Sayfadaki görseller
PDF
ePub

XXXVIII

LEIBNIZIUS AD FABRICIUM, THEOLOGUM HELMESTADIENSEM.

Ex autographo prius edito, quod nunc etiam in bibliotheca Hanoverana servatur.

Hanoveranæ, 21 dec. 1697.

Gaudeo inter vos recte convenisse, nec fuisse opus aliunde decisionem dubitationum peti. Si quid medici astronomique vestrates submittent, quod ex Sinensibus quæri velint, rogo ut mature ad me cures. Intelligemus fortasse eadem occasione an Mercurius re vera comparuerit in Sole; an vero, ut sæpe fit, fefellerint tabulæ.

Hoc ipso tabulario mitto partem dissertationis. theologica, ab erudito inter Reformatos viro huc missæ. Reliqua mox sequetur pars. Desideratur ut cum Domino D. SCHMIDIO collega tuo de monitis, quam maturrime licet, cogites. De cætero et aliis non erit communicandum, neque ulla ratione certas ob causas ulterius emanare debere e re judicatur. Vale, et festos dies proximos lætus age, et mox in anno novo longam aliorum seriem feliciter auspicare. LEIBNIZIUS.

XXXIX

LEIBNIZIUS SCHMIDIO S. D.

Ex autographis editis a Veesenmeyer et in publica auctione Dni Libri a Dno Philips emptis denuo inspexit Foucher de Careil.

Hanoveræ, 28 dec. 1697.

Ecce tibi confirmationem scripti nuperi, repetito, quod nuper significavi, desiderio meo monitorum

vestrorum. Non inutile erit allegationum ibi factarum aliquam rationem habere. Si nos possemus monitis aspergere Reformatorum theologorum declarationes nobis faventes, vel privatas vel maxime publicas, id perutile foret, ut vicem reddamus; sed nolim id nimis morari vestra monita, quæ nunc non incidenter poterunt alias sequi. Domino D. Fabricio officiosissimam a me salutem nominari, atque eadem meo nomine peti peto. Dubitandum non est quin summi Ducis, Antonii Ulrici, verba sint effectum suum habitura, cum de te præsertim præclare sentiat. Ego vero rem urgere non desistam.

Quod scriptum Domini Calixti, vel novum potius concinnandum, attinet, optima haud dubie ratio erit, ut summus Dux ipse præscribat qua de re sibi sententiam exponi velit. Itaque id curabo quamprimum, ubi cum Domino Abbate Luccensi (1) rem omnem constituero.

Ego in universum non tantum de barometro portatili, sed etiam de folle metallico cogito, cujus species tantum vel specimen erit barometrum portatile. Atque ideo quædam constructiones leviores sufficiunt pro barometro portatili, quod magna vi magnoque volumine non indiget. Si tamen aliquid majus aliquando tentetur, considerandum quanam ratione effici possit ut tale machinamentum sit tutum. Et cætera quoque nupera monita schedæ meæ expendi peto. Vale.

LEIBNIZIUS.

Ineuntem annum novum cum multis aliis felicem

opto.

(1) Molano.

1698

Nouvelle phase de la question et grande activité déployée par les négociateurs allemands. La faculté d'Helmstadt, dans les personnes de Fabricius, Calixte et Schmidt, est consultée et mise en demeure de donner son avis par le duc Antoine Ulrich. Leibniz est dans le secret et presse vivement les théologiens d'Helmstadt. Ecrit de Calixte qui ne satisfait ni Leibniz ni Molanus. Nouveau projet de Leibniz pour la réunion, écrit à Loccum. Brouillon d'une lettre à Bossuet, et d'une autre à Louis XIV. - Deux lettres à Antoine Ulrich. - Madame de Brinon revient à la charge. Diatribe éloquente de l'électrice Sophie contre les catholiques.

[ocr errors]

XL

LEIBNIZ A MONSEIGNEUR LE DUC ANTOINE ULRICH,

DUC DE BRUNSWICK-LUNEBOURG.

Extrait de l'original autographe inédit.

Wolfenbuttel.

Monseigneur,

J'ay communiqué à M. l'abbé Molanus ce que M. Calixte avoit mis par escrit, et il n'en a pas esté content non plus que moy (1).

(1) Voyez les billets XXXVI et XXXVII. N. E.

XLI

LEIBNIZIUS AD FABRICIUM, THEOLOGUM HELMESTADIENSEM.

Ex autographo prius edito, quod nunc etiam in bibliotheca Hanoverana servatur.

Hanoveræ, 10 januar. 1698.

Mitto ecce tibi reliqua scripti reformati, et ut cum Domino D. Schmidio collega tuo, addita multa a me salute, communices rogo, uti ille priora tecum communicavit. Desideratur ut velitis cogitatorum et monitorum vestrorum, ea quam jam exposui ratione, mihi copiam facere. Neque id ego a vobis peterem meo nomine; sed, ut facile judicabitis, ab altiore causa est quod postulo, ac silentium præterea commendare sum jussus. Facietis pro doctrina, prudentia et æquitate vestra, ut digna reponi suppedi

tentur.

In altero etiam negotio, quod diversæ sane naturæ est, et alio consilio desideratur alioque loco, spero, Serenissimi Ducis monitu, factum iri ut aliquid magis ad propositum concinnetur, quam quod prius fuerat designatum (1).

Jo. Lud. Fabricium olim Heidelbergæ novi. Vir erat doctrina et judicio valens et Electori suo carus. Vidi ejus scriptum de persona Christi, tum et Euclidis catholici titulo, sub Jani Alexandri Ferrarii no

(1) LEIBNIZIUS theologorum Helmestadiensium judicium de controversiis, quæ inter Lutheranos et Pontificios doctores intercedunt, desiderat.

mine, elegantem in Pontificios lusum (1). Si quid Noriberga aut aliunde novi in re litteraria afferetur, id rogo ad me pervenire patiaris. Serenissimus princeps christianus Dux Brunsvicensis mihi inde ex Transylvania, Domini Franci libellum in duodecima forma misit. Nomen abest, insignia vero familiæ ære expressa adsunt; sed rem jam tuo beneficio habebamus. Vale.

XLII

LEIBNIZIUS.

LEIBNIZIUS SCHMIDIO S. D.

Ex autographis editis a Veesenmeyer et in publica auctione Dni libri a Dno Philips emptis denuo inspexit Foucher de, Careil.

Hanoveræ, 17 jan. 1698.

Monita vestra præliminaria, non parum profutura, cum ipsa scripti jam antea vobis transmissi parte ассері.

Ego, quod a vobis petii, feci superiori jussu; itaque non jam quæritur an scriptum (2) sit publicæ auctoritatis, et omnibus Reformatis probatum, quale postulare nunc quidem tergiversatorium, exspectare vero inane foret: sed sufficit tanti visum in aula nos

(1) Quænam hujus scripti sit ratio Jo. Fabricius, part. IV. Historicæ Bibliothecæ suæ. p. 523, tradit: Janus, inquit, Alexander Ferrarius genere scriptionis utitur singulari, et de quo dubium ad mimesinne an sarcasmum vel mycterismum referri debeat. Simulat enim quasi cum promachis Papatus in constituenda et protegenda hierarchia faceret, atque ita iis illudit.

(2) Scriptum hoc, teste apographo hujus Ep. a Jo. Fabricio facto, quod

« ÖncekiDevam »