Sayfadaki görseller
PDF
ePub

l'or, les perles, les parfums, les arômes et les pierres précieuses, fut vaillamment défendu par le Roi maure, qui regnait sur les Moluques, tous de religion mu

garitis, et praetiosis lapillis, serico etiam vellere ac multifariis aromatibus et odoribus, affatim replent. Ii cum multis quoque finitimis, ab Alphonso foedus et amicitiam ultro flagitantes, ab ipso et benigne et favorabiliter sunt accepti, pactoque commertii et mercaturae tractatu, suas negotiationis domos circum arcem ubi tutius versari possent secum transtulere, mutuo foedere adeo laeti, ut quamvis hactenus illud emporium omnium fuerit celeberrimum, deinceps tamen, si fieri poterit, multo majus ac celebrius futurum existimetur: quin et ipsi Chines nuntium ad nos mittunt, a quo perfectius res suas intelligamus. Atque adeo tam hi quam caeteri urbis accolae, dicto audire, imperatisque legibus parere non recusarunt, ut Reip. regiminis justitiaeque et officiales nostro nomine Alphonsi manu acceperint, quorum judicio et arbitrio gubernantur, simul et monetam nostro ibi nomine cusam tamquam Regi Dominique sui agnoscentes, excipiunt, et expendunt, auream catholicos mille scilicet numorum, argenteum centum valere Malachenses inscripsere: Haec cum cognovisset Rex de Aussa, et gente et solo Orientem versus potentissimus, ad quem fama erat jure Malacham spectare, et a Mauris olim usur. patam, Legato ad Praefectum nostrum destinato, qui se suaque nostro manciparet obsequio, auream simul craterem cum praetioso magnaeque extimationis carbunculo, ensemque auro ad fabre elaboratum, in signum videlicet recognitionis, ac verae pertuaeque futurae amicitiae dono misit: ad quem Praefectus aliquos a nostris expertos vafrosque viros intima regionis scrutaturos cum multis etiam muneribus remissit, unde maximum Dei obsequium et catholicae fidei augmentum fore non dubitamus. Rebus sic apud Malacham compositis, et obfirmato tractatu commercii foedere, relicto in arce tormentis, machinisque, munitissima sexcentorum etiam virorum ac strenuorum militem securo praesidio, et classe ad marittimae orae tutelam viris armisque optime instructe, Alphonsus in Indiam revertens, Goae urbis praecipuam arcem, quam ipse superioribus annis magno nostrorum periculo, sed majore hostium strage occupaverat, nostraeque ditioni at imperio adjunxerat, a Mauris obses

sulmane: dans la fureur de la mêlée le Roi combattant lui même sur un éléphant, tomba blessé; ses soldats prirent alors la fuite, il s'en suivit une déroute

sam reperit, extructa, etiam juxta, alia firmissime arce, unde ruebant Turcorum manus que sex millia nostros continue infestabant; quos cum adoriretur praefectus plurimis jam trucidatis, desperata salute, pacta tantummodo corporum incolumitate, se tandem ac reliqua nostris dedidere, partisque et ibi machinarum, equorum, armorum et huiusmodi haud contemnendis, spoliis, quibusdam etiam qui inter Mauros reperti sunt apostatis qui a fide nostre desciverant, debito afflictis, supplicio, urbem pristinae quieti restituit. Appulerat interea Dabuli urbi tam procul a Goa, praesbyteri Ioannis potentissimi christicolarum domini ad praefectum nostrum legatus qui ejus nomine ut Christiani Cristiano omnem opem, omnia ad bellum contra catholicae fldei hostes opportuna, militum exercitus, armorum ac commeatus praesidia ultro afferat; praesertim si mare Rubrum suo conjunctum dominio, nostra classis trajiciat, ubi commodissime utriusque vires jungi possent. Haud exiguum adorandae et verae crucis lignum ad nos mittit, viros vafros et industrios poscens, quorum ingenio et artificio a Sultani territorio et regione Nilum deflecti atque diverti posse existimet. Aderant tunc apud nostrum praefectum a Narsingue rege legati, rege gentili adeo potentissime, ut mille et quingentos belligeros elephantes, armatorum equitum quadraginta millia, praeter innumerum peditum numerum, suo arbitrio ; in aciem parvo negocio proferre, tantumque agri possidere perhibeatur quantum semestri itinere vix emetiri possit. Huic plures reges ac satrapes parent, quorum nonnulli, marittimis oris proximi, nobis sunt tributarii. Apud Alphonsum et Cam-. bayae regis legatus, terra marique potentissimi, atque inter Mauros maximi, item a Zabayo Goae quondam domino, atque a rege Grosapa, aliique complures regum satrapumque legati a nostro praefecto, foedus pacemque ultro exorantes, ac sua munera singuli afferentes. In ac etiam quae proxime appulit classe ab Armusii rege legatus, cum multis margaritarum rerumque pretiosarum donis, in signum videlicet fidelitatis et recognitionis ad nos venit. Hunc regem Alphonsus idem, urbe opulentissima et praecipuo emporio Armusio vi capto, quindecim millium seraphinorum, ea est

[ocr errors]

générale et les Portugais furent vainqueurs. Au riche butin en armes et en argent qu'ils firent, ils ajoutèrent la possession de sept éléphants apprivoisés, avec leurs housses tissèes en soie et en or, et leurs tours de défense pour les combattants.

Le grand Albuquerque se hâta de fortifier les lieux conquis, et de s'allier, avec les commerçants de Malacca qui étaient en général étrangers, eux aussi, dans cette région; il y avait des Samatris, des Pégnîs, des Janéis, des Coreis et jusqu'à des Chinois. Tous se félicitaient de pouvoir trafiquer avec sûreté et profit avec les

aurea moneta ducatis equivalens, annum nobis tributarium effecerat. Inter hos successos, Pater Beatissime, Divino suffragante numine, per universam Indiam plurimi Spiritus Sancti gratia igneque afflati, depositis gentilitiis erroribus in dies ad nostram religionem conversi, veram Dei fidem agnoscunt ob quae Deo Opt. Max. summae gratiae sunt merito referendae: quod tam procul a nostro Orbe, in tam remotis regionibus, quo ne fama quidem Sui Sanctissimi Nominis penetraverat, nostra nunc sedula opera, suam veram fidem, cultumque celebrari, publicari, ac propagari dignatus sit: unde procul dubio, Divina favente clementia, sperandum est, cum nunc Praefectus noster ad Mare rubrum, ut ejus ostio occupato Saracenis earum partium commertia interdicat, relictis in India opportunis praesidiis, ingenti classe properat ut ubi conjunctis sub crucis vexillo Presbyteri Iohannis nostrisque viribus, maximum Dei obsequium, et Maumeticae sectae detrimentum et ignominia sequatur, extremaque Orientis ora, quo et sacras Apostolorum voces intonuisse compertum est. Occidentali nostrae propediem jungatur, et ad veri Dei cultum, ipsius suffragante numine, traducatur. S. Sedi Apostolicae ac tuae Sanctitati, ut optimo pastori christiani graegis; more debitum, obsequium et obbedientiam oblatura. Bene valeat Beatitudo tua, quam pientissimus Deus diu ac felicissime conservare et augere ad votum dignetur.

Datum in Urbe nostra Olisiponae, 8 idus Iunias, Anno Domini 1513. Exempl. in Biblioth. Vaticana.

marchés de l'Europe qui maintenant leur étaient ouverts.

La renommée de ces exploits s'étendant au loin, le Sultan de Aussa, s'empressa d'envoyer aux Portugais une ambassade chargée de présents précieux, pour en obtenir amitié et protection. Ceux ci, qui ne s'intéressaient pas seulement à l'accroissement de leur gloire et de leur fortune, mais aussi à la propagation de la foi chrétienne, acueillirent avec bienveillance les envoyés du Sultan; il résulta de ces rapport amicaux que plusieurs mosquées furent transformées en Eglises et confiées aux missionnaires Augustins et Franciscains.

Mais voilà encore une fois Goa assiégée par les Maures et les Turcs.

Albuquerque y revient à la hâte, s'expose à de nouveaux dangers, engage de nouvelles batailles, remporte de nouvelles victoires dont l'écho pénètre jusque dans l'interieur de l'Afrique, et jusqu'aux oreilles du Prètre Jean, Empereur d'Abyssinie: aussi, voilà que bientôt une mission speciale qui demande, au nom du célèbre Prètre Jean, chrétien et grand défenseur de la Religion catholique, aux Portugais de s'unir à lui pour chasser de la Mer-Rouge les corsaires turcs, qui l'infestaient au grand dommage de la chrétienté, arrive à Dabul, ville peu éloignée de Goa.

Cet évènement remplit de joie le Roi Emmanuel qui depuis longtemps désirait entrer en rapports avec le Prétre Jean qui lui mème était anxieux de s'allier aux Portugais, et qui, au bout de quelque temps, envoya des ambassadeurs à Lisbonne apportant au Roi, entre autres présents, un morceau de la vraie croix de Notre-Seigneur Jésus-Christ que l'Empereur

d'Abyssinie avait reçu de Sainte Hélène à son retour de Jérusalem. (1)

Le prètre Jean ne fut pas seul à nourrir ces intentios amicales, plusieurs autres princes firent al liance avec les Portugais, parmi les quels je citerai le Roi Narsing, puissant souverain idolâtre, qui pouvait armer quinze cents éléphants équipés de tout point, quarante mille cavaliers et nombre de fantassins, le Roi Grosapa, le Roi Armus et une foule d'autres roitelets et chefs de tribus: la plupart se rendirent tributaires du Portugal, en envoyant toujours par des ambassadeurs spéciaux des quantités de perles, de l'or, des soieries et des denrées de leurs pays.

Tristan d'Acunha, laissa Alphonse d' Albuquerque tout occupé de son entreprise de la Mer-Rouge, avec les armes alliées du Prêtre Jean, Empereur de l'Ethiopie, et rentra à Lisbonne, rapportant avec d'heureuses nouvelles, de grandes richesses, que les indigènes envoyaient au Roi Emmanuel.

À la même époque, de nouvelles victoires étaient encore réservées, en d'autres régions, aux Portugais, commandés par le duc de Bragance, neveu du Roi; ils attaquérent les Maures du Royaume de Fez et du Maroc et s'emparèrent des villes d'Azamor et d'Almedine.

Une lettre du Roi Emmanuel, en date du 30 septembre 1513, arriva à Rome le 3 Janvier 1514, an

(1). .... quod maximus ille potentissimusque Princeps, Presbyter Ioannes, sua arma nostris junxerit, verae âdorandaeque Crucis haud exiguum lignum..... Emanueli miserit.....

Discours de DIEGO PACHECO 2032. N. 6 voir plus loin.

-

Bibliothèque du Vatican

« ÖncekiDevam »