Sayfadaki görseller
PDF
ePub

ende vercregen hebben; dan alsoe den voorn. Charles de Nyel, als gehoudt synde, verclaerde hem op de 300 L 's jaers, tot gagie met syne familie nyet wel te connen onderhouden, wel te vreden synde, syn behoorlyke dienst in de kerke alhier te presteren, mitsdien hem soe veel mogte volgen, daerop hy syn huisgesin ende familie eerlike onder houden mochte, soe hebben oock sy suppl. in dese vergaderinge belooft sulcx UE. aen te dienen, nyet twyfelende vande goede wille ende affectie, die UE. syt hebbende tot de Francoysche kerke alhier binnen Utrecht onder UĚ. vergadert, waeromme sy suppl. in den name vande geheele gemeente der voorsz. kerke versoekende, bidden oitmoedelyk UE. gelieve tot vorderinge vanden waren godsdienst haer liberaelheyt voor den voorsz. D. Nyel te gebruiken, ende denselven soe veel te laten genieten, als de gehoude dienaers vande Duytsche kerke alhier genietende syn.

De raet, wt het goed rapport hem gedaen vanden persoon van Charles de Niel etc., hebben denselven geaccepteert elc. tot een bedienaer van Gods woord in de Fransoysche kerke binnen deser stadt, ende accorderen hem, voor syn goede diensten, aldaer te doen, een gagie van 500 gl. 's jaers, innegaende op datum van desen etc. (Spt. 24).

De eod. Charles de Niel byden rade etc. aengenomen synde tot een bedienaer des H. Evangelium vande Fransoysche kerke, heeft op huyden, ter presentie van myn heer den substitut schout ende de burgemeesters, de rechter handt tot een teycken der gemeen schap gegeven, ende weder ontfangen vande andere ministers deser stadt in conformité vande instructie, t'andere tyden daerop gemaeckt, wiensvolgende de voorsz. Charles is geaccepteert. (Oct. 8).

Ordon. te maken voor reparatt. by den rector gedaan. Bevolen ordonnantie te maecken cameraer Someren, vanden rector van't groote schole te restitueren negen ende twintich gl., by hem, aen verscheyden gedane reparatien met kennisse vande scholarchen, aen 't voorsz. schole verschoten. (Dec. 17).

- IV.

1605.

Presentatie aan Cortgeen, voor syn Cronyk. Jacob Fransz. van Cortien is by den raide toegevoecht, voor seecker cronickgen van't Sticht van Utrecht, by hem geedeert, ende de raide voorsz. gepresenteert de somme van ses ende dertich gulden. (Jan. 14).

Pest-siek-besoekers. Alsoe Joannes Antonii als een mede-sieck besoeker der crancken ende besmetten vande contagieuse peste binnen deser stadt, van Remigii lestleden aff, noch voor 3 maenden gecontinueert geweest is, ende dat deselve tyt nu is geexpireert dat oock Godt almachtich genadelyk belieft heeft dese stadt vande voorsz. siekte genoechsaem t'ontlasten, enimers soe, dat eenen besocker bastant is, de kranken vandyen te bedienen, soe bedanckt de raet voorsz. den voorn. Johan Antonisz. van syne arbeyt ende goeden dienst voorsz. tot hiertoe gedaen, ende 't geene hem aen syn gagie noch resteren, sall hy mogen vorderen vanden eersten cameraer etc. (Eod.).

Wtenbogaert mach prediken.

De raet

deur de heren burgemeesteren verstaen hebbende, als dat die drie dienaers des Heiligen. Evangelii ende een vande ouderlingen der kerke Christi alhier, deur speciale commissie ende in den naem vanden geheelen kerkenraet, aen haer E. seer vrundelyk versocht hadden, dat doch Johannes Witenbogaert, medebedienaer des woorts Godts, soude moghen voor een reyse vier ofte vyff toegelaten worden, vercondigende deszelfs woords in de kerke ende onder de gemeente deser stat, allegerende verscheyden redenen, dat 't selfde tot nyet anders en soude tenderen, dat tot versterkinge, aanwas ende eenigheit vande selve kerke alhier, goede correspondentie ende crediet mette naburige kerken, tot wechneminge vande blame ende quade suspicie, die duslange by deselve van dese kerke geweest es, ende dat haer Edele noch die vanden gerechte sulcx over hun nyet en wilden nemaer daerop verstaen de resolutie des raets, soe heeft de raet voorsz., nae eenige 43

men,

communicatie ende deliberatie, daerop gehou den, belieft in't versouck vanden kerkenraet voorsz, op vaster hoope van consequentie van 't geallegeerde ende sonder praejudicie van 't accoort, t'anderen tyden metter kerke gemaeckt. (Febr. 4).

Collecte. Goetgevonden, op Donnerdage toecomende te publiceren, dat men op Manendage daeraenvolgende door de gecommitteerden des raets metten diaconen vande gereformeerde kerke sal doen doen een generale collecte off ommeganck door dese stadt ende vryheid vandien, voor den armen huissitters binnen de voorsz. stadt. (Febr. 18).

Wtenbogaert by leeninge versocht. Op huiden is in den rade vermaent, dat in de voorleden wecke eenige vande ministers ende ouderlingen deser kerke, als gecommitteerden vanden kerkenraet erschenen waren geweest in de vergaderinge van myn heeren vanden gerechte deser stadt, ende aldaer om redenen by heml. verhaelt, insisteert hadden, dat noch voor sekeren tyt, by maniere van leeninge, Jo. Wttenbogaert, dienaer des Goddel. woorts, geroupen ende gevordert mochte worden, om de gemeente alhier met syne goede gaven op den preekstoel te dienen, ende dat de voorn. gecommitteerden ter selver tyt was geantwoort, dat daerop alsdoen nyet en conden worden geresolveert, maer sulcx geschieden moste by den rade deser stadt, de heren burgemeesteren present, daarvan de eerste of overste burgermeester toen absent was. Item, dat huiden nochmaels aengesproken waren voorsz. heren burgermeesteren door de voorsz. gecommitteerden des kerkenraets, die daerop insisteerden, dat haer E. doch heure voorsz. aengeven (den gerechte gedaen) den raet soude believen aen te dienen, hetwelke dan gedaen synde, soe heeft de raet goetgevonden, dat den voorn. Wttenbogaert by maniere van leeninge, voor sekeren tyt sal worden versocht, op vaster hope, dat hetselve sal strecken tot deste meer grootmakinge van Godts H. naem, tot stichtinge ende vermeerderinge vande Christelyke gemeente alhier; ende hebben dien volgende gecommitteert die E. Ellert van Hels

op

dingen, oudt-burgermeester van stadswegen ende goetgevonden een vande gequalificeerste wten kerkenraet mede te doen committeren hetwelck dien vanden kerkenraet aengeseyt synde, van heurentwegen daertoe gedeputeert hebben den E. ende Hooggel. Mr. Hugo Ruysch, die met brieven van credentie aen syn Excell., den kerkenraet inden Hage ende aen Wtenbogaert afgeveerdicht syn. (Febr. 19)

Censure van Bergerus. De raet horen lesen hebbende het schriftelyck advys, gege ven byden ouderlingen der kerke, op de res denen van suspicien by Bergerum, dienaet des Goddelyken woorts alhier, jegens syne medebroeders den rade overgegeven, daer door hy sustineerde, dat deselve syne medebroeders nyet en behoorden te wesen over de censure syner saken, den kerkenraet bevolen, ende sy onderlingen verstaen, dat de voorsz. mededienaers daerover oock souden mogen censureren, om redenen in't voorsz. advys verhaelt, ende soe veele het versoek in de requeste aengaet, daerby sy seggen, dat sy anders en cunnen verstaen, dan dat de nyet judicaturen vandien, alleen den kerkenraet soude competeren, maer dat sy niet te min ex superabundanti (voor soe veele heml aengaet) wel te vreden waren, omme alle correspondentie metten rade te houden, voor soe veele het mogelyk ende doenlyk is, dat wten raet twee gecommitteert worden, die nevens den kerkenraet present over de censure sullen moegen syn, sonder prejudicie van d'een off d'anders gerechticheyt, soe heeft de raet gecommitteert, omme den kerkenraet by te wesen, op de voorsz. censure in conformité van 't voorsz. ad vys, de E. heren Ja. van Bemmel, schepen etc., Will. van Sommeren, eerste cameraer deser stadt. (Maart 3).

[blocks in formation]

selaer in dachhuyren te doen repareren ende opmaecken, op een eenparige hoochte. (Febr. 25).

Boek gedediceert. De raet heeft op't rapport van heeren gecommitteerden, gevisiteert hebbende seecker boeck, van Architectueren geschreven by Jonck. Aelbrecht van Leeuwen van Groenewoude, ende by hem gedediceert den E. Magistraet deser stadt geconsenteert den voorn. van Leeuwen 't voorsz. boeck tot synen coste coste mogen laten doen drucken. (Maart 18).

Acte des kerkenraets. Alsoe inden jare 93, den 21 May, sekere poincten ende articulen beraempt ende besloten syn geweest, omme tot wechneminge van alle voorgaende misverstanden ende oneenicheden, naerder conditie ende gelegenheyt vandien tyt, inde regieringe ende bedieninge der kerke alhier geobserveert te worden sonder dat de meininge oyt geweest es, deselve articulen te stellen als een gedurige weth ofte dese kerke in de forme van regieringe mette selve pointen vande nabuere kerken deser geunicerde provincien af te sonderen, maer alleen, gelyck d'articulen wtdruckelyk medebrengen, deselve t'onderhouden, by provisie ende voor eenen tyt, om door dien middel allengskens de sake te brengen tot meerder eenicheyt ende ruste deser gemeente, sonder praejudicie vande nabuerkerken, gelyck dan oock tsedert verscheiden modificatien ende interpretatien, over de onderhoudinge van sommige articulen, als namentlyk over den 2 ende 3 articule, by den raet deser stadt syn gedaen, neffens dat oock alreeds veele saken met seer goede stichtingen ende conform des raets meininge, in 't gebruik syn gebracht, anders als wel de woorden vande voorsz. articulen luyden, ende men den standt deser kerke jegenwoordelik door Godes sunderlinge genade vint gebracht tot sulcker eenicheyt, dat het meeste deel vande selve articulen, soe deselve luiden, genouch buiten observantie is, heeft de raet opt ernstich versouck des kerkenraets, met rype deliberatie goet gevonden te verclaren, gelyck deselve verclaert mits desen te verstaen, dat

de kerke alhier inde predikatien van Godts woort, bedieninge ende gebruik der H. Sacramenten, ende oefeninge der kerkelijcke discipline, met alles wat daeraen cleeft, voortsaen geregiert ende bedient sal worden naer Godes woort ende de maniere van doen, die in de nabuerkerken deser geunieerde provincien gepleecht ende gebruikt wort, sonder aen de voorsz. articulen gebonden te syn, als synde alrede inder daet soe door des raets voorsz. modificatien, als de dagelicxe practique ten grooten deele verandert ende uyt den gebruike gecomen; met vasten vertrouwen, dat soe wel de bedienaers des Goddel. woorts als d'andere regierders der kerke inder tyt, naer het uytwysen van het ampt, heml. van Godt opgeleyt, sonderlinge neerstige sorge dragen sullen, dat alles inder kerke alsoe beleyt ende geregiert wordt, dat niet alleen nyemant billike oorsake van clagen gegeven en worde, maer dat oock alles, gelyk het inden huyse des Heren betaempt, met goede ordre, moderatie ende stillicheyt in de vrese des Heren geschiede, ende dat bysonder in de oefeninge der christel. discipline, de liefde ende het medeleyden met den gevallen, sonderl. soe gepleecht worde, dat eenen yegelyk spueren mach, dat alles met den geest der sachtmoedicheyt ende vrientelyke naer waerheyt beleyt worde, tot Godes eer ende des gevallen sondaers beteringe ende bekeringhe ter salicheyt; ende bysonder dat men totte laste trappe van deselve discipline nyct en come, ten sy in grooter lanchduriger hartneckicheyt ofte in seer groote, grove ende enorme delicten, nae lange duldinge, ende met voorgaende kennisse vande magistraet, ende in somma, dat de macht, hun van Godt gegeven, naer de vermaninge des Heil. Apostels Pauli, sy tot stichtinge ende niet tot verdervinge.

Ende wat aengaet het beroepen der bedienaers des Goddelyken woorts, ouderlingen ende diaconen, alsoe het noodich is, dat in 't beleyt van deselve, om alle disputen ende misverstanden te vermeyden, een sekere vaste bepaelde regel (emmers by provisie)

gevolcht worde, wort verstaen, dat daerinne geprocedeert sal worden in descr maniere:

Soe wanneer men eenen dienaer des Goddelycken woorts van noode hebben sal, sullen die vanden kerkenraet sulcx den raet der stadt aendienen, desenvolgende alsdan vier personen wt de magistraet, doende openbare professie vande gereformeerde religie by die vande magistraet ende vier personen by die vanden kerkenraet gecommitteert sullen worden, welke acht personen nae cenen bequamen ende welgequalificeerden persoon, daer de kerke wel mede gedient sy, wt sien sullen, ende denselven den raet deser stadt ende den kerkenraet presenteren, om by deselve geaccepteert off gerefuseert te worden soe die ten beyden syden tot dienst vande gemeente bevynden sullen te behooren, ende in cas van refuys van d'een of andere syde, sullen die voorsz. acht gecommitteerden tot nyewe nominatie ende presentatie als voren procederen, ende in cas van acceptatie ten beyden syden, sall de voorsz. gepresenteerden eendrachtelik beroepen, daer naer geexamineert, die gemeente, om daerop behoorliker wyse te seggen, soe sy yet hadde, of met stilswygen te approberen, voorgestelt, ende ingelyft worden naer gewoente der gereformeerde kerken.

Ende oft gebuerde, dat yemant vande dienaeren des woorts, die alsoe aengenomen sal syn, sich soe verre (dat Godt verhueden wil) in leere of leven verliepe, dat hy der suspensie des dienst ofte depositie mochte geacht worden weerdich te syn, cn sall by die vanden kerkenraet daerinne nyet worden geprocedeert, dan net voorgaende kennisse vande magistraet, ende dat op alsulken eendrachtigen voet, als alsdaer naer gelegenheit van saken, met onderlinge correspondentie sal goetgevonden worden.

Belangende het stellen vande ouderlingen ende diaconen, die vanden kerkenraet sullen alle jaers de magistraet in geschrifte presenteren, een dubbelt getal van personen, bequam, om die voorsz. ambten stichtelik te bedienen, wt welk dubbelt getal die vande

magistraet het enkel verkiesen sullen, welke getal alsoe vercooren ende dienaengaende der gemeente voorgedragen synde, om daerop behoorlyker wyse te zeggen, soe yemants yets hadde, in haren dienst bevesticht sullen worden, naer ordre der voorsz. kerke.

Wordt oock verstaen, dat in syn geheel blyven sall de ordonnantie op 't stuck vande huwelycken gemacct ende tot noch toe alhier onderhouden.

Alles by provisie ende ter tyt toe, in 't stuck vande kerkelyke ordeninge by eenen Synodum Generael deser geunieerde provin cien, ten overstaen ende met auctoriteyt der heren staten generael, ende die heren staten van Utrecht in 't particulier, anders sal wesen geordonneert. (Maart 25).

Borrius ende Mathisius hier by leeninge. Dienden de heeren burgemeesteren den rade aen, dat Johannes Wtenbogaert, bedienaer des Goddelycken woorts ende Aernt vander Sande, ract, als gecommitteerden geweest synde, omme te versoeken aen de magistraten ende kerkenraden der steden van Haerlem ende Leyden, in Hollant, respective, by leeninge eeninge van hare kerkendienaren, die de kerke alhier voor eenen tyt met hare gaven ende diensten mochten gerieven, haer E. gerapporteert hadden, dat de magistraten ende kerkenraden voorsz. geaccordeert hadden, dat Adrianus vanden Borre, van Leyden, den tyt van twaelf, ende Johannes Mathisius, van Haerlem, den tyt van 6 weken de gemeente en kerke Christi allyer hare gaven opden predikstoel sullen moegen communiceren ende mededeylen, maer dat syl., vermits haren nootlike affairen, eerst op Sonnendage toecomende over acht dagen alhier sullen wesen. (Apr.15).

Predicanten te beroepen. De raet elc., gehoort etc. hebbende het aengeven vande gecommitteerden des kerkenraets, beroerende het wtsien ende beroupen van eenige gequalificeerde dienaers des Goddelycken woorts, heeft gecommitteert den E. Jacob van Bemmel ende Johan Gerritsz. vander Lith, schepen, mitsgaders Ellert van Helsdingen ende Willem Willemsz. vander Heyden, raden, omme nef

fens ende met de vier gecommitteerden vanden kerkenraet voorsz. ecnsimentlyck naer bequame ende gequalificeerde personen, daer de kerke wel mede gedient sy, wt te sien, ende daervan rapport te doen, omme voorts daerinne geprocedeert te worden naer der forme daerop beraempt. (Apr. 22).

Bergeri afscheid. De raet verstaet, dat de gagie van Jo. Bergerus noch sall loop hebben tot prima Augusti 1605 toecomende, ende de huisinge totte vervaertyt van Victoris eerstcomende, ende daernaer cesseren, ende dat men hem sulx sal aenseggen, om sich in middel van tyden elders te voorsien. (Jun. 3). Bergerus versoekt een dienst ten platten lande. De raet horen lesen hebbende sekere requeste, den heren staten van Utrecht gepresenteert by Johannes Mauritius Berger, van Ebersberch, tenderende om voorsien te mogen worden met een goede dienste op eene bequame plaetse ten platten lande, als oock de missive vande voorsz. heren staten etc., aenschout etc., ende den kerkenraet alhier, versoukende daerinne, alvorens op 't versouck in de voorsz. requeste gedaen, te disponeren, het schriftelyck advys vanden rade ende kerkenraet respectivelyck voorsz., mitsgaders het schriftelyck ad vys, by die vanden kerkenraet op 't voorsz. versoek gedaen, heeft naer voorgaende communicatie etc. haer eendrachtelick met het voorsz. advys vanden voorn. kerkenraet geconformeert, ende dienvolgende den. secretaris bevolen, 't selve by missive den heren staten voorn. over te seynden. (Aug. 19).

Beroepinge Speenhovii. De raet gehoort hebbende het aengeven van Henr. Caesarius ende Gerardus Bootius, bedienaers des Heil. Evangelii, mitsgaders Bernt Wten Enge, ouderling der kerke Christi alhyer, als gecommitteerden vande selve kerkenraet, als dat de gecommitteerden deser stadt ende des kerkenraets voorsz., achtervolgende haerluyder commissie ende naer luyt der articule, daervan synde, op huyden naer den noen, nae voorgaende gebeden tot Godt almachtich eendrachtelyk, genomineert hadden, om beroepen te worden tot een ordinaris dienaer der

ge

meente binnen deser stadt, den persoon van Joannem Speenhovium, gewesene dienaer des Goddel. woorts binnen de stadt Lingen, diens gaven, leere ende leven hun grootelicx vanden Eerw. Jo. Wtenbogaert waren gerecomman→ deert, ende dat syl. dienvolgende ten fyne voorsz., presenteerden den rade den voorsz. Speenhovium, versoekende, dat haer E. soude gelieven de voorsz. nominatie ende presentatie te willen approberen ende advoyeren, soe heeft de raet voorsz. naer voorgaende communicatien ende deliberatien daerop gehouden, de voorsz. nominatie ende presentatie geapprobeert, ende daerinne belieft, ende voorts de voorsz. gecommitteerden belast mette beroepinge vanden voorsz. Speenhovium in conformite vande acte, daervan synde, op 't spoedelixte te procederen. (eod.).

B. Christiaensz, lect. vIII classis. Bartholomeus Christiaensz. is by den rade aengenomen tot een schoolmeester in octava classe, in plaetse van mr. Jan Ruerinck, onlancx deser werelt overleden, op alsulcke emolumenten ende profyten, als daer toe staen. (Spt. 16).

Subsidie voor Bergero. De raedt der stadt, regardt nemende op den inhouden der requeste van Joh. Mauritius Berger, van Ebersberch, accordeert den suppl. ex gracia, voor dese reyse etc., soe tot vervallinge van syn schulden alhyer als andersins, 200 gl. etc. (Oct. 28).

Onderhoud v. Ruerincx dochter. De raet authoriseert voorgaende commissie, omme het kynt, achtergelaten by mr. Jan Ruerinck, in syn leven schoolmeester in St. Hieronymus schole, aen te besteden yemant vanden vrienden, om hetselve in cost ende clederen te onderhouden. (Dec. 15).

De eod. Op de requeste, gepresenteert by Adriaen Geritsz., als momboer over het dochterken van zal. Chr. Jan Ruerinck, in syn leven schoolmeester St. Hieronymus, nopende het onderhoudt van 't selve kint, stondt geapp.:

De voorsz. gecommitteerden naderhant gelast synde, omnie met den suppleant te spreken, nopende het onderhoudt van dit kint, ende dat hy te vreden was 't selve naer hem

« ÖncekiDevam »