Sayfadaki görseller
PDF
ePub

que nous apprennent les registres du Conseil sur l'hôpital de la Madelaine. Nous n'avons à signaler de rentes ni en argent ni en blé; il était bien peu riche; les syndics ou les procureurs de la boîte de toutes âmes fournissaient ce qui était

[ocr errors]
[ocr errors]

Joh. Malens, in qua grangia reponantur infirmi de peste. Ord. quod loquantur Syndici Nob. A. de V. si voluerit consentire. 1476, 7 Mai. Ord. quod provideatur de uno bono hospitalerio in hosp. sito ante eccles. Beate Marie Magdal. 1483, 7 Januar. De puero portato ad hosp. Beate Marie Magdal. mandatur procur. animarum quatenus subveniat. 1484, 3 Febr. Committitur Stephano Pecollat Syndico visitatio hosp. Magd. et mutatio hospitalerii. — 1487, 9 Januar. Jaquetus de Sonia fuit constitutus hospitaler. hosp. Magd. qui juravit debitum facere inventarium et pauperes mite et graciose recipere et tractare. Id. 17 Aug. Joh. Hospitis de Chamonix confitetur adduxisse sunt anni duo elapsi, ad hanc civitatem, Glaudium existentem in hosp. Magdal. Cui precipitur ut illum retro conducere et a civitate educere debeat et fuit sibi interdictum ne gaudeat franchesiis.. Id. 14 Sept. In facto hospitaller. Magdal, sumatur informatio super ejus regimine et fiat relatio per Roberti et dominum Syndicum de Lompnes, et requiratur ut dare velit illam vestem filie, licet non teneatur. Id. 4 Dec. Paraliticus exist. in hosp. Magdal. locatur ad recedendum infra terminum. 1490, 26 Januar. Fuit exposit. qualiter hosp. Magdal, in tempore pestis plurimum nocere possit. Id. 23 Nov. Facto sermone de hosp. Beate Marie Magdal. quod tempore pestis dicitur damnosum eivitati, hoc remissum fuit ad Martis, ita quod interim videatur fundatio. 1503, 30 Junii. Claudatur hosp. Magdal. 1506, 3 April. Idem. — 1508, 26 Maii. Auditis que exposuit D. de Arlo, parte dominorum de Capitulo ad causam hosp. Magdal., cujus occasione plures peste sunt infecti, ut in alium locum transferatur, fuit conclusum quod tollatur et mutetur in alium locum cum aliis in civitate existentibus, si possibile sit et in unum convertantur, juvamine et expensis, saltem in parte, dictorum dominorum de Capitulo. 1510, 30 April. Loquantur N. Synd. Ant. Versonay, ut rem novam per ipsum in domo hosp. Magdal. factam tollat. Et si recuset, reparanda reparentur. Id. 24 Maii, A. N. Ant. de Vers. membra hosp. Magdal. emantur precio flor p.p. Centum flor. per N. Petrum de Versonay confratrię Eu

CL

[ocr errors]

nécessaire, et, si nous n'avons pas de recteurs à nommer, c'est qu'il n'y en avait point de spécial, et que les Conseils étant chargés de l'administration, députaient quelqu'un de leurs membres pour effectuer ce qu'il y avait à faire (1475, 14 mars; 1483, 7 janvier; 1484, 3 février; 1487, 14 septembre). Jaquet de Sonia prêta serment le 9 janvier 1487, entre les mains des syndics comme hôpitalier. Les registres du Conseil fournissent encore les noms de deux hôpitaliers, Henri du Bois (de Bosco) en 1497, et Maurice Clerc en 1505. Il semblerait aussi, d'après un passage des registres, qu'en

[ocr errors]

charist. debitis, inclusis. Id. 4 Junii. Emantur membra hosp. Magdal. a N. Ant. de Verson. precio CL flor. et in casum recusationis procedatur contra eumd. via juris. 1d. 25 Junii. Domini doctores Conodi et Chivallerii videant in puncto juris si membra hosp. Magdal. pertineant N. Ant. de V. aut cui pertineant, primo et ante omnia, et eorum ordinacionem in scriptis faciant. Id. 5 Julii. Conclusio facta de membris hosp. Magdal. de qua N. de V. conqueritur, servetur illesa.- Id. 12 Julii. Super facto N. de V. ad causam hosp. Magdal., an vel ne membra superiora pertineant civitati an dicto Antonio. ld. Julii. Emantur membra hosp. Magdal. a 19 N. A. de V. precio CLXXV flor. p.p. — Id. 25 Oct... presio CL flor. solvendos, infra unum annum proximum. — 1513, 18 Nov. N. Synd. amodiant Andree Romanaz burg. Gebenn. unam cameram sitam in hosp. Magdal. per unum annum integrum sub firma 11 flor. p.p. Item... Johannete uxori Nicodi Mathei, unam cameram situatam in dicto hosp. per unum annum sub firma x111 flor. p.p. — 1515, 19 Oct. N. Synd. admodiaverunt Jac. Peyter habit. Gebenn. quamdam cameram... in domo hosp. Magdal. precio 1 flor. p.p. et hoc pro tribus annis. 1519, 14 Junii. N. Franc. de Leamon exponit, hac,

-

nocte fuisse in hosp. Magdal. certos decessos peste; pro non percussis, petit de domibus hosp. provideri, aut alibi, ubi melius videbitur, ad fines claudendi hosp., ne deteriora contingant. 1525, 28 Febr. D. Synd. admodiant duas cameras hosp. Magdal. Andree Romannez sellerio spacio trium annorum... sub firma cujuslibet anni v flor. in manibus thesaurarii solvend. et confessus est thesaurarius pro introitu et exitu habuisse v flor. (Reg. du Conseil.)

1497 l'hôpital de la Madelaine contenait quatorze lits. La maison de l'hôpital de la Madelaine était occupée en 1540 par un ménage de particuliers, et l'hôpital général en retirait un loyer (1).

HOPITAL DE MARLIOZ OU DE SAINT-JACQUES LE MAJEUR ET DE SAINT-ANTOINE L'HERMITE.

Un hôpital que nous ne devons point omettre, bien qu'il fût situé hors de la banlieue genevoise, est celui de Marlioz, créé par un citoyen de Genève, et qui resta sous l'administration des Conseils de la ville jusqu'à la Réformation, quelque temps même après.

En 1453, Jaquemet de Sambaville, qui avait été conseiller de la ville dès 1425, syndic en 1428 et 1434, maître des travaux publics en 1444, syndic de nouveau en 1445 et 1453, et qui le fut encore en 1455, acheta à Marlioz (près de Contamine) une maison afin d'y fonder et d'y ériger un hôpital pour le soutien et la consolation des pauvres, et avec l'intention de le mettre sous l'invocation de Saint-Jaques le Majeur et de Saint-Antoine l'Hermite; la vente s'opéra pour le prix de 30 florins d'or p.p. Guillaume de Viri et Antonia de Châtillon, sa femme, de qui le fief dépendait, approuvèrent la vente, et eurent la générosité de ne point exiger de laod (2). L'année suivante, Sambaville fonda une chapelle

(1) 1540, 2 Fébv... jay receu du loyage du menage qui demeure en lospital de la Magdelaine, de maistre Jaques le menusier, 11 flor. (Comptes de Claude Magnin, hospit.)

(2) 1453°... 27 Maii... Hugonetus Michaelis de Marlio, Joh. de Serveta ejus gener, et Peroneta ejusd. Joh. uxor...

pro cer

dans son hôpital; il lui donna le même vocable qu'à ce dernier, et la dota de 10 florins de rente, sous la condition de deux messes à célébrer par le recteur pour le repos de l'âme dudit Jacquemet, de ses prédécesseurs et de ses successeurs. Le fondateur se réserva le droit de patronat, c'est-à-dire, de pourvoir à la vacance de la chapelle, et, par l'acte de 1454, il donna l'administration de l'hôpital au curé de Marlioz et aux syndics dudit lieu, avec pouvoir d'élire et de nommer un hôpitalier ou une hôpitalière; il exigea que le recteur de

re...

tis necessitatibus succurrendis... vendunt honor. viro Jaquemeto de Sambavilla burg. Gebenn. mercatori... pro ibidem fondando erigendo et edifficando ad ejus voluntatem... unum hospitale ad laudem Dei omnipotentis beateque Marie Viginis ejus matris, tociusque curie celestis, ac pauperum ibidem affluentium, sustentationem et consolacionem... sub vocabulo Sanctorum Jacobi apostoli majoris et Anthonii heremite... vz. quoddam casale domus cum terra et curtinis circoncirca... situm apud Marlium... Et hoc precio xxx flor. auri p.p... Devestiens se... de dicta re venditor... et dictum Jacobum... per tradicionem unius calami scriptorii et concessio-nem presentis instrumenti investiens... Supplicando, N. conjugibus condominis Marlii Quatenus vendicionem hujusmodi... laudadignentur... Datum et actum Marlii in curtina ante dictam domum... Subsequenter... anno quo supra et die x1 Junii. Nob. et potent. Guillelm. de Viriaco et Anthonia de Castillione conjuges condomini Marlii... de venditione suprascripta plene informati... votumque honor. viri Jac. de Samb... ut tam laudabile opus... liberius fieri possit, insequentes... vendicionem... et omnia et singula... superscripta... absque onere et servitute alicujus homagii vel tributi landaverunt, ratifficarunt... et confirmarunt... Et insuper volentes... dictum Jacobum... gracia tractare uberiori laudes et vendas que eisdem conjugibus occasione vendicionis hujusmodi contingere possent,... et ut laudabilis intentio ipsius emptoris facicilius exequatur... scienter et sponte... dederunt, cesserunt, quietaverunt et in perpetuum remiserunt... Datum et actum apud Marlium in domo forti nob. conjugum... Et ego Ludovicus Replumati... etc. (Acte séparé concernant l'hôpital de Marlioz, no 1.)

la chapelle fit sa demeure permanente dans l'hôpital; qu'il dressât un inventaire exact des biens et des meubles de la chapelle; qu'il fût approuvé par l'évêque de Genève ; que les droits et les actes appartenant à la chapelle et à l'hôpital fussent renfermés dans un coffre fermant à trois clefs, dont l'une destinée à rester entre les mains du curé de Marlioz, la seconde entre celles du recteur, la dernière en celles des syndics de Marlioz; enfin il désigna le premier recteur, qu'il soumit à la confirmation de l'administrateur de l'évêché, Thomas de Sur, et la première hospitalière, à qui il fit une donation de quatre coupes de blé de rente pour sa subsistance, et à qui il imposa certaines conditions. Elle apporta dans l'hôpital son petit ménage (1).

(1) Anno... 1454°, 9 Maii. Cum ita sit quod... Jac. de Samb. burg. et mercat. Gebenn. fondaverit construique fecerit... in villa Marlii vz. unum hosp. in quo... idem Jac... intendit, Deo dante, fondare unam capellam... Hinc est... quod... Jac... de S... in dicto hosp. fondat seu fondari et edifficari facit dictam capellam... ad laudem et honorem Dei omnipotentis beateque Marie Virg. ejus matris... sub vocabulo et honore Sanctorum Jacobi... et Antonii... pro cujus capelle dote... prefatus Jac... dat, donat... vz. cc flor. pro acquirendo x flor. annual... ad opus dicte capelle seu rectoris... ita quod idem rector... teneatur..... celebrare in eadem capella... qualibet ebdomada duas missas, qualibet die Lune in aurora et aliam missam qualibet die ́ Veneris, pro remedio animarum dicti Jacobi fondatoris predecessorumque et successorum suorum... Reservato tamen et expresse retento sibi Jac. et suis seu cui duxerit ordinandum, jure patronatus seu jure presentandi rectorem ipsius capelle... Regimen vero gubernatio et administratio perpetua hosp... juriumque ejusd. Idem Jac... esse vult et nunc in perpetuum vz. curato parrochialis ecclesie dicti loci Marlii et sindicis seu procuratoribus fabrice ecclesie ejus loci... quos idem Jac... eligit nominat... gubernatores et administratores dicti hosp... Ita et taliter quod iidem... ad ipsorum voluntatem... eligere... et deponere... possint... in dicto hosp. unam personam hospitaleriam sufficientem pro regendo et ibidem gubernando Christi pau

« ÖncekiDevam »