Sayfadaki görseller
PDF
ePub

halber einred haben und uns und unsern nachkommen und stiefft, auch die possessores und vicarier solcher beeder vicareyen Lauerentii primae et secundae, dahe derselben vorhanden weren, gebüerlichen zu der schuldigen wöchentlicher celebration und verrichtung der fundation anhalten und vermögen, so wollen wir auch uber das ebenermassen daselbsten die angeregte iärliche procession uf tage des iars widerumben anzustellen und von iaren zu iaren in solcher universitetkirchen uf solchen tage bei dem verordneten altar ibidem mit den gewönlichen gesengen, so man in dedicatione ecclesiae sunsten zu singen pflecht, verrichten, auch unsere nachkommen und stiefft gehörter massen solcher procession und ambt daselbsten iärlichen zu verrichten in allwegen verbunden und schuldig sein, alles getreülich und one geverdten. dess zu warer urkund und stetter haltung haben wir obbemelter dechant, senior und capitul des stieffts Neuenmünsters zu Würzburg für uns und alle unsere nachkommen unsers capitels insigel ends dieses beibrives wiessentlichen anhenken und hochgedachtem unserm genedigen fürsten und herrn von Würtzburg denselben in underthenigen zu bescheinen obgesetzter celebration und haltung einverleibter fundation überraichen lassen. der geben ist uf montags nach dem hailigen Pfingstage und nach Christi unsers seeligmachers geburt im taussent funfhundert und im sechsundachtzigisten iahre.

Die Original- Urkunde auf Pergament mit einem anhangenden Siegel in einer Holzkapsel im k. Kreisarchive Wirzburg (119. 143).

Nr. 68.

Quittung des Bischofs Julius über 1800 fl., welche die Propstei Heidenfeld am Main als Ablösungssumme für den ursprünglich zu Gunsten des Seminars und der Universität verwilligten Jahresbeitrag von 90 fl. bezahlt hat.

1587, 22. Februar [Wirzburg].

Wir Julius von gottes gnaden bischoff zu Wirtzburgk und herzog zu Franckhen etc.. nachdem die wirdigen unser liebe andaechtige Joachim probst, auch dechant und convent unsers closters Haydenfelt uf unser beschehen gnedig ansuchen zu unserm seminario und universitat, so wir unserm stifft und landschaft zu gutem, damit unsere alte wahre catholische religion desto mehr erhalten und fortgepflanzt werden moechte, angeordnet, neben andern unsern stifften und clostern ein wolmeinende contribution, nemblichen achtzehenhundert gulden haubtsumma, vor disem

bewilligt, auch ein zeithero jaerlichen mit neunzig gulden verzinset und aber fur rathsam angesehen, damit dise und andere dergleichen contributiones jaerlichen und miteinander umb mehrer richtigkeit willen, an einem gewissen sichern ort zu haben, die haubtsumma zu erlegen und abzulösen. bekennen hierauf offentlich mit disem brieff gegen allermennigelichen fur uns, unser nachkommen und stifft, das gedachte probst, dechant und convent unsers closters Haydenfelt sich in deme auch guetwillig erzeigt und angeregte achtzehenhundert gulden haubtsumma uf heut zu undenbemeltem dato uf unser cammern erlegt, wir auch dieselbige wol empfangen und hingege fur dise und andere mehr solcher gestalt von etlicher unserer stifft und clöster wegen abgelöst contributiongelt uns in einer summa mit zuverleibter anzeig, wievil von iedem ort in sonderheit hergeruret, mit vorwissen und bewilligung unsers ehrwürdigen dombcapitels gegen unserer universitet vonwegen und anstatt derselben stifft und clöster verobligiret und verschrieben haben, sagen derohalben fur uns, alle unsere nachkommen und stifft obernante probst, dechant und convent unsers closters Heydenfelt solcher irer erlegten und abgelösten achtzehnhundert gulden sampt aller verloffenen und verschienen zinsen in bester bestendigster form rechtens ganz frey, quitt, ledig und loes, gereden und versprechen darauf fur uns und unsere nachkommen bey unser fürstlichen wirden, solcher abgeledigter und uns erlegter contribution halben an offtgedachten probsten, dechant und convent oder ire nachkommen forthin zu ewigen zeitten ferner kein zuspruch oder forderung nimmermehr zu haben oder zu gewinnen, weder mit, noch ohne recht, sonder derselben allerdings contentirt zu sein und zu pleiben, dass auch dieselbige in einigen andern weg als zu obgemeltem unserm seminario und dessen bestendiger erhaltung der kirchen und religion zu gutem angewendet werden soll. da aber uber kurz oder lang von unsern nachkommen wider all unser verhoffen, getrösten und versehen hierinnen verenderung furgenommen und solch gelt zu anderm gepraucht, gekert werden solte, so sollen gemelte unsere nachkommen schuldig und verbunden sein, offternanten probsten, dechanten und convent unsers closters Heydenfeld oder iren nachkommen die achtzehnhundert gulden haubtsumma on einige verweigerung widerum hienauszugeben und zu iren handen, ires gefallens darmit zu thun und zu lassen, einzuant worten on allen behelff und auszug getreulich und ohne geverde, dessen zu urkunt haben wir unser grösser insigel heranhangen lassen. so geben und geschehen uf Cathedra Petri nach Christi unsers lieben herrn und seelichmachers geburt tausend fünfhundert und siebenundachtzigsten jare. Die Original-Urkunde auf Pergament ohne Siegel in der kgl. Universitäts-Bibliothek.

Nr. 69.

Revers des Bischofs Julius über 2000 fl., die das Stift Haug zu Wirzburg als Ablösungssumme für den ursprünglich zu Gunsten des Seminars und der Universität verwilligten Jahresbeitrag von 100 fl. entrichtet hat.

1587, 22. Februar. Wirzburg.

Nos Julius dei gratia episcopus Wirceburgensis ac Franciae orientalis dux etc. cum ante aliquot annos venerabiles nobis dilecti Michael Seiz, decanus, senior et capitulum collegiatae nostrae ecclesiae ss. Joannis Baptistae et Evangelistae in Haugis extra muros Herbipolenses ad petitam a nobis subsidiariam opem ferendam conservandi seminarii seu universitatis nostrae a nobis erectae, praecipue vero catholicae nostrae religionis restaurandae et propagandae causa, pecuniae summam, nempe duorum millium florenorum Rhenensium, nobis obtulerint atque de iamdicta capitali summa annuam pensionem utpote centum florenorum per annos aliquot nobis et seminario nostro in praedictum finem solverint, nobis tamen consultius visum fuit, eiusmodi annuas pensiones omnium ad hoc opus pium et necessarium contribuentium, ad vitanda futura inconvenientia et discrimina, capitalibus summis redimere easdemque in certum, tutum et convenientem aliquem locum reponere et collocare, quare hisce literis pro nobis et successoribus nostris publice fatemur, praefatos decanum et capitulum in Haugis praedictam annuam pensionem centum florenorum capitali summa scilicet duorum millium florenorum ad datum istarum litterarum redemisse eamque summam capitalem nobis atque universitati nostrae totaliter numerasse et persolvisse, de cuius plenaria solutione eosdem decanum et capitulum eorumque successores et de non amplius impetitione facienda securos et quietos reddimus, prout illos hisce quietamus et liberamus penitus et absolute, ea mente et fiducia, ut ipsi decanus et capitulum praefati eorumque successores intuitu saepedicti seminarii seu universitatis nostrae in futurum non graventur et onerentur, promittentes etiam pro nobis et successoribus nostris, saepedictam annuam pensionem et summam capitalem in nullos alios usus quam seminarii, hoc est iuventutis pauperum bonam de se spem pollicentis et catholicae religioni omnibus diebus vitae suae in statu ecclesiastico inservientis, ingenuam, rectam diligentemque institutionem (iuxta s. concilii Tridentini formam et statutum) in perpetuum utiliter converti. quod si vero accidat, quid secus per nos aut successores nostros attentari et ab instituto hoc nostro temere discedi ac piam liberalitatem contribuentium et saepedictam sumGeschichte der Universität Wirzburg. 2. Band.

10

mam capitalem duorum millium florenorum in alios converti usus, quorum utrumque deus clementer avertat, tunc nos, successores nostros necnon universitatis nostrae Herbipolensis praesentes et futuros cancellarium. rectorem totumque senatum academicum pro tempore existentes ad plenarium restitutionem totiusque illius summae capitalis necnon annuarum pensionum refusionem de proventibus omnibus et singulis nostrae universitatis dictis decano et capitulo in Haugis eorumque successoribus faciendam vigore harum literarum sine ulla exceptione firmiter et sponte nostra obligamus et condemnamus sub hypotheca et obligatione omnium nostrae universitatis reddituum et censuum praesentium et futurorum et qualibet alia iuris et facti renuntiatione ad haec necessaria pariter et cautela. in quorum omnium fidem et testimonium hasce litteras sigillo nostro ad perpetuam rei memoriam communivimus manuque propria subscripsimus.

Nos igitur pro tempore cancellarius, rector totusque almae universitatis Herbipolensis senatus academicus fatemur quoque pro nobis et successoribus nostris hisce literis, praedictam capitalis summae duorum millium florenorum redemptionem et solutionem reverendissimo et illustrissimo principi et domino nostro, domino Julio episcopo Herbipolensi et Franciae orientalis duci etc., atque academiae Herbipolensi praedictae per saepefatos dominos decanum et capitulum, sic ut praemittitur, integre esse factam.

Idcirco eosdem saepedictos dominos, decanum et capitulum in Haugis. similiter et eos quietantes et penitus absolventes et (casu supradicto de non conservando contingente) nos successoresque nostros ad omnia et singula academiam Herbipolensem ratione refusionis, hypothecae et obligationis concernentia quoque obligantes et condemnantes. in cuius rei fidem et testimonium academiae Herbipolensis sigillum similiter appendi iussimus. datum et actum Herbipoli, in arce montis beatae virginis, in ipso divi Petri Cathedrae festo, anno millesimo quingentesimo octuagesimo septimo. L. S. domini Julii.

L. S. universitatis.

Eine Abschrift im Kopeibuche Nr. 3. CCXLVI. 634–636.

Nr. 70.

Die Statuten der neugegründeten Universität Wirzburg.

1587, 15. Oktober. Wirzburg.

In constitutiones sive leges statutarias almae academiae Wirceburgensis praefatio.

Magnam earum artium, quae ut bonae et liberales sunt, ita vere dicuntur nec immerito praecipuum humanae vitae lumen et ornamentum existimantur, cum utilitatem tum necessitatem esse adeoque solidam veramque felicitatem in eo plane sitam, ut mentes animique nostri, quemadmodum originem a deo ducunt, sic et assiduo semper et summo ipsius dei amore flagrent ejusdemque timorem cum amore conjungant ac toto pectore ad cupiditatem optimarum artium incumbatur, iis temporibus tum maxime perspectum et exploratum fuit, quibus aliqua veteris disciplinae perturbatio aut commota est aut sacrosanctorum christianae fidei dogmatum authoritate convulsa vera catholicaque Christi Jesu ecclesia premi et debilitari coepit. recte siquidem alicubi invictus ille christianae religionis propugnator divus Aurel[ius] Augustinus philosophiam (quam laudatarum artium omnium procreatricem quandam et quasi parentem M. Tullius ante ipsum praedicarat) hoc verissimo elogio ornat, quod ea fides nutriatur, augeatur et propugnetur. quomodo enim tot et tam latentes adversariorum tendiculae, tot fraudes, tot errores et cuniculi deprehendi, denique disturbari queant, nisi philosophiae praesidiis instructi sunt ii, qui in sacrorum procuratione ceu statione aliqua summi imperatoris jussu collocati et sub eius vexillis delectu quasi habito stipendia merentes populum rudem adhuc erudiant, nutantem confirment, lapsum erigant errantemque denique a tot diverticulis in semitam veritatis et justiciae reducant? gravis et omnino ac merito perhorrescenda est illa domini apud Isaiam vox: propterea, inquit, captivus ductus est populus meus, quia non habuit scientiam. at quae captivitas, quae servitus cum ea conferri potest, qua ab ecclesiae matris sinu et gremio dulcissimi filii abstrahuntur et in teterrimos errorum vitiorumque carceres compinguntur? oportet sane, quod idem dominus apud Malachiam prophetam tam serio inculcat: labia sacerdotum ita eruditione et divinarum rerum cognitione tincta planeque imbuta esse, ut sint quidam veluti scientiae et philosophiae coelestis thesaurus, e quo, si quid de divina lege, de religione, de ceremoniis controversiae (necesse enim est, ut eveniant scandala) oboriatur, veritas et firmum sincerumque de rebus divinis et humanis judicium comparari et peti possit. neque vero ad eam solum reipublicae partem, quae dominicarum ovium animos colit et pertractat et ecclesiastica vocatur,

« ÖncekiDevam »