PIÈCES JUSTIFICATIVES. Lettres-patentes de Louis, dauphin, pour la fondation de l'université de Valence. Ludovicus, Francorum regis primogenitus, delphinus Viennensis, comesque Valentinensis et Diensis, universis et singulis modernis et posteris, salutem. Ex quo nos regimini Delphinatûs comitatuumque nostrorum prædictorum, dispositione incommutabili, altitudo divinæ Providentiæ prætulit, præsidentes curis sollicitamur et assiduâ meditatione urgemur, juxtà creditæ nobis dispensationis officium, subditorum ut commodis, in quorum prosperitate utique prosperamus, jugi, quantùm nobis ex alto concessum fuerit, sollicitudinis studio intendamus. Amplectimur quippè voluntarios pro ipsorum quiete labores, etiam noctes quandoque transimus insomnes, ut scandala removeamus ab ipsis, ut quæ nostro subsunt præsidio à nobis salubriori et feliciori moderatione regantur. Sanè nihil Deo acceptibilius et reipublicæ commodius scientiâ per quam appetitus noxius sub juris regulâ limitatur, genus humanum, ut honestè vivat, alterum non lædet, jus suum unicuique tribuat, informatur. Pro cujus perpetuâ conservatione ampliationeque valdè con gruum, necessarium et decens arbitramur, in patrià nostrâ, seu terrà nobis subjectà, unam creare et instituere universitatem, in quâ vigeat et legatur lex divina, canonica, civilis, medicina, liberalesque artes, cùm rari sint principes in quorum territoriis universitas non sit fundata, in nostris verò nulla. Nos tanquàm veri amatores scientiæ universitatem in terris nobis subjectis creare intendimus, in quâ viri docibiles doctrinâ illuminentur qui, cùm docti fuerint in patrià nostrâ, velut splendor fulgeant firmamenti, ex quibus postmodum copia possit haberi doctorum qui, velut stellæ in perpetuas æternitates mansuri, ad justitiam valeant plurimos erudire, et ut in dilecto sui territorii loco, funiculos faciat longiores, et sic sit fides catholica circumcincta muro inexpugnabili bellatorum quibus resistere valeat accedentibus ex adverso. Et quia inter cæteras civitates civitas nostra Valentina in situ primatum habet, estque locus insignis et lati ambitûs domorumque plurium decentiæ continens habitacula ut in eâdem quamplures scholares possint congruè receptari, estque in mediocri et fertili loco, aerisque salubris regione situata, fluviorum navigabilium coadhærentia, undè scholaribus ipsis victualium et aliorum necessariorum facilior et uberior facultas esse potest, proptereà ad crcandæ hujusmodi nostræ universitatis receptionem à nobis decentior videtur. Notum igitur facimus quod nos considerantes quæ dicta sunt, nostrisque et reipublicæ subditorumque nostrorum utilitati ut præfertur, intendere cupientes, de consilii nostri maturà super hoc præhabitâ deliberatione, ex nostrâ certâ scientià et de nostræ plenitudine libertatis, universitatem studentium in facultatibus sacræ Theologiæ, Juris canonici, civilis, Medicinæ et Artium, in eâdem nostrâ civitate perpetuò residendam, creavimus et instituimus, creamusque et instituimus, quantùm in nobis est, ut eadem universitas, cancellarius, primicerius seu rector dictorum scholarium ejusdem, et quicunque alii illic agregati securà studio intendant libertate; et tantò ferventius nostræ promoveantur celsitudini servire et eam justitiæ commissam administrationem coadjuvare, quantò largioribus gratiarum muneriribus ab eâdem se senserint consolatos. Eosdem proptereà necnon bidellos, familiares et servitores corumdem quorumcunque jura, res, et bona quæcunque in nostrà speciali suscipimus protectione et salvaguardiâ, quâ necnon eisdem privilegiis, franchesiis, immunitatibus, libertatibus, præeminentiis et prærogativis cosdem et quemlibet eorum frui et uti perpetuò voluimus pariter et gaudere, quibus ac prout universitates Aurelianensis, Tolosanæ et Montispessulani et agregati et suppositi quicunque earumdem et cujuslibet earum, uti et gaudere consueverunt, easdem in omnibus et per omnia, quas reges Franciæ laudanda memoriæ prædecessores nostri præditis universitatibus et earumcuilibet concesserunt immunitates, privilegia, franchesias, libertates, prærogativas, quas in singulis capitulis, clausulis, sententiis atque punctis cujuscunque tenoris seu continentis, existant, prout ritè processerunt, ac si in præsentibus de verbo ad verbum signanter et nominatim forent expressæ, et quasi hìc pro expressis et sigillatim de verbo ad verbum insertis haberi volumus, non improvidè neque per errorem, sed animo deliberato, ex nostrâque certâ scientiâ et potestatis plenitudine supradictis damus, et tenore præsentium concedimus. Conservatores autem perpetuos privilegiorum jam dictorum eidem universitati nostræ dilectos et fideles nostros gubernatorem Delphinatûs, senescalum comitatuum Valentinensis et Diensis, qui nunc sunt, et qui pro tempore fuerint, per præsentes decernimus, quibus et eorum cuilibet eorumque locum tenentibus necnon cæteris justitiariis et officiariis, ac aliis subditis nostris præsentibus et futuris præcipimus, committimus et mandamus, districtiùsque injungimus quate |
