UNIWERSAL JANA KAZIMIERZA DO POSPOLITEGO RUSZENIA ABY WARSZAWĘ GOSPODAMI (EXOFFICIA) I ZABOREM TARGOWEGO NIE PRZECIĄŻALI. (z oryginału w aktach dawnych Warszawy). Jan Kazimierz z Bożej łaski Król Polski, Wielkie Książę Litewskie, Ruskie, Pruskie, Mazowieckie, Żmudzkie, Inflantskie, Smoleńskie, Czernichowskie a Szwedzki, Gotski, Wandalski, Dziedziczny Król. Wszem wobec i każdemu zosobna komu to wie dzieć należy, mianowicie Urodzonym Dygnitarzom i obywatelom powiatów i ziem naszych: warszawskiej, czerskiej, zakroczymskiej pod Warszawą zgromadzonym, Wiernie Nam Miłym oznajmujemy: ST. W. T. V. 27 iż jakośmy nigdy Wiernościom Waszym nie pozwalali tego, abyście w mieście naszém w Warszawie mieli sobie gospody ex officio rozspisować i po połowicy kamienic mieszczanom odejmować, tak tego miéć nie chcemy, aby w tej mierze mieszczanie nasi warszawscy, od Wierności Waszych aggrawowani być mieli, bo Wierności Wasze bez uciążenia ludzkiego w polu, a nie w domach cudzych, pospolite ruszenie odprawować powinni. Nie pozwalamy i tego Wiernościom Waszym, aby kto z Wierności Waszych miał sobie uzurpować, na prywatną swoję potrzebę, akcyzę nowo postanowioną, którą my miastu tamecznemu, na reparacyą murów do roku pozwoliliśmy; bo ta jest juris publici i na prywatne czyje nie ma się obracać expensy. Mają i na targowe przywileje swoje mieszczanie warszawscy, zaczém go nikt z Wierności Waszych wybierać nie powinien, bo mu tego ani my, ani prawo nie pozwala; daleko więcej mieszczanów sądzić, którzy in civilibus causis urząd miejski mają za sędziego, a w kryminalnych sprawach Urodzonego Eliasza Łąckiego komendanta naszego. Klo tedy z Wierności Waszych zechce, deponere pignora (złożyć skarby) swoje w mieście, niech mu będzie wolno nająć sobie gospodę, ale akcyzy i targowego tak od rzeźników, jako i od inszych różnych przedających wybierać, ani się żadnym pretextem, w jurizdykcye miejskie i Urodzonego komendanta naszego, nikomu wdawać nie pozwalamy. Na co tę naszę deklaracyą dla lepszej wiary, przy podpisie ręki naszéj pieczęcią naszą przycisnąć rozkazaliśmy. Dan w Dankowie dnia XII miesiąca maja roku Pańskiego MDCLVII. Panowań naszych Polskiego i Szwedzkiego IX roku. Jan Kazimierz Król. (M. P.) Mathias Poniatowski Actorum Regens Cancellariae Regni. ング LIST JANA KAZIMIERZA Do Magistratu Staréj Warszawy PISANY PRZY NADESŁANIU UNIWERSAŁU POPRZEDNIEGO. (z oryginału w aktach dawnych Warszawy). Jan Kazimierz z Bożej łaski Król Polski, Wielkie Książę Litewskie, Ruskie, Pruskie, Mazowieckie, Żmudzkie, Inflantskie, Smoleńskie, Czernichowskie a Szwedzki, Gotski, Wandalski, Dziedziczny Król. Sławetni ławetni Wiernie nam Mili! Piszemy wyraźnie w tych wszystkich krzywdach, które nam Wierności Wasze opisujecie, do Urodzonego kasztelana warszawskiego, a nadto posyłamy reskrypt nasz do wszystkich tamecznych obywatelów, aby tych ag grawaciéj poprzestali, bo akcyzę Wiernościom Waszym wybierać zleciliśmy na reparacyą i municyą miasta, z której rachunek potém uczynić nam i skarbowi naszemu będziecie powinni, z Targowego jednak udzielić natenczas komendantowi, na sustentacyą jego część należytą rozkazaliśmy, nie chcąc naruszyć praw Wierności Waszych w niwczém, którym nie dla tego przysięgę ponowić zleciliśmy byli, abyśmy o wierze i cnocie Wierności Waszych mieli powątpiewać, ale że ten zwyczaj jest cudzoziemski przy postanowieniu nowego komendanta. Sądy też in civilibus causis przy Wiernościach Waszych zostawać mają, ani nikt in praejudicium cechów tak rzeźniczych jako i inszych, nic stanowić i dozwalać nie może; same tylko kryminalne sprawy, osobliwie securitatis violatae et perduellionis komendantowi naszemu należeć mają. Co wszystko tak w liście do Urodzonego kasztelana warszawskiego, jako i w reskrypcie naszym obszernie wypisaliśmy. Piszemy i do Urodzonego komendanta naszego, aby piechotę z prowiantów podejmować rozkazał, których tam skromnie w tych powiatach zasięgać będzie. Aże tam nie tak wielkie praesidium (załoga), posyłamy jeszcze dwie chorągwie piechoty, żeby się statecznie to miasto osadzić mogło. Należyć tedy Wiernościom Waszym będzie, abyście jako najporządniej tych murów dokończyli, i jako najprędzej fortyfikacyą skończyli, a we wszelaką się żywność zawczasu przyspasabiali; a gdyby nieprzyjaciel nastąpił, statecznéj nam wiary i cnoty |
