Quatenus in scholasticam rejicit privatorum vitia qui abuti ea potuerunt, aut abusi sunt,

Falsa, temeraria, in sanctissimos viros et doctores, qui magno catholicæ religionis bono scholasticam excoluere, injuriosa, favens infestis in eam hæreticorum conviciis.

Ibid.

LXXVII.

77.Item in eo quod subdit,mutationem formæ regiminis ecclesiastici, qua factum est ut ministri Ecclesiæ in oblivionem venirent suorum jurium, quæ simul sunt eorum obligationes, eo demum rem adduxisse ut oblitterari faceret primitivas notiones ministerii ecclesiastici et sollicitudinis pastoralis;

Quasi per mutationem regiminis congruentem disciplinæ in Ecclesia constitutæ et probatæ oblitterari unquam potuerit, et amitti primitiva notio ecclesiastici ministerii, pastoralisve sollicitudinis,

Propositio falsa, temeraria erronea.

§ 4.

LXXVIII.

78.Præscriptio synodi de ordine rerum tractandarum in collationibus, qua posteaquam præmisit, in quolibet articulo distinguendum id quod pertinet ad fidem et ad essentiam religionis, ab eo quod est proprium disciplinæ, subjungit, in hoc ipsa (disciplina) distinguendam quod est necessarium, aut utile ad retinendos in spiritu fideles ab eo quod est inutile, aut onerosius, quam libertas filiorum novi fœderis patiatur, magis vero ab eo quod est periculosum aut noxium, ut pote inducens ad superstitionem et materialismum;

Quatenus pro generalitate verborum comprehendat, et præscripto examini subjiciat etiam disciplinam ab Ecclesia constitutam et probatam, quasi Ecclesia quæ spiritu Dei regitur disciplinam constituere posset non solum inutilem, et onerosiorem, quam libertas christiana patiatur, sed et periculosam, noxiam, inducentem in superstitionem et materialis

num,

Falsa, temeraria, scandalosa, perniciosa, piarum aurium offensiva, Ecclesiæ ac spiritui Dei, quo ipsa regitur, injuriosa, ad minus

erronea.

80. Regula 1 quæ statuit universe et indiscriminatim statum regularem aut monasticum natura sua componi non posse cum animarum cura, cumque vitæ pastoralis muneribus, nec adeo in partem venire posse ecclesiasticæ hierarchiæ, quin ex adverso pugnet cum ipsiusmet vitæ monasticæ principiis,

Falsa, perniciosa, in sanctissimos Ecclesiæ Patres et præsules, qui regularis vitæ instituta cum clericalis ordinis muneribus consociarunt, injuriosa pio, vetusto, probato Ecclesia mori, summorumque Pontificum sanctionibus contraria: quasi monachi, quos morum gravitas et vitæ ac fidei institutio sancta commendat, non rite, nec modo sine religionis offensione, sed et cum multa utilitate Ecclesiæ clericorum officiis aggregentur.

Ex S. Siricio, epist. decret. ad Himerium Tarracon. c. 13.

LXXXI.

81. Item in eo quod subjungit, sanctos Thomam et Bonaventuram sic in tuendis adversus summos homines mendicantium institutis versatos esse, ut in eorum defensionibus minor æstus, accuratio major desideranda fuisset, Scandalosa, in sanctissimos doctores injuriosa, impiis damnatorum auctorum contumeliis favens.

LXXXII.

82. Regula 2a multiplicationem ordinum ac diversitatem naturaliter inferre perturbationem et confusionem: item in eo quod præmittit, § 4, regularium fundatores qui post monastica instituta prodierunt, ordines superaddentes

ordinibus, reformationes reformationibus, nihil aliud effecisse quam primariam mali causam magisque dilatare,

Intellecta de ordinibus et institutis a Sancta Sede probatis, quasi distincta piorum munenum varietas, quibus distincti ordines addicti sunt, natura sua perturbationem et confusionem parere debeat,

Falsa, calumniosa, in sanctos fundatores, eorumque fideles alumnos, tum et in ipsos summos Pontifices injuriosa.

LXXXIII.

83. Regula 3, qua postquam præmisit parvum corpus degens intra civilem societatem, quin fere sit pars ejusdem, parvamque monarchiam figit in statu, semper esse periculosum. subinde hoc nomine criminatur privata monasteria, communis instituti vinculo sub uno præsertim capite consociata velut speciales totidem monarchias civili reipublicæ periculosas et noxias. Falsa, temeraria, regularibus institutis a Sancta Sede ad religionis profectum approbatis injuriosa, favens hæreticorum in eadem

instituta insectationibus et calumniis. De systemate, seu ordinationum complexione ducta ex allatis regulis, et octo sequentibus articulis comprehensa pro reformatione regularium. (§ 10.)

LXXXIV.

§ 55. Art. 1. De uno duntaxat ordine in Ecclesia retinendo, ac de seligenda præ cæteris regula sancti Benedicti, cum ob sui præstantiam, tum ob præclara illius ordinis merita: sic tamen ut in his, quæ forte occurrent temporum conditioni minus congrua, instituta vitæ ratio apud Portum-Regium lucem præferat ad explorandum quid addere, quid detrahere conveniat;

2. Ne compotes fiant ecclesiasticæ hierarchiæ, qui se huic ordini adjunxerint, nec ad sacros Ordines promoveantur, præterquam ad summum unus, vel duo, initiandi tanquam curati, vel capellani monasterii, reliquis in simplici laicorum ordine remanentibus;

3. Unum in unaquaque civitate admittendum monasterium, idque extra mania civitatis in locis abditioribus et remotioribus collocandum.

4. Inter occupationes vitæ monasticæ pars sua labori manuum inviolate servanda, relicto tamen congruo tempore psalmodiæ impendendo, aut etiam, si cui libuerit, litterarum studio.

Psalmodia deberet esse moderata, quia nimia ejus prolixitas parit præcipitantiam, molestiam evagationem. Quo plus aucta sunt psalmodiæ, orationes, preces, tantumdem peræqua proportione omni tempore imminutus fervor est, sanctitasque regularium.

5. Nulla foret admittenda distinctio monachos inter sive choro, sive ministeriis addictos; incqualitas isthæc gravissimas omni tempore lites excitavit, ac discordias, et a communitatibus regularium spiritum charitatis expulit.

6. Votum perpetuæ stabilitatis nunquam tole randum. Non illud norant veteres monachi, qui tamen Ecclesiæ consolatio et christianismiornamentum exstiterunt. Vota castitatis, paupertatis et obedientiæ non admittentur instar communis et stabilis regulæ. Si quis ea vota, aut omnia, aut aliqua facere voluerit, consilium et veniam ab episcopo postulabit, qui tamen nunquam permittet ut perpetua sint, nec anni fines excedant. Tantummodo facultas dabitur ea renovandi sub iisdem conditionibus.

7. Omnem episcopus habebit inspectionem in eorum vitam, studia, progressum in pietate: ad ipsum pertinebit monachos admittere, et expellere, semper tamen accepto contubernalium consilio.

licet sacerdotes, in hoc monasterium admitti 8. Regulares ordinum, qui adhuc remanent. etiam possent, modo in silentio et solitudine propria sanctificationi vacare cuperent; quo casu dispensationi locus fieret in generali regula numero 2° statuta, sic tamen ne vitæ institutionem sequantur ab aliis discrepantem, adeo ut non plus quam una, aut ad summum duæ in diem Missæ celebrentur, satisque cæteris sacerdotibus esse debeat una cum communitate concelebrare.

Item pro reformatione monalium (§ 11.) Vota perpetua usque ad annum 40, aut 45, non admittenda. Moniales solidis exercitationibus, speciatim labori addicendo: a carnali spiritualitate qua pleræque distinentur, candæ: expendendum utrum, quod ad ipsas attinet, satius foret monasterium in civitate relinqui ;

avo

Systema vigentis, atque jam antiquitus probatæ ac receptæ dicipline subversivum, perniciosum, Constitutionibus Apostolicis, et plurium Conciliorum etiam generalium tum speciatim Tridentini sanctionibus oppositum et injuriosum, favens hæreticorum in manastica vota et reguliara instituta stabiliori consiliorum evangelicorum professioni addicta, conviciis et calumniis.

De nationali concilio eonvocando. (Libel. mémorial. pro convoc. concil. national. § 1.)

LXXV.

85. Propositio enuntians qualemcumque cognitionem ecclesiastica historiæ sufficere. ut fateri quisque debeat convocationem concilii nationalis unam esse ex viis canonicis,

qua finiantur in Ecclesia respectivarum nationum controversiæ spectantes ad religionem;

Sic intellecta, ut controversiæ ad fidem et mores spectantes in Ecclesia quacumque subortæ, per nationale concilium irrefragabili judicio finiri valeant : quasi inerrantia in fidei et morum quæstionibus nationali concilio competeret,

Schismatica, hæretica.

Mandamus igitur omnibus utriusque sexus Christi fidelibus, ne de dictis propositionibus et doctrinis sentire, docere, prædicare præsumant, contra quas in hac Nostra Constitutione 'declaratur, ita ut quicumque illas vel earum aliquam conjunctim vel divisim docuerit, defenderit, ediderit, aut de eis etiam disputando publice vel privatim tractaverit, nisi fortisan impugnando, ecclesiasticis censuris aliisque contra similia perpetrantes a jure statutis pœuis, ipso facto, absque alia declaratione subjaceat.

Cæterum, per hanc expressam præfatarum propositionum et doctrinarum reprobationem, alia in eodem libro contenta nullatenus approbare intendimus; cum præsertim in eo complures deprehensæ fuerint propositiones et doctrinæ sive illis, quæ supra damnatæ sunt, affines, sive quæ communis ac probatæ cum doctrinæ et disciplinæ temerarium contemptum, tum maxime infensum in Romanos pontifices et Apostolicam Sedem animum præ se ferunt.

Duo vero speciatim notanda censemus, quæ de augustissimo sanctissimæ Trinitatis mysterio, § 2 Decreti de Fide, si non pravo animo, imprudentius certe synodo exciderunt, quæ facile rudes præsertim et incautos in fraudem impellere valeant. Primum, dum posteaquam rite præmisit Deum in suo esse uuum et simplicissimum permanere, continuo subjungens ipsum Deum in tribus personis distingui, perperam discedit a communi et probata in christianæ doctrinæ institutionibus formula, qua Deus unus quidem in tribus personis distinctis dicitur, non in tribus per

sonis distinctus: cujus formulæ commutatione hoc vi verborum subrepit erroris periculum, ut essentia divina distincta in personis putetur, quam fides catholica sic unam in personis distinctis confitetur, ut eam simul profiteatur in se prorsus indistinctam.

§ 60. Alterum, quod de ipsismet tribus divinis personis tradit, eas secundum earum proprietates personales, et incommunicabiles exactius loquendo exprimi, seu appellari Patrem, Verbum, et Spiritum sanctum, quasi minus propria et exacta foret appellatio Filii tot Scripturæ locis consecrata, voce ipsa Patris e cœlis et e nube delapsa, tum formula baptismi a Christo præscripta, tum et præclara illa confessione, qua beatus ab ipsomet Christo Petrus est pronuntiatus; ac non potius retinendum esset quod edoctus ab Augustino Angelicus præceptor vicissim ipse docuit in nomine Verbieamdem proprietatem importari, quæ in nomine Filii, dicente nimirum Augustino, eo dicitur Verbum quo Filius.

Neque silentio prætereunda insignis et fraudis plena synodi temeritas, quæ pridem improbatam ab Apostolica Sede conventus Gallicani declarationem an. 1682, ausa sit non amplissimis modo laudibus exornare, sed quo majorem illi auctoritatem conciliaret, eam in Decretum de Fide inscriptum insidiose includere articulos in illa contentos palam adoptare, et quæ sparsim per hoc ipsum Decretum tradita sunt horum articulorum publica et solemni professione obsignare. Quo sane non solum gravior longe se nobis offert de synodo, quam prædecessoribus Nostris fuerit de comitiis illis expostulandi rotio, sed et ipsimet Gallicanæ Ecclesiæ non levis injuria irrogatur, quam dignam synodus existimaverit, cujus auctoritas in patrocinium vocaretur errorum, quibus illud est contaminatum Decretum.

Quamobrem quæ acta conventus Gallicani mox ut prodierunt, prædecessor Noster ven. Innocentius XI per litteras in forma Brevis diei XI aprilis anni MDCLXXXII, post autem expressius Alexander VIII Constit. Inter multiplices diei IV augusti anni MDCXC, pro Apostolici sui muneris ratione improbarunt, resciderunt, nulla et irrita declararunt, multo fortius exigit a Nobis pastoralis sollicitudo recentem horum factam in synodo tot vitiis affectam adoptionem, velut temerariam, scandalosam ac præsertim post edita præde

cessorum Nostrorum decreta, huic Apostolicæ Sedi summopere injuriosam reprobare ac damnare, prout eam præsenti hac Nostra Constitutione reprobamus et damnamus, ac pro reprobata et damnata haberi volumus.

Ad id genus fraudis pertinet, quod synodus in hoc ipso decreto de Fide quamplures articulos complexa, quo Lovaniensis Facultatis theologi ad Innocentii XI judicium detulerunt, tum et alios duodecim a card. de Noailles Benedicto XIII oblatos, non dubitaverit ex reprobato secundo Ultrajectensi concilio vanum vetusque commentum exsuscitare, temereque his verbis jactare in vulgus, nempe universæ Europa notissimum esse, eos articulos Romæ severissimo examini subjectos fuisse, et non solum a qualicumque censura immunes exiisse, sed etiam a laudatis Romanis pontificibus fuisse commendatos: cujus tamen assertæ commendationis non modo nullum exstat authenticum documentum, quin potius eidem refragantur acta examinis, quæ in Nostræ supremæ inquisitionis tabulis asservantur, e quibus id tantum apparet, nullum super iis prolatum fuisse judicium.

Hisce propterea de causis librum hune ipsum, cui titulus: Atti e Decreti del concilio diocesano di Pistoja dell anno MDCCLXXXVI. In Pistoja per Atto Bracali stampatore vescovile. Con approvazione; sive præmisso, sive quovis alio titulo inscriptum, ubicumque, et quocumque idiomate, quavis editione, aut versione hactenus impressum aut imprimendum, auctoritate Apostolica tenore præsentium prohibemus et damnamus, quemadmodum etiam alios omnes libros in ejus, sive doctrinæ defensionem, tam scripto quam typis forsan jam editos, seu, quod Deus avertat, edendos, eorumque lectionem, descriptionem, retentionem, et usum omnibus et singulis Christi fidelibus sub pœna excommunicationis per contra facientes ipso facto incurrendæ, prohibemus pariter et interdicimus.

Præcipimus insuper venerabilibus fra

1 Extant ejusdem SS. Pontificis Brevia alia quorum quædam saltem indicanda sunt. Alterum quo damnabat Constitutionem cleri a potestate sæculari de rebus ecclesiasticis sacrilege invalideque latam in Galliis. «< Cleri constitutionem... ex principiis ab hæresi profectis, adeoque in pluribus decretis hæreticam esse... in aliis vero sacrilegam, schismaticam, jura primatus et Ecclesiæ evertentem, disciplinæ cum veteri tum novæ contrariam, non alio denique consilio excogitatam atque vulgatam nisi ad Catholicam religionem prorsus abolendam. » (10 mart. et 18 apr. 1791). Alterum Super soliditate 28

tribus patriarchis, archiepiscopis et episcopis aliisque locorum Ordinariis. nec non hæreticæ pravitatis inquisitoribus, ut contradictores et rebelles quoscumque per censuras et pænas præfatas, aliasque juris et facti remedia, invocato etiam ad hoc, si opus fuerit, brachii sæcularis auxilio, omnino coerceant et compellant.

Volumus autem ut earumdem præsentium transumptis, etiam impressis, manu alicujus notarii publici subscriptis, et sigillo persona et dignitate ecclesiastica constitutæ munitis, eadem fides prorsus adhibeatur, quæ ipsis originalibus litteris adhiberetur, si forent exhibitæ vel ostensæ.

Nulli ergo hominum liceat hanc paginam Nostræ declarationis, damnationis, mandati, prohibitionis et interdictionis infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare præsumpserit, indignationem omnipotentis Dei, ac beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus se noverit incursurum. Datum Romæ apud Sanctam MariamMajorem, anno Incarnationis Dominicæ millesimo septingentesimo nonagesimo quarto, quinto kalendas septembris, pontificatus Nostri anno vigesimo1.

PH. CARD. PRODATARIUS. R. CARD. BSACHIUS
DE HONESTIS.

nov. 1786, quo damnantur gravissimi errores de Pontificia auctoritate et decretum cum Responsione super Nunciaturis de eodem fere argumento. Præ mole sua, hæc maximi ponderis acta eo loci apponi nequuunt. His omnino consonant et Leonis X Constitutio 10 dec. 1512, qua damnabatur Pragmatica Bituricensis Caroli VII anni 1478, tanquam « schisma manifestum continens, » et Benedicti XIV Breve Ad assiduas anni 1755. Unde Pius VIII in Brevi dici 30 julii anni 1830: « Libera est institutione divina nullique obnoxia terrenæ potestati Ecclesia. » (Edit. not.)

XIV.

SS. D. N.

PAPE GREGORII XVI.

Encyclica ad omnes Episcopos 1.

Mirari vos arbitramur, quod ab imposita Nostræ humilitati Ecclesiæ universæ procuratione nondum Litteras ad vos dederimus, prout et consuetudo vel a primis temporibus invecta, et benevolentia in vos Nostra postulasset. Erat id quidem Nobis quidem maxime in votis, ut dilataremus illico super vos cor Nostrum, atque in communicatione spiritus ea vos adloqueremur voce, qua confirmare Fratres in persona Beati Petri jussi fuimus 2. Verum probe nostis, quanam malorum ærumnarumque procella primis Pontificatus Nostri momentis in eam subito altitudinem maris acti fuerimus, in qua, nisi dextera Dei fecisset virtutem, ex teterrima impiorum conspiratione Nos congemuissetis demersos. Refugit animus tristissima tot discrimum recensione susceptum inde mororem refricare; Patrique potius omnis consolationis benedicimus, qui, disjectis perduellibus, præsenti Nos eripuit periculo, atque, turbulentissima sedata tempestate dedit a metu respirare. Proposuimus illico vobiscum communicare consilia ad sanandas contritiones Israel; sed ingens curarum moles, quibus in concilianda publici ordinis. restitutione obruti fuimus, moram tunc Nostræ huic objecit voluntati.

Nova interim accessit causa silentii ob factiosorum insolentiam, qui signa perduellionis iterum attollere conati sunt. Nos quidem tantam hominum pervicaciam, quorum effre

1 Duplex datur Liberalismus, absolutus unus, mitigatus alter. Priorem si audias, liber est omnino homo ac quidem jure naturali et innato, quodlibuerit cogitare, credere etiam in religionis materia. Quæ vero sententia quam exitialis sit et quam illi quctoritati adversa qua pollet jure divino ex institutione Christi Ecclesia sancta catholica, docendi omnem creaturam necnon et obligationi strictissimæ qua tenetur omnis homo Christi cognitam fidem amplectendi sub æternæ damnationis poena, nemo non videt. Unde eam reprobatam invenimus a Pio VI in brevi Quod aliquantulum, 10 martii 1791, a Pio VII in brevi Post tam diuturnas, 29 aprilis 1814, et post Gregorium XVI, pluribus in locis a Pio IX Ecclesiæ universali feliciter Lodie imperanti.

Mitigatus autem liberalismus, eamdem errori libertatem dandam esse docebat quæ veritati, non certe quod duo hæc plane opposita æqualia censeri debeant, sed ea de causa, quod veritas ad vincendum errorem nihil aliud requirat quam libertatem.

natus furor impunitate diuturna, impensæque Nostræ benignitatis indulgentia non deliniri, sed ali potius conspiciebatur, debuimus tandem, ingenti licet cum morore, ex collata Nobis divinitus auctoritate, virga compescere3; ex quo, prout jam probe conjicere potestis, operosior in dies instantia nostra quotidiana facta est.

Ast cum, quod ipsum iisdem ex causis distuleramus, jam possessionem Pontificatus in Lateranensi Basilica ex Lateranensi Basilica ex more institutoque majorum adiverimus, omni demum abjecta. cunctatione, ad vos properamus, Venerabiles Fratres, testemque Nostræ erga vos voluntatis epistolam damus lætissimo hoc die, quo de Virginis Sanctissimæ in Colum Assumptæ triumpho sollemnia festa peragimus, ut quam Patronam ac Sospitam inter maximas quasque calamitates persensimus, Ipsa et scribentibus ad vos Nobis adstet propitia, mentemque Nostram cœlesti afflatu suo in ea inducat consilia, quæ Christiano Gregi futura sint quam maxime salutaria.

Mærentes quidem, animoque tristitia confecto venimus ad vos, quos pro vestro in Religionem studio, ex tanta, in qua ipsa versatur, temporum acerbitate maxime anxios novimus. Vere enim dixerimus, horam nunc esse potestatis tenebrarum ad cribrandos, sicut triticum filios electionis* «Vere luxit, et defluxit terra... infecta ab habitatoribus suis, quia transgressi sunt leges, mutaverunt jus, dissipaverunt fœdus sempiternum .

Loquimur, Venerabiles Fratres, quæ vestris ipsi oculis conspicitis, quæ communibus idcirco lacrymis ingemiscimus. Alacris exultat improbitas, scientia impudens, dissoluta licentia. Despicitur sanctitas sacrorum, et quæ magnam vim, magnamque necessitatem possidet, divini cultus majestas ab hominibus

Istius modi placitum nimis affine esse præcedenti sententiæ, in eo scilicet quod errori eamdem libertatem tribuebat quæ veritati, alio tamen titulo, in aprico est. Unde pro parte iisdem attingitur Vaticani oraculis: Quæque, si uti par erat, excepta fuissent, omne jam dissidium omnemque ambigendi rationem e medio sustulissent..... Intelligant, æquato veritatis et erroris jure, fieri necessario debere, ut ista invalescente ex nativa hominum proclivitate, illa opprimatur. » (Epist. D. Mercurelli, SS. D. Pii IX ab litteris latinis ad D. du Val de Beaulieu, die 22 octob. 1864.) Hæc in thesi Hypothesis vero de facto existere potest taliaque dari rerum adjuncta, in quibus, ad vitanda pejora, erroris libertas tolerari debeat (Ed. not.) 2 Luc. 22, 32.

3 1. Corinth. 4. 21.

4 Luc. 22. 53.

5 Isaiæ. 24. 5.