causam cui titulus Romana Nullitatis Renuntiationis coram eadem S. C. actam die 24 Augusti 1878: et postulabat ut applicaretur casui dispositio Cap. III de Restit. spol. et Cap. Quidam n. 12 de Renuntiat.

In secunda allegationis parte iisdem facti circumstantiis innixus quae contra Aloysium stabant, evincebat : etiamsi nulla renuntiatio existeret, eum esse indignum qui parochi officium diutius adimpleret.

His ita hinc inde disputatis, Eminentissimis Patribus quaestio dirimenda proposita est per

Dubium

An constet de nullitate renuntiationis in casu.

RESOLUTIO. Eminentissimi porro Patres S. C. Concilii praepositi die 24 Aprilis 1880 plenis habitis Comitiis responsum dederunt.

Negative et ad mentem. Mens est ut scribatur Archiepiscopo ut provideat sacerdoti de congrua pensione.

EX HIS DEDuces

I. Sortilegium, sodomiam, fraudes tales esse noxas in parocho, quae nullo modo ab Ordinariis tolerari valeant.

II. Nihilominus existentibus etiam in manibus Ordinarii admissarum culparum probationibus, absque processus confectione, ad perpetuam parochi titularis remotionem procedi nequire.

III. Malam sui conscientiam et plebis odium inter praecipuas recenseri causas edendae resignationis.

IV. Resignationem, quae ad maiora mala vitanda cuidam proponitur, ab eoque accepto habetur, utpote sub metus influxu emissam, ac nullitate infectam haberi nequire, cum timor hoc in casu ab extrinseco sit non ab intrinseco.

V. In casu, inspecta gravi parochi aetate, nec non processus complementi defectu, S. C. benigne indulsisse ut congrua pensione eius necessitatibus provideretur.

DOCTRINAE CHRISTIANAE

Die 20 Septembris 1879, et 29 Ianuarii 1881.

COMPENDIUM FACTI. Episcopus P. prospicere cupiens religiosae instructioni commissi sibi gregis, ac praesertim ruricolarum, die 2 Augusti 1877 in actu s. Visitationis circulares litteras edidit, quibus praecipiebatur ut populus doceretur circa rudimenta doctrinae christianae. In omnibus Ecclesiis et oratoriis publicis, ait Antistes, in quibus celebratur Missa in diebus praecepti, tradatur catechismus. Post duas omissiones, spatio trium mensium, sacerdotes delinquentes illico suspensi manebunt a celebratione Missae per quinque dies. Quum Antistes prospiceret decretum huiusmodi torqueri ad falsas interpretationes, iterum iussit doctrinam tradi christianam in quibuslibet Ecclesiis aut oratoriis urbanis aut ruralibus, per dies festos post evangelium primae Missae. Voluit autem, ut in ecclesiis in quibus plures dicerentur Missae, catechismus traderetur in prima et ultima Missa; et ut delinquentes plecterentur ipso facto poena suspensionis a Missa per tres dies - Declaravit tandem hac ordinatione obligare velle omnes Dioeceseos sacerdotes, cuiuscumque gradus aut dignitatis, haud exceptis Vicariis Foraneis, Canonicis aut Dignitatibus. Huic decreto obedientiam abnuit Capitulum Cathedralis, quippe quod choralis officii ordinem turbaret declaravitque sese interponere appellationem apud s. Concilii Congregationem, eo quod Antistes fines suae potestatis excesserit. Rectores quoque plurium Confraternitatum questi sunt de hoc decreto apud s. C. C. eoquod per illud quasi desertae manserunt earumdem Ecclesiae. Episcopus de more rogatus, retulit exposita in precibus a Canonicis non esse veritati conformia; Confraternitates vero ita nunc procedere ut prorsus auctoritati Episcopi se subtrahant, et de bonorum administratione rationem amplius non reddant.

Dsceptatio synoptica.

DEFENSIO CAPITULI ET CONFRATERNITATUM. Observat itaque praeprimis Capituli patronus populum Dioecesis P. adeo crassa et generali ignorantia in rebus religionis haud laborare, ut necessaria scitu ad salutem prorsus ignoret, imo ne se quidem signare sciat Crucis signo, ceu tradit Ordinarius. Quandoquidem ipse Episcopus, cum instructioni catechisticae interfuerit in Ecclesia s. Augustini Civitatis apprime dignoverit, pueros ac puellas probe doctrinam christianam callere; adultos vero eam pernoscere cognovit, eo quia non admittuntur ad Sacramentum Matrimonii, nisi receperint a Parocho attestationem, episcopali Curiae exhibendam, se esse in christiana catechesi instructos. Id tantum notat defensor, eos doctrinam christianam addiscere iuxta methodum Ven. Card. Bellarmini, prout in Italia communiter fit, non autem iuxta methodum ab Episcopo traditam. Everso itaque fundamento Episcopalis decreti, ipsum decretum corruat necesse esse certat, cum instructio haec possit et debeat commode praestari a Parochis, aliisque personis ad parochialia deputatis, minime vero a toto clero.

Paullisper at vero concesso, universum populum super fidei rudimentis crassâ ignorantiâ laborare, haud sequi urget, universum Clerum posse obligatione devinci, doctrinam christianam populo tradendi. Canones namque Ecclesiae, et precipue Concilium Tridentinum in sess. 23 cap. 18, et sess. 24 cap. 7 de Reform. de instructione religiosa onerant, praeter Episcopum, Parochos et alios Sacerdotes ad parochialia deputatos, quorum exclusivum ius et onus est in tali instructione insistere. Munus ergo Episcopale esse colligit, Parochos aliosque Sacerdotes ad parochialia deputatos paterne atque efficaciter exhortari, et quatenus id non sufficeret, etiam interminatis poenis adigere ad suum officium adimplendum. Et profecto urget Parochorum multitudinem, sicut et aliorum Sacerdotum ad munera parochialia exercenda deditorum talem esse in Dioecesi P. et praecipue in Civitate Cathedrali atque in suburbiis, ut satis superque sit pro universi populi instructione religiosa.

Quod si aliquando, subdit, propter populi numerum Parochi insufficientes reputantur pro hoc sancto opere explendo, tunc minime adigendi sunt simplices Sacerdotes, sed iuxta Constitutionem Benedicti XIV: Etsi minime diei 7 Februarii 1742, dantur eis coadiutores Clerici, Magistri et Magistrae scholarum, aliique pii laici et Sodalitates ad hoc institutae.

Unico tantum in casu, prosequitur, Episcopus alicui Sacerdoti imponere onus valet doctrinam christianam tradendi, de quo loquitur Benedictus XIV in citata Constitutione, dum videlicet Missa diebus festis celebratur in Ecclesiis ruralibus, a parochiali longe dissitis, ne populus illis Ecclesiis vicinus careat instructione catechismi. At cum nonnulli Episcopi confisi istius Constitutionis auctoritate, voluissent id muneris imponere Sacerdotibus in quibuscumque Ecclesiis celebrantibus et sub poena suspensionis, S. C. C. non semel consulta, praesertim in Neritonensi diei 3 Decembris 1757, et 18 Februarii 1758 respondit: « Sustineri edictum Episcopi, quoad Ecclesias rurales tantum, sublata poena suspensionis.»

In themate autem agi edicit de obligatione tradendi doctrinam christianam, ipsis Canonicis Ecclesiae Cathedralis imposita, qui propter potioritatem beneficii accedunt ad dignitates, ut expresse habet Glossa in Cap. 11 de Rescriptis in VI. Idque praecipi non in quavis Ecclesia rurali a parochiali longe dissita et cum magna populi confluentia, sed in ipsa Ecclesia Cathedrali nec numerositate populi aucta, sed pene deserta, in qua idem Episcopus aegre fert homilias habere ad populum, quia, excepto Clero, vix unus aut alter de laicis solet convenire.

Nec demum praeterit observare praefixam docendi catechesim methodum, minime utilem adinveniri. Consulta siquidem hac de re S. C. Episcoporum et Regularium negotiis praeposita die 16 Ianuarii 1590 sequentia decrevit : « Non placet quod doctrina christiana legatur inter Missarum solemnia, sed ut cum sonitu campanulae congregentur pueri, post prandium, ante vesperas et eam recitent per dialogum. » Quod in omnibus dioecesibus et in hac alma urbe observari ait. Confidit propterea EE.PP. propositum primum dubium negativo responso dimissuros esse.

Confraternitatum vero Priores primum queruntur de iis, quae apud S. C. C. contra easdem retulerat Episcopus, profitentes sodales omnes sinceros esse Catholicos, atque in omnibus regulam observare proprii instituti, morem iugiter Episcopi praeceptis gessisse, rationem de bonorum administratione reddere coactos esse consilio vulgo delle opere pie, ceu lex, quae adhuc viget in Neapolitano regno, demandabat. Dein quaestionem aggredientes, referunt edita decreta potius esse damnosa quam incolis utilia; quandoquidem plures abstinent a satisfaciendo dominicali praecepto, eam praecique ob rationem, ob quam etiam ipsae Confraternitates amplius Capellanum adinvenire non valent. Cum igitur, concludunt lex non in destructionem, sed in aedificationem ferri debeat, cumque in damnum animarum et Sodalitiorum vertant lata ab Episcopo decreta, prono veluti alveo fluit eorumdem Cappellanos, haudquaquam obligari posse lectioni doctrinae christianae, quando pro Confratribus una simul congregatis, Missam celebrare debent.

DEFENSIO EPISCOPI. Hucusque dictis a partibus actricibus obsistit Episcopus, qui ignorantiam in fidei rudimentis in populo illius Dioecesis esse, rursum commemorat ob Parochorum ignaviam, paucis exceptis, in negligendo plures per annos sacrae catechesis atque ipsius Evangelii explanationem; atque subdit suae curae pastoralis fuisse subinde efficacia remedia adhibere ad tantum malum aversandum. Methodum autem ab ipso praeelectam perutilem esse, nedum comprobat facto aliarum Dioecesum, sed et experientia usque huc in Dioecesi P. servata. Populus namque attente dictae explicationi adsistit, ceu Cappellani Confraternitatum una echo testantur.

Episcopum autem presbyteros quoscumque compellere posse ad sacram catechesim tradendam, etiam in Missae celebratione scatere edicit ex Synodo Romana anno 1725 celebrata tit. 1, Cap. 5. Apprime enim interest Episcoporum christifideles instrui in fidei rudimentis, ad quod saepenumero opera Episcopi et Parochorum impar est.

Omnem sed vero hac super re amaritudinem tolli subdit, si attendatur sapientissimum responsum a S. C. C. editum in Ci