud acta co-lioquin religiosissimis plerumque Romani juris curamve tribus testibus facta, irritum non constitui stodibus. Et hæc quantum ad ea, in quibus gravis supremum elogium, S. pen. inst, quib. mod. testam. est liberis ac onerosa potestas parentum; exemplo infirm. I. sancimus 27. C. de testament. Pari modo dissolutionis illius, quæ per dignitatem contingit. nec obest, quod in . filiusfam. 2. Inst. de oblig. Cui consequens est, ut, quibus in locis patri in boque ex quasi delicto, filius seorsim a patre habitans nis liberorum adventitiis ususfructus etiamnum quæpræsupponitur etiamnum patria potestate devinctus, ri solet, illic protinus jus illud extinctum parenti dum quæritur, an pater ejus actione de peculio ob- pereat. Sande dec. Frisic. lib. 2. tit. 7. def. 5. Arstrictus sit, qualis inepta foret indagatio, si patris gentræus ad consuetud. Britann. art. 499. gloss. 2. in filium jura habitatione separata perirent. Ete- Hugo Grotius manuduct. lib. 1. c. 6. num. 9. Lamnim nec illic de patris consensu in istam filii segre- bert. Goris adversar. tract. 4. §. 8. Christinæus vol. gationem quicquam apparet; nec ulla in textu cir-4. decis. 185. num. 7. Gudelinus de jure noviss. lib. cumstantia est, que de brevi tantum ac temporaria 1. cap. 13. circa fin. Groenewegen ad §. ult. Inhabitatione filii studiorum forte aut mercaturæ vel stit. de patria potestat. Imbertus enchirid. juris Galartis addiscende ergo separata, Justinianum accipi lici, d. verbis, Gallorum fi ii &c. post med. Pinellus vetet. Qua ratione nostris quoque & aliorum mori- ad lib. 1. C. de bonis maternis part. 1. num. 34. bus ita demum sejuncta filii à patre habitatione, Charondas, en ses memorables observations verbo per annum & diem continuata, potestas diremtá enfans in pr. Boerius dec. 197. num. 3. & 5. Mecensebitur, si non studiorum causa abesse filium aut yerus colleg. Argentorat. ad Fand. b. tit. num. 1067 peregrinari manifestum sit, Christinaus vol. 4. dec. Berlichius part. 2. conclus, pract. 11. n. 31. & 186. num. 11. Hugo Grotius manuduct. ad Juris- Parens p. mem. Paulus Voet ad §. ult. Inst. quib. prud. Hell. lib. 1. cap. 6. num. 11. Imbertus enchi- mod. patr. potestas solvitur, num. ult. post med. rid. Jur. Gallici d. verbis, Gallorum filii an in pa- 14. Quod si diremtum fuerit matrimonii vincutrum sint potestate, Perezius tit. C. ad Senatuscons. lum eo tempore, quo necdum superstes implevit ataMaced. num. 15. in fin. Groenewegen ad l. 3. C. tem, solvendæ potestati patrie per statuta definitam; de emancip. liberorum; Berlichius part. 2. concluus. plures quidem reviviscere jus patris in talem, præpracticab. 11. num. 23. & seqq. Paulus Voet ad . sertim viduam, opinati sunt, quia ea nunquam suæ ult. Inst. quib. mod. patr. potest. solvitur, num. 3. potestatis per nuptias facta, aut ad se suaque defen4. Abr. a Wesel ad novell. constit. Ultraject. art. denda habilis judicata fuit, sed tantum persona al13. numer. 21. aliter tamen in Frisia judicatum re-teri, quam cui prius subjecta erat, incepit subesse; fert Sande lib. 2. tit. 7. defin. 6. Adde & ti.. de quo defensore cum nunc destituta sit, rationi naturitu nupt. n. II. rali conveniens videbatur, ut in patris, vel qua ta13. Ceterum nec furore patris hæc potestas tolli- lis, vel saltem qua tutoris legitimi, potestatem retur, 1. patre 8. ff. de bis, qui sui vel alien. juris, 1. laberetur, & ejus regeretur auctoritate, que ejus qui furere 20. ff. de statu bomin. dixi tit. de bis qui adhuc ætatis est, ut vel se, vel sua saltem negosui vel alieni juris, neque simplici militia, sive ar- tia non possit satis apte tueri, arg. princ. Instit. de mata, sive togata, dum advocatorum Ordini filius curatoribus, S. pen. Instit. de Attil. tutore, sic adscribitur; uti abunde peculii castrensis & quasi censent Gilkenius, Chassaneus, Ant Thesaurus castrensis ratio demonstrat, Berlichius dict. par. 2. & alii allegati apud Sandium decis. Frisic. lib. 2 conclus. 11. num. 53. Mævius ad jus Lubec. lib. 1. tit. 7. defin. 5. post med. vers. restat ut moneamus, tit. 3. num. 21. Schneidevvinus ad §. fiiusfamilias Berlichium part. 2. concl. 11. numer. 52. Verius 4. Instit. quib. mod. patr. pot. fol. num. 5. Herin- tamen, ubi statuta nihil in hac parte definiunt, vigius de fidejussoribus cap. 7. num. 624. neque nu- duam neque in patriam, neque in tutoriam recideptiis filii filiæve 1. 2. §. 1. 1. quotiens 29. 1. si cum re potestatem; cum enim utraque semel legitimo sit dotem 22. S. pen..ff. soiuto matrimon. l. 1. §. ult. extincta modo, patria quidem per nuptias subsecutas, ff. de liberis exhibend. arg. §. 7. & 9. Instit. quib. tutoria vero simulque maritatis per mortem mariti, mod. patr. potest. solvitur. Sed in alia omnia ive- & quod jure finitum est, non nisi certis modis a runt gentium plerarumque mores hodierni nuptia- lege præfinitis posse de novo instaurari, ratio dietet, rum intuitu. Sive enim mulier viro nubat, ei tan- injustum foret, invitam sine lege in patriam redigi quam tutori suo per nuptias incipit subjecta esse, ac potestatem, in quam nisi nova adoptione nec honepatris naturalis potestati subducitur; non satis recte ste quidem ac salva apud viros graves extimatione in eandem personam concurrente patria simul & tu- reverti potest, l. ult. ff. de his, qui sui vel alien. jur. toria potestate; sive masculus minorennis, atque ita qui liberatus 12. ff. de adoption. facit huc arg. l. in sacris paternis constitutus, uxorem ducat, incipit frustsa 8. C. de sentent. passis & restitutis 1. inter esse paterfamilias, familia nova caput ac princeps,aipulantem 83. D. sacram. 5. vers. nec revocanquem alienæ potestati subjectum manere, inconve- tur ff. de verbor. oblig. injustius, invitam ad id aniens visum fuit, dum uxorem liberosque separatos in suam ipse reciperet potestatem: quanquam hanc rationem Romani juris principiis non convenire haud diffiteor. Nec intererit, utrum matrimonio du

digi, ut in locum tutoris, cui se sponte ac volens per nuptias submisit, recipiat alium nec pari genio, nec pari potestate & affione maritali munitum, arg. l. qui res 93. §. aream 8. vers. nec

Lib. I. Tit. VII.

15. Quamvis vero neque majorennitas, neque ulla filiorum ætas apud Romanos patriam diremerit potestatem, cum id nuspiam inveniatur traditum, & vel ex dignitatibus, qua non nisi majorennibus decernenda erant, 1. 8. ff. de muner. & bonoribus, 20 & tamen filiisfamilias delatæ frequenter, abunde constet; tamen & hic gentium plerarumque consensus in contrarium conspirasse visus est; dum passim fere, uti majorennitate, atque adeo anno quinto & vicesimo completo tutoria potestas evanescit ipso jure, ita & patria, Imbertus enchirid. Jur. Gallici, d. verbis, Gallorum fiżi &c. post med. Gudelinus de jure noviss. lib. 1. cap. 15. in fine, Christinaus vol. 4. dec. 186. num. 9. Groenewegen ad tit. Instit. quib. med. potest. solvitur num. 3. 4. nisi quod nonnullis in locis præter ætatem majorennem separate insuper habitationis concursus desideretur, Berlichius part. 2. conclus. practica lib. 1. numer. 27. Argentræus ad consuet. Britann. artic. 500. gloss. num. 1. 2. ubi plures similes leges Galliæ municipales.

"De rerum divisione c. gulorum erant dominio. In publico res publice vel universitatis, in privato res singulorum dominorum moderamini ac arbitrio subject.

ge

mentis, . 1. Inst. b. t. 1. quædam 2. §. 1. 1. ne~ mo 4. 1. 5. §. 1. 1. 6. in princ. ff. b. t. I. prætor ait 2. S. adversus eum 8. 1. littora 3. §. 1. 1. 4. 2. Non hic occupabor disputatione prolixa, an res ff. ne quid in loco publ. fiat, 1. ergo 50. §. ult. ff. publica distinguendæ veniant a rebus jure gentium de acquir. rer. domin. Qualis læsio cum a piratis sicommunibus, an non ipse res, jure gentium commu- milibusque immineat, arceri tales usumque littorum nes vulgo dicta, re ipsa sint publica; sic ut aliæ ipsis impediri, juri naturali conveniens est. Ut enim concipiantur jure naturali publica; aliæ ex adverso Præsidi bono congruit, demandatam sibi provinciam publica jure civili. Quem in finem ex probatis au- conservare quietam pacatamque, purgando_eandem etoribus varia erudite congesta vide apud D. Noodt malis hominibus, 1. præses 3. 1. congruit 13. ff. de probabil. lib. 1. c. 7. 8. Jurisconsultos etenim no- offic. præsidis; ita quoque populi Romani fuit ad stros, rebus plerumque magis intentos, quam dictis, littora sua appulsum denegare nocituris & turbatusæpius res diversis, ac opposite speciei vulgo appli-ris accolarum quietem. Nec alio sensu Celsum in ↳ citis designasse denominationibus, nemo, nisi in ju- littora 5. ff. ne quid in loc. publ. fiat, scripsisse arre plane hospes, ignorare potest. Rupti irritique te-bitror, littora, in que populus Romanus imperium stamenti distinctionem proprie loquendo servatam babet populi Romani esse, quam quod in littora ilesse, docet . boc autem 5. Instit. quib. mod. te- la, quibus æque ac Oceano Romana terminabatur stam. infirm. sæpius tamen ruptum jurisconsultis potestas, & a gentium aliarum terris separabatur; appellari, quod vere est irritum, ac vice versa, in hanc jurisdictionis speciem populus exercuerit; sic eodem . 5. asseritur. Et qui nescit, stuprum pro- ut dominium, quod ajunt, superioritatis, non proprie prie in virginem viduamve committi, in nuptam tatis, ei Celsus tribuerit; eo modo, quo sibi Antoadulterium? Lege tamen Julia promiscue hæc & a- ninus Mundi adrogavit dominium in l. 9. ff. de leRhod. de jactu. busive fuisse usurpata nomina, Papinianus monet . 4. Neque ad id, ut licite quis in mari vel littore inter liberas 6. §. 1. ff. ad leg. Jul. de adult. Nec minus jus gentium discretum a naturali jure, juris ædificaret, necessitatis absolutæ fuit, decretum prætamen naturalis appellatione venire, constat ex S. toris aut Principis impetrasset; si modo nulli noce11. Instit. de rer. divis. &, ut mittam alia, sub pu- retur. Hinc leges simpliciter id licere dicunt, & 21. ergo 30. blicis Gajus haud veritus est comprehendere qucque dificata continuo adificantis fieri, addita ratione: res universitatis, licet proprie a publicis diversas, quia id, quod nullius est, occupantis fit, 1. in fin. pr. ff. b. t. junct. 1. eum, qui 16. ff. de S. ult. ff. de acquir. rer. domin. 1. littora 3. D. 1. verbor. signif. Quid ergo mirum, si & res, que Ju-1. 4. ff. ne quid. in loco pub!. §. 1. Inst. b. t. adeo stiniano, qua Marciano jure gentium communes di- ut etiam tuendus dicatur, qui in littore ædificat, & in pr. & §. 1. Inst. h. 1. & 1. quædam 2. ff. vel molem in mare jacit; nec aliter interdicto, ne b. t. quarumque usus jure gentium communis est, quid in loco publico fiat, impediendus sit, quam si littora 3. . . . ne quid in loco publ. fiat, alibi appareat, eum vel alteri privato, vel publico nocere, apud Scriptores & jurisconsultos publicorum nomi-. 2. §. & tam 2. S. ad ea igitur 5. §. adversus ne denotatæ sint; ac publicum fieri dicatur, quod eum 8. 1. littora 3. §. 1. 1. 4. ff. ne quid in loco a mari occupatum est, 1. pen. ff. b. t. publicusque publ. fiat; imo nec novi operis nunciatione ullus jure gentium maris & litorum usus, S. littorum In- prohibendi jus habeat, nisi ad id, uti sibi damni infecti nomine caveatur, l. 1. S. quod si quis in mar stit. b. t. re 18. ff. de operis novi nunciat. Quin tamen prudentiæ fuerit, veniam ædificandi in littore impetrasse, dubium non est: ne forte quis, quasi publico, vel tertio privato præjudicasset, juberetur destruere, vel in opere cœpto pergere vetaretur, quasi cum aliorum detrimento extructurus, l. quamvis 50. ff. de acquir. rer. domin. atque adeo verum quidem erit licite in littore marique eum struere, qui publice, id est, auctoritate publica impetrata, exstruit, juxta 1. Aluminum 24. in princ. ff. de damno infect, sed tamen nec peccaverit, qui privatim exstruxerit, id est, privata auctoritate, d. 1. 24. vers. ad ea, nec aliud interest inter hæc duo, utrum publice quis, an privatim in littore ædificaverit, quam quod publice opus faciens de operis quidem vitio cavere teneatur iis, quorum interest, de damno infecto; at non de vitio soli, sed magis Princeps, vel in provincia præses adeundus sit, qui publica auctoritate adificare permisit, ut impediat ædificationem in solo tali, ex cujus vitio, ob opus extruendum, damnum imminet: cum ex adverso is, qui privata ædificat auctoritate in littore, non de operis tantum, sed & de soli vitio teneatur cavere, qui sensus d. 1. 14. ff. de damno infecto.

3. Ne ergo de nominibus supersit disputatio; jure gentium communes cum Justiniano voco res, qua usu sunt omnium, proprietate nullius, cedunt tamen primo occupanti: nullius enim in potestatem talia redacta sunt, eo quod omnibus visa sufficere, etsi inde quisque occuparet, quantum sibi sufficit: hinc & primo cedunt occupanti, quisquis ille fuerit, eo quod cunctis mortalibus æquale jus in ea ex largitione divina comparatum est. Non tamen ita, ut in universum occupari a privatis possint, sed vel quantum ad aliquam sui partem, vel quantum ad quasdam ex genere species. Posterioris generis sunt fere, bestiæ, volucres, pisces, in mari vel littore nata gemme,lapilli, & alia, quæ tanquam occupationis objecta latius tratanda erunt tit. de acq. rer. domin. Prioris vero generis sunt aer, aqua profluens, mare, & per hoc littora maris. Qua ratione quivis in littore marique ad ificare potest, sic ut non ædificata tantum, sed & pars ea maris littorisve, qua ædificando occupata fuit, in privato incipiat esse ædificantis dominio, ac tandiu maneat, donec quod extructum est destruAtum fuerit; quippe ex quo tempore in pristinam littus conditionem revertitur, dummodo id caveat ædificans, ne vel publico usui noceat, vel constitutis in vicinia privatorum villis & ædificiis aut monuVoet ad Pandect. Tom. I.

5. Inter res nullius sed divini juris, occurrunt 8

primo loco sacra, que rite per Pontificem, vel Prin- | sanctum 8. pr. & §. 1. ff. b. t. huc reducuntur cipem Deo consecrata sunt, atque ita auctoritate legati, de quorum non violando jure, & violantium publica ab usu profano ad pium translate, 1. sacra punitione, sive ipsi, sive comites eorum læsi sunt, loca 9. pr. & §. 1. ff. b. t. §. sacre 3. Inst. b. t. Pomponius in ult. ff. de legationibus, & Ulpia1. ult. ff. ut in possess. legat, etc. Sola proinde de- nus in lege Julia 7. ff. ad leg. Jul. de vi publ. & dicatione privata sacrum non fit, d. D. 8. 1. in ego superius in tit. de just. & jure. Huc & muri tantum 6. J. sacra 5. ff. b. t. multoque minus so- portaque pertinent, non urbis tantum Roma, sed lo voventis voto, 1. si quis 2. ff. de pollicitat. Talia & municipiorum, capitali pœna in violatores conerant donaria sacra, vestes, vasa, aliaque 1. sanci-stituta 1. sanctum 8. §. ult. 1. ult. ff. b. t. d. §. mus 21. C. de sacrosanct, eccles. ædes quoque sacræ; sancte 10. Instit. b. t. 1. desertorem 3. §. nec non quibus tamen dirutis, fundus sacer manet, religionis 17. ff. de re militari, quæ an tantum belli, an veprærogativa, d. §. S. d. 1. 6. §. 3. b. t. licet ro & pacis tempore obtinere debeat; an in militialiud in littore post casam illic positam iterumque bus solis, an vero in paganis quoque; an tantum destructam obtineat, deficiente cultus sacri favore, in lumitaneis, an & aliis in urbibus, & quæ hujus d. 1. in tantum 6. pr. ff. h. t. sunt generis alia, discussi latius libello de jure mi6. Quamvis autem sacra non sint profananda, ne-litari cap. 4. num. 29. & seqq. ad num. 58. que regulariter usibus eximenda piis; utcunque su- 8. Publicas res quod attinet, quæ scilicet dominii perstitioso destinata divini cultus exercitio; sed ma- jure ad totum populum pertinent, illa a jure gengis, errore ac superstitione remota, in alios pariles tium communibus separationem recipiunt; quod pulicitos Numinis divini cultus convertenda, arg. blice a populo jam occupate in dominio esse colegatum 16. ff. de usu & usufr, legat. &, si acqui- perint; communes non item, sed adhuc occupanda, sita uni ecclesix bona, superflua appareant, applican- tanquam nullius, I. ergo 30. §. ult. ff. de acquir. da sint usibus ecclesia indigentioris, Consult. JCto-rer. domin. nam, ut Neratius in 1. quod in littore rum Holl. part. 4. consil. 566, 567. quibusdam ta- 14. ff. de acquir. rer. domin. littora publica non men modis sacra esse desinebant apud Romanos; ita sunt, ut ea, quæ in patrimonio sunt populi, sed dum vel lege publica id injungebatur, I. inter stipu-ut ea, quæ primum a natura prodita sunt, & in lantem 85. sacram 5. vers. nec revocantur ff. de verb. nullius adhuc dominium pervenerunt. Adscribuntur cblig. vel per hostes res tales capiebantur; eo quod autem publicis hisce flumina perennia & portus, §. inter Gentiles non erat illa sacrorum communio, 2. Instit. b. t. I. nemo 4. §. i. ff. b. t. l. 1. Aumised alii alia agnoscebant sacra, cultum alium, alios- num 3. ff. de fluminibus, & quia horum communis que Deos tutelares; ut tamen recuperata póstlimi- est usus, sicut viarum publicarum, & littorum, & nii jure in pristinam reverterentur consecratorum riparum, hinc cuilibet in illis navigare licet & piconditionem, omnia loca 5. C. de paganis, l. cum scari, §. 2. 4. 5. Inst. b. t. 1. 5. ff. b. t. aquam loca 36. ff. de relig. vel denique justis ex causis a- insuper inde haurire, quin & ducere, quoties in usu lienabantur, puta, ad redemtionem captivorum, ali- publico aqua non est, dum neque flumen navigamoniam pauperum, es alienum ecclesia exsolvendum, bile est, neque ex eo aliud navigabile fit, l. quo miaut ut rei, quæ ecclesia inutilis est, permutatio fiat nus 2. ff. de fluminibus. cum alia utiliore, 1. sancimus 21. &auth. præterea 9. An autem in flumine publico cuivis ædificare C. de sacrosanct. eccles. novell. 7. cap. 2. §. 1 ex- licuerit jure Romano, sic ut ædificata cesserint æditra quas causas per alienationem in rerum profana-ficanti, non satis expeditum est. Sunt qui id omnirum catalogum res sacras transcribi prohibitum, quo bus concedunt, publica accedente auctoritate, cenetiam sensu nec æstimationem videbantur recipere, sentes idem in fluminibus, quod in mari vel lit1. sacra loca 9. §. ult. ff. b. t. in quantum pretio tore obtinere quantum ad inædificata; ducti arg. res omnes æstimandæ sunt, pretium autem esse ne-1. Aluminum 24. ff. de damno infecto. Magis taquit, ubi venditio interdicta est. Quod enim in men distinctione rem puto terminandam. Aut eband legem 22. 23. 24. ff. de contr. emt. dicitur lo-nim de illis quæstio est, qui prope illam fluminis ci sacri venditionem subsistere, si non specialiter lo- partem prædia, & per hoc ripas possident; aut de cus sacer venierit, sed venditioni majoris partis ac-aliis, nullum in adjacentes flumini agros ripasque cesserit; non eo pertinet, ut ex sacro profanus fie- jus habentibus. Priores quod attinet, permissum ipsis ret; non magis, quam fundo venditor sepulchrum est etiam auctoritate privata extruere in flumine in eo existens desinit religiosum esse; sed potius,ripave ejus quicquid agro ripave adversus impetum ut eodem jure & qualitate tum sacer, tum religiosus & edacitatem fluminis muniende aptum videbitur, locus fundo vendito accedens, penes emtorem in posterum esset, quo fuerat ante penes venditorem. Ceterum qua forma, quibus solemnibus, urgente necessitate vel utilitate evidente, res ecclesiasticas nunc alienari moris sit, alibi monendum erit. Quemadmodum & de religiosis dicetur latius tit. de relig. sum: funer

sic ut & operis exstructi domini fiant; dummodo neque vicinis superioribus aut inferioribus, neque e regione prædia habentibus noceant, eumque in finem de opere faciendo his caveant damni infecti nomine, I unic. ff. de ripa munienda l. 1. §. 6. 7. ff. ne quid in flumine publ. fiat, quo aliter aqua fluat, &c. Neque publico obsint usui, quo pejus 7. Sancte res (non proprie, sed per analogiam, navigetur, aut aliter aqua fluat, quam Auxit ante, & quodammodo, ut Imperator loquitur, divini juris, tot. tit. ff. de flumin. ne quid in fum. publ. fiat, ac nullius in bonis habita ) dicuntur, qua ab inju-quo pejus navig. tot. tit. ff. ne quid in fum. pub!. riis hominum defense ac munite sunt, sive a san- fiat, quo aliter aqua fuar &c. Et quia dubium nul&tione, sive a sanguinibus nomen adeptæ sint, ut vi-li esse potest, quin pontibus strato flumine, detedere est in f. sanila 10. Instit. de rerum divis. 1. rior efficiatur navigantibus publici fluminis usus ;

10. Universitatis res sunt, que jure dominii ad universitatem, puta, oppidum, vicum, pagum, corpus pertinent; qua non sunt singulorum, ut variis argumentis docet JCtus in 1. in tantum 6. §. 1. ff. b. t. l. sicut 7. §. 1. ff. quod cujusque universit. nomine &c. De quibus plura d. tit. quod cujusque universitatis nomine vel contra eam agatur.

hine ne is quidem, qui in utraque fluminis publici. si insula 6. ff. de fuminibus. Manet ergo fir ripa domos habebat, pontem privati juris extruere mum, ædificata in flumine ante agros aliorum non potuit, . ult. ff. de Aluminibus. Pontem scilicet pri- limitatos cedere agrorum dominis; exstructa vero vati juris appellat JCtus, ex eo, quod in usum, & ante limitatos fundos propria fieri ædificantis una commodum privatum istarum ædium comparatus e- cum illa alvei parte, quæ ædificatione occupata est; rat: ita enim etiam privati juris dicitur, quod est modo scilicet neque privato neque publico noceain dominio vel usu privati, 1. servitutes 14. S. ser- tur: quem in finem veniam extruendi impetrari, & vitus 1. ff. de servitutib. nam ut loco privati juris ita publice exstrui juxta d. 1. 24. ff. de damno inlegatur privato jure, nulla vel ratio suadet, vel ju-fecto, consultum fuerit; uti ante latius de adificaris necessitas, plana satis ac perspicua apparente tis in littore marique dictum. Ceterum, quia moriScævola in verbis retentis sententia. Posteriores bus nostris, & aliarum gentium maris littora, & quod attinet, qui scilicet nulla prope ripam præ- flumina Regalibus seu Domaniis Principum adnudia possident, nullo putem modo his de jure per- merantur, lib. 2. feudorum tit. 56. non ita si namissum esse, ut in flumine publico auctoritate pri-vigationem & ejus sequelas excipias, communis ovata ædificarent, aut ædificatorum efficerentur do- mnibus usus est, neque piscari retibus in flumine mini: cum enim ædificata solo cedant, quoties soli cuique licet, multoque minus extra ripe munitiodominus apparet; magis est, ut ædificata cecsura nem ædificare in fundo fluminis aut in maris littosint illis, qui prope ripam prædia possident non li- re, aut aquam ducere ex flumine, aut extruere momitata; quippe ad quos uti ripa pertinet, & quæ lendina, nisi nominatim id a Príncipe, vel eo, cui per alios ripe inædificata sunt, . qui autem 35. ff. demandata dominiorum cura, concessum fuerit; sic de acquir. rer. domin. ( ad distinctionem eorum, quæ ut illa venia impetratio, quæ ex jure Romano pruin littore ædificata erant, I. quod in littore 14. ff. dentiæ erat, nunc absolute necessitatis sit, Gudelieod. tit. ) ita & jure dominii fundus fluminis per- nus de jure noviss. lib. 5. cap. 3. vers. que in prætinere videtur, quatenus saltem desiit aquis tectus dicto, seu num. 5. Vultejus de feudis lib. 1. cap. 5. esse, & incipit alvei fluminis officium præstare, quod num. 7. Hugo Grotius manuduct. lib. 2. cap. 1. non minus per inædificationem contingit, aqua pro- num. 15. et seqq. Groenewegen ad §. 2. Inst. de pter inædificationem illac non defluente, quam per rer. divis. Paulus Voet ad S. 1. Instit. eod. tit. insule nativitatem, aut alvei totius desertionem. Ut num. 7. et ad S. 2. n. 2. et 4. et ad §. 4. num. ergo insula in Alumine nata cedit iis, qui prope ri- ult. ibique plures citati. pam prædia tenent; ita quoque inædificata in Alumine iisdem cedere rationis est. Ab insula certe in Alumine nata ad ædificata in flumine argumentum refte duci, Labeo monet in 1. pen. §. ult. ff. de acquir. rer. domin. Si, inquit, id quod in publico natum aut ædificatum est, publicum est, insula quoque, que in flumine publico nata est, publica esse debet. Non quod hæc fuerit Jurisconsulti opinio, 11. Altera rerum divisio est, quod vef corporavel insulam vel in edificata regulariter publico ce- les sunt vel incorporales. Illæ, qua sua natura tandere; (contra enim de insula jam definierat in ea- gi possunt, hæ, quæ tangi nequeunt, & in jure condem 1. penult. D. 1. 2. 3.) sed quod innatorum & sistunt, ut servitutes, hæreditates, nomina &c. Corinædificatorum parem crediderit esse conditionem. poralium tres sunt species, aliæ enim mobiles sunt, Sed dices, quorsum ergo spectat illa Ulpiani inter veluti supellex, ut & ea, quæ, licet gravia, sic ta ædificata in flumine publico & via publica & litto- men comparata sunt, ut moveri possint; veluti, re comparatio & exequatio, dum in d. 1. Flumi- horrea mobilia, 1. Titius horreum 60. ff. de acquir num 24. ff. de damno insect. ait: Aluminum publi- rer. domin, naves utcunque amplissima, l. 1. §. 6. corum communis est usus, sicuti viarum publicarum & 7. ff. de vi & vi armata, l. vi facit 20. §. pen. littorum, in bis igitur publice licet cuilibet adi- ff. quod vi aut clam; & harum exemplo molendi ficare et destruere. Quibus consequens videri posset, na aquatilia ex anchoris stantia, non terræ afhxa, ut, quemadmodum littori inædificata cedunt ædifi- ut & plaustris imponi solita molendina castrensia, catori, secundum ante dicta, ita & exstructa in flu-1. dolia 26. §. 1. ff. de instruct. vel instrum. lemine publico- dominii jure acquirantur extruenti cui-gato. Tyraquellus de retractu gentil. §. 1. gloss. 7. libet sine distinctione, an prope ripam prædia pos- num. 92. Argentræus ad consuet. Britann. art. 409. sideret, nec ne. Verum penitius attendenti patebit, gloss. 2. n. 1. in f. & 2. in princ. Berlichius conjuris analogiam non pati, ut comparationem istam clus. pract. part. 3. conclus. 30.n. 10. Carpzovius defin. extendamus ultra flumina, quibus agri adjacent li-for. part. 3. constit. 24. defin. 8. Parens p. mem. mitati, in quibus ut alluvio non cedit prædia pro- Paulus Voet de mobilibus & immobilib. cap. 15. pe ripam habentibus, I. in agris 16. ff. de acquir. num. 7. 8. alia immobiles, ut prædia; aliæ sese rer. domin. ita nec insula illic nata, vel quæ sunt moventes, ut servi & animalia: ut tamen sese moinædificata, vel alveus a flumine desertus; sed quem- ventia sub mobilibus sæpe comprehendantur, quoadmodum in mari nata insula, & ex pari ratio-ties leges, simpliciter inter mobilia & immobilia dine pars maris inædificatione occupata, protinus ju- stinctione facta, quid definiunt, veluti in tempore re dominii occupanti acquiritur; ita & de insulis in usucapionibus implendis præfinito, pr. Instit. de usuflumine natis ante agros limitatos, & ex paritate capion. I. ult. Cod. de longi temp. præscript. tit. Instit rationis de inædificatis, id obtinuit, ut occupantis de reb. corporal. & incorporal. l. 1. §. 1. ff. b. to ́aut exstruentis fierent, teste eodem Ulpiano in 71.

12. Infrequens interim in jure non est, ut res